اینجانب عباس حیدرزاده متولد ۱/۰۶/۱۳۴۵ در شهر مقدس قم در خانواده ای مذهبی به دنیا آمدم. دورۀ ابتدایی را در دبستان محمدیه تکیه یزدی های بازار و دورۀ راهنمائی را در مدرسه رضائیه جنب مدرسه علمیه حجتیّه و یک سال آن را در مدرسه امیرکبیر خیابان ۱۹ دی گذراندم. دورۀ راهنمائی همزمان با شروع انقلاب اسلامی بود. دورۀ متوسطه را در دبیرستان دین و دانش که مؤسس آن شهید دکتر بهشتی بود، در رشته علوم تجربی آغاز کردم.این دوران در بهبوهۀ جنگ تحمیلی عراق علیه ایران بود. با شهادت تعدادی از دوستانم و نیز شهادت پسر عمویم شهید محمد تقی حیدرزاده عرصه را برای نشستنم در کلاس درس تنگ کرده بود، بیقراری برای رسیدن به یاران شهید و پیوستن به مدافعان حریم اسلام حقیر را بر آن داشت تا به عضویت سپاه پاسدارن انقلاب اسلامی در بیایم.در تاریخ ۳۰/۰۵/۱۳۶۲ به عضویت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در آمدم. از آنجا که خانوادۀ ما از جدّ مرحوم ملاحیدر که روضه خوان بود تا مرحوم پدرم که دلدادة اهلبیت(علیهم السلام) بود،اهل نماز شب و زیارت عاشورایش ترک نمی شد و آرزو داشت من مداح اهلبیت (علیهم السلام) بشوم همه از محبین خاندان عصمت و طهارت (علیهم السلام) بودند. از این رو هر هفته شب های جمعه در منزل ما مجلس روضه برقرار بود. پدر بزرگ مادری ما مرحوم حاج باقر صادقی از میاندارهای مجالس سینه زنی بود. مرحومِ مادر ما همراه لالائی هنگام خواب بالا سر ما روضه امام حسین علیه السلام می خواند. بر این اساس خدای متعال عنایت کرد از سنین کودکی قریحه و ذوق مداحی در وجود ما متبلور شد. در همان کودکی با بچه های محل هیأتی داشتیم که من در آن هیأت می خواندم، در مدرسه سر صف دعا می خواندم، در مسجد محل تکبیر می گفتم.« البته ناگفته نماند برادر بزرگ ما مرحوم حاج غلامحسین از مداحان بسیار خوب بود و صدای خیلی خوبی داشت.» به هر حال دعای پدر و مادر و تشویق آن ها موجب شد خداوند متعال این توفیق بزرگ را نصیب بنده نماید. نقطه شروع مداحی بنده به صورت رسمی از سال ۱۳۶۱ بود. این آغاز همراه بود با تأسیس جلسه مداحی به مدیریت حاج میرزا محمود مولوی برادرِ مرحوماستاد حاج ملا حسین مولوی بود. تأسیس این جلسه محلی با پیگیری بنده و عدّه ای از دوستان بود. این جلسه مداحی برای من برکات زیادی داشت. از جمله اینکه هر هفته ملزم بودم یک قصیده یا غزل برای ارائه در جلسه حفظ کنم. اکنون که حدود سی سال می گذرد از اشعاری که آن موقع حفظ کردم به عنوان یک سرمایه از آن استفاده می کنم. نکته دیگری که قابل توجه است در این جلسه نقاط ضعف و ایرادها توسط استاد گفته می شد، نقاط قوّت مورد تشویق قرار می گرفت؛ مهم تر اینکه کسب مهارت ها و تجربیات در این جلسه کمک می کرد مسلط تر و محکم تر دراین عرصه قدم بردارم. در جلسه ای دیگر که در قالب یک مجلس روضه بود، مدیریت آن با مرحوم استاد حاج ملا حسین مولوی رضوان الله