ابومهدی المهندس
| جانشین فرمانده حشد الشعبی | |
 | |
| ملیت | ایرانی |
|---|---|
| تاریخ تولد | ۱۳۳۳ (۷۰–۷۱ سال) |
| محل تولد | بصره |
| تاریخ درگذشت | ۱۳ دی ۱۳۹۸ش/۳ ژانویه ۲۰۲۰ |
| محل شهادت | بغداد |
| مدفن | نجف ـ وادی السلام |
| تحصیلات | کارشناس مهندسی عمران دکترای علوم سیاسی |
جمال جعفر محمدعلی آل ابراهیم، مشهور به ابومهدی المهندس، ((زادهٔ ۱۳۳۳ش -درگذشت ۱۳۹۸ش) در بصره متولد شد. او جانشین فرمانده حشد شعبی عراق و از اعضای حزب الدعوة الاسلامیة و مجلس اعلای اسلامی عراق بود.
او از پایه‌گذاران کتائب حزب‌الله عراق و حشد الشعبی به‌شمار می‌رفت و نقش محوری در مبارزه با داعش و بازپس‌گیری مناطق اشغالی ایفا کرد.
ابومهدی تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته مهندسی عمران آغاز و سپس در رشته علوم سیاسی ادامه داد و هم‌زمان دروس مقدماتی حوزه علمیه را فراگرفت.
او از دهه هفتاد میلادی به فعالیت‌های سیاسی و نظامی پرداخت، در جریان مبارزات علیه رژیم صدام مشارکت داشت، و پس از سال ۲۰۰۳ میلادی در سازمان‌دهی و فرماندهی گروه‌های مقاومت مردمی عراق نقشی برجسته یافت. المهندس به‌عنوان فرمانده‌ای میدانی و سیاسی، در ایجاد ثبات و اتحاد نیروهای مردمی علیه داعش مؤثر بود و به مخالفت با حضور نظامی آمریکا در عراق مشهور بود.
المهندس در ۱۳ دی ۱۳۹۸ش در حمله هوایی آمریکا به همراه حاج قاسم سلیمانی در نزدیکی فرودگاه بغداد به شهادت رسید و تشییع گسترده‌ای در شهرهای مختلف عراق و ایران برگزار شد.
ابومهدی المهندس
زندگی و تحصیلات
جمال جعفر محمدعلی آل ابراهیم تمیمی، مشهور به ابومهدی المهندس، در سال ۱۳۳۳ش/۱۹۵۴م در بصره به دنیا آمد.[۱] پدر او عراقی و مادرش ایرانی بود.[۲] در سال ۱۳۵۲ش/۱۹۷۳م وارد دانشگاه «الجامعة التکنولوجیة» شد و در رشته مهندسی عمران مدرک کارشناسی گرفت.[۳] پس از آن به تحصیل در رشته علوم سیاسی پرداخت و با مدرک دکتری فارغ‌التحصیل شد. او همچنین دروس مقدماتی حوزه علمیه را در حوزه آیت الله سیدمحسن حکیم در بصره فراگرفت.[۴] زمانی که فعالیت حزب الدعوه از سوی صدام ممنوع شد به اهواز در ایران رفت و در یک کمپ، آموزش دید. او ایران را به مقصد کویت ترک کرد و چند سال در منطقه جابریه کویت گذراند و در زمینه سیاسی و امنیتی علیه رژیم صدام فعالیت می‌کرد. او به خاطر برنامه‌ریزی بمب‌گذاری سفارت‌های آمریکا و فرانسه در کویت که باعث کشته شدن ۵ نفر شد، محکوم به اعدام شد، اما ساعتی پس از بمب‌گذاری به ایران رفت. او در سال ۲۰۰۳ با سرنگونی صدام حسین به عراق بازگشت و به عنوان مشاور امنیتی به اولین نخست‌وزیر عراق پس از حملهٔ آمریکا، ابراهیم جعفری، خدمت کرد. در سال ۲۰۰۵ در انتخابات پارلمانی به عنوان نمایندهٔ استان بابل انتخاب شد. در سال ۲۰۰۷ آمریکایی‌ها پیشینهٔ او را یافتند و زمانی که این موضوع را با نخست‌وزیر عراق، نوری مالکی، در میان گذاشتند، المهندس به ایران رفت. المهندس پس از خروج نظامیان آمریکایی به عراق بازگشت و پس از تشکیل بسیج مردمی عراق، معاون رئیس این نیروها شد.
