آقای نخست‌وزیر (مستند)

از یاقوت

این نوشتار توسط گروه پژوهشگران یاقوت راستی آزمایی و تایید شده است.

آقای نخست‌وزیر
پوستر فیلم
پوستر فیلم
نام فیلمآقای نخست‌وزیر
موضوعدکتر محمد مصدق
سبکمستند سینمایی
کارگردانمحمدرضا امامقلی
تهیه‌کنندهامین حسنی
نویسندهمحمدرضا امامقلی
تدوینیحیی ابراهیمی
هادی بهرامیان
امین شریف‌زاده
فیلمبرداریمرتضی حکاکیان
سعید زرآبادی‌پور
محمود پری
شرکت/سازمان تولیدکنندهسازمان هنری رسانه‌ای اوج
زمان۷۴ دقیقه
کشورایران
زبانفارسی

آقای نخست‌وزیر مستندی ۷۵ دقیقه‌ای دربارهٔ ۲۸ ماه نخست‌وزیریِ دکتر محمد مصدق است که در سال ۱۳۹۵ ساخته شده است. این مستند را سازمان هنری رسانه‌ای اوج به کارگردانی محمدرضا امامقلی و تهیه‌کنندگی امین حسنی تولید کرده است.

معرفی اجمالی

مستند «آقای نخست‌وزیر» به بررسی ایام نخست‌وزیری دکتر مصدق و روزگار ملت ایران در آن زمان می‌پردازد و وقایع ملی‌شدن صنعت نفت را که با شخصیت دکتر مصدق گره خورده، بررسی می‌کند. در واقع این مستند، آرمان یک ملت برای درآمدن از یوغ استعمار را روایت می‌کند. این اثر روایتی از وقایع زمانی سال‌های ۱۳۲۹ تا ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ است.

محمد مصدق

محمد مصدق (زادهٔ ۱۲۶۱ش– متوفای ۱۳۴۵ش) از رجال سیاسی ایران در دوره قاجار و دوره پهلوی بود. وی سمت‌های مختلفی که نخست‌وزیری در دورهٔ پهلوی دوم، آخرین آنها بود. مصدق به همراه آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی و با حمایت مردم تلاش‌های زیادی در راستای ملی کردن صنعت نفت انجام داد، اما با کودتای ۲۸ مرداد، دولت وی سرنگون و به احمدآباد تبعید شد. سرانجام وی در سن ۸۴ سالگی در همان‌جا درگذشت.

از فعالیت‌های علمی او انتشار مجله علمی، تألیف و نشر جزوات مختلف و از فعالیت‌های سیاسی مهم وی وزارت امور خارجه، حضور در مجلس پنجم، ششم، چهاردهم، پانزدهم، شانزدهم در دوره پهلوی، نخست‌وزیری، وزارت جنگ و نهضت ملی شدن صنعت نفت را می‌توان نام برد.

گفتاورد

گفتگویمحمدرضا امامقلی کارگردان مستند «آقای نخست‌وزیر» با خبرگزاری ایلنا:
دغدغه‌های شخصی من به عنوان یک مستندساز و زاویه دید من در قبال مسائل سیاسی، در کنار نیازی که در جامعه حس کرده‌ام، منجر شد که به تاریخ معاصر ایران بپردازم و «آقای نخست‌وزیر» هم اولین نمونه از این کنشگری اجتماعی و دیدگاه شخصی است. در فرایند تولید «آقای نخست‌وزیر»، قصد داشتم که یک بازخوانی حول محور حوادث ملی شدن نفت داشته باشم و کودتای ۲۸ مرداد و نقش سیاست‌ها و دولت‌های مختلف در فروپاشی دولت دکتر مصدق را بعد از ۲۸ ماه بررسی کنم. در بازه زمانی که این مستند تولید می‌شد، نگاه‌های مختلفی به این حوادث بود و سعی کردم به صورت دقیق و مطابق اسناد و گفتگو با چهره‌هایی که در فرایند ملی شدن صنعت نفت نقش داشتند و شاهد این تحولات بودند یا حتی با دکتر مصدق ارتباط نزدیک داشتند، گفتگو کنم. خوشحالم که در آن تاریخ، مصاحبه‌های اکتشافی با تنها منابع زنده‌ای که شاهد ملی شدن صنعت نفت بودند مانند مرحوم ابراهیم یزدی و مرحوم ادیب برومند ضبط کردیم و آن‌ها به صورت مفصل دربارهٔ ملی شدن صنعت نفت صحبت کردند تا سندی بر این تاریخ باشد؛ همچنین بعد از اتمام مراحل تولید مستند زمانی که مستند را دیدند، تمام مطالب را تأیید کردند و اذعان کردند که تقطیعی در صحبت‌های ایشان صورت نگرفته است تا این مستند بتواند در آینده به عنوان یک منبع برای بررسی این برهه از تاریخ معاصر ایران مورد توجه قرار بگیرد. نکته‌ای که دربارهٔ اشخاص مصاحبه‌شونده در مستند «آقای نخست‌وزیر» وجود دارد، این است که سعی کردیم صرفاً سراغ استادهای تاریخ‌پژوه و تاریخ‌نگار نرویم و امر واقع را از زبان کسانی روایت کنیم که در دهه ۳۰ حضور داشتند و به عنوان یک کنشگر و رجال سیاسی شاهد این اتفاقات در کشور بوده‌اند. مسئله اصلی در برقراری ارتباط مخاطب با یک اثر سینمایی چه در سینمای مستند و چه سینمای داستانی، نحوه تولید آن است، البته گونه و سبک روایت در یک اثر سینمایی جذابیت‌هایی برای مخاطب دارد، اما یک اثر سینمایی خوش ساخت در هر ژانر و گونه‌ای می‌تواند با مخاطب ارتباط برقرار کند و ما هم در تولید مستندها که بیشتر به مسائل تاریخ معاصر ایران می‌پردازیم، سعی داریم در یک روند تولید منطقی، خوش ساخت و استاندارد، مخاطب را با خط روایت فیلم همراه کنیم. یک جریانی در اواخر دهه ۸۰ و اوایل دهه ۹۰ برای بازخوانی تاریخ معاصر ایران در سینما شکل گرفت که نتیجه آن شد چندین فیلم بلند سینمایی مانند برخی از آثار محمدحسین مهدویان و چندین مستند دیگر مانند «قائم مقام» ساخته علی صدری‌نیا ساخته شود که بخشی از این مسئله برمی‌گردد به نیاز جامعه برای اطلاع از تاریخ معاصر کشور و بخشی دیگر هم به دلیل روند رو به رشد سینمای مستند ایران بود که به تاریخ معاصر ایران بیشتر از قبل پرداخت؛ البته حمایت‌هایی هم که نهادهای حاکمیتی به جریان تاریخ‌پژوهی داشتند به تولید این چنین آثار کمک کرد. پیش تولید سه مستند با محوریت شرایط سیاسی و اجتماعی ایران در سال‌های اخیر در حال انجام است. «هدفمندسازی یارانه‌ها در مورد حامل‌های انرژی»، «مدیریت شهری و حفظ بافت شهرها و مقایسه بافت شهر قزوین و رم» و «جمعیت‌شناسی ایران» سوژه سه مستندی هستند که در پیش تولید هستند.[۱]


پانویس

پیوند به بیرون