همایش بین‌المللی امام سجاد(ع)

از یاقوت
همایش بین‌المللی امام سجاد(ع)
مراسم اختتامیه همایش امام سجاد(ع)
مراسم اختتامیه همایش امام سجاد(ع)
اطلاعات کلی
موضوعامام سجاد(ع)
زمانشنبه ۲۴ مرداد ۱۳۹۴ش
مکانتهران، سالن اجلاس سران کشورهای اسلامی
برگزارکنندهمجمع جهانی اهل‌بیت
اهدافمعرفی شخصیت و جایگاه امام سجاد(ع)
آثارچاپ کتاب و مقالات برگزیده و تولید نرم افزار سید الساجدین علیه‌السلام
جوایزتقدیر از مقالات برتر
مرتبطکنگره بین‌المللی امام حسن مجتبی(ع)
کنگره جهانی امام رضا(ع)


مجموعة مقالات المؤتمر العالمی للإمام السجاد علیه‌السلام

همایش بین‌المللی امام سجاد(ع) همایشی یک روزه‌ از سوی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) با هدف معرفی شخصیت و جایگاه امام سجاد(ع) که در مردادماه ۱۳۹۴ در سالن اجلاس سران کشورهای اسلامی برگزار شد. این همایش همزمان با ششمین اجلاس مجمع عمومی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) و با شرکت صدها نفر از نخبگان شیعه جهان، از بیش از ۱۲۵ کشور، در تهران برگزار شد. مجموعة مقالات المؤتمر العالمی للإمام السجاد علیه‌السلام اثری است که در این همایش از آن رونمایی شد.

برگزاری و محورهای همایش

برنامه‌ریزی مقدماتی همایش بین‌المللی امام سجاد(ع) در سال ۱۳۸۶ش همزمان با اجلاس چهارم مجمع عمومی مجمع جهانی در مجمع جهانی اهل‌بیت صورت گرفت ولی به‌علت تغییرات در برنامه‌ها و مسائل اجرایی، برگزاری این همایش به تأخیر افتاد.[۱]

برای همایش، دوبار فراخوان اعلام شد که از فراخوان دوره اول ۲۰ عنوان چاپی به همایش رسید و ۱۰ عنوان مورد قبول واقع شد و در فراخوان جدید از بین ۲۴۲ مقاله و چکیده، تعداد ۷۶ مقاله پذیرفته شد.[۲]

همایش بین المللی امام سجاد(علیه‌السلام) با حضور صدها نفر از علمای شیعه، همزمان با ششمین اجلاس عمومی مجمع جهانی اهل بیت(ع) ۲۴ مرداد ۱۳۹۴ش با سخنرانی حسن روحانی رئیس‌جمهور وقت ایران افتتاح شد[۳] و پس از برگزاری کمسیون‌های تخصصی، عصر همان روز با تجلیل از نفرات برتر به کار خود پایان داد.[۴]

محورهای اصلی فراخوان عبارت بود از:

  • زندگانی امام سجاد(ع)
  • اوضاع فرهنگی، سیاسی و اجتماعی عصر امام سجاد(ع)
  • امام سجاد(ع) و حماسه کربلا
  • میراث علمی امام سجاد(ع): صحیفه سجادیه، رساله حقوق، احادیث، نامه‌ها، خطبه‌ها و اشعار، ادعیه و زیارات
  • اصحاب، راویان و شاگردان امام سجاد(ع)[۵]

اهداف

اهداف و وظایفی که برای برگزاری این همایش تعیین شده عبارت است از:

  • معرفی شخصیت و جایگاه حضرت امام سجاد(ع)
  • بالا بردن آگاهی و سطح معرفتی نخبگان و عموم مردم نسبت به امام سجاد(ع)
  • تبیین استراتژی امام زین العابدین(ع) در احیای اسلام ناب محمدی(ص)
  • تشریح راهبردهای امام چهارم، در تبدیل تهدیدها به فرصت‌ها
  • تبیین سیره امام سجاد(ع) در ابعاد فرهنگی، اخلاقی و سیاسی
  • دشمن شناسی و روش‌های مقابله با آن در مکتب امام زین العابدین(ع)
  • معرفی رساله حقوق آن حضرت و تحلیل ابعاد و جوانب آن در مقایسه با حقوق بشر غربی، تفسیر، تحلیل و مقایسه حقوق آن حضرت در عرصه‌های مختلف سیاسی و اجتماعی[۶]

