احمد عزیزی

احمد عزیزی

اطلاعات شخصی
نام کامل	احمد عزیزی
تاریخ تولد	۴ دی ۱۳۳۷ ‏(۶۶ سال)
محل درگذشت	کرمانشاه
تاریخ درگذشت	۱۶ اسفند ۱۳۹۵
آرامگاه	گورستان باغ فردوس
اطلاعات هنری
پیشه	شاعر و نویسنده
آثار	کفش‌های مکاشفه یک لیوان شطح داغ باران پروانه ناودان الماس روستای فطرت طغیان ترانه قوس غزل ترانه‌های ایلیایی خوابنامه باغ تناسخ شرجی آواز

احمد عزیزی (زادهٔ ۴ دی ۱۳۳۷ – درگذشتهٔ ۱۶ اسفند ۱۳۹۵) شاعر معاصر کُرد اهل ایران و ارائه‌دهندهٔ سبک جدیدی از مثنوی بود. وی در زمینهٔ شعر آیینی و انقلاب با درونمایه‌ای عرفانی فعال بود.

زندگی‌نامه

احمد عزیزی در ۴ دی ماه ۱۳۳۷ در سرپل ذهاب استان کرمانشاه در خانواده‌ای کُرد به دنیا آمد. وی قبل از رفتن به دبستان، خواندن و نوشتن را بدون داشتن معلم و تنها از روی کنجکاوی و دقت به نوشته‌های روی تابلوها و اسامی خیابان‌ها وفراگرفت.

وی قبل از پیروزی انقلاب به‌دعوت شمس آل احمد به تهران رفت و دیداری نیز با مرتضی مطهری داشت. وی با آغاز جنگ به‌همراه خانواده به تهران نقل مکان کرد و برای مدتی ساکن شهرستان نور در مازندران شد، سپس در تهران اقامت گزید و به همکاری با روزنامه جمهوری اسلامی پرداخت.

وی سرودن شعر را از سال‌های جوانی با مجلهٔ جوانان آغاز کرد. وی از پانزدهم اسفندماه ۱۳۸۶ به علت کاهش سطح هوشیاری ناشی از تشنج، بیماری قلبی و کلیوی در بخش آی‌سی‌یو بیمارستان بستری بود. با تأکید رهبر جمهوری اسلامی ایران پس از دیدار با وی، مسئولان بر آن شدند که وی را جهت درمان به خارج از کشور اعزام کنند.

فعالیت‌های ادبی

از وی آثار شعر و نثر ادبی متعددی به جا مانده است. تمایل سبک وی به معنویت و عرفان اسلامی با فرم جدیدی از مثنوی — ملهم از مثنوی مولوی — در شعر معاصر قابل توجه است. این سبک تأثیر زیادی در شعر معاصر گذاشته است. اشعار عزیزی با عرفان اسلامی آمیختگی دارد و تمجید از اهل‌بیت در بیشتر آثارش دیده می‌شود. او مثنوی‌هایش را غالباً با وصف طبیعت آغاز می‌کرد و با تمهیدات گوناگون و با توسل به مناسبات و ترکیبات نو و تجنیسات سنتی، رفته‌رفته به موضوع اصلی گریز می‌زد. وی دست به ساختن ترکیبات نو به شیوهٔ شعرای سبک هندی نیز می‌زد. برای نمونه می‌توان به این ترکیب‌ها اشاره کرد: جبرئیل آباد الهام، آب‌بازی‌های فطرت، تابستان عزلت، تب خیس تکلم، درختان پا به ماه و کولیان شبنم فروش.