علیه بود. این جلسه هر روز عصر ها در محلۀ ما به طور سیّار تشکیل می شد، من توفیق داشتم بیشتر روزها در این مجلس شرکت می کردم و از محضر استاد بهره می بردم. این مجلس در پیشرفت مداحی من خیلی مؤثر بود. در این دوران سعی می کردم در بیشتر جلسات مداحی و مجالسی که اساتید اجرای برنامه داشتند حضور پیدا کنم و از مهارت ها و تجربیات آنان بهره مند شوم. پس از ترک تحصیلی که در سال ۶۲ ۱۳ برای عضویت در سپاه داشتم، در سال ۱۳۷۰ شروع به تحصیل کردم و در سال ۱۳۷۳ دیپلم گرفتم، در سال ۱۳۷۴ در دانشگاه تهران(پردیس قم) رشته زبان و ادبیات عرب قبول شدم و در سال ۱۳۷۷ با مدرک کارشناسی زبان و ادبیات عرب فارق التحصیل شدم. پس یک وقفه ده ساله درسال ۱۳۸۷ در مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی قم مقطع کارشناسی ارشد رشته علوم قرآن و حدیث قبول شدم و به لطف خدای متعال در سال ۱۳۸۹ با مدرک کارشناسی ارشد فارق التحصیل شدم. خدای متعال را شاکرم که نعمت عظمای مداحی اهلبیت(علیهم السلام) را نصیبم کرد، و از ذوات مقدس اهلبیت(علیهم السلام) می خواهم که قصور فراوان حقیر را به کرم و بزرگواری خودشان عفو نمایند. والله غفور رحیم[۱]
عباس حیدرزاده

عباس حیدرزاده (زادۀ ۱ شهریور ۱۳۴۵ در قم) مداح اهلبیت(ع) اهل ایران است. نقطه شروع مداحی ایشان به صورت رسمی از سال ۱۳۶۱ بود. این آغاز همراه بود با تأسیس جلسه مداحی به مدیریت حاج میرزا محمود مولوی برادرِ مرحوم استاد حاج ملا حسین مولوی بود.
عباس حیدرزاده رئیس کانون مداحان و شاعران آیینی استان قم است. عباس حیدرزاده در بسیاری از مناسبتها در حرم حضرت معصومه(س) به مدح اهلبیت(ع) پرداخته است و بیش از ده مرتبه در حضور مقام معظم رهبری اجرای مداحی داشته است.
تحصیلات
حیدرزاده دارای کارشناسی رشته ادبیات عرب و کارشناسیارشد رشته علوم و قرآن حدیث و دارای مدرک دکترای رشته مذاهب کلامی دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی در قم است. رساله دکتری عباس حیدرزاده با موضوع «نقش مداحان در گسترش معارف صحیح دینی و جلوگیری از شیعههراسی در جهان اسلام» تدوین شده است.
آغاز فعالیت مداحی

حیدرزاده از همان کودکی دارای ذوق و قریحه مداحی بود و تحت تعلیم پدربزرگش ملا حیدر مداحی را در کودکی آموخت. از همان زمان کودکی در هیئت محلشان در ایام محرم مداحی میکرد. شروع مداحی عباس حیدرزاده به صورت رسمی از سال ۱۳۶۱ بود که همزمان از جلسات مداحی حاج میرزا محمود مولوی و برادر ایشان مرحوم استاد حاج ملاحسین مولوی بهرهمند شد.
عباس حیدرزاده در بسیاری از مناسبتها در حرم حضرت معصومه(س) به مدح اهلبیت(ع) پرداخته است و بیش از ده مرتبه در حضور مقام معظم رهبری اجرای مداحی داشته است. کتاب «یک اربعین شهادت»،که شامل شعر، مرثیه و نوحه است از آثار دکتر عباس حیدرزاده است.
عباس حیدرزاده از مداحان هیئت ثارالله و هیئت رزمندگان اسلام در استان قم است.
