مجید باباخانی

مجید باباخانی

نام تولد	مجید باباخانی
زمینه فعالیت	مدیر فرهنگی، پژوهشگر دینی
ملیت	ایرانی
تاریخ تولد	حدود ۱۳۵۹
محل تولد	کرمانشاه، ایران
محل زندگی	تهران
نام دیگر	حجت‌الاسلام باباخانی
پیشه	رئیس سازمان هیأت و تشکل‌های دینی از مدیران سازمان تبلیغات اسلامی
سال‌های فعالیت	از دههٔ ۱۳۸۰ تاکنون
تحصیلات	سطح سه و چهار حوزه علمیه کارشناس مهندسی مکانیک سیالات
تأثیرات	تقویت شبکه هیأت‌های مذهبی و مردمی‌سازی فرهنگ دینی
تأثیرپذیرفته	اندیشه امام خمینی و رهبر انقلاب اسلامی
جوایز	برگزیده مهرواره «هوای نو» در حوزه نوآوری فرهنگی

حجت‌الاسلام مجید باباخانی مدرس حوزه و دانشگاه، مدیر فرهنگی و رئیس سازمان هیأت و تشکل‌های دینی است.

باباخانی که دانش‌آموخته سطح ۴ فقه و اصول حوزه علمیه قم، تحصیلات دانشگاهی در رشته مکانیک سیالات نیز داشته و در سال‌های آغازین فعالیت تبلیغی خود، مدیر دانشگاه جهادی امام رضا، مدیر داخلی حوزه علمیه امام باقر علیه السلام و مسئول پژوهشکده امیرالمؤمنین بوده است.

او از شهریور ۱۴۰۱ و با حکم حجت الاسلام محمد قمی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، به عنوان رئیس سازمان هیئت و تشکل‌های دینی منصوب شد. سازمان هیئت و تشکل‌های دینی تنظیم‌گر مسئله هیئت در سطح حاکمیت و پشتیبانی کننده مجموعه‌ها و جریانات مردمی مذهبی و هیئات سراسر کشور است.

در دوران مسئولیت حجت الاسلام باباخانی مسئله هیئت در سطح سازمان هیئت و تشکل‌های دینی با سطوح مختلف پشتیبانی زیرساختی و محتوایی از هیئات و مجموعه‌های فرهنگی مذهبی سراسر کشور دنبال شده است. شکل‌گیری نهادها و رویدادهایی مانند اندیشکده هیئت، شورای عالی ستایشگری، مهرواره هوای نو، کنگره ملی نوحه، نشان حبیب و نشان فاطمه، رویداد مقام مجنون و… از جمله اتفاقاتی است که در دوران مسئولیت باباخانی در سازمان هیئت و تشکل‌های دینی رخ داده است.

تحصیلات و سوابق اجرایی

باباخانی سطح ۴ (معادل دکتری) فقه و اصول از حوزه علمیه قم و کارشناس مکانیک سیالات از دانشگاه گیلان است.

سوابق اجرایی

وی پیش از انتصاب در سازمان هیأت و تشکل‌های دینی، در نهادهای فرهنگی و آموزشی مختلف مسئولیت داشته است؛ از جمله:

• مدیر داخلی حوزه علمیه امام باقر(ع)
• مسئول پژوهشکده امیرالمؤمنین(ع)
• مدیر دانشگاه جهادی امام رضا(ع)
• پژوهشگر در زمینه آموزش و تنظیم‌گری فعالیت‌های مردمی در هیأت‌ها

ریاست سازمان هیأت و تشکل‌های دینی

در شهریور ۱۴۰۱، اداره کل تشکل‌های دینی و مراکز فرهنگی با حکم محمد قمی به «سازمان هیأت و تشکل‌های دینی» ارتقا یافت و باباخانی به عنوان نخستین رئیس آن منصوب شد.

او مأموریت‌های کلان سازمان را در چهار محور تعریف کرده است:

1. تنظیم‌گری و سیاست‌گذاری فعالیت‌های هیأت‌های مذهبی
2. شبکه‌سازی و هم‌افزایی میان فعالان فرهنگی مردمی
3. تدوین اطلس فرهنگی زیست‌بوم هیأت
4. توانمندسازی و ارتقای سطح کیفی هیأت‌ها و مدیران آنان

مواضع و فعالیت‌های شاخص

• وی در محرم ۱۴۰۳، محور محتوایی هیأت‌ها را «ایستادگی و مقاومت» عنوان کرد.
• در نشست با برگزیدگان مهرواره «هوای نو»، بر لزوم «شتابدهی، امیدآفرینی و جهاد تبیین» در هیأت‌ها تأکید نمود.

چالش‌ها و دیدگاه‌ها

باباخانی در سخنرانی‌ها و مصاحبه‌های خود، مهم‌ترین چالش زیست‌بوم هیأت‌ها را «فقدان نظام تنظیم‌گری و تربیت نیروهای توانمند در سطح ملی» عنوان کرده و معتقد است هیأت باید به عنوان «کانون امید و تحول اجتماعی» شناخته شود.

