ر آن زمان مسائل مثل امروز نبود و جامعه حتی گروه‌های هنری این حرفه را به درستی نمی‌شناختند. هر چند نوشتار و امر حروف‌نگاری در تمدن اسلامی ـ ایرانی سابقه فراوانی داشت، ولی این واژه و تعریف و کارکرد امروزی‌اش برای ما پدیده نوظهوری بود. به هر صورت نوشتار یک پای ثابت گرافیک است که حضورش غیر قابل انکار و همراهی اش با تصویر باعث می‌شود تا امر ابلاغ پیام و ارتباط بصری به درستی اتفاق بیفتد. اینکه گاهی نوشتار خود به تنهایی و بدون حضور تصویر به مفهوم رایج آن بتواند در شکل‌گیری یک اثر گرافیک ایفای نقش کند، نکته‌ای بود که بیشتر برایم اهمیت داشت البته نه به علت تعصب روی خط بلکه بیشتر به دلیل موضوعاتی که به آن می‌پرداختم و بعضا امکان پرداخت تصویری حتی به صورت نمادین هم نبود و شاید این انتزاع تایپوگرافی به عنوان تنها راه حل مسئله جلوه می‌کرد.
نوشتار (تایپوگرافی) یک پای ثابت گرافیک است که حضورش غیر قابل انکار بوده و همراهی‌اش با تصویر باعث می‌شود تا امر ابلاغ پیام و ارتباط بصری به درستی اتفاق بیفتد
تجربه خوشنویسی که از قبل داشتم و در کارگاه تابلونویسی هم تا حدودی طراحی حروف را تجربه کرده بودم. درک تصویر هم به واسطه تمرینات دانشجویی و مشق نظری قدری حاصل شده بود. بستر کمی مهیا بود و کار هم تا حدودی بکر. تمرینات آغاز شد و البته همزمان تجربیاتی هم توسط برخی از دوستان و همکاران شکل گرفت و در نهایت جریانی به راه افتاد. این جریان شاید یکی از مهمترین جریان‌های گرافیک بعد از انقلاب باشد و از درون نگاهی داشت به هویت از دست رفته خود. درابتدا این اشکال و صورت‌ها از دل اقلام خوشنویسی بیرون آمده بودند و برای ما که دغدغه هویت اسلامی هم داشتیم بسیار راضی کننده بود، ولی آثاری که با تصویر سر و کار داشت برایم از این جنس نبود، چون غالب آثاری که با استفاده از عکس و تصویرسازی تولید می‌شدند بی شباهت به آثار خارجی نبود، ولی تجربیات تایپوگرافی فارسی مابه‌ازای بیرونی نداشت و طراحان عرب هم بعد از ما به طور جدی به این مسئله توجه کردند. ایران در آن زمان یکه‌تاز این میدان بود. اتفاقات خوبی رخ داد هر چند در دل هر تجربه‌ای، خرابی‌هایی هم وجود دارد. ولی در مجموع شاهد جهشی بودیم که در طراحی حروف فارسی شکل گرفت. ظرفیت‌های کار با حروف فارسی بسیار بالا رفت.[۱]
مسعود نجابتی
 | |
| اطلاعات شخصی | |
|---|---|
| تاریخ تولد | ۱۱ مهر ۱۳۴۶ (۵۷ سال) |
| ملیت | ایرانی |
| محل تولد | تهران |
| محل اقامت | قم |
| تحصیلات | کارشناسی ارشد گرافیک |
| دانشگاه | دانشگاه هنر تهران |
| اطلاعات هنری | |
| زمینه فعالیت | هنر گرافیک طراحی پوستر خوشنویسی |
| پیشه | طراح و گرافیست خوشنویس مدیرهنری |
| جوایز | دیپلم افتخار اولین جشنواره خوشنویسی جهان اسلام جایزه کتاب سال دفاع مقدس ایزه ویژه بخش گرافیک چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم |
| اطلاعات ارتباطی | |
| آدرس اینستاگرام | مسعود نجابتی |
مسعود نجابتی (زاده ۱۱ مهر ۱۳۴۶ در تهران) طراح گرافیک، مدیر هنری و خوشنویس معاصر ایرانی است. او بر طراحی گرافیک از جمله طراحی پوستر، نشانه، کتاب و به‌ویژه گرافیک نشر با تأکید بر روش تایپوگرافی متمرکز است.
