وقتی برای اولین بار به دستور مرجع فقید شیعه حضرت آیت الله العظمی گلپایگانی دسته عزاداری عاشورا را در لندن به راه انداختیم شاید حداکثر پانصد نفر در آن شرکت کرده بودند اما حالا پس از حدود سی سال هزاران نفر عزادار در این مراسم حضور دارند.
این شروع صحبت های سیدحسن موسوی گلپایگانی در گفتگو با خبرنگار شفقنا در لندن است.
وقتی از مسئول هماهنگی دسته عزاداری روز عاشورا در باره تاریخچه این مراسم و چند وچون آن پرسیدم، در پاسخ گفت:
برای اولین باراین مراسم حدود سی سال پیش به توصیه جد بزرگوارمان مرحوم آیت الله العظمی گلپایگانی و توسط مجمع اسلامی جهانی لندن، برگزار شد. شاید در آن زمان حداکثر پانصد نفر از شیعیان عمدتا ایرانی ونیز عراقی وپاکستانی در آن مشارکت داشتند. اما براساس آمارهایی که ما داریم بویژه برآوردهای پلیس لندن که روش های محاسباتی خودشان را دارند این جمعیت در سال های اخیر به بیش از پنج هزار نفر رسیده است.
سید حسن گلپایگانی می گوید گرچه در ابتدا هسته اولیه این حرکت را مجمع اسلامی جهانی لندن تشکیل داد، اما از این جهت که این برنامه متعلق به سید الشهدا (ع) است، لذا سعی شد که آن را به ملیت یا کشور خاصی منتسب نکنیم و به همین خاطر است که طی سالیان متمادی عزاداران حسینی از ملیت های گوناگون برای مشارکت در این مراسم به صف عزاداران دسته روز عاشورا پیوسته اند و در حال حاضرشیعیانی از کشورهای ایران، عراق، پاکستان، بحرین، هندوستان، کویت، لبنان و دیگر کشورها در این مراسم باشکوه شرکت می کنند. امسال نیز این مراسم روز چهارشنبه دوازدهم اکتبر مصادف با روز عاشورا برگزار خواهد شد.
از آقای موسوی گلپایگانی در باره روند صدور مجوز و مراحل پیگیری آن و اینکه چه عاملی باعث صدور مجوز حتی برای روزهای غیر تعطیل شده است، سوال کردم که در پاسخ گفت:
در وحله اول عنایت سیدالشهدا (ع) و اهل بیت علیهم السلام است که کارها را تسهیل می کند.
و در وحله دوم سابقه دیرینه برگزاری این مراسم و تاریخچه مثبت وخوبی که از خود به جا گذاشته است.
همچنین تعامل خوب برگزارکنندگان ونیز عزاداران با پلیس و مسئولان شهری از یک سو و اثبات حسن نیت و شفافیت در برگزاری این مراسم، باعث شده است که مسئولان راحت تر همکاری نموده و مراحل صدور مجوز را طی کنیم.
وی می افزاید در سال های اول، کار کمی مشکل تر بود. مثلا به یاد دارم که در آن سال ها، قبل از تصمیم گیری برای صدور مجوز، چندین نفر از مسئولان رده بالا در جلساتی متعدد، جزییات کار را از ما جویا می شدند وبه سختی تصمیم می گرفتند. اما هر چه زمان گذشت، کار رفته رفته راحت تر شد و با اعتمادی که به واسطه اجرای مو به موی قوانین ومقررات از سوی برگزار کنندگان و عزاداران، ایجاد شد و اینکه این مراسم صرفا یک برنامه مذهبی و دینی است و هیچ گونه هدف سیاسی در پی ندارد، اینک مجوز برگزاری مراسم بسیار راحت و با حسن نیت متقابل صادر می شود.
نکته دیگر اینکه مسئولیت این کار یعنی صدور مجوز و هماهنگی ها که پیشتر در اختیار پلیس لندن بود، در سال های اخیر به شهرداری منطقه سپرده شده است و با توجه به اینکه ما در تمام این سال ها به موضوع نظافت مسیرهای عزاداری اهتمام خاصی داشته ایم ویک تیم نظافت در پشت صف راهپیمایان به نظافت خیابان ها می پردازند، مسئولان شهرداری سال گذشته ایمیلی برای من ارسال کردند و مراتب رضایت وتشکر خود را برای حفظ پاکیزه گی خیابان ها توسط عزاداران ابراز داشتند. لذا مجموعه این رفتارها موجب جلب اعتماد آنها و سهولت در انجام کارها شده است.