آثار

«مجموعة مقالات المؤتمر العالمی للإمام السجاد علیه‌السلام» اثری است که از آن در این همایش رونمایی شد. این مجموعه دربردارنده مجموعه مقالات غیر فارسی است که مقالات پژوهشگران و محققان داخلی و خارجی همایش، به زبان‌های عربی، اردو و انگلیسی درباره امام سجاد(ع)، صحیفه سجادیه و رساله حقوق گردآوری شده است. ۲۲ عنوان مقاله به زبان عربی، ۵ عنوان مقاله به زبان اردو و ۲ عنوان مقاله به زبان انگلیسی، ۲۹ عنوانی است که در این کتاب به خوانندگگان عرضه شده است. همچنین در ابتدای این مجموعه مقالات، خلاصه‌ای از بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره حضرت امام سجاد(ع) آمده است که برگرفته از کتاب «انسان ۲۵۰ ساله» است.

چاپ اول این کتاب در ۸۲۷ صفحه و به مناسبت برگزاری همایش بین‌المللی امام سجاد(ع) در مردادماه سال ۱۳۹۴ به وسیله انتشارات مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) و به همت نامی هم از دبیرخانه همایش بین‌المللی امام سجاد(ع) منتشر گردید.

گفتاورد

معاون امور فرهنگی مجمع جهانی اهل بیت(ع) به مناسبت در پیش بودن برگزاری همایش بین المللی امام سجاد(ع) در گفتگویی با خبرنگار ابنا درباره اهمیت و ضرورت برگزاری این همایش از سوی مجمع جهانی اهل بیت(ع) گفت: رسالت مجمع، جهانی است و چون رسالت جهانی دارد ناگزیر است که به مکتب اهل بیت(ع) هم توجه جهانی داشته و آن را با یک نگاه جهانی مطرح کند و پیروان اهل بیت(ع) را در مقیاس جهانی در نظر بگیرد.
حجت الاسلام و المسلمین دکتر «نجف لک زایی» ادامه داد: به لحاظ مبانی دینی بهترین و معتبرترین روش، بازخوانی راهبردهای ائمه(ع) است. وقتی ما راهبردهای ائمه(ع) را نگاه می کنیم می بینیم که راهبردشان جهانی بوده است؛ به عنوان مثال امیرالمومنین(ع) بر مدار عدالت حکومتداری کرده است ما می بینیم این عدالت یک امر جهانی است یعنی امروز غیر مسلمان ها هم که به امام علی(ع) عشق می ورزند از همین زاویه عدالت خواهی امام علی(ع) است.
وی افزود: امام حسین(ع) علیه ظلم و جور، علیه طاغوت و علیه حکومت ظالم قیام کرده است. ایشان برای نجات مردم از دست استبداد و طاغوت قیام کرد. می بینیم این یک پیام و ارزش جهانی است؛ نه فقط برای مسلمانان بلکه برای همه انسان ها معنادار است. یا امام صادق(ع) و امام باقر(ع) بر محور علم و دانش و شکوفایی علوم حرکت کرده اند؛ چیزهایی که برای همه ارزش محسوب می شود حتی شاگردان ائمه(ع) در فیزیک و شیمی و سایر علوم هم سرآمد بودند.
معاون مجمع جهانی اهل بیت(ع) با بیان اینکه ظرفیت جهانی امام سجاد(ع) خیلی قوی و بارز و مورد نیاز دنیای امروز ماست، در ادامه گفت: یکی از دوستان تعریف می کرد که من یکی از مناجات های امام سجاد(ع) را به یک کشیش مسیحی دادم؛ او از این دعا خیلی خوشش آمد و گفت: «من این را به کلیسا می برم و می خوانم.» بعد من صحیفه سجادیه را تهیه کرده و به آن کشیش دادم و او هر زمان که مرا می دید تشکر می کرد و می گفت: «شما کتاب خیلی خوبی به من دادی و مناجات های آن بسیار زیباست.» مناجات با خدا برای هر موحّدی ارزشمند است چه بهتر، مناجاتی که از طرف امام معصوم باشد.
وی در مورد رساله حقوق امام سجاد(ع) اظهار داشت: مباحث حقوقی مثل حقوق بشر و حقوق بشردوستانه، خیلی مهم و مورد توجه دنیاست. امام سجاد(ع) رساله حقوق دارد و ایشان در این رساله بخش های مختلف مانند؛ حقوق خانواده، حقوق در عرصه زیست اجتماعی و همسایه داری، مباحث حقوقی در عرصه سیاسی و رابطه دولت و شهروندان، روابط اقتصادی و حتی مباحث حقوقی در روابط بین مردم با خدا را مورد توجه قرار داده است و رساله حقوق امام سجاد (ع) از یک جامعیت بی نظیری برخوردار است.