برگزاری کلاسهای مداحی
مرکز آموزشهای کاربردی کانون مداحان و شاعران آیینی استان قم دوره آموزشی مداحی و روضهخوانی را با همراهی و همکاری دکتر عباس حیدرزاده از سال ۱۳۹۹ آغاز کرده است. این دوره آموزشی ویژه خواهران و برادران در تمامی مقاطع سنی و در سه سطح مقدماتی، متوسطه و تخصصی با حضور اساتید برجسته مداحی برگزار میشود.
عباس حیدرزاده درباره آموزش مداحی و وظیفه کانون مداحان میگوید:
با توجه به تاکید مقام معظم رهبری که وظیفه کانونهای مداحان و شاعران آیینی را آموزش و سازماندهی مداحان و شاعران آئینی مقرر فرمودند، ما وظیفه داریم که مهارتهای مداحی و روضهخوانی را به کسانی که استعداد این هنر را دارند آموزش بدهیم تا آنها بتوانند به مکتب امام حسین و اهلبیت(ع) خدمت کنند و جامعه ما رنگ و بوی اهل بیتی بگیرد.
گفتاورد
ابتدا اگر حضرتعالی موافق باشید کار را با معرفی خودتان آغاز کنیم.
بنده عباس حیدرزاده متولد سال ۴۵ در شهر مقدس قم و در خانواده ای مذهبی به دنیا آمدم. خدا را شاکرم در جوار حرم حضرت معصومه سلام الله علیها ساکن هستم و افتخار نوکری این بی بی را دارم.
چه عواملی باعث شدند به ذاکری اهلبیت علاقمند شوید و اساتید حضرتعالی در این زمینه چه کسانی بودند؟
ج : از گذشته در منرل ما شب های جمعه روضه برقرار بود و همچنین اخوی بزرگ تر ما مداح بودند و کلا خانواده ما علاقه به مداحی و روضه اهل بیت علیهم السلام داشتند. بنده هم توفیق یافتم و خداوند این موهبت را به من داد که در مسیر نوکری اهل بیت علیهم السلام قدم بردارم. همچنین جد ما ملا حیدر روضه خوان امام حسین علیه السلام بودند این هم یکی از دلایلی است که ژنتیکی در وجود ما ذاکری و نوکری اهل بیت علیهم السلام و بحث روضه خوانی و مداحی وجود دارد. همچنین پدربزرگ ما مرحوم حاج باقر صادقی، میاندار بودند در سینه زنی های امام حسین علیه السلام و نوکری اهل بیت علیهم السلام و در خانه امام حسین علیه السلام عرض ارادت داشتند. همه این ها مجموعا سبب شد خداوند این توفیق را به بنده عنایت کند در مسیر نوکری و مداحی آل الله علیهم السلام قدم بردارم.
در مسیر مداحی ما مدیون اساتید بزرگواری همچون مرحوم حاج میرزا محمود مولوی هستیم که جلسه مداحی در محله مان به مدیریت ایشان تشکیل می شد و ما در آن جلسه می خواندیم و در محضرشان تمرین می کردیم و ایشان اشکالات ما را می گفتند. و واقعا آن جلسه خیلی به رشد و موفقیت ما کمک کرد و همچنین در محضر استاد مرحوم ملا حسین مولوی کسب تجربه و مسائل فنی مداحی را داشتیم. ایشان هم به بنده لطف داشتند. از اساتید دیگری نیز بهره بردیم امیدوارم خداوند روح مطهرشان را با روح امام حسین علیه السلام محشور بگرداند.
شما به کدام مداح علاقه بیشتری دارید؟
الحمدلله همه اساتیدی که در جامعه مطرح هستند و مداحی می کنند خیلی خوب هستند و ما هم استفاده می کنیم و برایشان دعا می کنیم ان شاءالله موفق باشند. به شخصه مداحی حاج محمود کریمی را دوست دارم.
آیا بخاطر دارید اولین مداحی شما کجا بود؟ اگر خاطره ای هست بیان فرمایید.