آثار

فارسی

• «کفش‌های مکاشفه» ۱۳۶۷
• «شرجی آواز» ۱۳۶۸
• روستای فطرت، انتشارات ب‍رگ‏‫، ۱۳۶۸
• «ترجمه زخم» ۱۳۷۰
• «خواب‌نامه و باغ تناسخ» ۱۳۷۱
• «باران پروانه» ۱۳۷۱
• «رودخانه رؤیا» ۱۳۷۱
• «ترانه‌های ایلیایی»، انتشارات کیهان، ۱۳۷۲
• «ملکوت تکلم» انتشارات روزنه‏‫، ۱۳۷۲
• «سیل گل سرخ» انتشارات آوای ن‍ور، ۱۳۷۲
• «غزالستان»، انتشارات کتاب نیستان، ۱۳۸۶
• «ناودان الماس» نشر کتاب نیستان، ۱۳۸۷
• «طغیان ترانه»، انتشارات کتاب نیستان، ۱۳۸۷
• «یک لیوان شطح داغ» انتشارات کتاب نیستان‏‫، ۱۳۸۷
• خواب میخک، انتشارات تکا، ۱۳۸۹
• «قوس غزل»، انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۹۴
• خورشید از پشت خیزران، انتشارات سروش، ۱۳۹۴
• رؤیای رویت انتشارات سروش، ۱۳۹۷

کردی

• ع‍زی‍زی، اح‍م‍د، شوون میلکان: مجموعه اشعار کردی، کرمانشاه: دیباچه‏‫، ۱۳۹۶.

نمونه‌ای از اشعار

تقدیم به امام خمینی

آه پاییز جدایی جان گرفت

خون چکانی‌های گل پایان گرفت

باز ما ماندیم و یادی از بهار

زخمی پاییزهای انتظار

عارفان پالودهٔ دل می‌خورند

زهر را پیران کامل می‌خورند

مردم از زهر خوش جام تو پیر

مردم از مظلومی نام تو پیر

ای ز گلزار شهیدان ناز تو

داغم از گمنامی آواز تو

داغ دست لاله لرزان توام

داغ چشم شبنم افشان توأم

ای غرور گریه‌ها آغاز شو

ای جراحت‌های دیرین باز شو

ما همه فرمانبر عشق توایم

در طریقت کافر عشق توییم

ما ز ابروی تو فتوا می‌بریم

ما به خال تو تولا می‌بریم

یا خمینی تیغ تیز لا تویی

یا خمینی خرقهٔ الا تویی

یا خمینی منکر تو منکر است

یا خمینی نفس تو اولی تر است

پس شهید غمزهٔ تو محرم است

کافر عشق تو مهدور الدم است

ما ز شرح سوز آهت عاجزیم

ما ز تفسیر نگاهت عاجزیم

سایه بان دجله و زمزم تویی

وارث خون وارث آدم تویی

ای حسینی مرد صحرای قیام

زینبی رفتار کن با این پیام

باز کن ای درد نوش مست پیر

از سر نو بادهٔ سرخ غدیر

زهر می‌نوشیم ما همچون تو زار

ما مریدان توایم ای سربدار

ای همه مجنون ما لیلا ز تو

یا خمینی آه و واویلا ز تو

ای شقایق عالمی دلتنگ توست

پرچم خون حسین از رنگ توست

کاروان‌های حسینی کوچ کرد

ای شقایق‌ها خمینی کوچ کرد

درگذشت

وی در ۱۵ اسفند ۱۳۸۶ تا ۱۶ اسفند ۱۳۹۵ بر اثر اختلالات کلیوی دچار اغما شد و در بیمارستان امام رضای کرمانشاه بستری گردید. آیت‌الله خامنه‌ای در ۲۸ مهر ۱۳۹۰، طی سفرش به کرمانشاه، از احمد عزیزی در بیمارستان عیادت کرد. وی پس از ۹ سال اغما در بیمارستان امام رضای کرمانشاه و به‌دنبال انسداد روده، بعد از ظهر روز دوشنبه ۱۶ اسفندماه ۱۳۹۵ در ۵۸ سالگی درگذشت.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران، ۱۷ اسفند ۱۳۹۵ در پیامی درگذشت احمد عزیزی را تسلیت گفت.

بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم درگذشت شاعر انقلابی و چیره‌دست مرحوم احمد عزیزی را که پس از بیماری پررنج و دیرپای او اتفاق افتاده است به جامعهٔ ادبی کشور و اهالی شعر و هنر خصوصاً مردم عزیز استان کرمانشاه و به‌ویژه به خانوادهٔ گرامی او که در این گرفتاری نُه‌ساله غمخوار و شریک او بودند، تسلیت می‌گویم و رحمت و مغفرت الهی برای آن مرحوم و اجر و تسلّا برای آنان را از خداوند متعال مسألت می‌نمایم.