دکتر لک زایی تأکید کرد: مجمع جهانی اهل بیت(ع) اگر می خواهد سبک، روش و معارف زندگی اهل بیت(ع) را به پیروان اهل بیت(ع) برساند با توجه به اینکه پیروان اهل بیت(ع) در گستره جهانی حضور دارند چاره ای نیست که رویکرد جهانی را در پیام رسانی ها لحاظ کند و برای انجام این کار بهترین مأخذ و منبع مراجعه به خود قرآن و عترت است و ما می بینیم که در سیره اهل بیت(ع) به بهترین وجه آمده است و یکی از این همایش ها همایش امام سجاد(ع) است که برگزار خواهد شد. قبلا هم همایش هایی برای دیگر ائمه(ع) برگزار شده است و همایش سبط النبی و سبک زندگی اهل بیت(ع) که اخیراً برگزار کردیم و در آینده هم مجمع در همین زمینه همایش هایی برگزار خواهد کرد.
وی در مورد علت تأخیر برگزاری همایش امام سجاد(ع) گفت: برنامه های فرهنگی در مجموعه ها افت و خیز داشته و همایش بین المللی امام سجاد(ع) هم سابقه طولانی در مجمع جهانی اهل بیت(ع) دارد؛ برای همایش بین المللی امام سجاد(ع) در مجمع عمومی چهار سال، یک پیش همایش و چند نشست در ایران و خارج از کشور برگزار شد و قرار بود که زودتر از اینها برگزار شود ولی به خاطر یک سری تغییرات در برنامه ها و مسائل اجرایی که پیش آمد در برگزاری این همایش وقفه ای افتاد.
عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم افزود: شاید دلیل اصلی تأخیر در برگزاری همایش بین المللی امام سجاد(ع) این بود که تأکید می شد که همایش امام سجاد(ع) با کیفیت و غنای علمی بالایی برگزار شده و آثار و مقالات خوبی آماده شود و بعد هم تغییراتی در مجمع صورت گرفت. در این همایش که برگزار خواهد شد از زحمات و تلاش های اعضای هیئت علمی و کادر سابق استفاده شد که آنها هم تلاش های قابل توجهی داشتند و کارهای ارزشمندی انجام داده بودند و هم دوستان دیگری وارد مجموعه علمی همایش شدند و تلاش دوباره ای صورت گرفت تا اینکه اتقان و کیفیت علمی باز هم تقویت شده و کار برجسته تری انجام شود و با توجه به اینکه پیش همایش در اجلاس چهار سال پیش برگزار شده بود به نظر رسید که بهترین زمان برای برگزاری، اجلاس مجمع عمومی است.
وی خاطرنشان کرد: در فاصله مقطع اول و مقطع دوم، مجمع همایش های دیگری را برگزار کرد که آنها هم اهداف تعریف شده خود را داشت ولی هیچکدام به لحاظ سطح و گستره مثل همایش بین المللی امام سجاد(ع) نبود و محدودتر بود. همایش سبک زندگی اهل بیت(ع) عمدتاً جنبه ملی داشت و همایش سبط النبی هم ابعاد بین المللی آن به اندازه همایش امام سجاد(ع) نبود. این همایش حاصل زحمات همه دوستانی است که در گذشته پیگیری کرده بودند. چهار سال پیش «حضرت آیت الله استادی» ریاست کمیته علمی را بر عهده داشتند در مقطع جدید «حضرت آیت الله دری نجف آبادی» ریاست کمیته علمی را برعهده دارند که از زحمات همه آنها تشکر می کنیم از معاونان فرهنگی سابق «حجت الاسلام و المسلمین سالک» و «حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسینی» و دبیر کمیته علمی «حجت الاسلام و المسلمین عباس جعفری» نیز تشکر می کنیم تلاش های خوبی شد و با فراخوان جدیدی که منتشر شد مجموعه مقالات خوبی به دبیرخانه واصل شد.
معاون مجمع جهانی اهل بیت(ع) در مورد ویژگی های همایش بین المللی امام سجاد(ع) نسبت به سایر همایش های مشابه گفت: علاقمندان امام سجاد(ع) همایش هایی را در چند سالی که مشغول انجام کارهای این همایش بودیم برگزار کردند ولی آنها بیشتر جنبه تجلیل از امام سجاد(ع) را داشت و برنامه های علمی آنها با این ویژگی هایی که در این همایش است، نبود. چون مجمع جهانی اهل بیت(ع) هم در آنجا مشارکت داشت؛ مثل کاری که دو یا سه سالی است که در هرمزگان انجام می شود کار خوب و تجلیلی است؛ ولی با این گستره و کارهای علمی که در همایش فعلی انجام می شود، نیست.