دقیقا خاطرم نیست اولین مداحی من کجا بود ولی یادم می آید زمانی که ما کودک بودیم هفت، هشت سال داشتیم با بچه های محل، چند نفر از هم سن های خودمان روضه می گرفتیم، پرچم می زدیم، آن جا بچه ها به من می گفتند بخوان. من از آن جا خواندن را شروع کردم. آرزوی قلبی و واقعی پدر ما این بود که ما مداح شویم. خدا رحمت کند مرحوم حاج حسین محلوجی را، ایشان به من گفتند که یک روزی پدرم به ایشان گفت آقای محلوجی، می شود یک روزی عباس ما مداح شود؟ آقای محلوجی پاسخ دادند که چرا نشود ان شاءالله امام حسین علیه السلام کمک می کند و مداح خواهد شد. این دعاهای ایشان و مرحوم پدر ما و آرزوی قلبی و خواسته شان در این زمینه باعث شد خدای متعال به ما عنایت کند و ما از همان کودکی مداحی را دنبال کنیم و در گروه سرود مدرسه بخوانیم و سپس در مجامع و جلسات آموزشی مداحی ذاکرین که هفتگی بود شرکت کنیم و بخوانیم و الحمدلله خدا را شاکریم توفیق داده در این زمینه انجام وظیفه کنیم.
اگر خاطره خاصی از مرحوم فخر الذاکرین حاج ملا حسین مولوی دارید بیان فرمایید؟
من خاطرات بسیار زیادی از مرحوم مولوی دارم. واقعا به تمام معنا ایشان استاد و مداح کامل بودند هم سواد قرآنی داشتند و هم سواد عربی. مسلط به شعر فارسی بود و به مقتل نیز مسلط بود و فن و مهارت داشت. جدای از این ها هیبت مداحی داشت. اصلا قیافه اش، بدنش، فرمول وجودی اش … با عبا و تقدس مداحی وارد مجلس می شد و این در مستمعین خیلی تاثیر داشت. خاطره ای که می توانم از ایشان نقل کنم شاید درسی برای دیگران باشد. حدود ۴۰ سال پیش یکی از شهرستان ها ما را برای مداحی دعوت کردند. من خیلی استرس داشتم و آنجا هم خیلی بین هیئت ها و مداح ها رقابت بود و حاج ملا مولوی آن منطقه را خوب می شناخت و این را می دانست. من به ایشان مراجعه کردم و گفتم جناب استاد ما را فلان منطقه دعوت کرده و راهنمایی مان کنید. ایشان گفتند از آن ها بپرس که کدام مداح ها در آنجا برنامه داشتند و از مداحی کدام راضی بودند و کدام مداح موفق بوده. همچنین بپرس آن مداح چه خصوصیاتی داشته که دوستش داشتید و پسندیدید. این ها را بپرس و بررسی کن و روی همان نقطه قوتی که آن مداح داشته و آن هیئت دوست دارند تمرکز کن و روی آن کار کن و حواست را جمع کن. من هم همین کار را کردم این سوالات را پرسیدم و جواب گرفتم و واقعا آن سال موفق بودم یکی از سال های موفق من در دهه محرم بود که اولین درس بسیار بزرگ و تجربه بسیار ارزشمندی را از ایشان گرفتم ان شاءالله دوستان دیگر هم به این عمل کنند.
دیده میشود که حضرتعالی اکثرا و یا میتوان گفت همیشه اشعار را از حفظ میخوانید، از حفظ خواندن شعر چا تاثیری بر کار یک ذاکر دارد؟
مداحی که شعر حفظ باشد اول این که اعتبار برای خود مداح است و دوم این که کسی که شعر حفظ کرده به شعر مسلط است و می تواند شعر را خوب پیاده کند. و هم می تواند این شعر را خوب تفهیم مستمع کند. و شعری که مداح حفظ باشد می تواند آن را به زیبایی در جلسه اجرا کند، تکرار کند و دوباره برگردد بر آن شعر مانور دهد. وقتی شعر را حفظ باشد می تواند خیلی کارها کند. بنده هم توفیق دارم شعر را از حفظ می خوانم. مگر این که شعر جدیدی دستم برسد و فرصت حفظ نباشد یا این که بخواهم درمحرم شعرهای جدید بخوانم شعر را از روی کاغذ می خوانم.
