احسان ثقفی فیلمنامهنویس در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر به تشریح دلایل توقف فیلم سینمایی «به هدی» در مرحله پیش‌تولید پرداخت.
به گزارش خبرنگار مهر، پیش تولید فیلم سینمایی «به هدی» با مضمون توانمندی‌های موشکی ایران کلید خورد که پیش از شروع فیلمبرداری متوقف‌شد. فیلمی با فیلمنامه احسان ثقفی که قرار بود حسین دارابی آن را کارگردانی کند و محمدرضا شفاه نیز تهیه‌کننده آن باشد، پروژه‌ای که تقریباً تمام عوامل آن انتخاب شده و قرار بود تابستان سال گذشته جلوی دوربین برود ولی به یکباره متوقف شد و هیچ‌وقت دقیقاً گفته نشد که دلیل توقف ناگهانی پروژه چه بود.
احسان ثقفی در این باره به خبرنگار مهر گفت: ایده کار اردیبهشت ۹۷ در باشگاه فیلم سوره با پیشنهاد محمدرضا شفاه به من و حسین دارابی داده شد. مبنای کلی کار دربارهٔ شکل‌گیری دیوار موشکی ایران توسط شهید تهرانی‌مقدم و طرح ابتدایی کار بسیار جذاب بود و طبق صحبت‌هایی که با نیروی هوا فضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی داشتیم با ساخت اثری با این موضوع موافق بودند. کتاب، فیلم و مستنداتی را که داشتند، در اختیار ما قرار دادند که با دست باز و اطلاعات کامل‌تری به موضوع بپردازیم. سپس ما شروع به نگارش فیلمنامه کردیم.
وی افزود: با گذشت زمان متوجه شدیم قصه اصلی علیرغم جذابیت، ضعف‌هایی نیز دارد و با یک اثر کامل و دراماتیک فاصله داشت. به همین دلیل ما مجبور بودیم تغییراتی در شخصیت‌پردازی‌ها اعمال کنیم. صحبت‌هایی هم با نیروی هوافضای سپاه شکل گرفت تا بتوانیم با دست بازتری به این موضوع بپردازیم. این قصه یک برداشت آزاد از موضوع اصلی بود و ما با همین روند تا یک سال پیش رفتیم، ولی وقتی فیلمنامه شکل گرفت، کمی اختلاف نگاه به وجود آمد و همین اختلاف نگاه‌ها باعث شد کار متوقف شود.
اختلاف‌نظر بر سر وفاداری به واقعیت
فیلمنامهنویس پروژه «به‌هدی» ادامه داد: علت اصلی این موضوع، اتفاقاتی بود که با واقعیت زاویه داشت و مورد پسند آنها نیز قرار نگرفت. یک جورهایی میزان دراماتیک شدن ماجراها و میزان وفاداری به واقعیت چیزی بود که باعث اختلاف سلیقه شد. البته همان زمان هم در چند جلسه سعی کردیم نظرات را با هم جمع کنیم و پروژه را ادامه بدهیم ولی متأسفانه این اتفاق نیفتاد و نهایتاً منجر به توقف پروژه در آن زمان شد.
ثقفی عنوان کرد: ما در مرحله طرح فیلمنامه با مسئولان این حوزه جلساتی داشتیم؛ در این باره که اسامی شخصیت‌ها تغییر می‌کند. من همان‌جا هم گفتم که ما اصلاً توان اینکه این شخصیت‌ها را عیناً مانند واقعیت نشان دهیم، نداریم. حقیقت ماجرا نیز همین بود که ما با تغییر شخصیت‌ها بتوانیم کنه واقعیت را نشان دهیم. بخش فرهنگی این سازمان هم از روز اول به گونه‌ای با ما برخورد داشتند که کاملاً به ما اعتماد دارند و ما هم به همین دلیل ریز جزئیات را با آنها هماهنگ نمی‌کردیم. ولی در نهایت به این جمع‌بندی رسیدند که این فیلمنامه به نوعی تحریف تاریخ است! بعد از آن هم توضیحات ما از این باب که فیلم ما یک فیلم داستانی است و نه مستند راه به جایی نبرد.