وی ادامه داد: در همایش فعلی که برگزار خواهد شد برای اولین بار دو اثر از آثار مرحوم «آیت الله آصفی» که به سفارش دبیرخانه همایش امام سجاد نوشتند رونمایی می شود و آثار دیگر از وزانت علمی بالایی برخوردار و از کارهای بسیار باارزش و متقن است. مجموعه مقالات از صدها مقالاتی که از سطح جهان به دبیرخانه همایش رسیده انتخاب شده است که این انتخاب ها خیلی با سخت گیری بوده و سعی شده درجه علمی ـ پژوهشی مقالات، بالا باشد.
وی در مورد روند برگزاری همایش بین المللی امام سجاد(ع) گفت: فراخوان مقالات دو بار اعلام شد. از مقالات دوره اول تعداد کمی به همایش رسید و این دلایل مختلفی داشت: یکی از دلایل این بود که برخی از مقالات با توجه به تأخیر در برگزاری همایش، در جاهای دیگر منتشر شده بود لذا از برنامه همایش کنار گذاشته شد برخی از آنها تأیید نشد و حدود ۱۵ مقاله جزء مقالات برگزیده شد.
دکتر لک زایی ادامه داد: بخش عمده مقالات در فراخوان جدید بود ۲۴۲ مقاله و چکیده به دبیرخانه همایش رسید؛ از این تعداد ۷۶ مقاله نهایتاً پذیرفته شد و این مقالات در ۴ مجلد منتشر شده و رونمایی خواهد شد. غیر از این ۴ جلد مجموعه مقالات، ۱۶ کتاب هم منتشر شده که رونمایی خواهد شد. صحیفه ای با تحقیق جدید و مقدمه مفصل منتشر خواهد شد. مجموعه آثار همایش و آثار دیگری که مجمع جهانی اهل بیت(ع) در طول دوره فعالیت خود درباره امام سجاد(ع) منتشر کرده در قالب نرم افزاری با همکاری مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) تولید می شود که به میهمانان محترم اهدا خواهد شد. چون هزینه چاپ و تولید کتاب خیلی بالا رفته و ما به تمام مهمانان نمی توانیم همه کتاب ها را اهدا کنیم.
وی اظهار داشت: گزارش های تفصیلی در سایت ویژه همایش موجود است و سایت در طول فعالیت همایش فعال بوده و خبررسانی را انجام می دهد. خبرگزاری ابنا جزء خبرگزاری های فعال در اطلاع رسانی همایش است و این خبرگزاری یک پیوند ویژه ای برای همایش در صفحه اول خود ایجاد کرده و کسانی که علاقمند اخبار تفصیلی همایش باشند می توانند آنجا را مشاهده کنند.
مسئول پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در مورد برنامه های همایش گفت: روز اول افتتاحیه مجمع عمومی و همایش با هم برگزار خواهد شد. بعد از ظهر ما ۵ کمسیون خواهیم داشت و مقالات تأیید شده و میهمانان در این ۵ کمسیون حضور پیدا خواهند کرد.
وی در مورد ترکیب مدیریت و تعداد مقالات تأیید شده کمسیون های پنج گانه اظهار داشت: کمسیون اول "کمسیون صحیفه سجادیه" است که به این کمسیون ۳۱ مقاله ارائه شده و رئیس این کمسیون «آیت الله تسخیری» می باشد. کمسیون دوم "کمسیون رساله حقوق" به ریاست «آیت الله هادوی تهرانی» است به این کمسیون ۱۳ مقاله ارائه شده است. کمسیون سوم "کمسیون سبک زندگی امام سجاد(ع)" به ریاست «آیت الله محسن اراکی» است و ۹ مقاله ارائه شده است. کمسیون چهارم "کمسیون فرهنگی، سیاسی و اجتماعی" به ریاست «آیت الله محسن مجتهد شبستری» است و ۱۶ مقاله ارائه شده است و کمسیون پنجم "کمسیون میراث علمی" با ریاست «آیت الله یوسفی غروی» است و ۸ مقاله تأیید شده که ارائه خواهد شد.
معاون مجمع جهانی اهل بیت(ع) ادامه داد: بعد از ظهر روز اول از ساعت ۱۵ تا ۱۷ این پنج کمسیون همزمان برگزار خواهند شد و در صحن علنی اختتامیه همایش امام سجاد برگزار خواهد شد و از روز دوم به بعد جلسات مجمع عمومی برگزار خواهد شد.
وی در پایان گفت: از همه دوستانی که در برگزاری این همایش همکاری داشتند تشکر می کنم از اعضای محترم شورای عالی مجمع، از دبیرکل محترم، از رئیس و دبیر محترم کمیته علمی، همه نویسندگان مقالات و کتاب ها و آثار علمی و همه کسانی که به هر نحوی در پربارتر بودن این همایش مشارکت داشتند تشکر می کنم از معاونت ها و بخش های مختلف مجمع، مخصوصا خبرگزاری اهل بیت ـ ابنا نیز تشکر می کنم. خداوند انشاء الله به ما توفیق دهد که در معرفی مکتب اهل بیت(ع) بهتر از گذشته فعال باشیم و خدای متعال از ما راضی و خشنود باشد.[۷]