مزایایی که شعر حفظی دارد بسیار زیاد است و از گذشته نیز معمول بوده که مداحان شعر را از حفظ می خواندند و اصلا از روی کاغذ خواندن باب نبود. جلسات مداحی هم که می رفتیم استاد، درصورتی که شعر را حفظ بودیم اجازه می داد که ما بخوانیم. اگر شعر را حفظ نبودیم اجازه نمی داد بخوانیم و ما مجبور بودیم شعر را حفظ کنیم و چقدر کار خوب بود. حفظیات آن زمان سرمایه امروز ما شده و از آن ها استفاده می کنیم. ولی از آن جایی که شعرها جدید می شود و واقعا شعرای امروز شعرهای بسیار زیبایی سرودند. هم زمان در شعرشان به کار رفته و هم مسائل روز در اشعار گفته شده نمایان است بر این اساس ما مجبوریم از شعرهای جدید محکم و قوی استفاده کنیم و لذا فرصت نمی کنیم شعر را حفظ کنیم ان را از روی کاغذ می خوانیم.
از روی کاغذ خواندن هم مشکلاتی دارد یک موقعی انسان شعر را کم و زیاد نوشته یک موقعی بیت ها را بالا و پایین می خواند مصراع ها را کم و زیاد می خواند، یک موقعی برق مجلس می رود نور خاموش می شود و دیگر به شعر دسترسی نداری و نمی توانی از روی کاغذ بخوانی. مشکل دیگر از روی کاغذ خواندن شعر این است که مداح مسلط به شعر نیست و حواسش به کاغذ شعر است و از مستمع حواسش پرت می شود. چون مداح باید همه حواسش به مستمع باشد تا بتواند با توجه به مقتضیات مجلس، مجلس را پیش ببرد. لذا مقداری از اصل مجلس دور می شود و نمی تواند ایده هایش را خوب پیاده کند. حال باز هم از روی کاغذ خواندن خوب است امروز متاسفانه برخی از روی موبایل می خوانند. به نظرم اصلا کار خوبی نباشد و مداح دیگر زحمتی نمی کشد و مداحی که زحمتی نمی کشد به جایی نمی رسد. لذا توصیه بنده این است اگر شعر را حفظ نمی کنید که باید حفظ کنید که شعرهای قوی و محکم سرمایه برای مداحی شود، لااقل شعر را روی کاغذ بنویسد و از روی آن بخوانید و تقدس شعرخوانی، مداحی و مجلس اهل بیت علیهم السلام را بدین شکل حفظ کنید.
بنظر می رسد شما در انتخاب اشعاری که می خوانید وسواس خاصی دارید، اشعارتان را چگونه انتخاب می کنید؟
بله من درخصوص انتخاب اشعار دقتم مقداری بیشتر است و سعی می کنم شعری انتخاب کنم که مشکل فنی نداشته باشد، مشکل اعتقادی نداشته باشد و حداقل وهن شیعه و مذهب اهل بیت علیهم السلام نباشد. دارای پیام باشد و غیر از دارا بودن پیام باید شعر بار روضه ای هم داشته باشد.
