بیوک اصل‌محمدی
| قاری قرآن و مدرس قرائت؛ از پیشگامان راه‌اندازی نشست‌های منظم آموزش قرائت قرآن در تهران | |
 | |
| نام تولد | بیوک اصل‌محمدی |
|---|---|
| زمینه فعالیت | آموزش تلاوت، تجوید و صوت و لحن |
| ملیت | ایرانی |
| تاریخ تولد | ۱۳۰۸ |
| محل تولد | تبریز |
| محل زندگی | تهران |
| تاریخ درگذشت | ۱۳۶۱ |
| نام دیگر | «بیوک آقا» |
| پیشه | قاری، مدرس قرائت، بازرگان فرش |
| سال‌های فعالیت | دههٔ ۱۳۳۰ تا ۱۳۶۱ |
| شروع فعالیت | برگزاری جلسات خانگی و مسجدی در تهران |
| تحصیلات | صرف و نحو عربی (مدرسهٔ مرحوم مجتهدی) |
| فرزندان | احد اصل‌محمدی |
| شاگردان | شماری از قاریان و مدرسان نامدار پایتخت |
| تأثیرات | سبک قراء مصری و جلسات آموزشی حسینیه ارشاد |
| تأثیرپذیرفته | سید حسن سیف؛ سرهنگ بیگلری؛ شیخ خلیل‌الرحمن |
| آثار | بنیان‌گذاری «دارالتحفیظ قرآن» (تهران) |
بیوک اصل‌محمدی (۱۳۰۸–۱۳۶۱) قاری قرآن، مدرس برجستهٔ قرائت و از چهره‌های اثرگذارِ نهادینه‌سازی جلسات آموزش تلاوت در تهران بود.[۱] وی زادهٔ تبریز، و از دههٔ ۱۳۳۰ تا زمان درگذشت در ۱۳۶۱، با برپایی حلقه‌های منظم آموزش تجوید، صوت و لحن، و نیز داوری در مسابقات، در تربیت نسل نخست قاریان پایتخت سهم داشت.[۲] او به «بیوک آقا» شناخته می‌شد و در کنار فعالیت‌های قرآنی، پیشهٔ بازرگانی فرش را نیز دنبال می‌کرد.[۳]
زندگی‌نامه
اصل‌محمدی در ۱۳۰۸ در تبریز به‌دنیا آمد و بعدها به‌دلیل شرایط اقتصادی به تهران کوچ کرد.[۴] او در تهران، هم‌زمان با کار و معیشت، به تحصیل صرف و نحو عربی در مدرسهٔ مرحوم مجتهدی پرداخت و سپس همان مباحث را در مسجد امام حسین(ع) تدریس می‌کرد.[۵] از استادان مؤثر بر او می‌توان به سید حسن سیف، سرهنگ بیگلری و شیخ خلیل‌الرحمن (مدرّس جلسات قرآنی حسینیه ارشاد) اشاره کرد.[۶]
فعالیت‌های قرآنی
در دهه‌های ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰، اصل‌محمدی با تشکیل جلسات مستمر در مساجد و منازل، به آموزش قرائت قرآن، تجوید و فنون صوت و لحن پرداخت و جمعی از نوجوانان و جوانان آن دوره را به‌سوی آموزش منظّم کشاند.[۷] حضور مستمر او در نشست‌های آموزشی حسینیه ارشاد و تعامل با حلقه‌های قرآنی پایتخت، به شکل‌گیری شبکه‌ای از جلسات منظم و هم‌افزا انجامید.[۸]
نهادها و ابتکارات
از ابتکارهای وی، تأسیس «دارالتحفیظ قرآن» در تهران و نیز همکاری در راه‌اندازی صندوق‌های خیریّهٔ محلی و مشارکت‌های اجتماعی مرتبط با آموزش قرآن بود.[۹] او از چهره‌های مؤثر در آغاز اعزام قاریان ایرانی به مسجدالنبی و مسجدالحرام در میانهٔ دههٔ ۱۳۵۰ (۱۳۵۵ش) به‌شمار می‌آید و این روند در سال‌های پس از انقلاب نیز تداوم یافت.[۱۰]