پانویس

  1. «سایت ویژه "همایش بین‌المللی امام سجاد(ع)" راه‌اندازی شد»، سایت بلاغ، تاریخ درج مطلب: ۲۴ فروردین ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۳ دی ۱۴۰۱ش.
  2. «معرفی آثار و محصولات همایش بین المللی امام سجاد علیه‌السلام»، سایت فلاح، تاریخ درج مطلب: ۱۴ آذر ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۳ دی ۱۴۰۱ش.
  3. نگاه کنید به: «ششمین اجلاس مجمع عمومی مجمع جهانی اهل بیت(ع) آغاز به کارکرد»، سایت خبرگزاری رسمی حوزه، سایت خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۲۴ مرداد ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۳ دی ۱۴۰۱ش.«معرفی آثار همایش بین المللی امام سجاد علیه‌السلام»، سایت مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، تاریخ درج مطلب: ۱۴ آذر ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۳ دی ۱۴۰۱ش.
  4. «تقدیر از برگزیدگان همایش بین المللی امام سجاد زین العابدین(ع)»، سایت ابنا، تاریخ درج مطلب: ۲۴ مرداد ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۳ دی ۱۴۰۱ش.
  5. «اعلام فراخوان کنگره بین‌المللی امام سجاد سلام‌الله علیه»، سایت حدیث نت، تاریخ درج مطلب: ۳۰ بهمن ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۲۶ آذر ۱۴۰۱ش.
  6. «دومین جلسه هیئت علمی همایش بینالمللی امام سجاد زین ‌العابدین(ع)»، سایت ابنا، تاریخ درج مطلب: ۲۶ خرداد ۱۳۸۸ش، تاریخ بازدید: ۳ دی ۱۴۰۱ش.
  7. «آثار همایش بین‌المللی امام سجاد(ع) از وزانت علمی بالایی برخوردار است». دریافت‌شده در ۲۶ دی ۱۴۰۳.