گلعلی بابایی
 | |
| زمینه فعالیت | نویسنده و پژوهشگر حوزه ادبیات پایداری و دفاع مقدس |
|---|---|
| ملیت | ایرانی |
| تاریخ تولد | ۷ مهر ۱۳۳۹ (۶۴ سال) |
| محل تولد | روستای بَرار از توابع شهرستان چالوس، استان مازندران |
| محل زندگی | تهران |
گلعلی بابایی (زادهٔ ۷ مهر ۱۳۳۹ - استان مازندران) نویسنده و پژوهشگر حوزه ادبیات پایداری و دفاع مقدس است. بابایی از نیروهای حاج احمد متوسلیان در لشکر ۲۷ محمد رسول‌الله در دفاع مقدس بود.
بابایی داور دوره‌های هشتم، سیزدهم و پانزدهم و دبیر علمی شانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل‌احمد بوده است.
از کتاب‌های پرمخاطب و شاخص بابایی می‌توان به ضربت متقابل و همپای صاعقه اشاره کرد که ازسوی رهبر معظم انقلاب برای کتاب همپای صاعقه تقریظ منتشر شده است.
محمود بابایی، تهیه‌کننده سینما، فرزند گلعلی بابایی است.
سازمان هنری رسانه‌ای اوج در دی‌ماه ۱۳۹۵ و در آیین اوج هنر، از ربع قرن تلاش گلعلی بابایی در ثبت تاریخ دفاع مقدس تجلیل کرد.
«از تبار حبیب؛ نویسندگی و زندگی گلعلی بابایی» عنوان کتابی است که توسط دکتر حسین قرآیی نوشته شده است. در این کتاب نویسنده سعی داشته کتاب را به سیاق تاریخ شفاهی بنویسد.
زندگی و تحصیلات
جدّ بزرگ مادری گلعلی بابایی از اهالی «اورازان» طالقان و از نسل سلطان علی بن امام محمّدباقر (ع) است. بابایی تحصیلات خود را ابتدا در مکتب خانه آشیخ میرزا آقاحسن نعیمی و سپس تا چهارم در دبستان روستای برار گذراند. سال ۱۳۴۸ به‌خاطر شغل پدر، خانواده‌اش روستای برار را ترک گفته و به محلّهٔ امامزاده عبداللّه در غرب تهران مهاجرت کردند. وی کلاس پنجم را در دبستان «مظفر امیری»؛ واقع در خیابانِ ۱۳ متری حاجیان محله جی، نزدیک «مسجد جوادالائمه (ع)» گذراند. سپس برای کمک به معاش خانواده روزها در یک کارگاه تراش‌کاری کار می‌کرد و شبها در مدارس شبانه درس می‌خواند.
گلعلی بابایی روز ۱۴ اردیبهشت ۱۳۵۴ به‌عنوان ۳۳۲ مین عضو، به جمع اعضای کتابخانه مسجد جوادالائمه (ع) پیوست. به هنگام وقایع دوران انقلاب ـ زمستان ۱۳۵۶ تا زمستان ۱۳۵۷ـ همراه مردم محلّهٔ «جی» و جوانان مسجد جواد الائمه (ع) برای پیشبرد نهضت امام خمینی (ره) در تظاهرات و راهپیمایی‌ها شرکت می‌کرد. بعد از انقلاب، مسجد «جوادالائمه (ع)» پایگاهی برای گذران اوقات فراغت او شد.
پانزده ماه پس از آغاز جنگ تحمیلی، برای نخستین بار در زمستان سال ۱۳۶۱ به جبهه اعزام شد و تا پایان جنگ، به صورت متناوب، به‌مدت پنجاه و پنج ماه در مناطق عملیاتی ماند. در طول این مدت؛ سه بار نیز مجروح شده است.
پژوهش درباره دفاع مقدس
در جبهه که بود، همه رویدادهای اطراف خودش را در دفترچه‌های خاطراتش ثبت می‌کرد که تا آخر جنگ تعداد آنها به هفت دفترچه رسید. این هفت دفتر او پس از جنگ، در قالب دو کتاب به نام‌های «نقطه رهایی» و «غربت هور» چاپ شده‌اند.
از سال ۱۳۷۲ به‌طور جدی کارهای پژوهشی مربوط به دفاع مقدس را در پیش گرفت. نخست با زندگی‌نامه‌نویسی شروع کرد و بعد هم به فعالیت قلمی در حوزهٔ یگان‌نویسی و نگارش مجموعه کتاب-های کارنامه عملیاتی پرداخت.
