حسن ریاحی

حسن ریاحی

سازنده سرود ملی جمهوری اسلامی ایران
اطلاعات پس‌زمینه
تاریخ تولد	۲۲ بهمن ۱۳۲۳ ‏(۸۰ سال)
محل تولد	تهران
ژانر	موسیقی کلاسیک موسیقی کلاسیک ایرانی موسیقی سمفونیک ایرانی
پیشه	آهنگساز
سازهای اصلی
سازهای برجسته	پیانو ویلن
تحصیلات	کارشناسی ارشد موسیقی دکترای موسیقی
دانشگاه	دانشگاه تمپل و کمبز فیلادلفیای آمریکا
علت معروف‌شدن	سرود ملی فعلی ایران
جایزه	چهره ماندگار سال ۱۳۸۳ استاد نمونه دانشگاه آزاد اسلامی استاد نمونه دانشگاه سوره تهران

سرود ملی جمهوری اسلامی ایران

0:00 0:00

حسن ریاحی (زادهٔ ۲۲ بهمن ۱۳۲۳) موسیقی‌دان و آهنگساز اهل ایران است. او سازنده سرود ملی جمهوری اسلامی ایران است.

ریاحی در سال ۱۳۸۲ در سومین همایش چهره‌های ماندگار به‌عنوان چهره ماندگار موسیقی انتخاب شد.

رئیس هیئت داوران جشنواره موسیقی فجر، مدیر سابق مرکز موسیقی سازمان صدا و سیما و مدیر گروه موسیقی دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی بخشی از سوابق اجرایی اوست.

تجلیل از حسن ریاحی

تجلیل از رضا سیدحسینی در خانه هنرمندان ایران/ ۱۳۹۰

تحصیلات

حسن ریاحی از کودکی نزد پدر فراگیری پیانو را آغاز کرد و در سن ۱۲ سالگی وارد هنرستان موسیقی شد و با ساز تخصصی ویلن فارغ‌التحصیل گردید.

وی پس از مدتی کار اجرایی در دانشگاه شیراز، جهت تکمیل تحصیلات به آمریکا رفت. در سال ۱۳۵۶ کارشناسی ارشد موسیقی را از دانشگاه تمپل و کمبز فیلادلفیای آمریکا دریافت کرد و در سال ۱۳۶۱ موفق به دریافت مدرک دکترای موسیقی از همان دانشگاه گردید. وی پس از بازگشت به ایران در واحد موسیقی سازمان صداوسیما مشغول به کار شد و هم‌اکنون مدیر گروه موسیقی دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد است.

آثار هنری

سرود ملی فعلی ایران از ساخته‌های حسن ریاحی است. ایشان همچنین آلبومی با نام «بوی بهار» نیز دارد که در آن آهنگ‌هایی چون «بوی بهار» (آب زنید راه را)، (میلاد - باصدای حسین سرشار) مدرس به چشم می‌خورد.

«ریشه‌ها و ملودی‌های ماندگار مذهبی در استان کرمانشاه» تألیف حسن ریاحی است. ریاحی در این کتاب تم‌هایی از موسیقی فولکلور استان کرمانشاه را جمع‌آوری و به عنوان یک کتاب مرجع برای آهنگسازان کشورمان ارایه کرده است.

فعالیت تخصصی

حسن ریاحی در سوابق شغلی خود مدیریت مرکز تحقیقات گروه موسیقی صداوسیما، مدیریت گروه موسیقی دانشکده صداوسیما و آزاد، مدیرکلی موسیقی صداوسیما (سال ۱۳۶۷ تا ۱۳۷۱) و مدیر گروه موسیقی شبکه یک سیما و مدیر گروه موسیقی اداره فرهنگ و هنر شیراز در سال‌های دهه شصت را در کارنامه کاری خود دارد. از دیگر فعالیت‌های ایشان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سر دبیر مجله موسیقی (دوره سوم)
• عضو هیئت تحریریه دوفصلنامه علمی تخصصی جستارنامه فرهنگ و هنر اسلامی
• عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی
• عضو شورای عالی موسیقی صداوسیما
• عضو شورای عالی بیت رهبری
• عضو شورای عالی موسیقی ارشاد در دوره‌های مختلف
• عضو هیئت مدیره خانه موسیقی
• دبیری سه دوره جشنواره موسیقی فجر (۱۳۸۳ تا ۱۳۸۵)

جوایز و افتخارات

چهره ماندگار موسیقی در سال ۱۳۸۵ و استاد نمونه دانشگاه آزاد در سال ۱۳۸۷، استاد نمونه دانشگاه سوره تهران، هنرمند نمونه صداوسیما در سال ۱۳۸۵، دریافت جایزه از آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر انقلاب، به خاطر آهنگسازی سرود ملی در سال ۱۳۷۷ از جمله افتخارات وی در دوره کاری‌اش به‌شمار می‌رود.

نکوداشت

در شهریور ماه ۱۳۹۰ مراسم بزرگداشتی برای حسن ریاحی در خانه هنرمندان ایران برگزار شد.

گفتاورد

آهنگساز و سازنده سرود ملی ایران در سالگرد سی‌سالگی این سرود دربارهٔ شباهت آن با سرود ملی کره جنوبی در گفت‌وگو با خبرگزاری ایرنا توضیح داد:
«سرود ملی فرم خاصی دارد که باید رعایت شود. ممکن است یک جاهایی از سرود کشورهای مختلف به هم شبیه باشند.» ریاحی در این باره گفت:
حدود سی سال پیش اعلام کردند سرود ملی به دلایلی باید تعویض شود. از هنرمندان دعوت کردند تا آثارشان را ارائه دهند. حدود ۹۷ اثر شرکت کردند که مدارکش موجود است. آثار این ۹۷ نفر بررسی و ۳۷ اثر انتخاب شد. شرکت‌کنندگان از قشرهای مختلف بودند. مرحوم پایور هم شرکت کرده بود. در مرحله سوم ده اثر انتخاب شد. قرار شد این ده اثر اجرا و ضبط شود. یکی دو ماه این مرحله طول کشید. در مرحله آخر سه اثر را به دفتر مقام معظم رهبری فرستادند. ایشان تصمیم گرفتند که سرود فعلی انتخاب شود.
ریاحی با بیان این‌که شعر این سرود را بعدها شعرای سازمان صداوسیما سرودند، تأکید کرد:
سرودها بدون کلام ساخته شدند. زمانی که ما سرود را ساختیم، نمی‌دانستیم چه شعری قرار است روی آن بنشیند. شعر را تیم شعرای صداوسیما سرودند. هفت شاعر بودند که دو نفرشان الان مرحوم شده‌اند.
ریاحی با بیان این‌که سرود فرم خاصی دارد توضیح داد:
من تمام سرودهای ملی را گوش کرده بودم. سرود کره جنوبی را آن زمان به صورت اتفاقی شنیده بودم. ولی دقت نکردم. اعتقاد دارم همه سرودهای ملی در همه جای دنیا شبیه به هم هستند. فقط چهار نت از این دو سرود و یکی دو جای آن شبیه هم شده است. پرچم هفت هشت کشور نیز به پرچم ایران شباهت دارد.