جایزه ادبی سعدی
| جایزه ادبی سعدی | |
 | |
| توصیف | جایزه‌ای بین‌المللی با هدف توسعه و گسترش زبان و ادبیات فارسی |
|---|---|
| تاریخ | ۱ ادریبهشت |
| محل برگزاری | کشورهای مختلف |
| میزبان | بنیاد سعدی |
| شعار | توسعه و تعمیق روزافزون زبان و ادب فاخر فارسی در کشورهای پیرامون ایران |
| وضعیت | فعال |
| نخستین جایزه | ۱۳۹۳ |
جایزه ادبی سعدی رویداد هنری بین‌المللی است که هرساله در اولین روز اردیبهشت، همزمان با روز بزرگداشت سعدی، شاعر پرآوازهٔ ایرانی، برگزار می‌شود.
این جایزه با هدف توسعه و گسترش زبان و ادبیات فارسی در کشورهای همسایهٔ ایران، به‌ویژه در منطقهٔ قفقاز و آسیای میانه، از سال ۱۳۹۳ بنیان گذاشته شده است.
اعطای نخستین جایزه ادبی سعدی در ارمنستان به مترجم برتر آثار ایرانی
ادوارد حق وردیان
اعطای جایزه ادبی سعدی در هند
پروفسور ریحانه خاتون
اهداف
این رویداد هنری اهداف زیر را در سطح کلان دنبال می‌کند:
- گسترش زبان فارسی: هدف اصلی این جایزه، توسعه و ترویج زبان فارسی در سطح بین‌المللی، به ویژه در کشورهای همسایه و مناطقی با پیشینهٔ فرهنگی مشترک با ایران است.
- تقویت روابط فرهنگی: این جایزه به عنوان پلی فرهنگی بین ایران و سایر کشورها عمل می‌کند و به تقویت روابط فرهنگی و ادبی بین ملت‌ها کمک می‌کند.
- تشویق فعالان عرصهٔ زبان فارسی: جایزهٔ ادبی سعدی با تقدیر از نویسندگان، مترجمان، پژوهشگران و سایر فعالان این حوزه، آنان را به ادامهٔ فعالیت و ارائهٔ آثار ارزشمندتر تشویق می‌کند.
- معرفی ادبیات فارسی به جهان: این جایزه فرصتی برای معرفی آثار ادبی فاخر فارسی به مخاطبان بین‌المللی فراهم می‌کند و به شناخت بیشتر ادبیات ایران در جهان کمک می‌کند.[۱]
نحوهٔ برگزاری
مراسم اهدای جایزهٔ ادبی سعدی معمولاً با حضور مقامات فرهنگی، نویسندگان، شاعران، مترجمان و علاقه‌مندان به زبان و ادبیات فارسی برگزار می‌شود. در این مراسم، علاوه بر اهدای جوایز، برنامه‌های متنوعی از جمله سخنرانی‌ها، شعرخوانی‌ها و اجرای موسیقی نیز برگزار می‌شود.
مخاطبان جایزه
این جایزه طیف وسیعی از فعالان عرصهٔ زبان فارسی را در بر می‌گیرد، از جمله:
- مترجمان: مترجمانی که آثار فارسی را به سایر زبان‌ها ترجمه می‌کنند و یا آثاری از سایر زبان‌ها را به فارسی برگردان می‌کنند.
- نویسندگان و شاعران: نویسندگان و شاعرانی که به زبان فارسی آثار ادبی خلق می‌کنند.
- پژوهشگران: محققان و پژوهشگرانی که در زمینهٔ زبان و ادبیات فارسی تحقیق و پژوهش انجام می‌دهند.
- استادان و مدرسان زبان فارسی: افرادی که به آموزش زبان فارسی در سطح بین‌المللی مشغول هستند.
- نهادها و سازمان‌های فعال در حوزهٔ زبان فارسی: سازمان‌ها و نهادهایی که در زمینهٔ ترویج و گسترش زبان فارسی فعالیت می‌کنند.
نحوهٔ انتخاب برگزیدگان
معمولاً یک هیئت داوران متشکل از اساتید، نویسندگان و صاحب‌نظران برجسته در حوزهٔ زبان و ادبیات فارسی، مسئولیت بررسی آثار و انتخاب برگزیدگان را بر عهده دارند. معیارهای انتخاب برگزیدگان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- کیفیت آثار: کیفیت و ارزش ادبی و علمی آثار ارائه شده.
- تأثیرگذاری: میزان تأثیرگذاری آثار در ترویج زبان فارسی و یا در حوزهٔ پژوهش‌های ادبی.
- نوآوری: میزان نوآوری و خلاقیت در آثار ارائه شده.
- خدمات برجسته به زبان فارسی: فعالیت‌های برجسته در زمینهٔ آموزش، ترویج و یا حفظ زبان فارسی.
برندگان
دوره اول
- محمد نوری عثمانف از داغستان[۲]
دوره دوم
- زیب‌النسا بیگم
- کبیر احمد جائسی
- نیر مسعود رضوی[۳]
دوره چهارم
- محمد یوسف نویسنده کتاب ادبیات هند و ایران در آغاز دوره گورکانیان زمان بابر شاه و همایون
- نبی هادی نویسنده تاریخ ادبیات هند و ایران (به زبان انگلیسی)
- انوار احمد، نویسنده تأثیر حافظ بر شعرای فارسی هند
- آذرمیدخت صفوی
- منیب الرحمان، ترجمه اشعار نیما یوشیج به زبان انگلیسی
- محمد مرسلین دانشیار دارای کتاب آموزش زبان فارسی به نام گل‌های نو[۴]
دوره پنجم
- ادریس احمد
- عبدالسّبحان
- شریف النّسا بیگم انصاری
- چندرشیکهر
- بلقیس فاطمه حسینی
- حسن عباس[۵]
دوره ششم
- پروفسور قمر غفار با مدرک دکترای زبان فارسی از دانشگاه علیگر
- دکتر سید احسن الظفر دارنده دکترای زبان فارسی از لکنو و استاد بخش فارسی دانشگاه لکنو
پانویس
- ↑ «پنجمین دوره اعطای جایزه سعدی به خادمان زبان فارسی در هند». سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی.
- ↑ «اولین جایزه ادبی سعدی به یک ایرانشناس داغستانی رسید». خبرگزاری مهر.
- ↑ جایزه ادبی سعدی در دهلی‌نو | کتاب نیوز
- ↑ «چهارمین دوره اهدای جایزه سعدی در هندوستان برگزار شد». همشهری آنلاین.
- ↑ «همایش بزرگ جایزه سعدی در هند برگزار شد». ایرنا.
پیوند به بیرون
- اعطای نخستین جایزه ادبی سعدی در ارمنستان به مترجم برتر آثار ایرانی
- تجلیل از برگزیدگان نهمین دوره جایزه ادبی سعدی در دهلی‌نو
