پیشنهاد نوشتن این رمان(عزیز جهان) از سوی دفتر نهاد رهبری و با هدف وحدت بین شیعه و سنی مطرح شد. به هر حال با شرایطی مانند حملات داعش شاید بیم آن می‌رود که روابط بین مذاهب خدشه‌دار شود. البته این را هم باید اضافه کنم که مذهب شافعی ارادت خاصی به اهل بیت دارند.
برای صحبت از رمان «عزیز جهان» ازنامش آغاز می‌کنم. از اسم مشخص است که عنوانی دومنظوره و تلفیقی از اسم دکتر عبدالعزیز خضری و همسرش جهان توکلی است. این دو نفر سرگذشت عاشقانه‌ای داشتند که منجر به تشکیل یک زندگی می‌شود و این کتاب به سرگذشت آقای خضری که شافعی مذهب و اهل تسنن هستند،می‌پردازد. بازه زمانی روایت این کتاب از سال ۱۳۰۴ یعنی از زمان تبعید رضاخان به جزیره موریس تا سال ۱۳۶۲ یعنی در اوج دوران جنگ است. ماجرای این کتاب با ترور شهید فقیهی که در آن زمان رئیس بیمارستان سعدی در شهر شیراز بودند، خاتمه می‌یابد.[۴]
اکبر صحرایی
| نویسنده حوزه ادبیات پایداری | |
 | |
| زمینه فعالیت | نویسنده |
|---|---|
| ملیت | ایرانی |
| تاریخ تولد | ۱۳۳۹ (۶۴–۶۵ سال) |
| محل تولد | شیراز |
| کارهای برجسته | کانال مهتاب دار و دسته دارعلی سنگر علاف‌ها |
| تحصیلات | کارشناسی مدیریت |
| جوایز | برگزیده پنجمین دوره جایزه ادبی جلال آل‌احمد برای رمان حافظ هفت جایزه اول داستان در پنجمین جشن فرهنگ فارس برای مجموعه داستان «خمپاره‌های خواب‌آلود» |
| آدرس اینستاگرام | اکبر صحرایی |
اکبر صحرایی (زادهٔ ۱۳۳۹ در شیراز) نویسنده حوزه ادبیات دفاع مقدس اهل ایران است. او برای نگارش رمان حافظ هفت، برگزیدۀ پنجمین دوره جایزه ادبی جلال آل‌احمد شد.
صحرایی ازجمله نویسندگان پرکار و پیشکسوت حوزه دفاع مقدس به‌شمار می‌آید که تاکنون بیش از ۳۰ عنوان کتاب در حوزه دفاع مقدس و انقلاب اسلامی در قالب‌های رمان، داستان کوتاه و بلند، زندگی‌نامه، خاطرات و طنز به نگارش درآورده است.
او به‌منظور انتقال پیام و فرهنگ دفاع مقدس و نیز ثبت وقایع دوران جنگ تحمیلی، به نسل نوجوان توجه جدی داشته است و در این راستا، خاطرات و ماجراهای دفاع مقدس را در قالب طنزِ داستانی برای نوجوانان و جوانان به نگارش در آورده است که از این میان می‌توان به گردان بلدرچین‌ها، سنگر علاف‌ها، کاش کمی بزرگتر بودم اشاره کرد.
آثار او نثر روان و همه فهمی دارد که مورد اقبال عمومی مخاطبان و اهالی فرهنگ و ادب قرار گرفته است.
زندگی‌و آغاز فعالیت حرفه‌ای
اکبر صحرایی
مراسم رونمایی از دو اثر اکبر صحرایی به نام «سنگر علاف‌ها» و «پیرمرد و حوری»؛ مهر ۱۳۹۸
صحرایی در سال ۱۳۳۹ در شهر شیراز به‌دنیا آمد. او که علاقهٔ زیادی به کتاب‌خوانی داشت، دورهٔ نوجوانی و جوانی خود را به مطالعهٔ ادبیات داستانی فارسی و آثار کلاسیک ادبیات جهان گذراند. او پیش از انقلاب با مطالعهٔ آثار ادبیات داستانیِ ایرانی و خارجی و با حضور در دوره‌های داستان‌نویسی زیر نظر اساتیدی مانند شهریار مندنی پور، روش نوشتن را آموخت و در نهایت در سال ۱۳۶۵ وارد دنیای نویسندگی شد.
