برترین راز ماندگاری شاهنامه آن است که در این شاهکار شگرف بی‌همانند، جهان ایرانی را در یک‌بارگی و یک‌پارچگی آن می‌توانیم یافت. در هیچ شاهکاری دیگر در پهنۀسخن پارسی، این جهان یافتنی نیست. در هر کدام از آنها گوشه‌ای، سویی، رویی و نمودی از این جهان بازتاب یافته است.[۶]
جلال‌الدین کزازی
 | |
| ملیت | ایرانی |
|---|---|
| تاریخ تولد | ۲۸ دی ۱۳۲۷ (۷۶ سال) |
| محل تولد | کرمانشاه |
| جوایز | جایزهٔ نخست پژوهش‌های بنیادینِ جشنواره خوارزمی، ۱۳۸۳ برگزیده چهره‌های ماندگار در فرهنگ و ادب، ۱۳۸۴ چهرهٔ برگزیده استان کرمانشاه، ۱۳۸۴ |
| آثار | نامۀ باستان تندبادی از کنج دفترِ دانایی و داد پند و پیوند |
سید جلال‌الدین کَزّازی (زادهٔ ۲۸ دی ۱۳۲۷ در کرمانشاه) معروف به میرجلال‌الدین کزّازی، ادیب، پژوهشگر، شاهنامه‌پژوه، استاد دانشگاه، نویسنده و مترجم برجسته ادبیات فارسی است.
او در پنجمین همایش چهره‌های ماندگار در سال ۱۳۸۴ به‌عنوان چهره ماندگار فرهنگ و ادب ایران انتخاب شد. کزّازی عضو هیئت‌امنای بنیاد فردوسی و نیز عضو هیئت‌علمی دانشکده ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی دانشگاه علامه طباطبایی است.
او با پژوهش‌های ادبی گسترده، به‌ویژه در حوزه شاهنامۀ فردوسی، نقش‌آفرینی جدی در پاسداشت و ترویج زبان فارسی داشته است. کتاب‌هایی چون «مازهای راز»، «رویا، حماسه، اسطوره»، «نامۀ باستان»، «تندبادی از کنج»، «دفترِ دانایی و داد» از جمله آثار ارزندۀ او در حوزه شاهنامه به‌شمار می‌آید.
تجلیل از جلال‌الدین کزازی
تجلیل از جلال‌الدین کزازی در کرمانشاه/ دی‌ماه ۱۳۹۵
کزازی را از جملۀ کسانی دانسته‌اند که «زبان» را به‌عنوان عنصر اصلیِ هویت کشور معنا می‌کند و راز ماندگاری ایران را در نگهداشت زبان می‌داند. او به بهره‌گیری از واژه‌های فارسی سره در نوشته‌ها و گفتار خود معروف است.
او در جشنواره‌های گوناگون ادبی جوایز مختلفی کسب کرده است که از آن می‌توان به جایزهٔ نخست پژوهش‌های بنیادینِ جشنواره خوارزمی در سال ۱۳۸۳ و جایزهٔ برترین کتاب سال در مؤسسهٔ انتشارات دانشگاه تهران برای دورهٔ ۱۰جلدی نامهٔ باستان در سال ۱۳۸۸ اشاره کرد.
درباره درباره زبان فارسی
زندگی، تحصیلات
کزّازی در ۲۸ دی ۱۳۲۷ در کرمانشاه به دنیا آمد. پدرش سید محمود نام داشت و جد پدری‌اش سید حسین کزازی رئیس ادارهٔ معارف کرمانشاه بود. جلال‌الدین کزّازی از همان دوران کودکی به فرهنگ و ادبیات ایران علاقهٔ زیادی نشان می‌داد. این علاقه در دوران استادی و کهن‌سالی از ویژگی‌های سبک نوشتاری و تدریس او بود.
دورهٔ دبستان را در مدرسه آلیانس کرمانشاه گذرانید و از سالیان دانش‌آموزی با زبان فرانسوی آشنایی یافت. سپس دورهٔ دبیرستان را در مدرسهٔ رازی کرمانشاه به فرجام آورد و آنگاه برای ادامهٔ تحصیل در رشتهٔ زبان و ادب فارسی به تهران آمد.
دانشگاه
کزّازی در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشکدهٔ ادبیات فارسی و علوم انسانی دانشگاه تهران دوره‌های گوناگون آموزشی را سپری کرد. وی در سال ۱۳۵۱ خورشیدی مدرک کارشناسی در رشتهٔ زبان و ادب فارسی از دانشگاه تهران را به‌دست آورد و به سال ۱۳۷۱، پایان‌نامهٔ دکترای خود را با نام نمادشناسی در شاهنامه نوشت.[۱]
شعر
او از سال‌های نوجوانی، نوشتن و سرودن را آغاز کرد و در همان سال‌ها با هفته‌نامه‌های کرمانشاه همکاری داشته و آثار خود را در آنها به چاپ می‌رسانید. کزّازی نخست «اِکرام» تخلص می‌کرد، اما پس از مدتی تخلص خود را به «زُروان» تغییر داد.
نخستین مجموعه شعر کزّازی «پیروزی خون بر شمشیر: برگی چند از ادبیات انقلابی اسلامی ایران» نام داشت که در سال ۱۳۵۹ منتشر شد.
فعالیت تخصصی
او عضو هیئت علمی دانشکده ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی دانشگاه علامه طباطبایی است. کزازی افزون‌بر فرانسوی، با زبان‌های اسپانیایی، آلمانی و انگلیسی نیز آشناست. او نزدیک به ۳۰۰ مقاله تألیف کرده و در همایش‌ها و محافل علمی داخلی و بین‌المللی سخنرانی‌های بسیاری ایراد کرده است؛ همچنین دوره‌ای را نیز در اسپانیا به تدریس ایران‌شناسی و زبان ادب فارسی اختصاص داد.