هشت سال معاون فرهنگی لشکر ۲۷ محمّدرسول‌الله (ص) بود و سپس از پاییز سال ۱۳۸۷ به سمتِ معاونِ هنری بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس ستاد کل نیروهای مسلح منصوب شد.[۱]
تألیفات
| نام کتاب | سال |
|---|---|
| نقطه رهایی: مجموعه خاطرات | ۱۳۶۹ |
| غربت هور: مجموعه خاطرات | ۱۳۷۰ |
| عقابان بازی‌دراز: زندگی‌نامه شهیدان سرافراز محسن وزوایی و غلام‌علی پیچک | ۱۳۷۶ |
| حکایت مردان مرد: زندگی‌نامه شهیدان سرافراز رنجبران، قهرمانی، زمانی و تهرانی | ۱۳۷۷ |
| همپای صاعقه: کتاب یکم حماسه۲۷ | ۱۳۷۹ |
| آن سه مرد: زندگی‌نامه شهیدان غلام‌علی پیچک، مهندی خندان، اسماعیل قهرمانی | ۱۳۸۳ |
| ققنوس فاتح: سرگذشت‌نامه سردار شهید مهندس محسن وزوایی | ۱۳۸۴ |
| نبردهای جنوب اهواز: کارنامه تاریخی - نظامی منطقه عملیاتی جنوب و جنوب غربی اهواز | ۱۳۸۵ |
| ضربت متقابل: کتاب دوم حماسه ۲۷ | ۱۳۸۶ |
| از الوند تا قراویز؛ نقش استان همدان در انقلاب و دفاع مقدس، کتاب یکم | ۱۳۸۸ |
| غوغای غبار: یادداشت‌های سفر حج | ۱۳۸۸ |
| بهار۸۲ کتاب دوم: نقش استان همدان در جنگ تحمیلی زمستان۱۳۶۰ تا بهار۱۳۶۱ | ۱۳۸۹ |
| چهارده روایت: سرگذشت‌نامه۱۴ تن از فرماندهان شهید لشکر۲۷ محمّدرسول‌الله | ۱۳۹۱ |
| کالک‌های خاکی: خاطرات شفاهی سرلشکر پاسدار محمّدعلی (عزیز) جعفری | ۱۳۹۱ |
| گردان نهم: کتاب اوّل: کارنامه عملیاتی گردان حبیب بن مظاهر لشکر۲۷ | ۱۳۹۲ |
| قطعه‌ای از آسمان: کتاب راوی | ۱۳۹۳ |
| قطعه‌ای از آسمان: کتاب سوسنگرد | ۱۳۹۳ |
| قطعه‌ای از آسمان: کتاب فکّه | ۱۳۹۳ |
| در هاله‌ای از غبار: سرگذشت‌نامه سردار بی‌نشان حاج احمد متوسلیّان | ۱۳۹۳ |
| ماه همراه بچه‌هاست: سرگذشت‌نامه سردار خیبر، شهید محمّدابراهیم همّت | ۱۳۹۳ |
| حماسه بی‌پایان: سرگذشت‌نامه شهید محمود شهبازی دستجردی | ۱۳۹۳ |
| قلمی به رنگ خاک: سرگذشت‌نامه نویسنده بسیجی شهید حبیب غنی‌پور | ۱۳۹۴ |
| حبیب؛ تولدی دیگر: کتاب دوم: کارنامه عملیاتی گردان حبیب بن مظاهر | ۱۳۹۴ |
| تا آوردگاه الهاله: سرگذشت‌نامه سردار شهید عباس کریمی قهرودی | ۱۳۹۴ |
| پیغام ماهی‌ها: سرگذشت‌نامه سرلشکر شهید حاج حسین همدانی | ۱۳۹۴ |
| جبهه بغداد: واکاوی عملیات‌های جبهه میانی در هشت سال دفاع مقدّس | ۱۳۹۴ |
| سالار تیپ عمّار: زندگی‌نامه سردار شهید مهدی خندان | ۱۳۹۵ |
| تک‌سوار دشت زید: سرگذشت‌نامه سردار بی‌نشان شهید اسماعیل قهرمانی | ۱۳۹۶ |
| پهلوان گود گرمدشت: سرگذشت‌نامه شهید حسین قجه‌ای | ۱۳۹۶ |
| راز آن ستاره: سرگذشت‌نامه سردار شهید رضا چراغی | ۱۳۹۶ |
| قصّه ما همین بود: سرگذشت‌نامه سردار شهید سیّدمحمّدرضا دستواره | ۱۳۹۶ |
| شراره‌های خورشید، کتاب ششم حماسه۲۷ | ۱۳۹۶ |
| رؤیای آمریکایی: بازخوانی پرونده جنگ نیابتی ایالات متحده علیه ایران | ۱۳۹۷ |
| شاهینِ بر آفتاب: سرگذشت‌نامه شهید غلام‌علی پیچک | ۱۳۹۷ |
| معشوق بی‌نشان: سرگذشت‌نامه شهید حسن زمانی | ۱۳۹۷ |
| کوهستان آتش، کتاب پنجم حماسه۲۷ | ۱۳۹۹ |
| صبح روز نهم: سرگذشت‌نامه مستند سردار شهید علی‌رضا نوری | ۱۴۰۰ |
| زمین‌های مسلح، کتاب چهارم حماسه۲۷ | ۱۴۰۱ |
| قلب زمین مال ماست: روایتی مستند از جنگ نابرابر در والفجر مقدماتی | ۱۴۰۱ |
| بدون مرز: خاطرات شفاهی سیّد علی‌اکبر طباطبایی | ۱۴۰۱ |
| ماه تمام: زندگی‌نامه مستند معلّم بسیجی شهید محمّدابرهیم همّت | ۱۴۰۲ |
از این میان کتاب‌های همپای صاعقه، ضربت متقابل، از الوند تا قراویز، ققنوس فاتح، کالک‌های خاکی و گردان نهم مورد تقریظ، تفقد یا توجه مقام معظم رهبری قرار گرفته‌اند.