با پایان جنگ تحمیلی، او با نوشتن خاطرات خود و هم‌رزمانش در دوران دفاع مقدس، نویسندگی را به‌صورت حرفه‌ای آغاز کرد. صحرایی نویسنده پرکاری است و تاکنون بیش از ۳۰ عنوان کتاب در حوزه دفاع مقدس و انقلاب اسلامی در قالب رمان، داستان کوتاه و بلند، زندگی‌نامه، خاطرات و طنز به نگارش درآورده است.
صحرایی درباره ورود به عرصه داستان‌نویسی چنین گفته است:
وقتی کنگره شهدا در استان فارس برگزار گردید به ذهنم رسید که می توان خاطرات جنگ را به صورت داستان درآورد. من سال‌ها به صورت متفرقه در کلاس‌های داستان نویسی و کارگاه‌های مربوط شرکت کرده بودم و آشنایی با اساتید این عرصه به‌خصوص استاد شهریار مندنی پور تأثیر زیادی در من داشت و از ایشان بسیار آموختم. در گام اول از خاطرات منتشر شده استفاده کردم و سه کتاب اولم خاطرات دفاع مقدس بود که از دل خاطرات چاپ شده در مطبوعات شکل گرفت. کتاب «کانال مهتاب»، مجموعه داستان‌های «هزار و نه » و «خمپاره‌های خواب‌آلود »از خروجی خاطرات رزمندگان بود. کتاب سومم «خمپاره‌های خواب آلود» یک کتاب طنز بود و نگارش آن یک دریجه جدیدی به روی من باز کرد. متوجه شدم که کانون پرورش فکری آن کتاب را جز کتاب‌های کودک و نوجوان قلمداد کرده و من به آن سمت کشیده شدم.[۱]
او همچنین درباره دغدغۀ نگارش خاطرات خود و دوستانش در دوران مقدس چنین گفته است:
نوشتن خاطرات خود و دوستان دوران جنگم خود را التیام می‌دهم! حس غریبی دارم، حس می‌کنم به دوستان رفته‌ام مدیونم. دوستانی که در یک شب مقاومت و جنگ در جزیرهٔ مجنون ۱۲ نفرشان را از دست دادم. نوشتن خاطرات آن روزها را هرگز فراموش نمی‌کنم.[۲]
نگارش داستان‌های طنز
صحرایی از سال ۱۳۸۵ به نگارش داستان‌های طنز در حوزه دفاع مقدس روی آورد که برای نمونه به «دارودسته دارعلی» و «سنگر علاف‌ها» می‌توان اشاره کرد. کتاب «سنگر علاف‌ها» برخی از ماجراهای دفاع مقدس را با زبان طنز برای نسل جوان و نوجوان بازگو می کند. صحرایی در این کتاب با نگاهی جدید به حوادث جنگ تحمیلی، روایتگر افرادی است که معمولاً در جنگ به کارگرفته نمی‌شدند و سعی می‌کردند که با شوخ طبعی خود را سرگرم کنند.
