مهدی خداجویان

از یاقوت
مهدی خداجویان
300PX
زمینه فعالیتفعال فرهنگی و رسانه‌ای
ملیتایرانی
تحصیلاتحوزوی


مهدی خداجویان فعال فرهنگی و رسانه‌ای اهل ایران است. وی یکی از اعضای هیئت مدیره بنیاد دعبل خزاعی و عضو شورای برنامه‌ریزی و داور بخش تولیدات هیئت است. عضویت در بنیاد خاتم الاوصیاء و مسئولیت دفتر نمایندگی ولی فقیه در سازمان جوانان هلال احمر از دیگر مسئولیت‌های مهدی خداجویان به‌شمار می‌رود.

مهدی خداجویان روحانی سنتی معتقد به فعالیت رسانه‌ای است که حدود ۲۰ سال سابقه فعالیت تجربی و حرفه‌ای در فضای مکتوب و دیجیتال دارد.

تحصیلات و سوابق فرهنگی

مهدی خداجویان سال ۷۲ بعد از گرفتن دیپلم وارد حوزه مرحوم آیت‌الله مجتهدی‌تهرانی شد. از سوابق مهدی خداجویان می‌توان به مدیریت وبلاگ، مدیریت سایت، سخنرانی مذهبی، امامت جماعتی و از خبرنگاری تا سردبیری و مدیرمسئولی سایت‌های دینی و اقتصادی و تولید و اختراع بازی‌های کودکان شاره کرد. وی از بنیانگذاران نشریات همشهری محله بوده و مدیرمسئول سایت «استوا» را نیز برعهده داشته است.

