حسین شریعتمداری

از یاقوت

این نوشتار توسط گروه پژوهشگران یاقوت راستی آزمایی و تایید شده است.

حسین شریعتمداری
فعال سیاسی و روزنامه‌نگار
نام تولدحسین شریعتمداری
زمینه فعالیتسیاست، رسانه
ملیتایرانی
تاریخ تولد۱ فروردین ۱۳۲۶ ‏(۷۸ سال)
محل تولددماوند
محل زندگیتهران
پیشهروزنامه‌نگار، مدیرمسئول روزنامه کیهان
سال‌های فعالیتپس از انقلاب اسلامی تا کنون
شروع فعالیتدهه ۱۳۵۰ خورشیدی (فعالیت سیاسی و رسانه‌ای)
جوایزمعرفی به‌عنوان تأثیرگذارترین ستون‌نویس ایران توسط فایننشال تایمز (۲۰۰۶)
آثاریادداشت‌ها و تحلیل‌های سیاسی در روزنامه کیهان


حسین شریعتمداری (زاده ۱۳۲۶دماوند) فعال سیاسی، مدیرمسئول روزنامه کیهان و از سرشناس‌ترین روزنامه‌نگاران ایران است. روزنامه فایننشال تایمز در سال ۲۰۰۶ شریعتمداری را تأثیرگذارترین ستون‌نویس ایران معرفی کرده است.

او در محله درویش دماوند به دنیا آمد و از سنین نوجوانی به مبارزات علیه حکومت پهلوی پیوست. جزو جوانان پیشتاز در مبارزه با پهلوی بود و از سوی ساواک نیز دستگیر شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و با آغاز جنگ تحمیلی، شریعتمداری به مناطق عملیاتی اعزام شد و در همین سال‌ها جانباز شد. او بعدها در دوره وزارت علی فلاحیان در وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران، مسئولیت معاونت اجتماعی این وزارتخانه را برعهده داشت.

شریعتمداری از سال ۱۳۷۲ و با حکم رهبر جمهوری اسلامی ایران به عنوان نماینده ولی فقیه و سرپرست مؤسسه کیهان منصوب شد و چندی بعد مدیرمسئول این روزنامه شد. او یکی از چهره‌های شاخص جریان اصول‌گرا در فضای رسانه‌ای جمهوری اسلامی ایران به‌شمار می‌رود و نوشته‌ها و مواضعش در روزنامه کیهان طی دهه‌های اخیر نقش قابل توجهی در شکل‌دهی به گفتمان سیاسی این جریان داشته است.

شریعتمداری فعالیت رسانه‌ای خود را از سال‌های ابتدایی پس از انقلاب آغاز کرد و به‌تدریج در ساختار مطبوعات اصول‌گرا جایگاهی تثبیت‌شده یافت. با انتصاب او به‌عنوان مدیرمسئول روزنامه کیهان، این روزنامه به یکی از اصلی‌ترین تریبون‌های رسانه‌ای طیف اصول‌گرا تبدیل شد؛ موضع‌گیری‌های صریح، تحلیل‌های سیاسی تند و نقدهای گسترده او نسبت به جریان‌های اصلاح‌طلب و منتقد حاکمیت، از ویژگی‌های بارز دورهٔ مدیریت او در این مؤسسه به‌شمار می‌رود.

در طول سال‌های فعالیتش، شریعتمداری بارها در معرض انتقاد جریان‌های سیاسی مختلف قرار گرفته و چندین بار نیز با شکایت در دادگاه مطبوعات مواجه شده است؛ چنان‌که در سال ۱۳۹۵ به اتهاماتی از جمله نشر اکاذیب و انتشار اسناد محرمانه، در دادگاه مطبوعات محاکمه شد اما رأی هیئت منصفه منجر به تبرئه او گردید.

مواضع رسانه‌ای شریعتمداری همواره واکنش‌برانگیز بوده است. برخی منتقدان او را به ایجاد فضای سخت‌گیرانه در مؤسسه کیهان، محدود کردن فعالیت خبرنگاران و اتخاذ مواضع سیاسی تند متهم می‌کنند. در مقابل، شریعتمداری خود تأکید می‌کند که کیهان حامل یک سنت مطبوعاتی طولانی در ایران است و نقش این روزنامه را امتداد تلاشی ۸۴ ساله می‌داند.