کتاب‌شناسی
| عنوان | ناشر | سال انتشار | نوع | توضیحات |
|---|---|---|---|---|
| پرونده ۳۱۲ | شاهد | ۱۳۸۴ | رمان | روایتگر پرونده تعقیب و بازجویی و دستگیری شهید آیت الله دستغیب است که در شیراز و در محراب نماز توسط منافقین به شهادت رسید. |
| کاش کمی بزرگتر بودم | علمی فرهنگی | ۱۳۸۵ | این رمان با هدف شناخت نوجوانان از رشادت‌های رزمندگان اسلام و اشاعه فرهنگ در هشت سال دفاع مقدس منتشر و سال ۱۳۹۱ نیز به انگلیسی ترجمه شده است. | |
| شمشاد و آرزوی چهارم | نشر شاهد | ۱۳۸۷ | این رمان از داستان‌هایی است که در جشنواره‌های انتخاب کتاب کودک و نوجوان مورد توجه قرار گرفته است | |
| حافظ هفت | سورهٔ مهر | ۱۳۹۰ | با موضوع شرح داستانی وقایع سفر رهبر معظّم انقلاب اسلامی به شیراز و حواشی آن | |
| سی مرد و سی مرغ | علمی فرهنگی | ۱۳۹۵ | این کتاب روایت داستان نوجوانی است که در عملیات بیت‌المقدس و فتح خرمشهر تلاش می‌کند با وجود سن و سال کم، با علاقهٔ زیاد و داوطلبانه به جبهه رود. | |
| آواز، بچه، آتش | جمکران | ۱۳۹۵ | رمانی دربارهٔ زندگی شهید دستغیب | |
| کانال مهتاب | سرداران | ۱۳۷۸ | مجموعه داستان | متشکل از هفده داستان کوتاه با چاشنی طنز در حال و هوای هشت سال دفاع مقدس |
| هزار و نه | سرداران | ۱۳۸۹ | کتاب متشکل از هشت داستان کوتاه است که در آنها به نوعی وقایع جنگ تحمیلی و بازتاب آن در زندگی مردم انعکاس یافته است. | |
| خمپاره‌های خواب‌آلود | خیزش نو | ۱۳۸۲ | شامل ۱۴ داستان کوتاه طنز در حوزه دفاع مقدس | |
| آنا هنوز هم می‌خندد | سوره مهر | ۱۳۸۵ | مجموعه داستان‌هایی بسیار کوتاه با موضوع دفاع مقدس | |
| خیابان پیر | نشر شاهد | ۱۳۸۵ | این کتاب شامل ۲۰ داستان کوتاه، با محوریت جبهه وجنگ است. | |
| خیلی خیلی محرمانه | صریر | ۱۳۸۷ | مستند داستانی عملیات قدس ۳ | |
| آدم هم پوست می‌اندازد | تکا | ۱۳۸۸ | شامل ۴۷ داستان کوتاه با حال و هوای جنگ | |
| معمای کانال ماهی | علمی فرهنگی | ۱۳۸۸ | داستانی بلند و طنز است که ماجرای نجات دو رزمنده جوان در زمان عملیات کربلای ۵ را به تصویر می‌کشد | |
| تپه جاوید و راز اشلو (زندگی‌نامه داستانی درباره شهید مرتضی جاویدی) | ملک اعظم | ۱۳۸۹ | به روایت زندگی شهید جاویدی می‌پردازد و به نوعی هشت سال دفاع مقدس کشور را به تصویر می‌کشد. | |
| می‌شد آن شب نکشمش | پالیزان | ۱۳۹۰ | مجموعه داستان دفاع مقدس | |
| جلد۱: آمبولانس شتری[یادداشت ۱] | سورهٔ مهر | ۱۳۹۲ | از مجموعه طنز دفاع مقدس دار و دسته دارعلی | |
| جلد۲: گردان بلدرچین‌ها | سورهٔ مهر | ۱۳۹۲ | ||
| جلد۳: برانکارد دربستی | سورهٔ مهر | ۱۳۹۲ | ||
| جلد۴: تویوتای خرگوشی | سورهٔ مهر | ۱۳۹۳ | ||
| جلد ۵: مین سوسکی | سورهٔ مهر | ۱۳۹۴ | ||
| جلد ۶: بمب کلاغی | سورهٔ مهر | ۱۳۹۶ | ||
| جلد۷: خمپاره‌های نقلی | سورهٔ مهر | ۱۳۹۶ | ||
| عزیز جهان | کتابستان | ۱۳۹۵ | زندگی‌نامه داستانی پرفسور عزیزالله خضری متخصص اورلوژی از مفاخر پزشکی استان فارس و ایران | |