برگزیده جایزه کتاب سال دفاع مقدس در سال ۱۳۸۵، لوح تقدیر از اولین نمایشگاه کتابت بسم الله فرهنگسرای هنر و دیپلم افتخار اولین نمایشگاه خوشنویسی جهان اسلام، بخشی از جوایز و افتخارات اوست.
مسعود نجابتی
در نمایشگاه بین‌المللی کارتون و کاریکاتور جام جهانی فوتبال - ایران ۱۴۰۱
تحصیلات و آغاز فعالیت هنری
او در مقطع کارشناسی رشته گرافیک وارد دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران شد و همزمان در انجمن خوشنویسان ایران به مشق علمی و نظری پرداخت. پس از اتمام دوره کارشناسی ارشد گرافیک در دانشگاه هنر تهران و دورهٔ ممتاز انجمن خوشنویسان، با ناشران مختلف به همکاری در زمینهٔ گرافیک نشر پرداخت و در کنار آن به فعالیت‌های دیگر از جمله کارهای گرافیک مذهبی و آیینی روی آورد.
فعالیت تخصصی
فعالیت‌های مسعود نجابتی بر طراحی گرافیک از جمله طراحی پوستر، نشانه، کتاب و به‌خصوص گرافیک نشر با تأکید بر روش تایپوگرافی متمرکز است.
او عضو هیئت‌انتخاب و داور چندین نمایشگاه و دوسالانه ملی بوده و دبیری علمی و هنری چند همایش را نیز برعهده داشته است؛ همچنین کارگاه‌های آموزشی و سخنرانی‌های متعددی را دربارهٔ طراحی گرافیک و تایپوگرافی برگزار کرده است.
نجابتی در سال ۱۳۷۹ (۲۰۰۰م) فونت «پرشیا» را طراحی کرده است که توسط شرکت Bitstream در آمریکا، منتشر شده است.
نجابتی در سال ۱۳۸۰ کتاب «خط در گرافیک» را برای وزارت آموزش و پرورش تألیف کرد که توسط انتشارات مدرسه منتشر و بارها تجدید چاپ شده است.
او از سال ۱۳۷۵ تا کنون در هنرستان‌ها، دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی شهرهای تهران و قم تدریس داشته است.
طراح دیوارنگاره «و فتح قریب»
نجابتی از هنرمندانی بود که در طراحی و اجرای دیوارنگاره »و فتح قریب» نقش‌آفرینی جدی داشت. این دیوارنگاره برگرفته از آیه « نصر من الله و فتح قریب» قرآن کریم است که در آن هنرمندان بر آزادسازی قدس از اشغال صیهونیست‌ها تأکید دارند. نجابتی دیوار حائل بین جنوب لبنان و سرزمین‌های اشغالی را نمایشگاه آثار هنرمندان جبهه مقاومت می‌داند و در‌این‌باره چنین گفته است:
به همراه هنرمندانی از کشورها فلسطین، الجزایر، سوریه، مصر و لبنان به نمایندگی از جبهه هنرمندان مقاومت در مرز سرزمین‌های اشغالی حضور پیدا کردیم. البته شرایط به‌گونه‌ای بود که نتوانستیم شاهدد حضور تعداد بیشتری از هنرمندان باشیم. هنرمندان جبهه مقاومت طی سال‌های متمادی، روی این دیوار حائل بدون بخشنامه و دستور و به‌صورت خودجوش، روایت‌های مختلفی را ترسیم کرده‌اند. اولین روایت، روایت مظلومیت مردم فلسطین بوده است و در ادامه تصاویری از شهدا روی دیوار نقش بسته است و تا امروز که به‌دلیل اتفاقاتی که در منطقه در حال رخ دادن است، به‌سمت روایت‌هایی از فتح و ظفر رفته‌ایم؛ همچون «در قدس نماز می‌خوانیم» و از این دست عبارت‌های امیدبخشی که آینده جهان اسلام را ترسیم می‌کند. با همراهی دوستان هنرمند رضا قیصر از لبنان، علی جروان از فلسطین، فادی الفرج از سوریه، سمیر بعداش از الجزایر و خانم ولاء محمد از مصر، عبارت «نصر من الله و فتح قریب» وی دیوار نقش بست و توسط این هنرمندان، نمادها و تصاویری نیز به این نوشته اضافه شد تا در روز قدی از تصویر نهایی این دیوارنگاره رونمایی شود.
