بسم‌الله الرحمن الرحیم
سجاده شکرمان پهن است که باری دیگر خداوند، با گوشه‌چشم کریمانه‌اش رخصتمان داد؛ رخصتی برای گرد هم آمدنِ نویسندگان، اساتید، نوقلمان و هنرمندان بزرگوارِ همدل، همراه و هم‌مسیر.
«باشگاه ادبی بانوی فرهنگ» همانقدر که متواضعانه در برابر خالق، پیشانی بر خاک می‌ساید که تاکنون در کنار همه‌ی سختی‌ها، اجازه‌ی بالیدن یافته، مفتخر است به این همراهی و هم‌سفری؛ مفتخر است به بودن و حضوری پیوسته و گرم نگه‌داشتن آتشدانی که گرمایش را از قلم، قدم و قلب یک یک عزیزانش می‌ستاند.
وقتی جایی «بودن‌گاه» و «کانون» می‌شود، موظف است به بودن و گرم بودن، به شعله‌کشیدن و به قاعده و روش دادن. بانوی فرهنگ قبل از هر چیز، جایی است برای گرمابخشی! یک کانون دست‌یافتنی برای شعله‌ور بودن قلم‌هایی که آرزوی به قله رسیدن دارند؛ قلم‌هایی که خودشان را در جای جای «ادبی» بودن این باشگاه جای داده‌اند.
اما ادبیات در این نقطه، قرار است در جهت هدفی بزرگتر که همان شکل دادن هویت جمعی است، ایفای نقش کند و به ما برای رسیدن به رویای مشترک جمعی، کمک کند.
ما باور داریم که کلمات، سازنده دنیاهای ما هستند و همانقدر که مسیرها و راه‌ها تکلیف حقیقت اسم‌ها و عنوان‌ها را روشن می‌کنند، عناوین هم فانوس و چراغدان طریق‌اند که اگر غیر از این بود، می‌شد این مجموعه، بدون ادعایی در باب «خرد ورزی، سنگینی و تمکین و وقار» بدون ادعایی بر «آموزش و تربیت و تعلیم» به سراغ هر واژه‌ی دیگری برود جز «فرهنگ»! امّا این واژه را برگزید تا تبدیل شود به کانونی گرم برای حراست و نگهبانی از دانه دانه پرهای سیمرغ «خردورزی و تعلیم و تربیت» که قرار است در آسمان نوشتن به پرواز درآیند.
شناختن استعدادهای آشکار و نهانِ نوشتن و قلم زدن در شهرهای مختلف ایران عزیزمان، گرفتن دست‌هایشان برای قد کشیدن و هم‌افزایی نویسندگانی که دغدغه‌ی حفظ و انتقال روایت‌های این آب و خاک را دارند، سبک زندگی این باشگاه ادبی است؛ سبکی که از تفکر «موثر بودن بانوان» در اعتلای فرهنگ این سرزمین حکایت می‌کند.
و چه نهال‌ها که از همین مجموعه کوچک به جای جای کشورمان صادر شده و همچنان می‌شود و فراتر از ادبیات، به خلق یک ظرفیت اجتماعی ارزشمند منجر می‌شود که همان شکوفا شدن و رها شدن انرژی افراد است در قالب ایجاد این هویت جمعی در گفتمان انقلاب اسلامی. بهانه این اجتماع، فکر کردن و نوشتن است. آنجا که دیگر، ادبیات صرفاً برای ادبیات نیست. ما کم کم پس از آموزش‌های تکنیکی و تخصصی، پا را از ادبیات فراتر می نهیم و به یک هویت جمعی ارزشمند دست می‌یابیم که شکوفایی بیشتر و خلق جهانی نو و متعالی را در پی خواهد داشت و این، یکی از مهمترین کارکردهای بانوی فرهنگ است.
اگر بیشتر اعضای «بانوی فرهنگ» را زنان تشکیل می‌دهند شاید برای خاطر آن است که زنان به تاثیرات آهسته، بی‌سر و صدا و عمیق خود بسیار آگاه و باورمندند و قلم سلاحی است با همین ویژگی‌ها که در دستان آنان میدان‌داری می‌کند، ساکت و آرام و میدان‌گردان! این جنس مقاومت کردن و جنگیدن، این جنس ظریف بودن و با ظرافت روایت کردن، این جنس مسلمان بودن و آرام این مسلمانی را چون جرعه‌های شیر مادر به کام جامعه ریختن، کاری است که از نوازش‌های قلم‌های زنانه خوب بر می‌آید.