گفتاورد

حجت الاسلام باباخانی در بیست و پنجمین نشست از سلسله‌نشست‌های «جمهوری اسلامی‌شناسی»:

هدف از سیاست‌گذاری در حوزه هیئت، ارتقای سطح کیفی فعالیت هیئت‌ها است.

به گزارش خبرگزاری مهر، بیست و پنجمین نشست از سلسله‌نشست‌های «جمهوری اسلامی‌شناسی» به همت کارگروه سیاست‌گذاری فرهنگی پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم (علیه‌السلام) برگزار شد. این نشست که به بررسی سامانه حکمرانی فرهنگی کشور اختصاص داشت، با تمرکز بر تبیین نقش و ساختار «سازمان هیئت و تشکل‌های دینی» و با حضور حجت الاسلام مجید باباخانی، رئیس این سازمان، برگزار شد.

در این نشست، حجت الاسلام باباخانی رئیس سازمان هیئت‌ها و تشکل‌های دینی سازمان تبلیغات اسلامی به ارائه دیدگاه‌ها و تجربیات خود پیرامون کارکردها، چالش‌ها و ظرفیت‌های سازمان هیئت در ساختار حکمرانی فرهنگی جمهوری اسلامی پرداخت.

وی در ابتدای سخنان خود با ارائه یک سیر تاریخی از شکل‌گیری و تحول متولی‌گری هیئات مذهبی در ایران، به تشریح جایگاه منحصر به فرد سازمان تبلیغات اسلامی در این حوزه پرداخت و اظهار داشت: حدود ۲۰ سال پیش، سازمان تبلیغات اسلامی عهده‌دار ساماندهی بخش هیئات مذهبی شد. در آن مقطع، این سازمان به صورت یگانه و بی‌بدیل، متولی این جریان بود و در هیچ حوزه دیگری در کشور، متولی جامع و مورد قبولی برای هیئات وجود نداشت.

تاریخچه و تحولات ساختاری سازمان هیئت

حجت الاسلام باباخانی در ادامه به ریشه‌های تاریخی فعالیت‌های مرتبط با هیئات مذهبی اشاره کرد و بیان داشت که این فعالیت‌ها، حتی پیش از تأسیس سازمان تبلیغات اسلامی، سابقه‌ای طولانی داشته است. وی از شوراهای مذهبی که در دهه ۱۳۵۰ شمسی در شهرهایی نظیر همدان و کرمان با ابتکار خود هیئات مذهبی شکل گرفته بودند، یاد کرد و نقش شخصیت‌هایی مانند زنده‌یاد ایرج کامیاب در کرمان را در ساماندهی هیئات برجسته دانست.

رئیس سازمان هیئت و تشکل‌های دینی به تحولات ساختاری در سازمان تبلیغات اسلامی نیز اشاره کرد. وی توضیح داد که در ابتدا، متولی گری هیئات در قالب معاونت تشکل‌ها در سازمان تبلیغات انجام می‌شد. سپس، این معاونت به اداره کل تشکل‌های دینی و مراکز فرهنگی گسترش یافت. همزمان با این تحولات، مراکز دیگری نظیر مرکز توسعه فعالیت‌های دینی (متفاد) با هدف حمایت از مجموعه‌های شاخص و بنیاد دعبل خزاعی برای رسیدگی به پیر غلامان و مداحان اهل بیت (علیهم‌السلام) تأسیس شدند.

وی همچنین به چالش‌ها و پراکندگی‌های موجود در گذشته، حتی درون سازمان تبلیغات اسلامی اشاره کرد و اظهار داشت که این مجموعه‌ها به‌صورت جزیره‌ای عمل می‌کردند. وی با اشاره به دوره ریاست حجت الاسلام خاموشی در سازمان تبلیغات اسلامی، از تلاش‌های وی برای انسجام‌بخشی و توسعه فعالیت‌ها قدردانی کرد و گفت: ایشان سازمان را از حالت یک سری مأموریت‌های پراکنده به یک ساختار منسجم و گسترده تبدیل کردند. اما نیاز به سازوکاری برای تداوم این انسجام وجود داشت.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به ضرورت تأسیس «سازمان هیئت و تشکل‌های دینی» اشاره کرد و گفت: با توجه به گستردگی حوزه هیئات مذهبی که حدود ۲۰۰ هزار کنشگر و قریب به ۱۰۰ هزار میلیارد تومان گردش مالی مردمی را شامل می‌شود، نیاز به توجه ویژه در حوزه‌های سیاست‌گذاری، مدیریت، حمایت و آموزش برای توانمندسازی هیئات وجود دارد.