کتاب‌های ترجمه شده
| نام کتاب | ترجمه به زبان‌های |
|---|---|
| ماه همراه بچه‌هاست | عربی و انگلیسی |
| در هاله‌ای از غبار | عربی و انگلیسی |
| گردان نهم | انگلیسی |
| ققنوس فاتح | انگلیسی |
| پهلوان گود گرمدشت | انگلیسی |
| پیغام ماهی‌ها | عربی و انگلیسی |
| رؤیای آمریکایی | عربی و انگلیسی |
جوایز و افتخارات
| رویداد |
|---|
| شایسته تقدیر نهمین دوره جایزه ادبی جلال آل‌احمد و سی و چهارمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در بخش تاریخ و مستندنگاری برای کتاب «پیغام ماهی‌ها» |
| برگزیده بخش ویژه چهاردهمین دوره جایزه ادبی جلال برای کتاب «کوهستان آتش» |
| داور دوره‌های هشتم، سیزدهم و پانزدهم جایزه ادبی جلال آل‌احمد |
| داور چندین دوره از جایزه کتاب شهید حبیب غنی‌پور |
| دبیر اجرایی شانزدهمین دوره جایزه «کتاب سال دفاع مقدس» |
| دبیر علمی دوره‌های دوم و سوم دوسالانه انتخاب آثار برتر محور مقاومت؛ جایزه شهید حسین همدانی |
| دبیر علمی شانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل‌احمد |
| یکی از برگزیدگان بخش ویژه سیزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد، چهره‌های برتر ادبیات داستانی دفاع مقدس به انتخاب اهالی رسانه |
همچنین کتاب‌های همپای صاعقه، ضربت متقابل، آن سه مرد، بهار۸۲، ماه همراه بچه‌هاست، تا آوردگاه الهاله، قلمی به رنگ خاک، شراره‌های خورشید و گردان نهم در جشنواره‌های مختلف ادبی از جمله: جشنواره انتخاب کتاب سال دفاع مقدس، جشنواره آثار برتر پژوهشی شهید سلیمانی، جشنواره کتاب سرخ نگاران و… به‌عنوان آثار برتر شناخته شده‌اند.
فعالیت بین‌المللی
| رویداد | سال |
|---|---|
| سفر به ژاپن به مناسبت هفتادمین سالگرد بمباران شیمیایی ارتش آمریکا به شهرهای هیروشیما و ناکازاکی | ۱۳۹۴ |
| حضور در هفتاد و یکمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرانکفورت | ۱۳۹۶ |
| حضور در شصت و دومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب بیروت | ۱۳۹۷ |
| حضور در شصت و چهارمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب بیروت | ۱۳۹۹ |
نکوداشت
نخستین برنامه از سلسله جلسات تکریم هنرمندان انقلاب اسلامی با عنوان «اوج هنر» در پاسداشت گلعلی بابایی نویسنده دفاع مقدس در ۱۹ دی ۱۳۹۵ در سازمان هنری رسانه ای اوج برگزار شد. در این مراسم چهره‌هایی مانند نادر طالب زاده، مسعود ده نمکی، سردار کوثری، سردار کاظمینی، اصغر تقی‌زاده، حسین یاری و جمع زیادی از چهره‌های فرهنگی و ادبی کشور به منظور پاسداشت و تجلیل از فعالیت این نویسنده حضور داشتند.
بیش‌از این نیز در همایش سراسری مدیران بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس از زحمات سردار «گلعلی بابایی» در حوزه نویسندگی و پژوهش دفاع مقدس تقدیر شده بود.
پانویس
- ↑ «روایت گلعلی بابایی از نظرات حضرت آقا درباره کتاب هایش». ۲۹ فروردین ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۳۱ فروردین ۱۴۰۳.
پیوند به بیرون
- فرصت مصاحبه با فرماندهان بعثی را از دست دادیم/ دسترسی به اسناد جنگ بسیار آسان‌تر شده است
- روایت گلعلی بابایی از نظرات مقام معظم رهبری درباره کتاب‌هایش
