کلاغ‌های کاغذی یک شعر بلند سپید است که در آن چند کولاژ تصویری به کار رفته. بخشی از این تصاویر مربوط به تصاویر ماندگار و رسوب کرده در ذهن من از زمان جنگ و حضور در مناطق جنگی است. اما بخش دیگر آن تصاویر کودکی من و کشف جهان از ذهن کودکی‌ام و تماشای جغرافیای زنجان و آذربایجان از دید یک کودک است.
سال ۱۳۷۷ همزمان با تولد دخترم زهرا، شعر «کلاغ‌های کاغذی» را سرودم، تمام این تصاویر و بخش‌ها در قالب گفتگوی فلسفی پدری با دختر نوآمده‌اش بیان شده است. البته این سروده پس از ۱۰ سال به چاپ رسید.
می‌توانم بگویم از آن‌جایی که بهانه سرودن این شعر تولد دخترم بوده، موضوع اصلی مطرح شده در آن عشق و زندگی است.
می‌دانیم در حکمت نظری شعر، موضوعی استنباطی و غیرتجربی است. در شعر بلند من نیز تمام این موضوع‌ها ذهن مرا درگیر کرده بود و من سعی کردم از لابه‌لای تصاویر و کلمات آن‌ها را در شعر جاری و زنده کنم.
در تصاویر مرتبط با جنگ و کشته شدن افراد به این موضوع اندیشیدم که اگر این افراد زنده بودند، زندگی‌شان ارزشمندتر بود یا نه. از سوی دیگر تولد دخترم با تصاویر مرگ، ادامه حیات، عشق و زندگی گره می‌خورد و با دخترم درباره تمام این موضوع‌ها و پرسش‌ها صحبت می‌کنم و این‌که سرنوشت تو نیز از تمام این تصاویر پر خواهد بود.
این شعر همراه با تصاویر و طرح‌های گرافیکی محمدعلی سپهر افغان منتشر شده است. همچنین مونتاژ موازی سه موضوع زندگی، عشق و مرگ در این سروده دیده می‌شود. البته به گفته شاعر این مسئله از ابتدا تا انتها به صورت منطقی رعایت نشده و به نسبت موقعیت شعر تغییر کرده است.
شعر یکی از بزرگ‌ترین انواع ادبی در دنیا به حساب می‌آید. در نتیجه مخاطبان شعر باید شعر را جدی‌تر دنبال کنند. اما وضعیت حاضر نشان می‌دهد که حتی واژه‌های فارسی به کار گرفته شده توسط فردوسی نیز در حال پاک شدن از خاطره جمعی ماست.
اساسی‌ترین مشکل در این زمینه توزیع نامناسب ادبیات و محصولات ادبی در کشور ما است. این بدین معنا نیست که افراد کتاب نمي‌خوانند بلکه کتاب به درستی به دست مخاطب آن نمی‌رسد. از سوی دیگر آموزش و پرورش ما در آموزش ادبیات سهل‌انگاری می‌کند. این سهل‌انگاری در انتخاب شعر برای کتاب‌های فارسی و تشکیل کلاس‌های مفید انشا نویسی دیده می‌شود.[۲]
کلاغ‌های کاغذی (کتاب)
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | بهروز قزلباش |
| موضوع | شعر فارسی |
| زبان | فارسی |
| تعداد صفحات | ۶۰ |
| قطع | رقعی |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | هنر رسانه اردیبهشت |
| تاریخ نشر | ۱۳۸۸ |
| شابک | ۹۷۸۹۶۴۲۵۵۶۵۶۱ |
| نسخه الکترونیکی | دارد |
کلاغ‌های کاغذی سومین مجموعه شعر بهروز قزلباش است که شامل یک شعر بلند سپید با درون‌مایه‌های عاشقانه و فلسفی به قلم این شاعر معاصر منتشر شده است. این اثر در قالب یک شعر بلند سپید، در تلاش است تا تصاویر و مفاهیم فلسفی و انسانی را از دل زندگی روزمره و وقایع تاریخی استخراج کند. کلاغ‌های کاغذی در ۶۰ صفحه و شمارگان ۱۵۰۰تایی توسط مؤسسه انتشاراتی هنر و رسانه اردیبشهت منتشر و به بازار کتاب عرضه شد.
شعر «کلاغ‌های کاغذی» به‌طور خاص به تصاویر ذهنی و خاطرات جنگ، مرگ و زندگی پرداخته و تولد دختر شاعر به‌عنوان بهانه‌ای برای سرودن این شعر مطرح شده است.
شاعر در این اثر از لابه‌لای تصاویر و کلمات، پرسش‌های فلسفی پیچیده‌ای را مطرح می‌کند که در عین حال با شرایط اجتماعی و تاریخی نیز گره خورده‌اند. پرسش‌هایی چون «آیا زندگی این افراد که در جنگ جان خود را از دست داده‌اند، اگر زنده بودند، ارزش بیشتری داشت؟» در این شعر مطرح شده‌اند. تولد دخترِ شاعر در کنار تصاویری از مرگ و زندگی، به یک گفتگو فلسفی درونی میان پدر و دختر تبدیل شده است. این مونتاژ موازی از زندگی، مرگ و عشق، در قالب کولاژهای تصویری به زیبایی در شعر جاری شده است.
این کتاب علاوه بر متن شعر، با طرح‌ها و تصاویر گرافیکی زیبای محمدعلی سپهر افغان همراه است که در تکمیل مفاهیم و تصاویری که شاعر در ذهن داشته، به مخاطب کمک می‌کند تا ارتباطی عمیق‌تر با شعر برقرار کند.
توصیف کتاب توسط بهروز قزلباش
به گفتهٔ بهروز قزلباش شعر «کلاغ‌های کاغذی» متأثر از تصاویری است که از دوران جنگ و کودکی در ذهنش به یادگار مانده است. این تصاویر، که هم شامل فضای جنگی و هم دنیای کودکی او در زنجان و آذربایجان می‌شود، در قالب یک گفتگو و تعمق فلسفی پدر با دختر نوآمده‌اش به تصویر کشیده شده‌اند.
قزلباش تاکید دارد که این شعر، که در سال ۱۳۷۷ و همزمان با تولد دخترش سروده شده، نه تنها به موضوعات مرگ و زندگی، بلکه به عشق و ادامه حیات نیز پرداخته است.
درباره نویسنده
بهروز قزلباش (زادۀ۱۳۴۶ در زنجان)، فارغ‌التحصیل مقطع کارشناسی علوم ارتباطات اجتماعی از دانشگاه علامه طباطبایی است.
در باغ لیلی، کلاغ‌های کاغذی، گزیده ادبیات معاصر و چگونه تیتر بنویسی، از جمله کتاب‌های اوست. قزلباش همچنین خبرنگار است و مدتی سردبیر روزنامه فرهیختگان بوده است. او اکنون سردبیر اخبار اداره کل اروپا و آمریکا در معاونت برون مرزی صدا و سیما است.[۱]
گفتاورد
پانویس
- ↑ «بهروز قزلباش - طاقچه». دریافت‌شده در ۲۶ شهریور ۱۴۰۳.
- ↑ ««کلاغ‌های کاغذی» در آسمان کتاب». ۱۱ آذر ۱۳۸۸. دریافت‌شده در ۱۴ دی ۱۴۰۳.
پیوند به بیرون
