باسم کربلایی

از یاقوت
باسم کربلایی
زمینه فعالیتمداحی
ملیتعراقی
تاریخ تولد۱۹۶۶ میلادی
محل تولدکربلا


باسِم کربلایی (زادهٔ ۱۹۶۶ میلادی در کربلا) معروف ملا باسم کربلایی از مداحان ایرانی‌الاصل ساکن کشور عمان است. خادمُ الحسین، سلطانُ المنابر و مَزامیرُ الحسین از القابی است که به باسم کربلایی نسبت داده‌اند.

باسم کربلائی پس از پخش چند نماهنگ از وی با زبان عربی از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، در ایران به شهرت رسید. از میان آثار باسم کربلایی می‌توان به تواشیح صلوات، سینه‌زنی‌های تَزورونی، یُسَجِّلنی و لیش تأخر عباس (من البین) اشاره کرد.

زندگی‌نامه

باسم کربلایی در سال ۱۹۶۶ در کربلا به دنیا آمد. اسم کاملش باسم اسماعیل محمدعلی است.کنیه‌اش ابو محمد.

او از همان ابتدا در خانواده‌ای ایرانی رشد کرد و این امر باعث شد که بعد از حوادث سیاسی سال ۱۹۸۰ در عراق، به همراه خانواده‌اش از آنجا اخراج شود. باسم به همراه خانواده به ایران برگشتند و در اصفهان سکونت گزیدند، جایی که پدربزرگش در آنجا زندگی می‌کرد.

در همان سال‌ها، باسم کربلایی وارد مسیر آموزش قرائت قرآن شد و از ملا تقی کربلایی آموخت که چطور صدایش را برای مداحی و نوحه‌خوانی پرورش دهد. باسم کار مداحی را ۲۳ سال ویش در اصفهان و از حسیینه کربلایی‌ها اصفهانی‌ها را آغاز کرده، سوس به قم رفته و برای عراقی‌های مقیم قم در حسینییه زینبیه نوحه خوانهده است.

سال‌ها بعد، در کویت زندگی کرد و سپس در سال ۲۰۰۷ به عمان رفت، و در آنجا ازدواج کرد. همسر وی ایرانی و اصالتا اهل اصفهان است.

باسم کربلایی با صدای خاص خود در سراسر کشورهای حاشیه خلیج فارس، لبنان، سوریه، انگلستان و آمریکا به اجرای مراسم مذهبی پرداخته است.

سبک مداحی

باسم کربلائی در مداحی پیرو و تحت تاثیر حمزه الصغیر است و ملا تقی کربلایی یکی از اساتید وی بوده‌ است. در کنار علاقه‌مندان به سبک ملا باسم در نوحه‌خوانی منتقدانی هم دارد که هم از سبک نوحه‌خوانی او انتقاد کرده‌اند و هم از مضمون برخی از نوحه‌هایش. مثلا یکی از انتقادها به نوحه‌ای بود که ملا باسم در رثای محمد الدوره کودک فلسطینی خواند که توسط نظامیان صهیونیستی شهید شد.

آثار

  • برائة العشق
  • بنات النبی
  • قارورة، صلیت؟
  • تزورونی
  • لیش تأخر عباس
  • صلوات
  • ربنا صل علی احمد