جنگ روایت‌ها، از درون فکرها، از درون خانه‌ها، از درون قلب‌ها آغاز می‌شود و بی‌شک زنان پیشروان این نهضت‌اند. نهضتی که از حقیقت ایرانی بودن و اسلامی بودنمان سخن بگوید، بنویسد و هویت ببخشد و در نهایت، رویای جمعی ما را محقق کند. رویایی که مقابل دیدگان نویسندگان ما افق های جدید تمدنی ترسیم می‌کند، هدف‌های ما را وسعت می‌دهد و نگاه کلان خردورزانه‌ای به همراه دارد که نویسنده را به تفکر و اندیشه‌ورزی رهنمون می‌شود و ما را به رسالت اجتماعی‌مان نزدیک‌تر می‌کند.
امید که این تلاش‌ها در آسمان هفت‌سالگی بانوی فرهنگ، زیر نگاه حضرت حجت (عج) به ثمر بنشیند و نزدیک‌کننده ظهورشان باشد.
دیگر، تماام قفل‌ها را، باز می‌بینم
بعد از سکوت پیله‌ها پرواز می‌بینم
فریادهامان جاودانی می‌شود وقتی
در چنگ‌های زخمی‌ام آواز می‌بینم
این بغض‌های متحد توفان به پا کردند
در لابلای اشک ها اعجاز می‌بینم
رودی که با دریا یکی شد زنده می‌ماند
در انتهای ماجرا آغاز می‌بینم[۴]
باشگاه ادبی بانوی فرهنگ
| تولیدگر آثار موفق و فاخر و رشد زنانه‌نویسی | |
 | |
| نام سازمان | سازمان تبلیغات اسلامی |
|---|---|
| بنیان‌گذار | حوزه هنری انقلاب اسلامی |
| زمینه فعالیت | داستان‌نویسی رمان‌نویسی روایتنویسی |
| تأسیس | ۱۳۹۵ |
| رئیس کنونی | سارا عرفانی |
| وضعیت | فعال |
| شعار | تربیت، هم‌افزایی اندیشه و توانمندی بانوان نویسنده |
باشگاه ادبی بانوی فرهنگ به‌منظور هم‌افزایی بانوان نویسنده و علاقه‌مند به نویسندگی در سال ۱۳۹۶ توسط حوزه هنری انقلاب اسلامی تأسیس شد. سارا عرفانی مدیر این باشگاه و معصومه امیریان، مسئول آموزش باشگاه ادبی بانوی فرهنگ است. حضور ۳۰۰ بانوی نویسنده و رونمایی از ۱۰ عنوان کتاب از افتخارات این باشگاه به شمار می‌رود.
تاریخچه
باشگاه ادبی بانوی فرهنگ از زمستان ۱۳۹۵ فعالیت خود را آغاز کرد. سارا عرفانی مدیر بانوی فرهنگ به‌همراه جمعی از دوستان نویسنده خود با هدف تربیت نویسنده و ایجاد فضا و بستر مناسب برای رشد آن‌ها، به‌ویژه بانوان نویسنده این باشگاه ادبی را تأسیس کرد.
نشست‌های اولیه بانوی فرهنگ در فرهنگ‌سرای انقلاب اسلامی و در قالب کلاس‌ها و جلسات نقد صمیمانه برگزار می‌شد. جلسات اولیه با دعوت از دیگر نویسندگان در فضای کافه یا در قالب جلسات مجازی برگزار می‌شد. درنهایت از سال ۱۴۰۰ بانوی فرهنگ با همکاری و حمایت حوزه هنری به‌صورت مجموعه‌ای مستقل به فعالیت خود ادامه داد و در حال حاضر این دو نهاد در برخی از برنامه‌ها با یکدیگر مشارکت می‌کنند.
