نصرالله افجه‌ای

نصرالله افجه‌ای
اطلاعات شخصی
تاریخ تولد	۱۳۱۲ ‏(۹۱–۹۲ سال)
ملیت	ایرانی
زبان مادری	فارسی
محل تولد	تهران
اطلاعات هنری
پیشه	خوشنویس

این نوشتار توسط گروه پژوهشگران یاقوت راستی آزمایی و تایید شده است.

نصرالله افجه‌ای (زادهٔ ۱۳۱۲ در تهران) خوشنویس اهل ایران است. او در هفتمین همایش چهره‌های ماندگار در آبان‌ ۱۳۸۷، به‌عنوان چهره ماندگار رشته خوشنویسی برگزیده شد؛ همچنین او نشان درجهٔ یک فرهنگ و هنر از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دارد.

تعبیر «نقاشیخط» عنوان ابداعی افجه‌ای بود که بعدها به آثاری که نقاشی و خوشنویسی را تلفیق می‌‌کردند، اطلاق شد. نقاشیخط‌های او در کشورهای مختلفی نظیر فرانسه، انگلستان، آمریکا و آلمان به نمایش درآمده‌اند که با استقبال خوب مخاطبان نیز همراه بوده است.

ترکیب و تلفیقِ ویژگی‌های سنت کتابت و صفحه‌آرایی ایرانی-اسلامی، از شاخصه‌های نقاشیخط‌های افجه‌ای است که سبب پدیدآمدن آثار خلاقانه بسیاری شده است.

زندگی و فعالیت تخصصی

نصرالله افجه‌ای در سال ۱۳۱۲ در تهران به‌دنیا آمد. تحصیلات مقدماتی را در تهران گذراند و موفق به گرفتن دیپلم هنری شد. او که از دوران کودکی به خوشنویسی، نقاشی و موسیقی علاقه داشت و استعداد خود را در این زمینه‌ها نشان داده بود، در پانزده‌سالگی در یک آتلیه‌ آغاز به کار کرد و پس از یک‌سال به همراه یکی از دوستانش آتلیه‌‌‌ خودش را در یک مغازه‌ی اجاره‌ای به راه انداخت.

او چندین دهه سابقهٔ متمرکز بر روی هنر خطاطی داشته و با تکنیک‌های مختلفی در خوشنویسی به‌کار برده و آثار متنوعی به‌وجود آورده‌ است.

افجه‌ای پس از اخذ دیپلم به «کانون آگهی مینیاتور» رفت. او از این کانون که متعلق به رسام عرب‌زاده بود به عنوان یک آکادمی هنری یاد می‌کند. در آن‌جا بود که فرصت هم‌نشینی و آموختن خوشنویسی از اساتیدی همچون کیمیا قلم زنجانی و علی اکبر کاوه را به دست آورد. پس از پایان سربازی در سال ۱۳۳۶ به همراه دوستانش علی‌اکبر صادقی، علی رضا و محمود بصیری «آتلیه‌ی هفت» را در خیابان بهارستان به راه انداخت. این آتلیه کانونی برای فعالیت مستمر او و دوستانش شد؛ هنرمندان بزرگی همچون مرتضی ممیز، پرویز کلانتری و عباس کیارستمی به این آتلیه رفت‌و‌آمد داشتند.

ویژگی‌های هنری

افجه‌ای در فاصله‌ی دهه‌ی ۴۰ تا ۵۰، تحت تأثیر جریان‌های هنر نوسنت‌گرا و مشخصاً مکتب سقاخانه، در آثاری تجربی از کالیگرافی در قالب نقاشی مدرن بهره گرفت و نتایج این تجارب را در سال ۱۳۵۱ در نمایشگاهی تحت عنوان «نقاشی‌خط» در گالری سیحون ارائه داد. «نقاشیخط» عنوان ابداعی افجه‌ای بود که بعدها به آثاری که نقاشی و خوشنویسی را تلفیق می‌‌کردند، اطلاق شد.

افجه‌ای علاوه‌بر بهره‌گیری از پتانسیل‌ خط، برخی ویژگی‌های سنت کتابت و صفحه‌آرایی ایرانی-اسلامی را در ترکیب‌بندی و چیدمان عناصر نقاشی‌خط‌هایش به کار برده است.

نمایشگاه‌ها

اولین حضور برون‌مرزی آثار افجه‌ای در سال ۱۳۵۳ در نمایشگاه بین‌المللی نقاشی در سوئیس رقم خورد. نقاشیخط‌های او در سال‌های گذشته در کشورهای مختلفی نظیر فرانسه، انگلستان، آمریکا و آلمان به نمایش درآمده‌اند. او سال‌ها در زمینه‌ آموزش هنر نیز فعالیت داشته است؛ تدریس در دانشگاه‌ تهران، دانشگاه الزهرا و دانشگاه سوره از جمله سوابق آموزشی اوست.^[۱]

افجه‌ای از سال ۱۳۵۲ تاکنون ۷ نمایشگاه انفرادی برپا کرده و در چندین نمایشگاه گروهی نیز آثارش را به نمایش گذاشته است. از نمایشگاه هایی که تاکنون افجه ای آثار خود را در آن به نمایش گذاشته است، می توان به نمایشگاه بال سوئیس اشاره کرد که وی در ۲ نوبت در آن شرکت کرده است. او همچنین در نمایشگاه جهانی نقاشی های سنتی بولئونیا (ایتالیا) حضور داشته است. شرکت در نمایشگاه نقاشی یونسکو کانیسومر فرانسه، جشنواره هنر ایرانی دوسلدورف آلمان، آخرین نمایشگاه همایش کشورهای غیرمتعهد در جاکارتا اندونزی، نمایشگاه خطاطی کویت (۱۹۹۸)، نمایشگاه خطاطی دبی (۱۹۹۹)، نمایشگاه خطاطی ریاض (۲۰۰۰)، نمایشگاه خطاطی جاکارتا (۲۰۰۱) و نمایشگاه خطاطی در آمریکا (۲۰۰۱) از دیگر فعالیت‌های هنری افجه‌ای است.^[۲]