وی افزود: فضای ذهنی آنها با این قضیه هم‌خوانی نداشت و منجر به مخالفت آنها شد. بحث اصلی در میزان دراماتیزه کردن داستان و از آن طرف میزان وفاداری به اصل ماجرا بود که مورد قبول ۲ طرف واقع نشد. البته نکته دیگری هم به وجود آمد و آن ارائه فیلمنامه‌ای از گروه دیگر به این سازمان بود. آنها توانسته بودند فیلمنامه‌ای با نشان دادن شخصیت‌های حقیقی به نگارش درآورند و نیروی هوافضا تصمیم گرفت که با آن پروژه همراهی کند و عملاً پروژه «به هدی» کنار گذاشته شد.
پروژه شهریار بحرانی جایگزین فیلمنامه ما شد.
این فیلمنامهنویس دربارهٔ اینکه آن کار، پروژه «آفتاب نیمه شب» به کارگردانی شهریار بحرانی بود یا خیر؟، اظهار کرد: بله. آن کار هم بهمن ماه سال گذشته تقریباً تمام شده و فکر می‌کنم آماده اکران است و حالا باید ببینیم نتیجه کار چطور از آب درآمده است.
وی دربارهٔ سرانجام «به هدی» توضیح داد: بخش زیادی از پیش تولید کار پیش رفته بود، عوامل پشت صحنه به صورت کامل انتخاب شده و کار خود را آغاز کرده بودند. همچنین بازیگران فرعی انتخاب و درصدد انتخاب بازیگران اصلی بودیم اما ترکیب نهایی نشده بود. به‌طور کلی بخش زیادی از پیش تولید جلو رفته و به تولید نزدیک بودیم. رویکردهای ما اما با هم متفاوت بود. ما می‌خواستیم با ابزارهای داستانی، ماجرا را جذاب کنیم که طبعاً باعث می‌شد نتیجه نهایی به اندازه یک مستند به واقعیت وفادار نباشد، اما برای دوستان وفاداری کامل به واقعیت مهم بود و موضوعیت داشت.
این فیلمنامهنویس ادامه داد: به‌طور کل ما هم تلاش داشتیم اثری داستانی با زبانی هنرمندانه ارائه دهیم. این نگاه هنری ما با دیدگاه مسئولان مطابق نبود. حالا باز شرایط گفتگو و تولید یک اثر هنری با نیروی هوافضا مطرح شد و آنها هم چیزی تولید کرده‌اند، ولی می‌بینیم که بسیاری از نهادها اصلاً چنین ضرورتی را نمی‌بینند و اساساً وارد عرصه تولیدات هنری و رسانه‌ای نمی‌شوند، چه برسد به اینکه به تولید و خلق اثر بیانجامد.
ثقفی در پایان بیان کرد: تصور کنید توانمندی‌های مختلف ایران در زمینه‌های مختلف علمی، نظامی و تاریخی اگر به آثار هنری تبدیل شوند چه اثرگذاری فوق‌العاده‌ای می‌توانند ایجاد کنند. ولی چنین اتفاقی تا به حال نیفتاده که بخش مهمی از آن به این خاطر است که نهادهای مختلف اساساً دغدغه ترجمه توانمندی‌هایشان به زبان هنر را ندارند چه برسد به اینکه بخواهند وارد پروسه تولید شوند و به گفتگو دربارهٔ جزئیات اثر برسیم. البته انصافاً نیروی هوافضا این دغدغه را داشت و ما می‌خواستیم این کار را جلوی دوربین ببریم، ولی به هر حال سلیقه‌ها به هم نزدیک نشد و فرایند تولید آن فیلم عملاً متوقف شد. سپاه هم پروژه «آفتاب نیمه شب» را جایگزین فیلم «به هدی» و آن را تولید کرد.[۱]
احسان ثقفی
 | |
| زمینه فعالیت | فیلمنامهنویس |
|---|---|
| ملیت | ایرانی |
| تاریخ تولد | ۳۱ شهریور ۱۳۶۳ (۴۱ سال) |
| محل تولد | تهران |
| جوایز | کسب پروانه زرین بهترین فیلمنامه از سی‌امین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان |
احسان ثقفی (زادهٔ ۳۱ شهریور ۱۳۶۳ در تهران) فیلمنامهنویس سینما و تلویزیون اهل ایران است. او به عنوان یکی از نویسندگان نسل جدید شناخته می‌شود که با تمرکز بر داستان‌های انسانی و شخصیت‌محور، توانسته است آثاری تأثیرگذار و موفق خلق کند. ثقفی بیشتر به دلیل همکاری‌های مستمرش با سید محمدرضا خردمندان و همچنین مشارکت در نگارش فیلمنامه فیلم تحسین‌شده «به وقت شام» شهرت دارد. احسان ثقفی در تهران به دنیا آمد و از همان دوران جوانی به داستان‌نویسی و سینما علاقه‌مند شد. مسیر حرفه‌ای او به شکل تنگاتنگی با سید محمدرضا خردمندان، کارگردان سینما، گره خورده است. این دو هنرمند، فعالیت مشترک خود را سال‌ها پیش از ورود به سینمای بلند، با ساخت فیلم‌های کوتاه و انیمیشن آغاز کردند. این همکاری طولانی‌مدت به درکی عمیق و زبانی مشترک میان آن دو منجر شد و زمینه را برای خلق آثاری منسجم و موفق در آینده فراهم آورد. ثقفی در این دوره توانست قلم خود را در قالب‌های کوتاه و موجز پرورش دهد و بر اصول داستان‌گویی تصویری مسلط شود.