| کوشک زلزله | کتابستان | ۱۳۹۵ | خاطرات جلیل عابدینی در هشت سال دفاع مقدس | |
| کتیبه ژنرال[یادداشت ۲] | شهید کاظمی | ۱۳۹۸ | رمانی شامل حوادث پیش از انقلاب اسلامی و پس از آن شامل جنگ‌ها، حوادث تاریخی، ترورها، کودتا، حادثهٔ طبس، درگیری‌های سیاسی و وضعیت عراق و سوریه | |
| سنگر علاف‌ها (جلد ۱) | به نشر | ۱۳۹۸ | این کتاب که روایتی طنز دارد شامل ۵۵ داستان کوتاه با موضوع جنگ تحمیلی است. | |
| سنگر علاف‌ها (جلد ۲) | سورهٔ مهر | ۱۳۹۹ | ||
| فرار به جابلقا | سورهٔ مهر | ۱۳۹۸ | این کتاب روایتی متفاوت از جنگ تحمیلی و فتح خرمشهر را برای نسل نوجوان ارائه می‌دهد | |
| پیرمرد و حوری | به نشر | ۱۳۹۹ | این کتاب در قالب داستان کوتاه دربارهٔ حوادث روزمره و جذابی است که در پشت جبهه‌های جنگ اتفاق می‌افتاده است و ۲۲ داستان دارد. | |
| ماه عسل قطبی | یاران شاهد | ۱۳۹۱ | مجموعه داستان کوتاه بانوان استان فارس[۳] |
جوایز و افتخارات
در سال ۱۳۸۲، صحرایی جایزه اول داستان را در پنجمین جشن فرهنگ فارس به دست آورد. این جایزه به خاطر مجموعه داستان «خمپاره‌های خواب‌آلود» به او اعطا شد. همچنین در همان سال، او برگزیده اولین دوره جایزه ادبی اصفهان با داستان «زخم صورت» شد. علاوه بر این، در همان سال و سال ۱۳۸۵، صحرایی به عنوان برگزیده داستان‌های دفاع مقدس از سوی بنیاد حفظ دفاع مقدس و انجمن قلم ایران معرفی گردید.
در سال ۱۳۸۳، مجموعه داستان «خمپاره‌های خواب‌آلود» او بار دیگر توجه‌ها را جلب کرد و در پنجمین جشن فرهنگ فارس به عنوان برگزیده نخست مجموعه داستان شناخته شد. در همان سال‌ها، صحرایی موفق به کسب جوایزی در جشنواره مطبوعات ایران شد و در نهمین و سیزدهمین دوره این جشنواره به عنوان برگزیده معرفی گردید.
همچنین در چهارمین، پنجمین و ششمین همایش ادبی «سوختگان وصل»، صحرایی در بخش داستان به عنوان برگزیده شناخته شد. در دو دوره از همایش «پاسداران اهل قلم» که در سال‌های ۱۳۸۵ و ۱۳۸۸ برگزار شد، صحرایی در این همایش‌ها به عنوان برگزیده انتخاب گردید.
در سال ۱۳۸۶، صحرایی با رمان «کاش کمی بزرگتر بودم» موفق به کسب رتبه اول در چهارمین دوره کتاب فصل سال جمهوری اسلامی شد. همان سال، این رمان باعث شد که او به عنوان برگزیده کتاب سال سلام بچه‌ها حوزه علمیه قم نیز معرفی گردد. در همان سال‌ها، صحرایی در سه دوره از «کتاب سال دفاع مقدس» در سال‌های ۱۳۸۶، ۱۳۸۷ و ۱۳۸۸ به عنوان برگزیده شناخته شد.
در سال ۱۳۹۰، صحرایی جایزه کتاب سال یازدهمین دوره شهید غنی پور را به دست آورد و در سال ۱۳۹۱ نیز در سی‌امین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، موفق به کسب جایزه شد؛ همچنین در همین سال، رمان «حافظ هفت» صحرایی برگزیده پنجمین دوره جایزه ادبی جلال آل‌احمد شد.
در سال ۱۳۹۴، او برگزیده دهمین دوره کتاب سال پاسداران اهل قلم شد و در سال ۱۳۹۹ اثر «کتیبه ژنرال» نامزد جایزه ادبی قلم زرین برای شناخته شد.
