زینت‌السادات علویه همایونی
 | |
| لقب | علویه همایونی بانو همایونی |
|---|---|
| تاریخ تولد | ۱۲۹۶ هجری شمسی |
| زادگاه | اصفهان |
| تاریخ وفات | ۱۰ تیر ۱۳۹۵ |
| شهر وفات | اصفهان |
| محل دفن | امامزاده ابراهیم اصفهان |
| اجازه روایت از | سیده نصرت امین |
| تالیفات | ترجمهٔ اربعین‌الهاشمیه، زن مظهر خلاقیت‌الله، ترجمهٔ بخشی از اسرارالآیات، عشق ذوی‌القربی، نسیم ولایت |
| اجتماعی | تأسیس مکتب فاطمه |
زینت‌السادات علویه همایونی (۱۲۹۶–۱۰ تیر ۱۳۹۵) مشهور به بانو همایونی، از نزدیک‌ترین شاگردان بانو امین اصفهانی بود. وی نخستین دانشجوی زن دانشکده وعظ و تبلیغ تهران (دانشکده الهیات کنونی) بود که «مکتب فاطمه (س)» را به منظور ایجاد محیطی اختصاصی برای تحصیل زنان در علوم دینی پایه‌گذاری کرد. وی در سال ۱۳۸۸ به عنوان چهره ماندگار جمهوری اسلامی ایران انتخاب و در سال ۱۳۹۰ در همایش «آمینه امین» در اصفهان، از مقام او تجلیل شد. از بانو همایونی آثاری در زمینه علوم اسلامی و معارف اهل بیت منتشر شده است.
زندگینامه
زینت‌السادات علویه همایونی، متخلص به علویه همایونی و مشهور به بانو همایونی، در سال ۱۲۹۶ در اصفهان متولد شد. پدرش سید رحیم همایونی و مادرش سلطان‌آغا همایونی بود. سلطان‌آغا مادرخواندهٔ همسرِ بانو امین بود که پس از فوت سید محمدتقی امین با سید رحیم ازدواج کرد. زینت‌السادات دومین فرزند او بود. بانو همایونی با محمد فیض –پدر دکتر جواد فیض که در ایران به طبابت اطفال شهره است- ازدواج کرد.[۱]
زیست علمی
- آموزش تحصیلات ابتدایی را در منزل، نزد مادر
- شرکت در دروس بانو امین در سال ۱۳۱۳
- آموزش ادبیات عرب و منطق نزد حیدرعلی محقق
- یادگیری شرح منظومه ملاهادی سبزواری و کتاب مغنی و معالم و شرح لمعه نزد صدر کوپایی
- حضور در کلاس درس آیت‌الله نورالدین اشنی (قودجانی) جهت آموزش اسفار اربعه ملاصدرا[۲]
- قبولی در آزمون طلاب مدرسه سپهسالار در سال ۱۳۴۳
- قبولی در دانشکده وعظ و تبلیغ تهران (دانشکده الهیات کنونی)[۳]
دریافت اجازه روایت
بانو همایونی در ۱۳۵۵ از جانب بانو امین اجازهٔ روایت دریافت کرد.[۴]
آثار
از زینت السادات همایونی آثار زیر منتشر شده است:
- ترجمهٔ اربعین الهاشمیه اثر بانو امین
- زن مظهر خلاقیت الله
- ترجمهٔ بخشی از اسرارالآیات ملاصدرا
- عشق ذوی‌القربی دربارهٔ حضرت زهرا (س)
- نسیم ولایت دربارهٔ حضرت علی (ع)
- زندگانی بانوی ایرانی دربارهٔ بانو امین
- سفرنامه علویه همایونی که زندگینامه خودنوشت است.