شاگردان و میراث آموزشی
بر پایهٔ گزارش‌های رسانه‌ای قرآنی، شماری از قاریان و مدرسان شاخص تهران در دهه‌های بعد، از محضر یا مکتب آموزشی اصل‌محمدی بهره بردند و به تدریج بر کرسی تدریس نشستند. در میان نزدیکان، احد اصل‌محمدی (فرزند) از قاریان شناخته‌شدهٔ معاصر است که از فضای آموزشی پدر تأثیر پذیرفت.[۱۱]
داوری و همکاری‌های رسمی
اصل‌محمدی از داوران باسابقهٔ محافل و مسابقات قرآنی پایتخت بود و با نهادهای قرآنی و نیز سازمان اوقاف و امور خیریه در برگزاری محافل و ارزیابی‌های تخصصی همکاری داشت.[۱۲] روایت‌های منتشرشده از هم‌عصران او، بر نظم، جدّیت آموزشی و اهتمام به اخلاق حرفه‌ای در جلسه‌های قرآنی تأکید دارد.[۱۳]
سبک و دغدغه‌های آموزشی
گزارش‌ها از تکیهٔ او بر «صحیح‌خوانی»، تمرین‌های مستمر تجوید و آشنایی هنرجویان با نغمات متداول قرائت حکایت می‌کند. او با بهره‌گیری از تجربهٔ جلسات حسینیه ارشاد و الگوهای مصری، در کنار آموزش فنی، بر آداب حضور در جلسهٔ قرآن، طهارت، وقار و انضباط شخصی شاگردان تأکید می‌کرد.[۱۴]
درگذشت
اصل‌محمدی پس از دوره‌ای بیماری، در سال ۱۳۶۱ درگذشت. گزارش‌های رسانه‌ای قرآنی، از برگزاری آیین‌های یادبود او و استمرار یادکرد شاگردان از نقش وی در تاریخ جلسات قرآنی تهران حکایت دارد.[۱۵][۱۶]
پانویس
- ↑ «تورق خاطرات قرآنی استاد بیوک اصل‌محمدی در آلبوم تصاویر منتشرنشده».
- ↑ «روایت ۶۰ سال خدمت به قرآن؛ زمزمه عشقی که کودکان را به مکتب قرآن آورد».
- ↑ «تورق خاطرات قرآنی استاد بیوک اصل‌محمدی...».
- ↑ «تورق خاطرات قرآنی استاد بیوک اصل‌محمدی...».
- ↑ «روایت ۶۰ سال خدمت به قرآن...».
- ↑ «روایت ۶۰ سال خدمت به قرآن...».
- ↑ «تورق خاطرات قرآنی استاد بیوک اصل‌محمدی...».
- ↑ «روایت ۶۰ سال خدمت به قرآن...».
- ↑ «تورق خاطرات قرآنی استاد بیوک اصل‌محمدی...».
- ↑ «مراسم بزرگداشت استاد مرحوم بیوک اصل‌محمدی برگزار شد».
- ↑ «آشنایی با زندگی و فعالیت‌های قاری برجسته، احد اصل محمدی».
- ↑ «روایت ۶۰ سال خدمت به قرآن...».
- ↑ «مراسم بزرگداشت استاد مرحوم بیوک اصل‌محمدی برگزار شد».
- ↑ «روایت ۶۰ سال خدمت به قرآن...».
- ↑ «تورق خاطرات قرآنی استاد بیوک اصل‌محمدی...».
- ↑ «مراسم بزرگداشت استاد مرحوم بیوک اصل‌محمدی برگزار شد».
منابع
پیوند به بیرون
- آلبوم تصاویر منتشرنشده از بیوک اصل‌محمدی در ایکنا.