سیدحسن گلپایگانی در باره کارکردهای مراسم دسته عزاداری روز عاشورا نیز چنین گفت:
در مورد شیعیان ومسلمانان، مهم این است که عده ای از افرادی که ممکن است شرایط حضور درمراسم مشابه در کشورهای خود را نداشته باشند، از این فرصت برای ابراز احساسات وعلاقه به امام حسین(ع) استفاده نموده و ادای فریضه می نمایند وهمینطورشرکت درچنین مراسم عظیم وپرشکوهی، احساس غروری مثبت وخودباوری را در شیعیان تقویت می کند.
و اما برای غیر مسلمانان، در ابتدا ممکن است به نظر برسد که نوعی ایجاد مزاحمت است، اما تجربه نشان داده است که اتفاقا این افراد بطور عمده برخورد عاطفی و احساسی با این مراسم از خود نشان داده اند وبا تبلیغات ویژه ای هم که در طول مراسم صورت می گیرد از طریق توزیع اطلاعیه ها و دفترچه هایی که حاوی اطلاعات مناسب در باره فلسفه مراسم ونیز تاریخچه واقعه عاشورا و شخصیت برجسته امام حسین(ع) به زبان انگلیسی در آن درج است، تاثیرات مثبتی از خود به جا گذاشته که حتی در سالیان گذشته مواردی داشته ایم که تحت تاثیر این مراسم افرادی به مراکز اسلامی مراجعه کرده وبه دین اسلام ومذهب تشیع، مشرف شده اند.
از موسوی گلپایگانی پرسیدم آیا نکاتی هست که مشارکت کنندگان و عزاداران در هنگام برگزاری مراسم باید آن را رعایت کنند؟ وی پاسخ داد:
اصولا رفتار ما نشان دهنده شخصیت ما است، لذا رفتار عزاداران حسینی در خیابان ها در روز عاشورا باید به گونه ای باشد که مروج اندیشه و مرام حسینی باشد.
همچنین از همه عزاداران تقاضا می کنیم که از توزیع هرگونه مواد غذایی و نوشیدنی به عنوان خیرات در مسیر عزاداری خودداری نمایند. زیرا این موضوع هم به لحاظ امنیتی و هم به لحاظ بهداشتی و نظافت بسیار حائز اهمیت است و عزیزانی که نذری ای دارند می توانند آن را در همان محل حسینیه های خود توزیع نمایند. نکته آخر هم رعایت مقررات و عمل به توصیه ها وراهنمایی افرادی است که مسئولیت انتظامات را برعهده دارند.
لازم به ذکر است که مراسم دسته عزاداری روز عاشورای امسال با هماهنگی های صورت گرفته میان مجمع اسلامی جهانی لندن، مرکز اسلامی انگلیس و مرکز اسلامی آیت الله العظمی خویی و نیز با اعلام مشارکت از سوی حدود سی مرکز و هیئت عزاداری در روز چهارشنبه دوازدهم اکتبر بعد از نماز ظهر برگزار می شود.
عزاداران در ساعت یک ونیم بعد ازظهر روز عاشورا در محل هاید پارک لندن ( نورث کریج درایو) تجمع کرده و راس ساعت دو بعد ازظهر به سمت مجمع اسلامی جهانی لندن حرکت خواهند کرد.[۴]
مجمع اسلامی جهانی لندن
 آرم مجمع اسلامی جهان | |
| بنیان‌گذار | سیدمهدی گلپایگانی |
|---|---|
| بنیادگذاری | ۱۳۵۲ش ١٣۹۵ هجری قمری ١٩٧٤ ميلادی |
| زمینه فعالیت | تبلیغ و آموزش قرآن و اصول و فروع دین برگزاری مراسم مذهبی برگزاری نماز جمعه |
| وابسته به | سید محمدرضا گلپایگانی |
مجمع اسلامی جهانی لندن (Islamic Universal Association) در سال ۱۳۵۲ به دستور سید محمدرضا گلپایگانی تأسیس شد. نشر فرهنگ اسلام، آشنایی عموم با مذهب شیعه، رسیدگی به مشکلات دینی مسلمانان به‌ویژه شیعیان مقیم بریتانیا در لندن، از اهداف اصلی شکل‌گیری این مجمع بود. ترویج و تبلیغ آیین اسلام و مذهب تشیع، فعالیت‌های آموزشی و تربیتی و برپایی نماز جمعه در لندن از مهم‌ترین فعالیت‌های این مجمع است.