فعالیت‌های علمی و اجتماعی
تأسیس مکتب فاطمه (س)
ایدهٔ تأسیس مدرسه‌ای برای بانوان که در آن علوم دینی تدریس شود (یعنی همان حوزه علمیه بانوان) بعد از تجربهٔ تحصیل در تهران به ذهن بانو همایونی رسید. او این ایده را با استادش بانو امین در میان گذاشت. ایدهٔ تأسیس مدرسهٔ علوم دینی بانوان با ایدهٔ تأسیس دبیرستانی دخترانه که معلم مرد نداشته باشد، به هم پیوند خورد. بانو امین با ورقهٔ اجتهاد خود برای هر دو مدرسه مجوز گرفت. مجوز مدرسهٔ دینی بانوان با عنوان جواز تأسیس کلاس قرآن و رساله صادر شد. این نام به این دلیل بود که تا پیش از این مدرسه‌ای با این ماهیت سابقه نداشت.[۵]
فعالیت‌ها و تقدیرها
بانو همایونی به جز مدیریت و تدریس در مکتب فاطمه، مسئولیت مدیریت دبستان نرجس -مدرسه‌ای ملی و دینی که فیروزیان تأسیس کرده بود- را هم بر عهده داشت. صاحب امتیاز و مدیرمسئول مدرسهٔ گلستانیان نیز بود که خیلی زود از این سمت استعفا داد و ترجیح داد به کار ترجمه و تألیف بپردازد.[۶]
در سال ۱۳۶۸ش بعد از فوت بانو امین در نامه‌ای خطاب به رئیس‌جمهور وقت آیت‌الله خامنه‌ای، تقاضای برگزاری کنگرهٔ بزرگداشت بانو امین را مطرح کرد. اولین دورهٔ این کنگره در سال ۱۳۷۱ در اصفهان و دومین دورهٔ آن در سال ۱۳۷۲ در قم برگزار شد.
همایونی در سال ۱۳۷۱ مکتب فاطمه را وقف کرد واز آن به بعد خانه‌نشینی اختیار کرده و به ترجمه و تألیف کتب پرداخت.[۷]
زینت السادات همایونی در سال ۱۳۸۸ به عنوان چهره ماندگار جمهوری اسلامی ایران انتخاب شد. همچنین در سال ۱۳۹۰ در همایش آمینه امین که در اصفهان برگزار شد، از مقام او تجلیل شد. آیت الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، در پیامی که برای این همایش ابلاغ کرده بود، بانو همایونی را از مفاخر جامعهٔ زنان ایران اسلامی خواند.[۸]
درگذشت
بانو همایونی در ۱۰ تیر ۱۳۹۵ در سن ۹۹ سالگی به علت کهولت سن در گذشت و پس از اقامه نماز توسط آیت‌الله مظاهری از مسجد سید اصفهان، تشییع و در امامزاده ابراهیم این شهر به‌خاک سپرده شد.[۹]
پانویس
- ↑ علویه همایونی، سفرنامه، ۱۳۸۷ش، ص۹–۳۸.
- ↑ علویه همایونی، سفرنامه، ۱۳۸۷ش، ص۴۵–۳۴.
- ↑ علویه همایونی، سفرنامه، ۱۳۸۷ش، ص۶۶–۷۲.
- ↑ طیبی، زندگانی بانوی ایرانی، ۱۳۸۰ش، ص۲۸۹.
- ↑ طیبی، زندگانی بانوی ایرانی، ۱۳۸۰ش، ص۱۲۶–۱۳۴.
- ↑ علویه همایونی، سفرنامه، ۱۳۸۷ش، ص۸۲–۸۱.
- ↑ طیبی، زندگانی بانوی ایرانی، ۱۳۸۰ش، ص۱۳۶–۱۳۴.
- ↑ «پیام تقدیر از خدمات علمی و قرآنی سرکار حاجیه خانم همایونی». دریافت‌شده در ۱ شهریور ۱۴۰۳.
- ↑ «درگذشت بانو علویه همایونی». دریافت‌شده در ۱ شهریور ۱۴۰۳.
