سید عبدالأعلی سبزواری
 | |
| ملیت | ایرانی |
|---|---|
| تاریخ تولد | ۱۸ ذی‌الحجه ۱۳۲۸ق |
| پیشه | مرجع تقلید مفسر شیعه |
| تحصیلات | اجتهاد |
سید عَبْدُالاَعْلی موسوی سبزواری (زادهٔ ۱۱ شهریور ۱۲۹۹ در سبزوار - درگذشت ۲۶ مرداد ۱۳۷۲ در نجف) مرجع تقلید و مفسر شیعه اهل ایران است. وی از مراجع تقلید قرن پانزدهم به شمار رفته و پس از وفات آیت‌الله خویی در ۱۳۷۲، مدت کوتاهی عهده‌دار ریاست حوزه علمیه نجف بوده است. کتاب تفسیری مواهب الرحمن فی تفسیر القرآن و کتاب فقهی مهذب الاحکام فی بیان الحلال و الحرام از آثار برجسته او است. سید عبدالاعلی سبزواری در ۲۶ مرداد ۱۳۷۲ وفات یافت؛ برخی معتقدند وی توسط رژیم بعث عراق مسموم و شهید شده است.
زندگی و تحصیلات
سید عبدالاعلی در ۱۸ ذی‌الحجه سال ۱۳۲۸ در سبزوار به دنیا آمد. مقدمات علوم حوزوی را نزد پدر و عمویش فراگرفت. و در سال ۱۳۴۲ق به مشهد رفت و در آنجا نزد عبدالجواد ادیب نیشابوری، میرزا عسکر شهیدی، سید محمّد عصّار لواسانی و علی‌اکبر نهاوندی کسب علم کرد. سبزواری پس از حدود هشت سال اقامت در مشهد، برای تکمیل درس سطح فقه و اصول و نیز فلسفه و تفسیر و دیگر علوم اسلامی به نجف اشرف سفر کرد و در آن شهر در درس میرزای نائینی، آقاضیاء عراقی، محمدحسین غروی اصفهانی، سید ابوالحسن اصفهانی و سیدحسین بادکوبه‌ای شرکت کرد.
حمایت از انقلاب اسلامی ایران
سید عبدالأعلی سبزواری در فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی ایران و عراق نقش داشته و از انقلاب اسلامی ایران و امام خمینی(ره)، حمایت کرده است. در زمان اقامت امام خمینی در نجف، در کنار وی بود و از امام و نهضت وی حمایت می‌کرد. چندین بار درس خویش را برای توجّه‌دادنِ حوزه علمیه نجف، به وقایع انقلاب اسلامی ایران تعطیل کرد و به هنگام همه‌پرسی نظام جمهوری اسلامی، در فروردین ۱۳۵۸ ش. پیامی مبنی بر حمایت از آن صادر کرد.
آثار
از آثار و تألیفات وی می‌توان به کتاب‌های زیر اشاره کرد:
- مواهب الرحمن فی تفسیر القرآن
- مهذب‌الاحکام فی بیان الحلال و الحرام
- تهذیب الاصول
- لباب المعارف
- افاضة الباری فی نقد ما ا‌لّفه الحکیم السبزواری
- رفض الفضول عن علم الاصول، در علم اصول.
- منهاج الصالحین، در فقه.
- مناسک الحج، در مسائل حج.
- رسالهِ توضیح المسائل، به فارسی
- حاشیه بر برخی از کتاب‌های شیعه چون: عروة‌الوثقی، وسیلةالنجاة، حدائق الناضره، جواهرالکلام، مستندالشیعه، اسفار، تفسیر صافی، شرح منظومهِ حکیم سبزواری، و...
- مجموعه‌ای در رسائل فقهی
بزرگداشت
کنگره بزرگداشت آیت‌الله سید عبدالأعلی سبزواری در ۲۱ اردیبهشت سال ۱۳۸۹ در سبزوار و ۲۳ اردیبهشت همان سال در قم برگزار شد.
تک‌نگاری
درباره زندگینامه و آراء و اندیشه‌های سید عبدالاعلی سبزواری کتابی با عنوان «آفتاب سبزوار»، نوشته احمد عابدی، توسط انتشارات شرکت تعاونی کار آفرینان فرهنگ و هنر در سال ۱۳۸۹ش به چاپ رسیده است.