گفتاورد

خدمتگزاری به امام‌حسین(ع) را از کی آغاز کردید؟
رژیم عراق در سال ۱۹۸۰ ما را بیرون راند و من پیش از آن در مدرسه نمونه مردمی اعتماد در شهر مقدس کربلا تحصیل می‌کردم و در گروه سرود مدرسه فعالیت داشتم و در دوران کودکی به ورزش و سرود خواندن و مداحی همزمان نیز علاقه داشتم اما میان این دو یکی را برگزیدم. در آن هنگام من ۸ سال یا ۹ سال داشتم چون متولد سال ۱۹۶۶ میلادی می‌باشم.
در آن زمان ورزشکاران بسیاری وجود داشتند اما افراد زیادی سراغ سرودن و مداحی برای امام حسین(ع) نمی‌رفتند، خود من هم به ورزش‌‌های فوتبال و پینگ‌پنگ و والیبال نیز علاقه داشتم و در مدرسه به این ورزش‌ها سرگرم بودم.
در سال ۱۹۸۰ هنگامی که به جمهوری اسلامی آمدیم در شهر قم اقامت گزیدیم، مادربزرگم به من گفت قرآن را بیاموز و من برای پنج سال با قرائت و صوت قرآن می‌خواندم، پس از آن مادربزرگم گفت اکنون باید نماز بخوانی و برو نزد فلان کتابفروش و از وی کتاب نماز خریداری کن.
در قم من نزد یکی از کربلایی‌ها کار می‌کردم، به او گفتم من دوست دارم مدحی کنم که وی موافقت کرد ولی در عین حال مرا نیز مسخره کرد و به گریه افتادم و اشک ریختم. او به من گفت چرا گریه می‌کنی گفتم چون مرا مسخره کردی. او گفت اشکالی ندارد و دو قصیده داد که با آنها کار مداحی را شروع کنم.
من اولین کسی بودم که برای نخستین بار مداحی را در استودیو ضبط نمود و ویدیو کلیپ نیز ضبط کردم که در آغاز با مخالفت‌های شدید روبه‌رو شدم و به من گفتند مداحی را نمی‌توان به ویدیوها وارد کرد. نخستین کار من در استودیو مداحی وافاطمتا (ای فاطمه) بود و پس از آن هلالیه و کلیپ «تمام قطره‌های خون رگم ندای یا حسین سر می‌دهد.»
کدامیک از قصایدی را که تاکنون خوانده‌اید بر شما بیشتر تأثیر داشته است؟
برای من این اشعار همانند فرزندانم هستند و همه این اشعار را دوست دارم و این پرسش شما همانند این است که از من بپرسی کدامیک از فرزندان خود را بیشتر دوست داری چون برای من تفاوتی میان آنها نیست چون همه این اشعار و قصاید خوب هستند.
واقعیت این که شما نمی‌توانید یک قصیده و یا شعری از سروده‌های مرا بر دیگری ترجیح دهید.
طی سی و دو سالی که من بر منبر رفته‌ام همواره بیشتر مسائل روز را مطرح نمودم بخصوص این که من نخستین کسی بودم که اشعار حسینی را با کوشش جوانان کویتی وارد استودیوها کرد.
بطور مثال قصایدی را که در قم و اصفهان خواندم با استقبال شدید مردم روبه‌رو شد، دو بار نیز به امریکا سفر کردم و در شهرهای دیترویت و میشیگان که یک مرکز اسلامی در آنجا وجود دارد مداحی کردم و بیش از بیست یا بیست و پنج بار به انگلیس سفر نمودم و نیز به سوئد، نروژ، هلند و دانمارک برای مداحی سفر کرده‌ام.
در سال‌های اخیر شاهد گسترش برگزاری مراسم عزاداری امام حسین(ع) در کشورهای جهان ازجمله اروپا و امریکا هستیم و سالانه شاهد افزایش تعداد شرکت‌کنندگان میلیونی در عزاداری عاشورا و اربعین در عراق هستیم به نظر شما دلیل گسترش روزافزون تفکر حسینی چیست؟
به نظر من کسانی که دور از میهن خود زندگی می‌کنند بیشتر از دیگران پایبند به دین خود هستند چون این مسلمانان در دیگر کشورها بیگانه هستند و بنابراین بیشتر به دین خود پایبند می‌باشند.
در دیترویت و میشیگان امریکا بیش از هشت مرکز اسلامی وجود دارد من شاهد عشق و علاقه وافر مسلمانان امریکا به امام حسین (ع) بودم و دیدم که چگونه برای خدمت به اهل‌بیت(ع) عشق می‌ورزیدند.