کزّازی علاوه‌بر فعالیت تخصصی و دانشگاهی خود، در نهادها و مؤسساتی چون بنیاد فردوسی، پژوهشکدهٔ فرهنگ و هنر اسلامی، آکادمی علم و… به تربیت دانش‌پژوهان و علاقه‌مندان به فرهنگ و ادب فارسی می‌پردازد.[۲]
آثار
کزّازی در حوزه‌های مختلف تألیف کرده است؛ از جمله شاهنامه‌شناسی، حافظ‌شناسی، خاقانی‌شناسی، عطارشناسی، یادداشت‌ها و گزارش سفر . برخی آثار برجسته او عبارت‌اند از:
- از دهلی نو تا آتن کهن، نشر گویا ۱۳۹۹
- روزهای کاتالونیا، نشر گویا ۱۳۹۸
- آنک!... پاریس، نشر صدای معاصر ۱۳۹۸
- نامه باستان: ویرایش و گزارش شاهنامه فردوسی، سری ۱۰ جلدی، نشر سمت
- گامی در بیکران: گزارش بیست و یک غزل از حافظ، نشر سمت
- سراچه آوا و رنگ: خاقانی‌شناسی، نشر سمت
- بر آستان جانان: گزارش بیست غزل حافظ، نشر سمت
- «مازهای راز»
- «رویا، حماسه، اسطوره»
- «نامۀ باستان»
- «تندبادی از کنج»
- «دفترِ دانایی و داد»
جوایز و افتخارات
- جایزهٔ بهترین کتاب سال، ۱۳۶۹
- جایزهٔ نخست پژوهش‌های بنیادینِ جشنواره خوارزمی، ۱۳۸۳
- برگزیده چهره‌های ماندگار در فرهنگ و ادب، ۱۳۸۴
- چهرهٔ برگزیده استان کرمانشاه، ۱۳۸۴
- سپاس‌نامه از انجمن معتبر ادبی پارناسوس یونان، ۱۳۸۴
- پژوهشگر برگزیدهٔ دانشکده ادبیات دانشگاه علامه طباطبایی، ۱۳۸۵
- جایزهٔ برترین کتاب سال در مؤسسهٔ انتشارات دانشگاه تهران برای دورهٔ ۱۰جلدی نامهٔ باستان (متن شاهنامهٔ فردوسی با توضیح و بررسی)، ۱۳۸۸
- پژوهشگر نمونهٔ استان مرکزی، ۱۳۸۸
- تقدیر در بخش مستندنگاری جایزه ادبی جلال آل احمد، برای کتاب برگزیده آنک!... پاریس، ۱۳۹۶
یادبود و بزرگداشت
- در دی ماه ۱۳۹۵ مـراسـم بـزرگداشتی به‌منظور پاسداشت مقام علمی، فرهنگی و ادبی میرجلال‌الدین کزازی، از سوی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی کرمانشاه برگزار شد. در این مراسم از کتاب «فرزانه فرزند فردوسی» که ارج‌نامه‌ای برای استاد کزازی است رونمایی شد.[۳]
- به‌منظور بزرگداشت جلال‌الدین کزّازی، فرهنگسرایی در شهر کرمانشاه در محلهٔ کارمندان به نام «فرهنگسرای استاد میرجلال‌الدین کزّازی» نام‌گذاری شده است. این فرهنگسرا در روز ۵ تیر ۱۳۹۸ به مناسبت ۶ تیر روز کرمانشاه افتتاح شد.[۴]
- در سال ۱۴۰۲ آیین نکوداشتی از سوی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران، با نام چهره ماندگار زبان و ادب پارسی، برای جلال‌الدین کزازی برگزار شد.[۵]
گفتاورد
از نگاهی فراخ و فراگیر، دید و داوری من درباره این توژینه داستانی یا فیلم این است که دست‌اندکاران و پدیدآورندگان آن در کار هنری که می‌خواسته‌اند کرد، کامدار بوده‌اند. توانسته‌اند به آن آماج‌ها و آرمان‌هایی که در سر می‌پرورده‌اند، دست بیابند. از این دید این فیلم یکی از اندک فیلم‌هایی است که من از دیدن آن، از آغاز تا انجام فیلم، شادمان و خشنود بودم.[۷]
پیوند به بیرون
پانویس
- ↑ «اداره ارشاد و فرهنگ اسلامی کهکیلویه و بویراحمد/ بیوگرافی جلال‌الدین کزازی». دریافت‌شده در ۱۰ شهریور ۱۴۰۴.
- ↑ «اداره ارشاد و فرهنگ اسلامی کهکیلویه و بویراحمد/ بیوگرافی جلال‌الدین کزازی». دریافت‌شده در ۱۰ شهریور ۱۴۰۴.
- ↑ «دنیای اقتصاد/بزرگداشت جلال‌الدین کزازی». ۱۱ دی ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۱۰ شهریور ۱۴۰۴.
- ↑ «خبرگزاری مهر/«فرهنگسرای استاد میرجلال‌الدین کزّازی»». ۵ تیر ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۱۰ شهریور ۱۴۰۴.
- ↑ «انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران/نکوداشت جلال‌الدین کزازی». دریافت‌شده در ۱۰ شهریور ۱۴۰۴.
- ↑ «موسسه فرهنگی هنری شهرستان ادب». ۲۱ خرداد ۱۳۹۷. دریافت‌شده در ۱۰ شهریور ۱۴۰۴.
- ↑ «عصر ایران/واکنش جلال‌الدین کزازی به فیلم مست عشق». ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۱۰ شهریور ۱۴۰۴.