رئیس سازمان هیئت و تشکل‌های دینی افزود: ساختار پیشین سازمان تبلیغات اسلامی، با وجود تلاش‌ها، قادر به پاسخگویی به این حجم از نیازها نبود. در نهایت، با جمع‌بندی‌های صورت گرفته، اداره کل تشکل‌های دینی به سازمان هیئت و تشکل‌های دینی تبدیل شد تا بتواند به‌صورت متمرکز به مسائل فکری و مبنایی، توانمندسازی، سیاست‌گذاری و تنظیم‌گری در حوزه هیئات بپردازد.

حجت الاسلام باباخانی توضیح داد که سازمان جدید، تلفیقی از سه مجموعه پیشین (بنیاد دعبل، اداره کل تشکل‌های دینی و مرکز توسعه فعالیت‌های دینی) است. این سازمان دارای هیئت مدیره و هیئت امنای مستقل است و سیاست‌گذاری‌های آن توسط سیستم سازمان هیئت صورت می‌گیرد.

وی همچنین به شمولیت «تشکل‌های دینی» در کنار «هیئت» اشاره کرد و گفت: تشکل‌های دینی شامل کانون‌های فرهنگی تبلیغی و انجمن‌های اسلامی نیز می‌شوند که از جنبه نظارت و ماهیت صنفی با هیئات مرتبط هستند، و بسیاری از آنها نیز هیئت‌محورند.

رئیس سازمان هیئت و تشکل‌های دینی، در ادامه سخنان خود با اشاره به برنامه‌ها و کارکردهای آتی این سازمان تأکید کرد که هدف اصلی از تأسیس آن، توانمندسازی هیئات مذهبی و ایجاد یک بستر منسجم برای فعالیت‌های آن‌هاست.

وی به ضرورت توسعه زیرساخت‌های فناوری اطلاعات برای ساماندهی هیئات اشاره کرد و گفت: امروزه نمی‌توان بدون سامانه‌های نرم‌افزاری و CRM (مدیریت ارتباط با مشتری)، ده‌ها هزار عضو را مدیریت کرد. سازمان تبلیغات در گذشته سامانه‌ای ناکارآمد و قدیمی به نام «طوبا» داشت که پاسخگوی نیازها نبود.

حجت الاسلام باباخانی افزود: سازمان جدید به دنبال ایجاد یک سامانه جامع برای ثبت مشخصات، ارتباط مؤثر و ارائه خدمات به هیئات است.

رئیس سازمان هیئت و تشکل‌های دینی به اهمیت حمایت مالی و معنوی از هیئات اشاره کرد و گفت: سالانه حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان توسط مردم و هیئات در حوزه‌های مختلف مذهبی هزینه می‌شود. این حجم عظیم از فعالیت‌ها نیازمند حمایت جدی در حوزه‌های مختلف است.

وی بر لزوم برند سازی و کار بر روی چهره‌های شاخص حوزه هیئت تأکید کرد و افزود: سازمان در پی توسعه مبانی اندیشه‌ای و پشتوانه‌های فکری برای جریان هیئت است.

حجت الاسلام باباخانی همچنین به نقش سازمان در سیاست‌گذاری، تنظیم‌گری و آموزش اشاره کرد و توضیح داد که هدف، ارتقا سطح کیفی فعالیت‌های هیئات و توانمندسازی مدیران و فعالان این عرصه است.

وی همچنین به نقش مهم هیئات در مناسبت‌های ملی و مذهبی، به‌ویژه راهپیمایی اربعین اشاره کرد و اربعین را نمونه‌ای از ظرفیت عظیم مردمی در حوزه هیئات دانست که سالانه حدود ۱۵ هزار میلیارد تومان هزینه در پی دارد. سازمان هیئت و تشکل‌های دینی قصد دارد با برنامه‌ریزی و حمایت، نقش هیئات را در این مناسبت‌ها پررنگ‌تر کرده و از ظرفیت‌های آن‌ها به بهترین شکل بهره‌برداری کند.

رئیس سازمان هیئت و تشکل‌های دینی به چشم‌انداز یک سازمان پویا، فناور محور و توانمند در حوزه حکمرانی فرهنگی اشاره کرد که با رویکردی جامع، به دنبال ساماندهی، حمایت، آموزش و سیاست‌گذاری در جهت ارتقا جریان عظیم هیئات مذهبی در کشور است.

پیوند به بیرون

• انتصاب مدیرکل تشکل‌های دینی و مراکز فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی
• حجت‌الاسلام مجید باباخانی رئیس سازمان هیأت و تشکل‌های دینی شد
• بازدید رئیس سازمان هیأت و تشکل‌های دینی از هیأت‌های شهرستان قروه
• سرکشی حجت‌الاسلام باباخانی رئیس هیأت و تشکل‌های دینی کشور از هیأت‌های مذهبی سطح قروه
• مردم سالانه ۱۰۰ هزار میلیارد تومان برای برنامه‌های مذهبی هزینه می‌کنند