اما درباره عراق این را بگویم که اوضاع عراق شکل خاصی دارد چون ملت عراق از محرومیت‌های دوران صدام خسته شده بودند و در نخستین مراسم اربعین امام حسین(ع) که در آنجا برگزار شد، شبکه‌های ماهواره‌ای الجزیره و العربیه آمدند تا با مردم گفت‌وگو کنند و به دنبال مقاصد سیاسی خود بودند که با جواب‌های حسینی مردم مواجه شدند.
طی سالیانی که بر شما گذشت آیا به این فکر افتادید که نسل جوانی از مداحان را پرورش و آموزش دهید؟ من از سال‌های ۱۹۹۳ و ۱۹۹۴ به این فکر افتادم و در این زمینه فعالیت‌هایی را نیز انجام دادم و امیدوارم که خداوند در این زمینه مرا یاری کند.
نخستین سفر شما به ایران چگونه بود؟
خدا را شکر که حسینیه‌ها مرا دعوت می‌کنند و من پاسخ مثبت به آنها می‌دهم.
من در خوزستان و آبادان و اهواز و بیش از بیست منطقه دیگر طی 10 روز برنامه داشتم و همچنین در قم و مشهد و تهران نیز برنامه‌هایی داشتم.
امروز که پس از ۱۸ سال به ایران آمده‌ام خدا را شاکرم که من با مهمان‌نوازی مردم ایران مواجه هستم و ان‌شاءالله در عیدقربان به مدت سه روز و در ماه صفر در سالروز وفات پیامبر اکرم (ص) پنج شب در ایران به منبر خواهم رفت.
آیا در ایران برنامه‌ای همچون ضبط مداحی و ویدیو کلیپ دارید؟
اخیراً زمینه برای ما در ایران فراهم شده است و من امیدوارم بتوانم در ایران به فعالیت بپردازم. من سریال‌ها و فیلم‌های مذهبی جمهوری اسلامی ایران را دیده‌ام و می‌بینم که ایرانیان دارای اندیشه پاک و متفکری هستند و از جمهوری اسلامی ایران سپاسگزارم که این فرصت را به من داد و امیدوارم بتوانم در ایران کار کنم چون مردم ایران دوستدار پیامبر و خاندان اهل‌بیت(ع) هستند و دلیل آن این است که در جمهوری اسلامی زندگی می‌کنند.
آیا برای مخاطبان فارسی زبان مداحی‌های جدیدی به زبان فارسی دارید؟
البته در آینده کارهای بسیاری دارم و دو کار جدید به زبان‌های عربی و فارسی و ترکی دارم و امیدوارم بتوانم به زبان فارسی نیز کارهای قابل توجهی داشته باشم بخصوص در ماه محرم.
هدف شما از سرودن به زبان‌های دیگر چیست؟
هدف من ترویج دین و رسالت رسول خدا(ص) و خاندان وی است، این خواسته و علاقه مردم است و مردم مایل هستند این اشعار را به زبان‌های دیگر بشنوند.
درست است که من بیست سال پیش ایران را ترک کردم ولی این خواسته شنوندگان مداحی‌های من از دیگر کشورهاست که برایشان به زبان‌های کشورهایشان مداحی کنم که تاکنون به زبان‌های فارسی و انگلیسی و اردو مداحی کرده‌ام.
هنگامی‌که با نویسنده‌ای روبه‌رو می‌شوی که کتاب خوبی نوشته است به او می‌گویی که ای کاش کتاب‌هایت را ترجمه می‌کردی و برای همین است که ما دست به ابتکار زدیم.
از سفرهایتان به کشورهای دنیا چه خاطره‌ای دارید؟
تاکنون چهل بار به لبنان سفر کرده‌ام و سه سال برای حزب‌الله مداحی کردم، محافظین سیدحسن نصرالله به من گفتند که برای سید ۱۰ الی ۱۵ دقیقه بخوانم چون سید به دلایل امنیتی مراسم را زودتر ترک می‌نمود ولی من یک ساعت و سی‌دقیقه برای آنها مداحی کردم و سید نمی‌خواست مراسم را ترک کند و می‌خواست بخوانم.
آیا ملا باسم کربلایی خودش را شخصیتی رسانه‌ای می‌داند؟
بسیار کم چون کمتر صحبت می‌کنم و بیشتر کار می‌کنم و اگر از من بخواهی تا مصاحبه‌ای انجام دهم به شما می‌گویم به جای آن بیایید برایتان مجانی مداحی کنم و شما آن را ضبط و منتشر کنید و همه اینها خدمتی است از من برای امام حسین (ع) و خاندان پیامبر(ص).
پیام شما برای مردم ایران و دوستداران شما چیست؟
انقلاب ایران نسل خوبی را تربیت نموده است و ایران نیازمند ستایش نمی‌باشد و ما اکنون در ایران نسلی را می‌بینیم که پس از ۳۳ سال از انقلاب، نسل انقلابی و حسینی و ولایت‌مدار است.[۱]


پانویس

  1. «اولین گفتگوی یک رسانه ایرانی با ملا باسم کربلایی». دریافت‌شده در ۲۳ آبان ۱۴۰۳.