دیگر فعالیت‌های نجابتی عبارت‌اند از:
| ردیف | عنوان |
|---|---|
| ۱ | طراح گرافیک و مسئول واحد انتشارات دفتر روابط عمومی متروی تهران |
| ۲ | طراح گرافیک مسجد جمکران |
| ۳ | تدریس گرافیک و تایپوگرافی |
| ۴ | دریافت دیپلم افتخار اولین جشنواره خوشنویسی جهان اسلام |
| ۵ | طراح گرافیک نشر و تألیف کتاب خط در گرافیک برای آموزش طراحی فونت "پرشیا" برای شرکت "بیت الکریم" در آمریکا |
| ۶ | بخش کاربردهای خط در گرافیک |
| ۷ | دریافت لوح تقدیر نمایشگاه کتابت بسم الله |
| ۸ | عضو هیئت انتخاب و داوری پوسترهای نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران ۱۳۸۲ |
| ۹ | جشنواره خبر و برنامه‌های تلویزیونی صدا و سیما |
| ۱۰ | نمایشگاه نشانه‌های اصفهان (موزه هنرهای معاصر اصفهان) ۱۳۸۳ |
| ۱۱ | نمایشگاه پوستر عاشورا حوزه هنری تهران ۱۳۸۴ |
| ۱۲ | اولین جشنواره هنرهای تجسمی جوانان استان قم ۱۳۸۴ |
| ۱۳ | اولین نمایشگاه دوسالانه تایپوگرافی پوستر (اسماء الحسنی) ۱۳۸۴ |
| ۱۴ | بخش تایپوگرافی جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت ۱۳۸۵ |
| ۱۵ | صفحه آرایی |
| ۱۶ | شرکت در نمایشگاه گروهی پوستر نسل چهار |
| ۱۷ | عضویت در انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران |
| ۱۸ | مدیر هنری و طراح گرافیک تابلوهای اطلاع‌رسانی شرکت قطارهای مسافرتی رجا |
| ۱۹ | مدیر هنری و طراح گرافیک انتشارات نبوی |
| ۲۰ | اولین نمایشگاه پوسترهای تجربی |
| ۲۱ | دریافت جایزه دوم بخش سایر آثار گرافیک از هفتمین نمایشگاه دوسالانه طراحان گرافیک ایران |
| ۲۲ | نمایشگاه تصویری از آسمان به مناسبت سال امام علی(ع) |
| ۲۳ | طراح گرافیک نشر نی |
| ۲۴ | طراح گرافیک و مدیر هنری کتاب‌های بزرگسالان نشر افق |
| ۲۵ | طراح گرافیک اولین جشنواره تولیدات معارفی صدا و سیما |
جوایز و افتخارات
- دیپلم افتخار اولین نمایشگاه خوشنویسی جهان اسلام، ۱۳۷۶
- لوح تقدیر از اولین نمایشگاه کتابت بسم الله فرهنگسرای هنر، ۱۳۷۷
- لوح تقدیر از اولین نمایشگاه جلد کتاب در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، ۱۳۸۲
- جایزه ویژه بخش گرافیک چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم، ۱۳۸۵
- جایزه کتاب سال دفاع مقدس برای طراحی جلد کتاب، ۱۳۸۵
- تقدیر شده در دومین همایش تجلیل از مؤلفان کتاب‌های درسی، ۱۳۸۶
- تقدیرشده در اولین جشنواره محصولات فرهنگی آستان قدس رضوی، ۱۳۸۸
- دریافت نشان خادم فرهنگی امام رضا (ع) از نهمین جشنواره ملی گرافیک رضوی، ۱۳۹۰
- تقدیر شده در دومین جشنواره قرآنی آیات
- دریافت جایزه دوم بخش سایر آثار گرافیک از هفتمین نمایشگاه دوسالانه طراحان گرافیک ایران
- نامزد عنوان چهره سال هنر انقلاب در سال ۱۳۹۳
گفتاورد
با یک جستجوی ساده متوجه خواهیم شد بسیاری از شعار‌های اصلی و اعتقادی ما به شکل حرفه‌ای کار نشده است. به طور مثال طراحی حروف شهادت ثالثه («أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیًّا وَلِیُّ ٱللَّٰهِ) که مهمترین شعار شیعیان است، چقدر مورد اهتمام نهاد‌های فرهنگی بوده؟ این را می‌توان از آثار اکران شده در سطح شهر‌ها و فضای مجازی مشاهده کرد. «علی، ولی الله» نماد جامعه شیعی است و برای ما که کانون هنر شیعی را تأسیس کرده‌ایم این نقیصه است که آثار فاخری در این خصوص نداشته باشیم.