گفتاورد

گفت‌وگو با یک فعال رسانه‌ای در میان شلوغی‌های چهارمین نمایشگاه دیجیتال، در حالی که تلاش داشت تا هم سیر مباحثه حفظ شود و هم پاسخگوی مخاطبان در غرفه خود باشد، شیرینی‌های مختلفی داشت. آنچه می‌خوانید حاصل گفت‌وگویی است با حجت الاسلام مهدی خداجویان، یک روحانی سنتی معتقد به فعالیت رسانه‌ای، او که هم اکنون نزدیک به ۲۰ سال سابقه فعالیت تجربی و حرفه‌ای در فضای مکتوب و دیجیتال را دارد، هر فعالیت رسانه‌ای برای یک روحانی را یک منبر می‌داند که می‌تواند گروهی از مخاطبان را با دین آشنا سازد، از سوابق ایشان می‌توان از مدیریت وبلاگ تا مدیریت سایت، از سخنرانی مذهبی تا امامت جماعتی و از خبرنگاری تا سردبیری و مدیرمسئولی سایت‌های دینی و اقتصادی تا تولید و اختراع بازی‌های کودکان را یافت، شاید برای بسیاری جالب باشد که بدانند وی از بنیانگذاران نشریات همشهری محله بوده است، بسیاری از این فعالیت‌ها نیز در زمانی بوده که مفتخر به پوشیدن لباس روحانیت بوده است، او اکنون مدیرمسئول سایت «استوا» است؛ سایتی که در پیشانی خود عنوان سامانه اطلاع‌رسانی دینی را دارد، با او در مورد رسانه، مسجد و روحانیت گفت‌وگو کرده‌ایم.
شما تحصیلات حوزوی را از چه سالی آغاز کردید؟
از سال ۷۲ بعد از گرفتن دیپلم وارد حوزه مرحوم آیت‌الله مجتهدی شدم. الان هم ادامه می‌دهید؟
مقداری کارهای اداری برای ورود به درس خارج فقه و اصول مانده است. فعالیت رسانه‌ای شما از چه زمانی آغاز شد؟قبل از آغاز تحصیلات حوزوی، فعالیت‌های تجربی مختلفی در دبیرستان داشتیم، اما به صورت متمرکز فعالیت‌های رسانه‌ای تقریباً همزمان با معمم شدن در سال ۷۶ آغاز شد، ابتدا یک دفتر تبلیغاتی ایجاد کردیم، تولید مولتی مدیای مختلفی هم انجام شد، بعد هم اولین نشریه ویژه محله را با محوریت مسجد ایجاد کردیم.قبل از ورود به بحث در مورد فعالیت رسانه‌ای روحانیت، اجازه بدهید این سؤال را مطرح کنم که
آیا روحانیت از همه ابزارهای تبلیغی سنتی در اختیار خود استفاده کرده است تا بخواهد از ابزارهای جدید استفاده کند؟
اگر روحانیت به خوبی از فضاهای سنتی در اختیار خود استفاده کند، مساجد را درست حفظ کند و واقعاً روحانی یک مسجد محله باشد به طوری که حال تک‌تک افراد را بداند و از مشکلات خبر داشته باشد، اگر اینها مراعات شود خیلی از مشکلات فعلی اتفاق نمی‌افتاد. در کنار این باید بدانیم که ما مخاطب دیگری داریم که خیلی اهل مسجد نیست، الان باید یک روحانی خیلی از مخاطبان خود را در اینترنت جمع کند و اگر با این فضا آشنا نباشد، قطعاً بسیاری از مخاطبان خود را از دست خواهد داد. به نظر می‌رسد هنوز ظرفیت تبلیغی بسیاری از ابزارهای در اختیار روحانیت شناخته نشده است؟بله و ما هم با همین هدف، اولین نشریه محلی با محوریت مسجد میثم در منطقه ۱۱ را ایجاد کردیم، تمامی مطالب این نشریه تولیدی بود، چون معتقد هستم اگر کسی بخواهد به مطالب عمومی دسترسی داشته باشد به نشریات دیگر مراجعه می‌کند، در این نشریه اصرار داشتیم که تمامی مطالب از اخبار و مطالب محله باشد، حتی ستون حوادث این نشریه شامل اخبار دعوای همسایه و مصاحبه با آنان بود! چرا این مقدار اصرار بر یک محله ؟نگاه کنید قرار نیست که ما مطالب عمومی منتشر کنیم که در دیگر نشریات منتشر می‌شود بلکه باید مطلب خاص برای مخاطب خاص تولید شود. اگر کسی می‌خواهد از محله خود خبر داشته باشد باید مطالب منحصر به محله خود را دریافت کند، مخاطب‌شناسی در هر نشریه یک اصل است.عنوان نشریه چه بود؟ این مقدمه انتشار نشریات همشهری محله شد؟ این نشریه بعد از سه شماره به علت مشکلات مالی و غیرمالی تعطیل شد، سال‌ها بعد از این اتفاق نشریات همشهری محله در سال ۸۲ استارت خورد که این موضوع به مرور توسعه یافت، بعد از مدتی هم همشهری جمعه منتشر شد.