به گزارش گروه دریافت خبر خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)منطقه آذربایجان شرقی، "محمدرضا سنگری"در گفت و گو با ستاد اطلاع رسانی همایش بزرگداشت استاد عابدتبریزی گفت: شعر، شناسنامه‌ی روح شاعر است، آیینه‌ای از جنس ملکوت که پنهان‌ترین زوایای وجودی شاعر را برای چشم‌هایی که تماشا را می‌شناسند می‌نمایاند.
وی افزود: مرور سروده‌های شاعر، به ویژه سیر تحوّل و تطوّر شعری وی، جزر و مدهای اندیشه و روح و فراتر از آن جامعه و جهانی را که شاعر در آن تنفّس می‌کند نشان می‌دهد.
سنگری گفت: خوشبختانه در روزگار ما، شاعران، تاریخ سرودن شعر خویش و گاه گزارشی از شعر خویش عرضه می‌کنند که در تبیین آفاق و اضلاع شعر بسیار مؤثّر است.
این شاعر و پژوهشگر شعر و ادبیات عاشورایی با اشاره به ابعاد شخصیتی و شعری استاد عابد، اظهار داشت: استاد محمّدعابدی خیابان (عابد تبریزی)، شاعری بود همه جذبه و شور و شعر و شعور، شیفته‌ای که دل در گرو عشق پرده نشینان حرم ملکوت داشت و جان، بسته‌ی رشته‌ی محبّت محبوبان زمین و آسمان، مردی که بیش از نیم قرن اهل بیت را سرود و قلب‌ها را به ضیافت روشنی و پاکی و ایمان و معرفت برد.
وی افزود: تاریخ سروده‌های استاد که خوشبختانه با بسیار سروده‌هایش در سه مجموعه‌ی «ماه در محاق» «مهر در شفق» و «ستاره سحرگاهی» ذکر گردیده است، ترجمان آن است که از نخستین سروده‌ی استاد در دوازده سالگی تا آخرین سروده‌هایش، با شاعری مواجه‌ایم که شعله‌ی عشقی عظیم در جان دارد و گدازه‌های آن در هیأت شعر جلوه و چهره می‌نمایند.
سنگری گفت: شعر استاد عابد تبریزی، شعری استوار، سیّال و صمیمی، زیبا و تأثیر گذار و از لطائف و ظرائف سرشار است. شعری که از چشمه‌سار عاطفه‌ای الهی و نفس قُدسی می‌تراود و با ژرفای جان مخاطب گره و پیوند می‌خورد و عطش روح را به سیرابی می‌رساند.
وی سروده های استاد عابد را از دو منظر هویّت شعری و درون مایه و محتوای شعری مورد بحث قرار داده و گفت: تصویر پردازی شاعرانه و توصیف‌های بدیع، تصویرهای نو و شگفت‌انگیز و صور شکوهمند خیال در شعر استاد گاه چنان است که عظمت و شکوه بزرگان شعر فارسی را تداعی می‌کند.
وی افزود: ساختار محکم شعری با موسیقی مناسب درونی، همخوانی واژگان، نحو طبیعی زبان و زنگ و طنین پایانی شعر به مانایی و دوام شعر استاد عابد در حافظه کمک می‌کنند.
وی تاکید کرد: استاد عابد، «روح زبان» را ادراک کرده و با ذوقی سلیم اشعاری آفریده که خوش آهنگ و لطیف و در عین حال استوار است.
سنگری گفت: در شعر استاد عابد، اندیشه، دغدغه، آرمان و جهان‌بینی شاعر را به خوبی می‌توان رصد کرد و گستره‌ی مطالعاتی شاعر، اندوخته‌ها، تجربه‌ها و تأمّلات همواره در شعر بازتاب می‌یابند و نگاه ژرف‌نگر صاحب‌نظران و نقّادان به خوبی می‌تواند گوهر اندیشه و آرمان شاعر را از درون شعر او شکار کند.
وی افزود : استاد عابد به چند حوزه و گستره کاملاً علاقه‌مند و شیفته و آشناست که در سروده‌های وی پیداست که از آن جمله می توان به حبّ و دل‌بستگی به قرآن و اهل بیت اشاره کرد.
وی گفت: بخش قابل توجّهی از سروده‌های استاد عابد، سروده‌های مذهبی است و در این سروده‌ها بهره‌گیری از آیات قرآن و روایات، عمیق و دقیق و شاعرانه چشمگیر است.
سنگری تاکید کرد: در این میان کربلا و عاشورا ممتازتر از هر مقوله‌ای چهره می‌نماید. چه سروده‌های فارسی و چه سروده‌های آذری عاشورایی استاد، آیینه‌ی سوز و شور و عشقی است که به این حادثه‌ی عظیم دارد و همین جا باید گفت که در سروده‌های عاشورایی، استاد تنها به سوگ و مرثیه نمی‌پردازد بلکه می‌کوشد ابعاد دیگر این حادثه را نیز بنمایاند.
وی افزود: شعر استاد عابد گواه اطلاعات وسیع و مطالعات دقیق در حوزه‌های گوناگون تاریخ، فلسفه، منطق، تفسیر، حدیث، عرفان، اصول و ادبیّات است.