«تایپوگرافی» یکی از ابزار‌های مهم تهاجم فرهنگی محسوب می‌شود که تا خانه‌های افراد متدین هم نفوذ کرده است و نمونه‌های بارز آن را روی لباس و دکور منازل و تابلوهای شهری می‌توان دید.
همچنین در جنگ نرم، ببینید تایپوگرافی چگونه و با چه کیفیتی توسط دشمن استفاده می‌شود. به طور قطع یکی از ابزار‌های مهم تهاجم فرهنگی محسوب می‌شود که تا خانه‌های افراد متدین هم نفوذ کرده و نمونه‌های بارز آن را روی لباس، و دکور منازل و تابلوهای شهری می‌توان دید. فرهنگ و اهداف و ادبیاتشان را در قالب آثار تایپوگرافی جذاب طراحی کرده و به طور گسترده عرضه می‌کنند و ما بعضا بدون اینکه خیلی دقت داشته باشیم استفاده می‌کنیم. طبیعی است واکنش نسبت به نوشتار کمتر از تصویر است.
ما هنوز اهمیت تأثیر «کلمه» را نمی‌دانیم و برای ما تهدید تلقی نمی‌شود. مردم و به عبارت بهتر مسئولین احساس نمی‌کنند کلمات قادرند زندگی ما را تهدید کنند. ما کلمات را کوچک می‌بینیم درحالیکه قرآن کریم کلمات را بسیار بزرگ و موثر می‌بیند. کلمه در قرآن به اندازه یک درخت تناور است که شاخه‌های آن تا دل آسمان کشیده می‌شود. اگر ما هم این قدرت عظیم و نامرئی کلمات را حس کنیم و آن را کوچک و کم اثر نبینیم، به اهمیت این موضوع در جنگ نرم پی خواهیم برد و همچنین نقش سازنده آن در فرهنگسازی و تبلیغ. حضرت آقا در سخنانشان اشاره داشتند که گاهی برخی از این آثار هنری کار چند منبر را انجام می‌دهد.[۲]
نمونه‌ای از آثار طراحی گرافیکی توسط مسعود نجابتی
نمونه‌ای از آثار طراحی گرافیکی توسط مسعود نجابتی
نمونه‌ای از آثار طراحی گرافیکی توسط مسعود نجابتی
نمونه‌ای از آثار طراحی گرافیکی توسط مسعود نجابتی
نمونه‌ای از آثار طراحی گرافیکی توسط مسعود نجابتی
نمونه‌ای از آثار طراحی گرافیکی توسط مسعود نجابتی
پیوند به بیرون
- برنامه نقطه شبکه چهار- مصاحبه با استاد مسعود نجابتی
- گفت و گو با استاد مسعود نجابتی
- مصاحبه با مسعود نجابتی (طراح گرافیک و خوشنویس)
- هنرمندی که برای صهیونیست‌ها خط و نشان کشید/ پرچم‌دار هنر انقلاب
پانویس
- ↑ «پایگاه تحلیلی سدید». ۱۰ اسفند ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۲۳ دی ۱۴۰۳.
- ↑ «پایگاه تحلیلی سدید». ۱۰ اسفند ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۲۳ دی ۱۴۰۳.
