آرش قادری

از یاقوت
آرش قادری
زمینه فعالیتفیلمنامه‌نویس و کارگردان سینما و تلویزیون
ملیتایرانی
تاریخ تولد۳ خرداد ۱۳۵۰ ‏(۵۴ سال)
محل تولدفرخ‌شهر، چهارمحال و بختیاری
پیشهفیلمنامه‌نویس و کارگردان


آرش قادری (زاده ۳ خرداد ۱۳۵۰ در فرخ‌شهر) فیلمنامه‌نویس، نویسنده و کارگردان ایرانی است. از جمله آثار او می‌توان به سه سریال برادر، گاندو و هوش سیاه اشاره کرد.

قادری تاکنون نویسندگی فیلمنامه‌های آتیش بازی، آخرین نقش، روی خط صفر و رفیق فابریک را برعهده داشته است. قادری همچنین کارگردانی فیلم روی خط صفر را نیز برعهده داشته است.

فعالیت تخصصی

فیلم

عنوان نوع سال نوع فعالیت
شیش و بش سینمایی ۱۳۹۰ نویسنده
آتیش بازی سینمایی ۱۳۹۲ نویسنده
خشاب خالی سینمایی ۱۳۸۷ نویسنده
شاه کلید سینمایی ۱۳۸۷ نویسنده
کلوپ همسران سینمایی ۱۳۹۷ نویسنده
آخرین نقش سینمایی ۱۳۸۶ نویسنده
حباب سینمایی ۱۳۹۹ کارگردان
روی خط صفر سینمایی ۱۳۸۶ کارگردان
سکو سینمایی ۱۳۸۷ کارگردان
یک خواب راحت سینمایی ۱۳۹۳ کارگردان
سه شو تلویزیونی ۱۳۹۴ نویسنده
ماتادور تلویزیونی ۱۳۹۲ نویسنده
سکوت مطلق تلویزیونی ۱۳۸۹ نویسنده
ریحانه تلویزیونی ۱۳۸۴ نویسنده
راز یک پرنده تلویزیونی ۱۳۸۸ نویسنده
پای پیاده تلویزیونی ۱۳۸۴ نویسنده
برادر تلویزیونی ۱۳۹۵ نویسنده
هوش سیاه تلویزیونی ۱۳۹۲ نویسنده
عملیات ۱۲۵ تلویزیونی ۱۳۸۹ نویسنده
گاندو تلویزیونی ۱۳۹۸ نویسنده
گاندو ۲ تلویزیونی ۱۴۰۰ نویسنده
لالایی برای بیداری تلویزیونی ۱۳۸۷ نویسنده
کیلومتر ۱۴ تلویزیونی ۱۳۸۸ کارگردان
بی‌کسی تلویزیونی ۱۳۸۸ کارگردان
ساخت ایران نمایش خانگی ۱۳۹۰ نویسنده

کتاب

  • طربنامه عشق: پژوهشی در یک غزل حافظ /انتشارات جاده ابریشم (۱۳۷۷)
  • زبوری به هدایت/انتشارات جاده ابریشم ۱۳۷۶

گفتاورد

سریال گاندو تابوشکنی کرد

سایت خبری تحلیلی بصیرت دربارهٔ بازخورد سریال تلویزیونی گاندو چنین نوشت:

