تئاتر شهر

از یاقوت
مجموعه فرهنگی هنری تئاتر شهر
بزرگ‌ترین مجموعه نمایش تئاتر در ایران
نام بومیتئاتر شهر
بنیان‌گذارمهندس علی سردار افخمی طراحی
تأسیس۱۳۴۶
رئیس کنونیمدیرکل هنرهای نمایشی
رئیس پیشینسرپرستی سازمان جشن هنر شیراز
سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران
وزارتوزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
وابسته بهوزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
گروه بالادستوزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی


تئاتر شهر بزرگ‌ترین مجموعه نمایش تئاتر در ایران است که شامل پنج سالن نمایش است. مجموعه «تئاترشهر» در سال ۱۳۴۶ توسط مهندس علی سردار افخمی طراحی شد و ساخت آن پنج سال به طول انجامید.

این مجموعه در روز شنبه هفتم بهمن ۱۳۵۱ با روی صحنه رفتن نمایش «باغ آلبالو» نوشتهٔ «آنتون چخوف» و به کارگردانی «آربی اوانسیان» و با بازی «داریوش فرهنگ»، «سوسن تسلیمی»،، «مهدی هاشمی»، «فهیمه راستکار» و «پرویز پورحسینی» به‌عنوان مدرن‌ترین سالن تئاتر تهران افتتاح شد.[۱]

سرپرستی مجموعه تئاتر شهر

در آغاز «تئاتر شهر» و اجرای تئاترها زیر سرپرستی سازمان جشن هنر شیراز بود ولی پس از چندی به سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران واگذار شد.

تئاتر شهر بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار گرفت. مدیریت تئاتر شهر را مدیرکل هنرهای نمایشی که خود با حکم معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی منصوب شده به‌عنوان مدیر معرفی و حکم او را ابلاغ می‌کند.

این مجموعه از معماری زیبایی برخوردار است و جزء میراث فرهنگی کشور محسوب می‌شود. مجموعه تئاتر شهر در شهر تهران، چهارراه ولی عصر (تقاطع خیابان انقلاب و خیابان ولی عصر)، مجاورت پارک دانشجو واقع شده است.

معماری

پلان طبقه همکف (منبع تصویر : نقد آثاری از معماری معاصر ایران - وزارت مسکن و شهرسازی)

مساحت بستر طرح این بنا ۳۰۰۰ مترمربع و مساحت زیر بنای آن ۵۶۰۰ مترمربع است. با توجه به پلان دایره‌ای شکل این بنا، قطر تقریبی بدنه آن ۳۴ متر و ارتفاع تئاتر شهر ۱۵ متر است. معمار این اثر علی‌اصغر سردار افخمی نام دارد که معماریِ بنای تالار دانشگاه صنعتی اصفهان و خانه ملت را نیز در پرونده دارد. او در ۱۸ آذر ماه سال ۱۳۹۹ درگذشت.

طرح تئاتر شهر شباهت ظاهری خیره‌کننده‌ای به ساختمان «تالار بکمن» در انستیتو تکنولوژی کالیفرنیا دارد.[۲]

سالن‌ها

مجموعه تئاتر شهر که در ابتدا تنها برای اجرا در تالار اصلی ساخته شده بود ولی در حال حاضر با پنج تالار فعالیت می‌کند.

  • سالن اصلی (گنجایش ۵۷۹ نفر) دارای تمامی تجهیزات لازم برای یک سالن تئاتر شامل: صحنه‌گردان الکتریکی، آسانسور دکور، سیستم آویزهای بالا رونده برای دکور، دهانه متحرک صحنه، پرده و امکانات سینمایی و دستگاه‌های کنترل‌کننده است. ورودی سالن نمایش نیز دارای دو در با پوشش آکوستیک است تا از ورود صدای سالن انتظار به سالن نمایش جلوگیری کند.
  • سالن چهارسو (گنجایش ۱۲۰ الی ۴۰۰ نفر که تغییر حجم دکور و صحنه امکان تغییر گنجایش را می‌دهد)
  • مرکز مطالعات قشقایی
  • سالن سایه
  • پلاتو اجرا
سالن نمایش اصلی
  • مجموعه تئاتر شهر دارای دو سالن دیگر به نام‌های تالار کوچک و تالار شماره دو است که طی چند سال اخیر به دلیل نیاز به تعمیر تعطیل شده و تاکنون اقدامی برای بازگشایی‌شان صورت نگرفته‌ است.
  • کافه تریای سالن اصلی و همچنین کافه تریای سالن چارسو نیز گهگاه میزبان اجرای نمایش‌ها یا محل برگزاری نمایشنامه خوانی بوده‌ است.[۳]

پانویس

  1. «تئاتر شهر تهران». دریافت‌شده در ۶ شهریور ۱۴۰۳.
  2. «تئاتر شهر ؛ یک معماری با شکوه در پایتخت ایران زمین». دریافت‌شده در ۶ شهریور ۱۴۰۳.
  3. «تئاتر شهر ؛ یک معماری با شکوه در پایتخت ایران زمین». دریافت‌شده در ۶ شهریور ۱۴۰۳.