در کنار فعالیت‌های روزنامه‌نگاری، شریعتمداری در یادداشت‌ها و گفت‌وگوهای متعدد به تحلیل مسائل سیاست داخلی و خارجی پرداخته و دیدگاه‌های او دربارهٔ سیاست منطقه‌ای ایران، مسائل اقتصادی و نقد جریان‌های سیاسی داخلی بارها در فضای رسانه‌ای بازتاب یافته است.

شریعتمداری از جمله چهره‌های مؤثر رسانه‌ای کشور است که مجله نیوزویک در سال ۲۰۰۹ او را جزو بیست شخص پرنفوذ ایران به‌شمار آورده است.

حسین شریعتمداری در سپاه
حسین شریعتمداری در حال عیادت از رهبر معظم انقلاب

زندگی

حسین شریعتمداری در ۱۳۲۶ در محلهٔ درویش دماوند به دنیا آمد. پدربزرگش حاج سیف‌الله شریعتمداری «خطیب و سخنور» بوده است. او در دماوند به «حسین شریعت» شهرت داشت. شریعتمداری از ۱۶–۱۷ سالگی به مسائل سیاسی و مذهبی روی آورد و در مبارزات جوانان دماوند در انقلاب ۱۳۵۷ نقش اساسی داشت. شریعتمداری پیش از انقلاب توسط ساواک دستگیر شده بود.

شریعتمداری بعد از انقلاب جزء فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در جنگ ایران و عراق بوده و جانباز جنگ است. همچنین او در دوران وزارت علی فلاحیان در وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی، مسئول بخش معاونت اجتماعی وزارت اطلاعات بود.

موضع‌گیری‌های خاص شریعتمداری در روزنامه کیهان

انتقاد از آیت‌الله سیستانی

شریعتمداری مقاله‌ای با عنوان «برخاسته از ارادت با حضرت آیت‌الله سیستانی» منتشر کرد که در آن به دیدار روز ۲۳ شهریور جینین هنیس پلاسخارت، فرستاده سازمان ملل به عراق با علی سیستانی، مرجع شیعیان بود که در آن علی سیستانی تأکید کرده بود انتخابات پارلمانی عراق باید زیر نظارت سازمان ملل متحد و به‌موقع برگزار شود.

شریعتمداری در این مقاله انتقادی گفته است:

آیت‌الله سیستانی (دام عزّه) در این دیدار از نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل خواستند که انتخابات پارلمانی عراق تحت نظارت نمایندگانی از سازمان ملل متحد انجام پذیرد! که با عرض پوزش باید به محضر ایشان عرضه داشت این درخواست اولاً؛ دون شأن و جایگاه برجسته و قابل احترام حضرت آیت‌الله سیستانی است. در واقع این سازمان ملل است که برای توجیه صلاحیت خود به تأیید حضرت ایشان نیاز دارد.
ثانیاً؛ با جایگاه و منزلت عراق به عنوان یک کشور مستقل که استقلال و آزادگی خود را با ایثارها، از خودگذشتگی‌ها، خون‌دادن‌ها و خون‌دل خوردن‌های مردم شریف و مخصوصاً جوانان غیور آن سرزمین مقدس به دست آورده است، همخوانی ندارد. دعوت از سازمان ملل برای نظارت بر انتخابات یک کشور، اعلام ورشکستگی آن کشور، بدبینی به ملت و خوشبینی به بیگانگان است و بدیهی است که این دو مقوله از ساحت‌قدسی حضرت آیت‌الله سیستانی مرجع عالیقدر جهان تشیع به دور است.[۱]