وقتی آوازه گاندو پیچید، توانست مخاطبان زیادی را متوجه خود کند؛ چرا که ماجرای سریال به خودی خود جذاب بود؛ ماجرای جیسون رضائیان، خبرنگار ایرانی‌ـ آمریکایی روزنامه واشینگتن پست و جاسوسی‌اش از برنامه دور زدن تحریم‌های ایران و دستگیری وی در سال ۱۳۹۳؛ فردی که در سریال با نام مایکل هاشمیان معرفی شد. این ماجرا جذاب بود؛ اما این جذابیت تنها به صرف داستانی پر از هیجان و ژانر امنیتی و حتی استفاده از بازیگران توانمند و کارگردانی خوب و… نبود، بلکه به این دلیل بود که مردم بعد از مدت‌ها سریالی از رسانه ملی می‌دیدند که تا حدی تابوشکنی کرده و از مسائلی سخن می‌گوید که شاید تا پیش از این کمتر به آن پرداخته شده بود. جدای از موضوع پلیسی‌ـ امنیتی، مسئله قسمت‌های آغازین این سریال نیز از آن جهت که دغدغه این روزهای مردم است، توانست جذابیت اولیه را میان مخاطبانش ایجاد کند و آن هم مسئله آقازادگی بود. امینی، تهیه‌کننده این سریال دربارهٔ لزوم پرداخت به این موضوع گفته بود که این موضوع به حدود سه سال پیش برمی‌گردد که ما دیدیم جایش در رسانه ملی خالی است و مضمون و نگاه آن شفاف‌سازی بود. باید نگاه درست به مسائل روز جامعه رقم بخورد که جای آن در صداوسیما خالی است. بر اساس نیاز روز و به ویژه دهه گذشته که چارچوب‌های پیچیده‌ای در حوزه مفاسد اقتصادی، سیاسی و جاسوسی در کشور رقم خورده بود، هیچ‌کس به این مضمون وارد نمی‌شد و همیشه مطالبه مردمی برای پرداخت به این موضوع بیشتر می‌شد.

با شروع سریال به تدریج زمزمه‌هایی به گوش رسید که با اعمال فشار روی صدا و سیما برخی قسمت‌ها و دیالوگ‌های سریال تغییر داده شده یا حذف شده است، از جمله سکانسی که محمد، مسئول پرونده جاسوسی مایکل، به مافوق خود می‌گوید که «چرا کسی فقط به خاطر اینکه فامیل رئیس‌جمهور است باید مصونیت داشته باشد» اما با اعمال فشار از جانب یک عضو شورای نظارت بر صدا و سیما این دیالوگ عوض شده و با صداگذاری عبارت (فامیل رئیس‌جمهور) به عبارت (فامیل یک مسئول) تغییر می‌کند، بعد از این تغییرات بود که فضای مجازی پر شد از حواشی بیشتر.

فشارها روز به روز بیشتر شد

برخی رسانه‌ها نیز به نقد این موضوع پرداختند که چرا باید سریالی که دربارهٔ یک پرونده واقعی شفاف‌سازی می‌کند این چنین تحت فشار قرار بگیرد. در همین زمان جواد افشار، کارگردان گاندو، در گفت‌وگویی با جام‌جم گفت: «با وجود تغییراتی که در قسمت‌های اخیر اتفاق افتاد، به نظر من هنوز زود است که دربارهٔ آن مفصل حرف بزنیم؛ چون هنوز اتفاق جدی نیفتاده است و می‌توانیم با وجود همین ماجراها جلو برویم؛ اما اگر در ادامه با شدت و جدیت بیشتری این مسائل ادامه پیدا کنند و فشارهای موجود بیشتر از آنچه معقول است وارد شود، طبیعتاً بازخوردهای خوبی به دست نمی‌آید.» او ادامه داد: «باز هم تأکید می‌کنم که تا الآن هنوز مشکل مهمی ایجاد نشده است. با این حال همه باید در این زمینه سعه‌صدر داشته باشند و نباید فراموش کرد که فساد هر کجا که باشد باید آن را ریشه‌یابی و با آن برخورد کرد.»

اما برخلاف انتظار کارگردان این سریال، نه تنها فشارها کمتر نشد، که افزایش نیز یافت؛ اما این فشارها نتوانست از محبوبیت این سریال بکاهد، بلکه حتی همین حواشی مخاطبان جدیدی را پای تلویزیون نشاند؛ زیرا برای مخاطب اهمیت داشت که این سریال چه مسائلی را بازگو کرده که سبب شده است برخی‌ها عصبانی شوند؛ البته واکنش‌ها تنها از سوی مخاطبانی که پای این سریال نشسته بودند شکل نگرفت، بلکه برخی دولتی‌ها از جمله مشاور فرهنگی رئیس‌جمهور پای ثابت توئیت‌های جنجالی و اظهارنظرهای نسبتاً تند علیه این سریال شد.