جوایز و افتخارات اکبر صحرایی در یک نگاه
| سال | نام اثر | جایزه |
|---|---|---|
| ۱۳۸۲ | مجموعه داستان «خمپاره‌های خواب‌آلود» | جایزه اول داستان در پنجمین جشن فرهنگ فارس |
| ۱۳۸۲ | داستان «زخم صورت» | برگزیده اولین دوره جایزه ادبی اصفهان |
| ۱۳۸۲ و ۱۳۸۵ | برگزیده داستان‌های دفاع مقدس از بنیاد حفظ دفاع مقدس و انجمن قلم ایران | |
| ۱۳۸۳ | مجموعه داستان «خمپاره‌های خواب‌آلود» | برگزیده نخست مجموعه داستان در پنجمین جشن فرهنگ فارس |
| ۱۳۸۳ و ۱۳۹۴ | برگزیده نهمین و سیزدهمین دوره جشنواره مطبوعات ایران | |
| ۱۳۸۴ | برگزیده داستان در چهارمین، پنجمین و ششمین همایش ادبی سوختگان وصل | |
| ۱۳۸۵ | برگزیده دومین دوره همایش پاسداران اهل قلم | |
| ۱۳۸۸ | برگزیده چهارمین دوره همایش پاسداران اهل قلم | |
| ۱۳۸۶ | رمان «کاش کمی بزرگتر بودم» | رتبه اول چهارمین دوره کتاب فصل سال جمهوری اسلامی |
| ۱۳۸۶ | رمان «کاش کمی بزرگتر بودم» | برگزیده کتاب سال سلام بچه‌ها حوزه علمیه قم |
| ۱۳۸۶، ۱۳۸۷، ۱۳۸۸ | برگزیده کتاب سال دفاع مقدس در دوره‌های دوازدهم، سیزدهم و چهاردهم | |
| ۱۳۹۰ | جایزه کتاب سال یازدهمین دوره شهید غنی پور | |
| ۱۳۹۱ | رمان «حافظ هفت» | برگزیده پنجمین دوره جایزه ادبی جلال آل‌احمد |
| ۱۳۹۱ | جایزه سی‌امین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران | |
| ۱۳۹۴ | برگزیده دهمین دوره کتاب سال پاسداران اهل قلم | |
| ۱۳۹۹ | «کتیبه ژنرال» | نامزد جایزه ادبی قلم زرین |
سنگر علاف‌ها
مجموعه طنز داستانی دفاع مقدس
رمان حافظ هفت
شرح داستانی وقایع سفر رهبر معظّم انقلاب اسلامی به شیراز و حواشی آن
کانال مهتاب
مجموعه طنز داستانی دفاع مقدس
کتیبه ژنرال
درباره حوادث بیش از چند دهه قبل از انقلاب اسلامی
خمپاره‌های خواب‌آلود
۱۴ داستان کوتاه طنز درباره دفاع مقدس
گفتاورد
پانویس
- ↑ «اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس». دریافت‌شده در ۱۴ بهمن ۱۴۰۳.
- ↑ «نشر به‌نشر». ۳۰ آذر ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۱۴ بهمن ۱۴۰۳.
- ↑ «معرفی و دانلود بهترین کتاب‌های اکبر صحرایی». دریافت‌شده در ۱۷ مهر ۱۴۰۳.
- ↑ «ایبنا». ۲۷ اسفند ۱۳۹۶. دریافت‌شده در ۱۴ بهمن ۱۴۰۳.
یادداشت
- ↑ ۷ جلد کتاب با عنوان دار و دسته دارعلی که موفق‌ترین کتاب اکبر صحرایی در زمینه داستان‌های طنز حوزه دفاع مقدس است. شخصیت اصلی این کتاب فردی واقعی در جبهه‌های جنگ به نام «دارعلی» است که صحرایی او را ملانصرالدین یا بهلول جبهه توصیف می‌کند.
- ↑ نگارش این کتاب ۵ سال به طول انجامیده است؛ صحرایی در این کتاب دو جلدی با عناوین «قصرالدشت» و «قمحانه» علاوه بر بیان زندگی سردار عبدالله اسکندری که در سوریه شهید شد، به روایت شش دهه از تاریخ معاصر ایران هم پرداخته است. او با این کتاب نامزد دریافت جایزه قلم زرین در سال ۱۳۹۹ شد.