درباره باشگاه بانوی فرهنگ
اهداف
سارا عرفانی، مدیر این باشگاه درباره هدف از تأسیس چنین باشگاهی گفته است:
این باشگاه با هدف تربیت، هم‌افزایی اندیشه و توانمندی بانوان نویسنده تأسیس شده است. فعالیت این باشگاه تا امروز در حوزه داستان و رمان بوده و قرار است بخش روایتنویسی را نیز اضافه کنیم. ما می‌خواهیم افراد را به واسطه برگزاری دوره‌های آموزشی چون عناصر مقدماتی داستان، آشنایی‌زدایی، درست‌نویسی، داستان‌نویسی پیشرفته و خلاقیت زمانی به نوشتن علاقه‌مند و بانوان سراسر کشور را آماده نوشتن کنیم.[۱]
رویکردها
رویکرد باشگاه ادبی بانوی فرهنگ، تولید آثار موفق و فاخر و رشد زنانه‌نویسی است. این باشگاه بر آن است تا با برگزاری دوره‌های آموزشی چون عناصر مقدماتی داستان، آشنایی‌زدایی، درست‌نویسی، داستان‌نویسی پیشرفته و خلاقیت، بانوانِ دانش‌پژوه را به نوشتن علاقمند، و در ساحت نگارش، فعال سازد. باشگاه قصد دارد تولیدکننده‌ای در حوزه ادبیات متعهد باشد؛ بنابراین رویکردهایی را برای آن مشخص کرده است و نویسندگان را در انتخاب سوژه آزاد گذاشته است. آنچه برای باشگاه اهمیت دارد این است که آثار، به لحاظ تکنیکی قوی، و از نظر مضمونی در حوزه ادبیات متعهد باشند.
رویکردهای اصلی باشگاه ادبی بانوی فرهنگ، امیدآفرینی، خانواده‌محوری، حضور شخصیت زن خردمند در داستان و استفاده از قدرت زنانه در داستان معرفی شده است. نویسندگان در سوژه‌یابی آزاد هستند و مسیر رشد و توسعه یک‌ساله برایشان در نظر گرفته خواهد شد تا با عملکرد جوششی و کوششی مسیری که سایر نویسندگان به شکل طولانی‌تری طی می‌کنند، با سرعت بیشتری سپری کنند.[۲]
فعالیت‌ها
کارگروه‌ها
باشگاه ادبی بانوی فرهنگ در قالب شش کارگروه شامل داستان بزرگسال، داستان نوجوان، داستان کودک، داستان کوچک، ناداستان و روایت، کلاس‌ها و کارگاه‌های متنوعی برگزار می‌کند که به منظور امکان استفاده تمامی علاقمندان به ویژه ساکنین شهرستان‌ها شرکت در این کارگاه‌ها به صورت برون‌خط (آفلاین) نیز امکان پذیر است. همچنین برای برقراری ارتباط مستقیم و صمیمانه با اعضا و اطلاع‌رسانی درباره برنامه‌ها و کلاس‌ها نیز گروه‌هایی در پیامرسان‌های فضای مجازی تشکیل داده‌اند.
پایگاه نقد داستان
در باشگاه ادبی بانوی فرهنگ پایگاه نقد داستان وجود داد که داستان‌های کوتاه ارسال‌شده ارزیابی و درصورت داشتن شرایط لازم بر روی سایت باشگاه منتشر می‌شوند. از دیگر فعالیت‌های حائز اهمیت بانوی فرهنگ انتشار فراخوان طرح رمان است. طرح‌های ارسالی پس از کارشناسی پذیرفته‌شده و امکان نوشتن رمان تحت راهبری اساتید نویسندگی برای هنرجو فراهم می‌شود. بانوی فرهنگ بستری فراهم کرده تا آثار هنرجوها راحت‌تر به چاپ برسد و با ناشر به نفع نویسنده مذاکره شود. در مهر ۱۴۰۴، حدود سی رمان با راهبری اساتید نویسندگی در دست نگارش بوده و یا به مراحل کارشناسی و چاپ رسیده است.
کارگروه نوجوان
از نکات قابل توجه در این باشگاه، وجود کارگروه نوجوان است که اعضای آن را دختران نوجوان تشکیل می‌دهند. از آنجایی که نوجوان‌های سیزده‌سال به بالا در سنی هستند که کم‌کم علاقمندی‌هایشان را می‌شناسند و استعدادهای خود را پیدا می‌کنند، کلاس‌ها و کارگاه‌هایی به صورت حضوری و مجازی در این کارگروه برایشان برگزار می‌شود. لازم به ذکر است که برای نوجوانان علاقمند سنین پایین‌تر نیز دوره و گروه مجازی برقرار است؛ ولی به‌دلیل این‌که پایه‌های نویسندگی نوجوانان از سن سیزده‌سال به بعد شکل می‌گیرد بیشتر کلاس‌ها برای نوجوانان این سنین یرگزار می‌شود. کلاس‌های این کارگروه عبارتند از شاهنامه‌خوانی، داستان‌نویسی و نویسندگی خلاق.