وی با اشاره به اینکه یکی از بحران‌های موجود در شعر روزگار ما، کم عمقی سروده‌هاست گفت: سروده‌های استادعابد، تبحّر و سلوک او در عرصه‌های گوناگون علمی را نشان می‌دهد و چه بسیار مضامین زیبا که نشان از تَتَبّع در دواوین شعرا و مطالعه ی شعر گذشتگان دارد. وی استادانه آموخته‌ها و اندوخته‌های علمی را در تار و پود شعر خویش به کار گرفته و به شعر خویش تشخیص و هویّت ویژه بخشیده است.
وی پیوند دیروز و امروز در شعر استاد عابد را بسیار برجسته عنوان کرد و گفت: این شاعر والا و متّعهد در گذشته توقف نکرده است او شاعر روزگار خویش است و ستایشگر هر چه خوبی و فضیلت و زیبایی که در عصر خویش می‌یابد. چهره‌های بزرگ علمی، هنری و ادبی روزگار خویش را ستوده است و رزمندگان و شهیدانی را که عاشقانه و ارغوانی و سرفراز، عزّت و شرف و آزادگی این نسل را رقم زده‌اند تکریم و تجلّیل کرده است.
محمدرضا سنگری با اشاره به آئین بزرگداشت این استاد فقید، گفت: از استادعابد بیش از این باید گفت، بی‌تردید نام و شعر او در دفتر فردا خواهد ماند، چراکه شاعری که عاشقانه بگوید مثل عشق در همیشه‌ی زمان جاری است و امید است چاپ مجموعه سروده‌های این شاعر و برپایی همایش‌هایی در خور شأن و جایگاه این شاعر، وی را به نسل امروز و فردا بهتر بشناساند.[۱]
محمد عابد تبریزی
| شاعر آیینی | |
 | |
| زمینه فعالیت | شعر آیینی |
|---|---|
| ملیت | ایرانی |
| تاریخ تولد | ۱۳۱۴ |
| محل تولد | تبریز |
| محل زندگی | تبریز |
| مدفن | آرامستان وادی تبریز |
| لقب | عابد تبریزی |
| سبک نوشتاری | هندی |
| دیوان اشعار | «غزلیات و قصاید» «ماه در محاق» «مهر در شفق» «ستاره سحرگاهی» |
| تخلص | عابد |
محمد عابد تبریزی (۱۳۱۴-۱۳۸۵) متخلّص به عابد شاعر آیینی اهل ایران بود. استاد شهریار درباره عابد تبریزی چنین گفته است: «اگر در همین عصر رتبت اول شاعری را به من ارزانی دارند من همین مقام را به «عابد» تفویض می‌نمایم».
اشعار فارسی و ترکی این شاعر ایرانی در چهار دیوان با نان‌های «دیوان غزلیات و قصاید»، «ماه در محاق»، «مهر در شفق» و «ستاره سحرگاهی» به چاپ رسیده است.
زندگی و فعالیت تخصصی
محمد عابد تبریزی فرزند تاج الشعرا (مولانا یتیم) در سال ۱۳۱۴ در تبریز به دنیا آمد. عابد اشعار زیادی در ۲۵ هزار بیت به ترکی و فارسی سروده است. او سبک هندی را برای خویش انتخاب کرده است. از او چهار دیوان به نام‌های «دیوان غزلیات و قصاید»، «ماه در محاق»، «مهر در شفق» و «ستاره سحرگاهی» منتشر شده است. عابد سرانجام در سحرگاه سیزدهم آذرماه ۱۳۸۵، از دنیا رفت و در قطعه صدیقین آرامستان وادی‌رحمت تبریز به خاک سپرده شد.
عابد تحصیلات حوزوی داشته و در دیگر علوم معارف اسلامی نظیر فقه و اصول، فلسفه و عرفان، ادبیات عرب و پارسی و تفسیر قرآن نیز آشنایی داشته است. او با بزرگانی چون استاد جعفری، استاد عمران صلاحی، دکتر مرتضوی، دکتر خیام‌پور، دکتر ترجانی‌زاده و آیت‌الله سلطان‌القرایی مراوده علمی و ادبی داشت است. استاد محمّد عابد از شاعران معاصر ایران بود. او اولین شعرش را در ۱۲ سالگی به زبان شیرین آذری در رثای حضرت علی‌اکبر(ع) سروده است که با مطلع زیر شروع می‌شود.
نمونه‌ای از شعر
بزرگداشت
به مناسبت پانزدهمین سالگرد عابد تبریزی مراسمی با حضور مرحوم آل هاشم، نماینده ولی فقیه در استان آذربایجان شرقی در تبریز برگزار شد. همچنین در شرح حال محمد عابد تبریزی و سیری در اشعارش کتابی با عنوان «عابد خلوت نشین» به اهتمام فانی تبریزی نوشته شده است.
گفتاورد
پانویس
- ↑ «عابد تبریزی شاعر شور، شیفتگی و شعور بود». ۲۶ آذر ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۵ دی ۱۴۰۳.