مخالفت با مذاکرات هسته‌ای

در خلال مذاکرات ژنو ۴ میان تیمی از وزارت امور خارجه ایران و وزیران امور خارجه گروه پنج به علاوه یک که ۷–۹ نوامبر در ژنو برگزار شد، شریعتمداری با درج یادداشت‌هایی در روزنامه کیهان، به دفعات نسبت به عملکرد آن‌ها در گفتگوی مستقیم با وزیر امور خارجه آمریکا انتقاد کرد و ایشان را متهم به باج‌دهی به طرف مقابل می‌کرد و مخفی نگه‌داشتن جزئیات مذاکره از جانب طرفین را استدلالی بر این ادعا عنوان می‌کرد. شریعتمداری که تیم‌های مذاکره‌کننده در دولت‌های خاتمی و روحانی را با عناوینی همچون «سازشکار» خطاب می‌کرد، پس از سخنرانی آیت الله خامنه‌ای در ۱۲ آبان ۱۳۹۲ که در حمایت از تیم مذاکره‌کننده ایرانی گفته بود: «اینها فرزندان انقلاب و مأموران جمهوری اسلامی هستند که با تلاش فراوان در حال انجام دادن مأموریت سخت خود می‌باشند و هیچ‌کس نباید آن‌ها را تضعیف کند، مورد توهین قرار دهد یا سازشکار بداند.[۲]»، با تغییر مواضع خود پیش از سخنرانی خامنه‌ای در سرمقاله روزنامه کیهان نوشت: «... بدیهی است که اتهام «سازشکاری» به آنان، نه فقط «گناه» و جرمی نابخشودنی است بلکه دستکم ۳ پیامد خطرناک و پرآسیب نیز به دنبال خواهد داشت.[۳]»

پس از تفاهم هسته‌ای لوزان، حسین شریعتمداری در سرمقالهٔ روزنامه کیهان، مدعی شد که دست‌آورد مذاکره هسته‌ای چندماهه با ۱+۵، کلاه گشادی بود که گروه ۱+۵ بر سر ملت ایران گذاشتند و حسن روحانی، این امر را از مردم مخفی می‌کند. پس از توافق هسته‌ای برجام، شریعتمداری معتقد بود که این توافق، منافع جمهوری اسلامی ایران را برآورده نمی‌کند و خطوط قرمز وضع‌شده در پیش‌شرط مذاکرات هسته‌ای با اعضای ۱+۵، نقض شده است. وی همچنین مدعی شد که خامنه‌ای نیز با این توافق موافق نیست. وی ابراز امیدواری کرد که این توافق‌نامه به تصویب نهایی (در ایران و آمریکا) نرسد و اجرایی نشود.

بعد از شکست برجام او در ۲۵ بهمن ۱۳۹۷ در مصاحبه‌ای با برنامه ۱۰:۱۰ باشگاه خبرنگاران جوان به بسیاری سؤالات در مورد مواضعش پاسخ داد. او گفته با شخص مذاکره‌کنندگان هیچ مشکلی ندارد بلکه به عملکرد آن‌ها انتقاد داشته است. او گفت شنیده که مذاکره‌کنندگان هسته‌ای هم به حرف شریعت‌مداری رسیده‌اند و او از این اتفاق خرسند است.

کتاب

  • او در میان ماست، کیهان، ۱۳۸۶
  • برای ما چه خوابی دیده‌اند، کیهان، ۱۳۸۲
  • گفت‌وشنود، کیهان، ۱۳۹۱
  • ی‍ک س‍ی‍ن‍ه س‍خ‍ن، کیهان، ۱۳۷۹

جوایز و افتخارات

  • نشان جهادگر عرصه فرهنگ و هنر سال ۱۳۹۳
  • تقدیر و تجلیل در جشنواره رسانه ای ابوذر
  • اعطای جایزه بهترین و منصف‌ترین منتقد دولت نمایشگاه مطبوعات سال ۸۶

پانویس

  1. برخاسته از ارادت (یادداشت روز) روزنامه کیهان، تاریخ انتشار: ۰۴ مهر ۱۳۹۹
  2. دیدار دانش آموزان و دانشجویان با رهبر انقلاب وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله العظمی خامنه‌ای، تاریخ انتشار: ۱۳۹۲/۰۸/۱۲
  3. دعای آهسته (یادداشت روز) روزنامه کیهان، تاریخ انتشار: ۱۶ آبان ۱۳۹۲ - شماره ۲۰۶۳۵

پیوند به بیرون