دوره‌ها
عناوین زیر ازجمله کارگاه‌هایی است که در باشگاه ادبی بانوی فرهنگ در جهت توانمندسازی بانوان نویسنده دوره‌های مختلفی برگزار کرده است؛ ازجمله «کارگاه پیشرفته داستان»، »نقد فیلم»، «داستان کوتاه»، «روایتنویسی»، «مرورنویسی» و شیوه‌های نویسندگی برای کودکان» برخی از این دوره‌هاست.
باشگاه ادبی بانوی فرهنگ بر این باورست که آفرینش ادبی و هنری به‌وسیله ۴ محور اتفاق می‌افتد که شامل آموزش مبانی نظری، تجربه زیسته، مواجهه فعال با اثر هنری و نوشتن است که باشگاه آن‌ها را به برنامه تبدیل کرده است؛ بنابراین، در حوزه مبانی نظری، دوره‌های «آموزش عناصر داستان در گلستان و بوستان سعدی» و همچنین «ایده ناظر بر داستان‌های عرفانی مثنوی» را برگزار کرد است. «عصری با زنان نویسنده» که شامل تجارب زیسته نویسندگان درحوزه داستان‌نویسی است، از جمله دوره‌های برگزارشده در حوزه «تجربه زیسته» به شمار می‌آید.
این باشگاه در حوزه «مواجهه با اثر هنری» دو برنامه مستمر یعنی سه‌شنبه‌های خواندنی[یادداشت ۱] و بررسی متون کهن را برگزار می‌کند. در حوزه «نگارش» نیز یکشنبه‌های فیروزه‌ای[یادداشت ۲] انگیزه‌بخش نویسندگی و سیر آموزشی آن است.[۳]
کارگاه‌ها و محافل
باشگاه ادبی بانوی فرهنگ در کنار برگزاری دوره‌های آموزشی، کارگاه‌ها و محافل ادبی نیز دارد؛ «شاهنامه‌خوانی»، «نقد کتاب»، «خوانش متون کهن فارسی» ازجمله این محافل اسن که در این باشگاه به صورت رایگان برگزار می‌گردد.
برخی آثار
این باشگاه تألیفات بسیاری را منتشر کرده است؛ بخشی از این آثار عبارت‌اند از:
- رمان پرواز مسکو[یادداشت ۳]
- گنجشک بی‌پناه
- راز جغد مهربان
- آن دورها... زندگی
- تخت آتا
- به وقت رهایی
- هنر اسلامی _ نقد هنر
- یک وانت عشق
- مَه در مِه
- غریب آلواتان
- شب‌های بی‌ستاره
اعضا
باشگاه ادبی بانوی فرهنگ در آبان ۱۴۰۳ بیش از صد عضو داشته است که بیش از نیمی از تعداد اعضایش را بانوان تشکیل می‌دادند. عضویت آقایان در این باشگاه نیز ممکن است.
افرادی که تمایل به عضویت در این باشگاه داشته باشند ابتدا عضو باشگاه مجازی «نویسنده شو» می‌شوند و پس از گذراندن آموزش‌های لازم و در صورت به دست آوردن شرایط مورد نیاز در زمان عضوگیری باشگاه که اسفندماه هرسال است، ثبت نام انجام می‌دهند.
بیانیه هفتمین سال تاسیس باشگاه ادبی بانوی فرهنگ
پانویس
- ↑ «باشگاه ادبی بانوی فرهنگ، زنانه‌نویسی را توسعه می‌دهد». ۳۰ بهمن ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۲۱ خرداد ۱۴۰۳.
- ↑ «باشگاه ادبی بانوی فرهنگ، زنانه‌نویسی را توسعه می‌دهد». ۳۰ بهمن ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۲۱ خرداد ۱۴۰۳.
- ↑ «باشگاه ادبی بانوی فرهنگ، زنانه‌نویسی را توسعه می‌دهد». ۳۰ بهمن ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۲۱ خرداد ۱۴۰۳.
- ↑ «انتشار بیانیه باشگاه ادبی بانوی فرهنگ؛». دریافت‌شده در ۲۳ آبان ۱۴۰۳.
یادداشت
- ↑ این جلسات ماهی یک بار و معمولاً اولین سه‌شنبهٔ هر ماه برگزار می‌شود که در آن‌ها کتاب‌های یکی از نویسنده‌ها را بررسی می‌کنیم.
- ↑ این جلسات با هدف خوانش و نقد و بررسی داستان‌های کوتاه اعضای بانوی فرهنگ تشکیل می شود.
- ↑ در مهر ۱۴۰۳، جدیدترین محصول بانوی فرهنگ بوده که توسط زکیه عباسی یکی از هنرجوهای این باشگاه و تحت راهبری سارا عرفانی نگاشته شده است.