نقطه عطف کارنامه احسان ثقفی، نگارش فیلمنامه فیلم سینمایی «بیست و یک روز بعد» (۱۳۹۵) به طور مشترک با محمدرضا خردمندان بود. این فیلم که اولین ساخته بلند سینمایی خردمندان نیز محسوب می‌شد، یک درام اجتماعی نوجوانانه و قدرتمند بود. این فیلم، روایتگر مبارزه پسری نوجوان برای تأمین هزینه درمان مادر بیمارش بود و به دلیل پرداختن به مفاهیمی چون امید، مسئولیت‌پذیری و عشق در خانواده، با استقبال گسترده منتقدان و تماشاگران روبرو شد. فیلمنامه دقیق و شخصیت‌پردازی عمیق آن، از نقاط قوت اصلی فیلم بود. این فیلمنامه توانست جایزه پروانه زرین بهترین فیلمنامه را از سی‌امین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان در سال ۱۳۹۶ برای ثقفی و خردمندان به ارمغان بیاورد و نام آنها را به عنوان یک زوج هنری موفق بر سر زبان‌ها انداخت.
یکی از مهم‌ترین تجربیات حرفه‌ای احسان ثقفی، همکاری با ابراهیم حاتمی‌کیا، کارگردان برجسته سینمای ایران، در نگارش فیلمنامه «به وقت شام» (۱۳۹۶) بود. مشارکت در چنین پروژه بزرگ و استراتژیکی که به موضوع مدافعان حرم و مبارزه با داعش می‌پرداخت، اعتباری ویژه برای او به همراه آورد و توانایی او در کار بر روی فیلم‌نامه‌هایی با ساختار اکشن و پرالتهاب را به نمایش گذاشت.
موفقیت‌های سینمایی، مسیر را برای حضور ثقفی در تلویزیون نیز هموار کرد. او به عنوان یکی از اعضای اصلی تیم نویسندگان در سریال پرمخاطب «از سرنوشت» (پخش در چهار فصل از ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۱) حضور داشت. این سریال که سرگذشت دو پسر نوجوان از کودکی تا جوانی را دنبال می‌کرد، به یکی از مجموعه‌های محبوب تلویزیونی تبدیل شد. او همچنین نویسندگی سریال «دادزن» برای پلتفرم نمایش خانگی را در کارنامه دارد که نشان از فعالیت مستمر و تطبیق‌پذیری او با مدیوم‌های مختلف دارد.
آثار
- فیلمنامهنویس فیلم سینمایی هناس (۱۴۰۰)
- فیلمنامهنویس فیلم کوتاه آلبیت (۱۳۹۶)
- فیلمنامهنویس فیلم سینمایی بیست و یک روز بعد (۱۳۹۶)
- بازنویسی فیلمنامه فیلم سینمایی مصلحت (۱۳۹۹)
- فیلمنامهنویس سریال پدر پسری (۱۳۹۹)
گفتاورد
پانویس
- ↑ ناگفته‌هایی از تعطیلی یک پروژه سینمایی با موضوع توان موشکی ایران، تاریخ انتشار: ۱۲ خرداد ۱۳۹۹، تاریخ بازدید: ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.
پیوند به بیرون