فعالیت‌های سیاسی و نظامی
ابومهدی المهندس در اوایل دهه هفتاد میلادی به حزب الدعوة الاسلامیة پیوست و پس از آنکه از سوی حکومت وقت عراق تحت پیگرد قرار گرفت، در سال ۱۳۵۹ش/۱۹۸۰م ناگزیر به خروج از عراق شد و به کویت و سپس ایران رفت. او در سال ۱۳۶۴ش/۱۹۸۵م به عضویت مجلس اعلای اسلامی عراق درآمد.[۵]
ابومهدی در سال ۱۳۶۲ش/۱۹۸۳م به عضویت سپاه بدر درآمد[۶] و در سال ۱۳۸۱ش به عنوان فرمانده آن منصوب شد.[۷] او مسئولیت ترور نافرجام طارق عزیز وزیر امور خارجه عراق در دوره صدام را بر عهده داشت.[۸]
ابومهدی از پایه‌گذاران کتائب حزب‌الله عراق (۲۰۰۷م) بود.[۹] او با ظهور داعش در منطقه به جانشینی فرماندهی حشد الشعبی (گروه مبارزه مردمی بسیج علیه داعش)، انتخاب شد.[۱۰] ولی به لحاظ میدانی و به عقیده کارشناسان، فرمانده اصلی حشد به‌شمار می‌آمد.[۱۱] مهندس به مخالفت با آمریکا مشهور بود و به گفته خودش یکی از اهداف مهم او اخراج نظامیان آمریکایی از خاک عراق بوده است،[۱۲] که گفته شده او جزو کسانی بود که در سال ۱۳۹۸ش/۲۰۱۹م به سفارت آمریکا در بغداد حمله کردند.[۱۳] به گفته فرزندش، او در این جریان خواستار مجازات آمریکا و پایان حضور آن در کشور بود.[۱۴] آمریکا از سال ۱۳۸۸ش/۲۰۰۹م او را در فهرست تروریست‌ها قرار داده بود.[۱۵]
شهادت
ابومهدی المهندس در ۱۳ دی ۱۳۹۸ش در حمله هوایی آمریکا، در نزدیکی فرودگاه بغداد به همراه سردار قاسم سلیمانی و چند نفر دیگر به شهادت رسید.[۱۶] پیکر آنها در شهرهای کاظمین، کربلا، نجف، اهواز، مشهد، تهران و قم تشییع شد و پیکر ابومهدی پس از تشییع در زادگاهش بصره، در وادی السلام نجف به خاک سپرده شد.[۱۷]
در برخی کشورها از جمله بحرین[۱۸] یمن،[۱۹] و پاکستان[۲۰] تظاهرات مردمی در محکومیت ترور ابومهدی و حاج قاسم سلیمانی برگزار گردید.
آثار مرتبط
مستند
- سلفی با ابومهدی: عنوان فیلم مستندی است که چگونگی حضور ابومهدی المهندس به‌عنوان فرمانده حشدالشعبی در جبهه مقاومت را روایت می‌کند. در این مستند چهل دقیقه‌ای که سیدهاشم موسوی آن را کارگردانی کرده و سال ۱۳۹۵ش تولید شده، چند و چون عملیات صلاح‌الدین و بازپس‌گیری جرف الصخر بیان می‌شود.[۲۱]
- بوسه‌ای از ابومهدی: این مستند به روایت نقش ابومهدی المهندس در اتحاد نیروهای مردمی در عراق می‌پردازد. در این مستند با نمایش تصاویری دیده نشده از ابومهدی المهندس چهره‌ای متفاوت و شاعرانه از شخصیت این شهید خارج از جبهه‌های نبرد به تصویر کشیده است. این مستند قسمت دوم مستند سلفی با ابومهدی است.[۲۲]
کتاب
- یزله بر دجله عنوان کتابی که خاطرات مردم عراق از ایام شهادت حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس را روایت کرده است. این کتاب با تحقیق جعفر الهایی و تدوین نرگس لقمانیان و فاطمه ملکی نوشته شده است که انتشارات راه یار آن را چاپ و منتشر کرده است. این کتاب حاصل قسمتی از ساعت‌ها مصاحبه و تحقیق از خاطرات مردم عراق در ایام شهادت حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس است.[۲۳]
وصیت‌نامه
بر اساس وصیتنامه‌ای که از وی در فایلی تصویری منتشر شده است، ثبات قدم در جهاد و مبارزه با دشمنان اسلام را از خانواده و رزمندگان و مجاهدین جوان عراقی درخواست نموده، و آنان را به شناختن معارف دینی در خصوص جهاد و احکام آن مانند شیوهٔ رفتار با اسیران جنگی، نحوه مواجهه با اموال و ناموس مردم از منظر دین توصیه نموده است. او هدف خود و همرزمانش را از جهاد و مبارزه، کسب رضایت و خشنودی الهی در خدتمت نمودن به مردم بدون در نظر گرفتن گرایش‌های دینی و مذهبی و پایان دادن به حضور دشمن و تروریسم در این منطقه دانسته است. او در بخشی دیگر رساندن عراق به امنیت و آرامش و ایجاد ثبات در منطقه را، از دیگر اهداف مبارزه برشمرده است.[۲۴]
پانویس
- ↑ من هو الشهید القائد الحاج ابو مهدی المهندس؟، سایت المنار، تاریخ درج مطلب ۳ ژانویه ۲۰۲۰م، تاریخ بازدید ۲۶ دی ۱۳۹۸.
