تولد در زمین سوخته (مستند)

تولد در زمین سوخته

پوستر فیلم
نام فیلم	تولد در زمین سوخته
موضوع	آثار منفی استفاده از سلاح‌های دارای اورانیوم ضعیف‌شده
سبک	مستند
کارگردان	وحید فرجی
تهیه‌کننده	سیدسلیم غفوری
نویسنده	پیروزه روحانیون
تدوین	امیر کیانی
فیلمبرداری	امیر شاملوفرد حامد شکیبانیا عمر الراوی
شرکت/سازمان تولیدکننده	مرکز فرهنگی میثاق
زمان	۸ قسمت ۳۰ دقیقه‌ای
کشور	ایران
زبان	فارسی

تولد در زمین سوخته عنوان مجموعه مستندی به کارگردانی وحید فرجی و تهیه‌کنندگی سیدسلیم غفوری است که به موضوع اثرات منفی استفاده از تسلیحات حاوی اورانیوم ضعیف‌شده می‌پردازد. این مجموعه مستند که در ۸ قسمت ۳۰ دقیقه‌ای ارائه شده، توسط مرکز فرهنگی میثاق در سال ۱۳۹۲ تولید شده است.

دربارهٔ مستند

تسلیحات حاوی اورانیوم ضعیف‌شده در سال ۱۹۹۱ و در جنگ کویت توسط ارتش آمریکا استفاده شد که علاوه بر آلودگی زیست‌محیطی، بر سلامت مردم منطقه نیز تأثیری مخرب داشت. همچنین آمریکا بار دیگر در سال ۲۰۰۳ از این سلاح در جنگ با عراق استفاده کرد.

تبعات این امر افزایش چشمگیر انواع سرطان در میان مردم و همین‌طور تولد کودکان ناقص‌الخلقه بوده که تا امروز نیز ادامه داشته است. چند سال بعد همین نشانه‌ها در بین سربازان آمریکایی بازگشته از جنگ کویت نیز به وفور مشاهده شد و نام «سندروم جنگ خلیج فارس» در صدر رسانه‌های آمریکایی قرار گرفت.

مستند تولد در زمین سوخته در ۸ کشور جهان تولید شده و موضوع استفاده از این تسلیحات را در گفت‌و‌گو با ده‌ها متخصص از رشته‌های گوناگون علمی مورد بررسی قرار می‌دهد.

گفتاورد

ما برای بررسی اثرات منفی اورانیوم ضعیف شده بر سربازان جنگی و غیرنظامیان ساکن در مناطق جنگی، به کشورهایی چون عراق، لبنان، انگلستان، فرانسه، آلمان، هلند، بلژیک و ژاپن سفر کردیم و با بیش از ۴۰ نفر از مشهورترین متخصصان مسائل نظامی و امنیتی، فیزیک‌دانان، پزشکان هسته‌ای، سرطان‌شناسان، حقوقدانان بین‌المللی، خبرنگاران و فعالان صلح به گفتگو پرداختیم.
در مسیر ساخت این اثر همچنین از مشاوره‌های دکتر شهریار خاطری و دست‌اندرکاران موزه صلح تهران بسیار استفاده کردیم. شش سال پیش، در جریان ساخت فیلم «جنگ پنهان»، که به استفاده بی‌سابقه ارتش رژیم صهیونیستی از بمب‌های خوشه‌ای در جنگ ۳۳روزه لبنان می‌پرداخت، تجربیاتی کسب کردم که در مراحل مختلف تولید مستند «تولد در زمین سوخته» بسیار کمکم کرد. از اوایل پاییز ۹۰ حدود دو ماه کار تحقیق این پروژه را شروع کردیم، از فروردین ۹۱ تا دی ماه تدوین به طول انجامید، ۸ ماه به آسیا و اروپا سفر کردیم تلاش کردیم به آمریکا برویم اما به دلیل مشکلاتی که وجود داشت نتوانستیم این سفر را داشته باشیم. کشورهای عراق، لبنان، فرانسه، بلژیک، هلند، آلمان و ژاپن مناطقی بود که به موجب این سفرها با ده‌ها تن از متخصصین این امر دیدار و گفتوگو کردیم با چندن پزشک دیدار کردیم. اشخاصی که در عرصه فیزیک و مباحث بین‌المللی صاحب نظر بودند، خبرنگاران، عکاسان و فیلم سازان این عرصه را دیدیم و با آنها به گفتوگو پرداختیم.
انجام دادن این هماهنگیها با کمک موزه صلح تهران صورت گرفت، اگر کمکهای موزه صلح نبود نمی‌توانستیم این ارتباطات را برقرار کنیم، جا دارد که از زحمات این عزیزان تشکر کنم. در این مستند خاصیت سلاحهای که در آن اورانیوم غنی شده استفاده شده است بررسی شده و به این می‌پردازیم که چرا از این سلاحها استفاده می‌شود و چه اثراتی را بر روی ارتش عراق داشته است.
بخش دیگری که در این مستند به آن پرداختهایم مناطقی از عراق و جنوب لبنان است که مبحث حقوقی آن در بین‌الملل که چهار بار موضوع استفاده از این تسلیحات در سطح جهان به رای گذاشته شده است. موضوع مهم این بحث خاصیت سلاح و علت گسترگی استفاده از آن است، مقدار زیادی اورانیوم با چگالی بالا در این سلاحها استفاده شده است. قسمت بعدی این ماجرا دود حاصل از شلیک این سلاحهاست که در منطقه استفاده شده پخش شده و مورد استشمام نظامیان، مردم و حتی کشورهای منطقه که به وسیله باد گسترش پیدا می‌کند که تأثیرات مستقیمی روی DNE و نسلهای بعدی مسمومین خواهد گذاشت.
پس از حمله ارتش آمریکا به عراق در سال ۱۹۹۱و حمله به جنوب لبنان در سال ۲۰۰۲ تبعات استفاده از سلاحهای حاوی اورانیوم به عنوان پرونده جدیدی است که کمتر از آن سخن به میان آمده است. بحث آغازین این موضوع و تأثیرات آن اولین بار برای سربازان آمریکای حاضر در عراق که از جنگ بازگشته بودند رخ داد که با فرزندان معلول مواجه شدند، همین عامل باعث شد نظر کارشناسان را جمع کند.
پس از مشهاده تبعات این سلاحها گروه‌های تحقیقاتی دربارهٔ آن تشکیل شد اما دولت آمریکا اجازه ادامه تحقیقات را نداد، نکته جالب این است که آمریکا و اسرائیل امروز در حال استفاده از این تسلیحات هستند اما دیگر کشورها را محکوم می‌کنند که ممکن است از این سلاح‌ها استفاده کنند.

پیوند به بیرون

• مستند تولد در سرزمین سوخته
• «تولد در زمین سوخته» به مرحله تدوین رسید
• پخش مستند «تولد در زمین سوخته» از تلویزیون