تأسیس و اهداف
مجمع اسلامی جهانی در سال ۱۹۷۴م (سال ۱۳۵۲ش) به‌دستور سید محمدرضا گلپایگانی و با هدف نشر فرهنگ اسلام و آشنایی عموم با مذهب تشیع و رسیدگی به مشکلات دینی مسلمانان به ویژه شیعیان مقیم انگلستان توسط سید مهدی گلپایگانی فرزند آیت‌الله گلپایگانی در لندن تأسیس شد.[۱]
مؤسس
آیت‌الله سید محمدرضا گلپایگانی، یکی از مراجع بزرگ و تأثیرگذار شیعه، در ۱۸ آذر ۱۳۷۲ در شهر قم دار فانی را وداع گفت. ایشان علاوه‌بر مرجعیت دینی، به عنوان مؤسس مجمع جهانی اسلام در لندن، نقش مؤثری در گسترش معارف اسلامی در سطح بین‌المللی داشتند.
ریاست مجمع
سید مهدی گلپایگانی از سوی پدرش سید محمدرضا گلپایگانی عهده‌دار تشکیل این مرکز اسلامی شد و با آمدن به لندن، مکان این مجمع را خریداری و آن را تأسیس کرد. علی عالمی مسئولیت این مرکز را از سال ۱۳۶۵ بر عهده دارد.[۲]
فعالیت‌ها
مرکز اسلامی جهانی از قدیمی‌ترین مراکز رسمی اسلامی و شیعی در اروپا محسوب می‌گردد. فعالیت‌های مجمع در حول سه محور عمده دور می‌زند:
- ترویج و تبلیغ آیین مبین اسلام و مذهب تشیع: مجمع با بذل اهتمام به برگزاری مجالس در ماه‌های محرم و صفر و رمضان و برپایی مناسبت‌های مختلف و دعوت از شخصیت‌های برجسته و علمای دینی یکی از مهم‌ترین و فعال‌ترین کانون‌های شیعی در اروپا و به ویژه در انگلستان شمرده می‌شود و ده‌ها هزار شیعه ایرانی و غیر ایرانی ساکن لندن، از پرتو تلاش‌های مجمع در طول سال برخوردارند.
- فعالیت‌های آموزشی و تربیتی که شامل بخش‌ها و برنامه‌های مختلف به ترتیب زیر است: - کتابخانه تخصصی با دارا بودن حدود بیست هزار نسخه کتاب به زبان‌های مختلف. - تشکیل مدرسه قرآن و عترت جهت آموزش قرآن و اصول عقاید، احکام و همچنین آموزش زبان فارسی. - برپایی کلاس‌های آموزشی مخصوص بانوان. - نشر عناوین و موضوعات دینی و اجتماعی در میان مراکز علمی و دانشگاهی از طریق پست الکترونیک. - راهنمایی حجاج و زائران خانه خدا، چاپ، توزیع و آموزش مناسک حج.
- برگزاری نماز جمعه: ایراد خطبه نماز به سه زبان فارسی، عربی، انگلیسی. در واقع این مجمع تنها محل برگزاری نماز جمعه شیعیان در انگلستان است. - تشرف بیش از ۱۸۰۰ نفر از ملیت‌های مختلف به دین اسلام در سایه ارشادات و تلاش‌های مجمع. - تلاش در مسایل اجتماعی و مردمی و خدمت به عموم نیازمندان که در این مورد می‌توان کمک و یاری بیماران، مساعدت به نیازمندان و حل مشکل مالی آنها (از جمله مسافران و دانشجویان شیعه)، تشویق افراد متمکن و علاقمند به همیاری و تقویت صندوق قرض الحسنه مجمع، حل و فصل امور خانواده‌ها و تلاش در جهت کاهش اختلافات خانوادگی و خصوصا طلاق، یاری رسانی در حوادث ناگهانی.[۳]
گفتاورد
پانویس
- ↑ جعفریان، رسول، اطلس شیعه، ص۶۶۰ و ۶۶۱
- ↑ فعالیت‌های مجمع جهانی اسلامی در لندن
- ↑ جعفریان، رسول، اطلس شیعه، ص۶۶۰ و ۶۶۱
- ↑ «گفت‌وگو با سید حسن موسوی گلپایگانی». ۱۹ مهر ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۲۷ دی ۱۴۰۳.