کتابی در مورد ظرفیت‌های رسانه‌ای مسجد دارید؟این کتاب با عنوان آموزش گام‌به‌گام روزنامه‌نگاری در مسجد در سال ۸۳ منتشر شد که اولین کتاب و متأسفانه آخرین کتاب در این موضوع بود. در این کتاب یک مقدمه در حد آشنایی با مقدمات خبر و خبرنگاری بیان شد و بعد از آن هم موضوعاتی که می‌تواند برای یک نشریه در مسجد در نظر گرفته شود بیان شده بود که پس از مدتی در قالب یک مولتی‌مدیا با عنوان موج فیروزه منتشر شد که ظرفیت‌های تبلیغی و رسانه‌ای متنوع در مساجد را معرفی می‌کرد، چه ظرفیت‌هایی که موجود است مانند منبر یا تابلوی مسجد یا ظرفیت‌هایی که باید ایجاد شود مانند وبلاگ و سایت برای هر مسجد.
چند ابزار رسانه‌ای برای یک مسجد شناسایی شده است؟
نزدیک به ۳۰ ابزار !این بسیار زیاد است ! هم اکنون از چند ابزار در مساجد استفاده می‌شود؟خیلی کم که آن هم استفاده مطلوبی نیست. در مسجدی که شما حضور داشتید از این ابزارها استفاده می‌شد؟شروع آن با نشریه محلی بود که استقبال خوبی هم از آن شد، استفاده از این ابزارها توانست موقعیت خوبی برای ارتباط‌گیری با افراد ایجاد کند، به طوری که فاصله پنج دقیقه‌ای مسجد تا منزل را گاهی شب‌ها من در دو ساعت طی می‌کردم چون گپ و گفت‌های مختلفی با جوانان و غیر جوانان داشتیم که هنوز هم اثرات آن در محله باقی است.برای جوانان این گونه ارتباط عجیب نبود؟آنان می‌گفتند که آخوند مثل تو ندیدیم! جواب من هم این بود که اصولاً تا قبل از من با یک روحانی ارتباط داشتید یا اصلاً روحانی دیده‌اید! در تلویزیون دیده بودند؟منظور من ارتباط نزدیک و صمیمی است وگرنه در تلویزیون شما به راحتی می‌توانید با فشار یک دکمه این ارتباط غیرمستقیم را قطع کنید.
از چه زمانی وارد فعالیت دیجیتال شدید؟
همزمان با معمم شدن و پوشیدن لباس روحانیت، در حوزه مولتی‌مدیا فعالیت کردم، از سال ۸۱ هم وبلاگی با عنوان خدایی که در این نزدیکی است ایجاد کردم، از آن سال تا سال ۸۵ وبلاگ‌های مختلفی را با اسامی متفاوت مدیریت کردم به طوری که در یک زمان پنج‌وبلاگ داشتم، هم اکنون وبلاگ شخصی خودم با عنوان «کوچه پشتی» فعالیت می‌کند، مدتی هم مدیریت یک سایت خبری اقتصادی داشتم و از یک سال پیش نیز سایت خبری تحلیلی استوا را به آدرس www.esteva.ir به عنوان سامانه اطلاع‌رسانی دینی ایجاد کرده‌ام، استوا به معنای تعادل و تساوی است.
مگر بقیه سایت‌ها اطلاع‌رسانی غیردینی هستند؟!
خیر، دیگر سایت‌ها غیردینی نیستند، اما آنچه یک سایت دینی را متمایز می‌کند این است که به همه موضوعات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی با منظر دینی نگاه می‌کند، برخلاف برخی از سایت‌ها که به این موضوعات به صورت موضوعات خنثی یا عرفی توجه می‌کنند.این سایت چه ویژگی‌هایی دارد؟در این سایت تلاش شده از بالاترین تکنولوژی‌های فنی در کنار محتوای مناسب دینی استفاده شود، این سایت مجموعه‌ای از زیر پورتال‌های دینی را خواهد داشت که به مرور توسعه خواهد یافت.به عنوان آخرین سؤال، چه مقدار روحانیت با فضای دیجیتالی و رسانه‌ای آشناست؟همانگونه که آگاهی عمومی به ابزارهای دیجیبتالی توسعه یافته است، در عموم روحانیت نیز این آشنایی توسعه یافته است به طوری که هم اکنون ده‌ها سایت دینی توسط افراد یا مراکز دینی تأسیس شده و هدایت می‌شود اما مهم‌تر از شناخت ابزارهای تبلیغی دینی در فضای مجازی، شناسایی زبان این ابزار است، در این ابزار باید یاد گرفت که با زبانی متناسب و مرتبط موضوعات دینی را منتشر کرد که این عدم‌آشنایی در اغلب فعالیت‌های دیجیتالی در جامعه دیده می‌شود.[۱]

پانویس

  1. «گفت‌وگو با مهدی خداجویان». ۲۶ مهر ۱۳۸۹. دریافت‌شده در ۱۰ دی ۱۴۰۳.