فیلم سفارشی یا مبتنی بر واقعیت

این واکنش‌ها به اینجا ختم نشد، بلکه ظریف، وزیر امور خارجه نیز در پاسخ به مطلبی مبنی بر اینکه «فردی در سریال گاندو به شما شبیه و در نقش منفی است» گفت: «من بحمدالله نگاه نمی‌کنم؛ بنابراین نگران نیستم.»

وی در پاسخ به این پرسش که «این سریال را نگاه نمی‌کنید یا کلاً صدا و سیما را نگاه نمی‌کنید؟» نیز گفت: «من کلاً تلویزیون را نگاه نمی‌کنم»؛ البته وی چند روز بعد نیز در حاشیه جلسه هیئت دولت با کنایه گفت ما پول نداریم که فیلم سفارشی بسازیم!

همین پاسخ‌های وزیر امور خارجه نیز با واکنش‌های فراوانی همراه شد و مردم در شبکه‌های اجتماعی این پاسخ را ناراحت‌کننده خواندند که چطور مسئولی که می‌گوید تلویزیون تماشا نمی‌کند، سریالی را سفارشی توصیف می‌کند.

در نهایت پس از واکنش‌های پی در پی از سوی برخی مدیران دولتی، چند روز پیش مدیر روابط عمومی سیما با انتشار مطلبی از رضایت برخی دیگر از مدیران دولتی خبر داد و نوشت که «گاندو هم قابل نقد است. شک نداریم؛ اما این حجم جیغ بنفش کشیدن طبیعی نیست. برخی در همین دولت، سریال و تکرارهایش را هم دیده و احساس غرور کرده‌اند. نامشان محفوظ که وزارتخانه‌ای بی‌وزیر نشود.»

سریالی که صد درصد واقعی بود

با وجود اینکه در ابتدای سریال و در تیتراژ آن واقعی بودن ماجرای آن ذکر شده بود، این پرسش در ذهن مخاطب ایجاد شد که این داستان تا چه حد مبتنی بر واقعیت و تا چه حد ساخته ذهن نویسنده است؟

در ابتدا یک خبرگزاری نزدیک به دولت مصاحبه‌ای از نویسنده سریال منتشر کرد مبنی بر اینکه آرش قادری گفته است «۸۰ درصد گاندو تخیل است»؛ اما قادری این نقل قول را تکذیب کرد و گفت کل ماجرایی که من گفتم این بود، پرونده‌ای که بر اساس مسئله آقای جیسون رضائیان ساخته شده، صد درصد بر اساس واقعیت بوده و من در مصاحبه با این خبرگزاری فقط گفته‌ام «داستانک‌هایی که در کنار پرونده اصلی جیسون رضائیان برای پیشبرد سریال نوشته شده است، بر اساس تخیل نویسنده بوده است که آن هم در نویسندگی ناچار به این اقدام هستیم تا سریال جذاب و مخاطب پسند هم باشد.»

گاندو یک‌بار دیگر این نکته را گوشزد کرد که باید سعه‌صدر بیشتری داشت و نباید با پاک کردن صورت مسئله یا انتقادهای پی در پی به اثری تلویزیونی یا سینمایی برخی واقعیت‌های رخ داده را کتمان کرد یا مانع آسیب‌شناسی و پیشگیری از تکرار آن شد. قطعاً در چنین زمانی که مردم تا حدی به دلایلی از جمله وجود آقازادگی به برخی مسئولان بی‌اعتماد شده‌اند، به دست آوردن مجدد این اعتماد جز با شفافیت و نقد اشتباهات و نواقص میسر نخواهد شد و قطعاً آگاهی بخشی به آنها در قالب اخبار، هنر و… می‌تواند اصلی‌ترین نقش را در این باره ایفا کند.[۱]

پانویس

  1. «تابوشکنی در رسانه ملی». ۲۵ تیر ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۱۵ خرداد ۱۴۰۳.

پیوند به بیرون

گفتگو با آرش قادری، نویسنده سریال «ماتادور»