خاطرات نارنجی (مستند)

خاطرات نارنجی

پوستر فیلم
نام فیلم	خاطرات نارنجی
موضوع	اثرات سلاح‌های شیمیایی استفاده شده توسط آمریکا در ویتنام
سبک	مستند
کارگردان	وحید فرجی
تهیه‌کننده	سیدسلیم غفوری
تدوین	امیر کیانی
صداپیشگان	ریچل هاردینگ جاش کلی هدر باوزر
فیلمبرداری	مجید عزیزی وحید فرجی
شرکت/سازمان تولیدکننده	مرکز فرهنگی میثاق
زمان	۵۶ دقیقه
کشور	ایران
زبان	دوبله فارسی

خاطرات نارنجی (تولید ۱۳۹۳) مستندی به کارگردانی وحید فرجی و تهیه‌کنندگی سیدسلیم غفوری است که به تبعات بی‌شمار استفاده ازسلاح‌های شیمیایی، موسوم به «عامل نارنجی» که در جنگ ویتنام از سوی دولت آمریکا استفاده می‌شد، پرداخته است و تأثیر مخرب این سلاح را بر شیمیایی شدن مردم ویتنام و سربازان آمریکایی مورد بررسی قرار داده است.

این مستند را مرکز فرهنگی میثاق تولید کرده است.

دربارهٔ مستند

مستند «خاطرات نارنجی» به تبعات بی‌شمار استفاده ازسلاح‌های شیمیایی، موسوم به «عامل نارنجی» که در جنگ ویتنام از سوی دولت آمریکا استفاده می‌شد، می‌پردازد و تأثیر مخرب این سلاح را بر شیمیایی شدن مردم ویتنام و سربازان آمریکایی مورد بررسی قرار داده است.

استفاده آمریکا از این سلاح نه تن‌ها در همان مقطع بر مردم ویتنام و سربازان آمریکایی تأثیر منفی گذاشت، بلکه نسل دوم از فرزندان ویتنامی و سربازان آمریکایی را نیز دچار مشکلات جسمی و روحی کرد. در حقیقت این سلاح که گازی موسوم به «عامل نارنجی» تولید می‌کند، سرمنشا جنایت‌هایی علیه بشر است که آمریکا مرتکب آن شد.

استفاده از این سلاح توسط آمریکا در جنگ ویتنام، نه تن‌ها سربازان خودی را شیمیایی کرد، بلکه باعث تولد کودکان ناقص بسیاری شد.

گفتاورد

وحید فرجی کارگردان «خاطرات نارنجی» در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، درباره تولید این مستند گفت:
در سال ۱۳۹۳ به کشور ویتنام رفتیم تا دربارهٔ آسیب‌های استفاده آمریکا از عامل نارنجی در جنگ ویتنام روی مردم ویتنام و همین‌طور نیروهای مقاومت ویتنام جنوبی موسوم به ویت کنگ‌ها فیلم بسازیم اما در طول تحقیق متوجه تأثیرات مشابه روی خود سربازان آمریکایی و فرزندان آنها شدیم و تغییری در مسیر فیلم دادیم.
وی افزود:
به همین دلیل راویان اصلی فیلم چند آمریکایی شدند که پدران شان در جنگ ویتنام حضور داشتند و کماکان با تبعات این ماجرا دست به گریبان بودند البته در رسانه‌ها خصوصاً رسانه‌های آمریکایی دربارهٔ آنها حرفی زده نمی‌شود؛ بنابراین این مستند دربارهٔ سفر گروهی از فرزندان سربازان آمریکایی است که در جنگ ویتنام حضور داشته‌اند و سفر به این کشور و مرور خاطراتی که پدرانشان از آن دوران روایت کرده‌اند تم اصلی این مستند را تشکیل می‌دهد.
فرجی ادامه داد:
این سومین کاری است که با این مضمون انجام داده‌ام. فیلم اول دربارهٔ استفاده رژیم صهیونیستی در جریان جنگ ۳۳ روزه لبنان از بمب‌های خوشه ای بود که باعث شد مردم غیرنظامی کشاورز در منطقه کشته شوند و بازماندگان آسیب ببینند. فیلم بعدی با نام «تولد در زمین سوخته» به استفاده از بمب‌های حاوی اورانیوم ضعیف شده در عراق و لبنان بود؛ کار مفصلی که چند سال زمان برد و در هشت کشور با افراد مختلف گفتگو کردیم.
این مستندساز گفت:
پس از این دو مستند از نظر زمانی به عقب و جنگ آمریکا با ویتنام برگشتیم و در بررسی‌های مان دیدیم، آسیب‌های این جنگ به مراتب بیشتر است. در تحقیقاتی که داشتیم متوجه شدیم سربازان آمریکایی حاضر در ویتنام، بعدها دارای فرزندانی بیمار شده‌اند.
فرجی تصریح کرد:
از آنجایی که در کل دنیا ویتنامی‌ها به عنوان قربانیان اصلی این جنگ شناخته می‌شوند، دربارهٔ این سربازان که خود به استفاده از عامل نارنجی محکوم بودند، حرفی به میان نمی‌آید. روی ماجرای آسیب دیدن این سربازان و فرزندان شان همواره در آمریکا سرپوش گذاشته می‌شود. به این خاطر که هم به خانواده سربازان غرامت پرداخت نشود و هم اینکه چنین موضوعی به لحاظ رسانه ای برای دولت آمریکا تبعات بدی خواهد داشت.
وی یادآور شد:
شرکت بزرگی به نام مونسانتو این مواد شیمیایی را به ارتش آمریکا داده و همین حالا به عنوان بزرگ‌ترین شرکت در بخش کشاورزی و غذا در دنیا شناخته می‌شود و ما سعی کردیم به همه این مسائل بپردازیم.
کارگردان «خاطرات نارنجی» با بیان اینکه جلب اعتماد فرزندان سربازان آمریکایی دشوار بوده، اظهار کرد:
خوشبختانه با وجود حساسیت‌هایی که وجود داشت با همراهی موزه صلح تهران، مکاتبات انجام شد و ما با انجمنی که در ویتنام دربارهٔ قربانیان عامل نارنجی کار می‌کنند، ارتباط برقرار کردیم.
فرجی در ادامه گفت:
ما با تعدادی از فرزندان سربازان آمریکایی به مناطق مختلف ویتنام سفر کردیم. آنها که خود نیز قربانی این فاجعه هستند، شرمساری شان بابت کارهایی را که پدران شان انجام دادند، اظهار می‌کردند و نسبت به حاکمیت کشورشان و سیاستمدارانی که روی این واقعه سرپوش می‌گذارند، انتقاد می‌کردند.
وی در پایان اعلام کرد:
این مستند حاصل سفر ۲۰ روزه ما به ویتنام بود. خوشبختانه این مستند موفق شد به بخش اصلی جشنواره کازان روسیه راه پیدا کند و در بخش اصلی جشنواره فیلم مقاومت نیز حضور دارد.

پیوند به بیرون

• «خاطرات نارنجی» روایت فرزندان معلول ویتنامی با عامل آمریکایی+عکس
• رونمایی از «خاطرات نارنجی» سربازان آمریکایی
• مستند «خاطرات نارنجی» برگی از پرونده جنایات آمریکا را ورق می‌زند