- ↑ درباره ابومهدی المهندس، خبرگزاری ایرنا.
- ↑ الکشف عن الاسم الحقیقی للقیادی"أبو مهدی المهندس، سایت اسپوتنیک عربی، تاریخ درج مطلب ۴ ژانویه ۲۰۲۰م، تاریخ بازدید ۲۶ دی ۱۳۹۸.
- ↑ من هو أبو مهدی المهندس؟، سایت تی‌آؤتی عربی.
- ↑ زندگی‌نامه سردار شهید ابو مهدی المهندس، خبرگزاری ایرنا.
- ↑ گفت‌وگویی منتشر نشده با شهید ابومهدی المهندس درباره رازهای سپاه بدر، باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب ۲۲ دی ۱۳۹۸، تاریخ بازدید ۲۶ دی ۱۳۹۸.
- ↑ شاهد یاران، مصاحبه با ابومهدی المهندس، ش۸۷.
- ↑ مؤسسة کتائب حزب‌الله، سایت شبکة شام، تاریخ درج مطلب ۳ کانون الثانی ۲۰۲۰م، تاریخ بازدید ۲۶ دی ۱۳۹۸.
- ↑ من هو أبو مهدی المهندس العدو اللدود للولایات المتحدة فی العراق والذی قتل مع سلیمانی؟، سایت فرانس ۲۴، تاریخ درج مطلب ۳ ژانویه ۲۰۲۰م، تاریخ بازدید ۲۶ دی ۱۳۹۸.
- ↑ زندگی‌نامه سردار شهید ابو مهدی المهندس، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب ۱۳ دی ۱۳۹۸، تاریخ بازدید ۲ بهمن ۱۳۹۸.
- ↑ مقتل قاسم سلیمانی.
- ↑ نگاهی گذرا به زندگی‌نامه شهید ابومهدی المهندس، خبرگزاری صداوسیما، تاریخ درج مطلب ۱۷ دی ۱۳۹۸، تاریخ بازدید ۲۰ دی ۱۴۰۰.
- ↑ من هو أبو مهدی المهندس العدو اللدود للولایات المتحدة فی العراق والذی قتل مع سلیمانی؟، سایت فرانس ۲۴، تاریخ درج مطلب ۳ ژانویه ۲۰۲۰م، تاریخ بازدید ۲۶ دی ۱۳۹۸.
- ↑ دختر شهید ابومهدی المهندس: در هم آمیختن خون پدرم و حاج قاسم بالاترین مرحله رفاقت آنها بود، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب ۱۳ دی ۱۳۹۸، تاریخ بازدید ۲۰ دی ۱۴۰۰.
- ↑ من هو أبو مهدی المهندس "العدو اللدود" للولایات المتحدة فی العراق والذی قتل مع سلیمانی؟، سایت فرانس ۲۴، تاریخ درج مطلب ۳ ژانویه ۲۰۲۰م، تاریخ بازدید ۲۶ دی ۱۳۹۸.
- ↑ «اخبار لحظه به لحظه از شهادت حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس و واکنش‌ها به آن»، خبرگزاری ابنا، تاریخ درج مطلب ۱۴ دی ۱۳۹۸، تاریخ بازدید ۲۶ دی ۱۳۹۸.
- ↑ تصاویری از حضور پرشکوه مردم بصره در مراسم تشییع ابومهدی المهندس، خبرگزاری ایکنا، تاریخ درج مطلب ۱۵ دی ۱۳۹۸، تاریخ بازدید ۲۶ دی ۱۳۹۸.
- ↑ مردم بحرین در اعتراض به ترور سردار سلیمانی و المهندس تظاهرات کردند، خبرگزاری رسمی حوزهف تاریخ درج مطلب ۱۴ دی ۱۳۹۸، تاریخ بازدید ۲۶ دی ۱۳۹۸.
- ↑ خشم یمنی‌ها از ترور سردار سلیمانی، سایت العالم، تاریخ درج مطلب ۱۷ دی ۱۳۹۸، تاریخ بازدید ۲۶ دی ۱۳۹۸.
- ↑ تظاهرات مردم کشمیر و شهرهای مختلف پاکستان در پی شهادت سردار سلیمانی، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب ۱۳ دی ۱۳۹۸، تاریخ بازدید ۲۶ دی ۱۳۹۸.
- ↑ سلفی با ابومهدی، سایت عماریار.
- ↑ «بوسه‌ای از ابومهدی». دریافت‌شده در ۲۳ مرداد ۱۴۰۳.
- ↑ «یزله بر دجله». دریافت‌شده در ۲۳ مرداد ۱۴۰۳.
- ↑ وصیت نامه شهید ابومهدی المهندس، سایت خبرگزاری فارسف تاریخ درج مطلب ۱۴ دی ۱۳۹۹، تاریخ بازدید ۲۸ دی ۱۴۰۰.