جامعه ما از لحاظ فرهنگی من جمله بحث حجاب، فضای مجازی و….. حال وروز خوشی ندارد حضرتعالی چه پیشنهادی برای بهبود اوضاع دارید؟
ما به عنوان مداح اهل بیت علیهم السلام و کسی که باید سیره و معارف اهل بیت علیهم السلام را به مردم بگوید باید به وظیفه مان عمل کنیم و سیره اهل بیت علیهم السلام را به مردم در منابر و مجالس بیان کنیم آن هایی که پای منبر ما می آیند و مستمع ما هستند می آیند که سیره اهل بیت علیهم السلام را بشنوند، از معارف اهل بیت علیهم السلام بشنوند. مثلا درخصوص حجاب زمانی که صحبت می کنیم از حجاب حضرت فاطمه زهراسلام الله علیها می گوییم، این که حضرت وقتی که به مسجد می رفتند چادرشان به زمین کشیده می شد و حتی در آن شرایط سخت که مجروح بودند باز هم حجابشان را حفظ کردند. یا حضرت زینب سلام الله علیها در سخت ترین شرایط، آستین شان را روی صورتشان به گونه ای گرفتند که نامحرم صورتش را نبیند. یا این که حضرت سکینه سلام الله علیها، موقعی که کنار بدن بی سر بابا بودند از این که دشمن چادرشان را کشید و حجابش خدشه دار شد نزد پدرشان ابراز ناراحتی و گله کردند.
از طرفی دیگر، وقتی این معارف را به مردم بیان کنیم به نظرم در شور و هیجان روضه خیلی تاثیرگذار است و شاید بخشی از این وسائل به خود ما برگردد این که شاید در این موارد کم گذاشته ایم.
و بخش اعظمش برمی گردد به بدحجاب ها و فضای مجازی و هجمه هایی که دشمنان علیه ما ایجاد کردند. و دشمن می بیند یکی از راه هایی که می تواند موفق باشد و ملت ما را به زانو درآورد همین هجمه فرهنگی است یعنی ما را دچار تغییر هویت کند و غیرت عفاف و حجاب را از جامعه ما بردارد، آن حیا را از جامعه ما بردارد، وقتی این حجاب و حیا برداشته شد خب خیلی چیزها تغییر می کند. به نظرم هم مسئولان، هم مراجع عظام تقلید، حوزه علمیه، جامعه مداحان، باید دست به دست هم بدهند و با هم کار فرهنگی بزرگ و هماهنگ شروع کنند. تا ان شاءالله بشود مقداری وضع جامعه را کنترل کرد و الا وضعی که الان هست مثل وضع … نمی گویم نابسامان بلکه … _بعضی نقاط شهرها وضع خوب نیست- . امیدوارم خدای متعال و مدد امام زمان ارواحنا فداه کمک کند تا به آن جایی که می توانیم و توان داریم خدمت گذار دین و مکتب اهل بیت علیهم السلام باشیم.
انتخابات مجلس با حضور حماسی مردم همراه بود. چه توصیه ای به منتخبین دارید؟
الحمدلله و خدا را شکر انتخابات با شور و نشاط مردم برگزار شد و خدای متعال کمک کرد آن چیزی که دشمنان می خواستند نشد. و آن چیزی که مطلوب نظام و مقام معظم رهبری بود اتفاق افتاد، الحمدلله خوب بود و نمایندگانی که رای گرفتند به خواسته ها و معیشت مردم باید توجه کنند بحث فساد و اختلاس که در جامعه وجود دارد، با این معضل برخورد کنند، محکم بایستند و از مستضعفین و قشرکم درآمد دفاع کنند در قوانینی که تصویب می کنند حتما قشر ضعیف، تورم و این ها را اهمیت دهند و کنترل کنند. و خدای متعال حتما کمک می کند و کشور از این وضع اقتصادی بیرون خواهد رفت و آینده خیلی خوبی پیش رو خواهیم داشت.
میزان تحصیلات و رشته دانشگاهی شما چیست؟
بنده افتخار دارم در مسیر نوکری اهل بیت علیهم السلام؛ مدرک دکترا کلام از دانشگاه ادیان و مذاهب قم دارم.
توصیه شما به کسانی که می خواهند وارد عرصه مداحی شوند، چیست؟
توصیه به عزیزانی که می خواهند وارد عرصه مداحی شوند این است که ابتدا تحصیلات شان را تکمیل کنند و درس بخوانند و به مدارج عالی علمی برسند و با تحصیلات عالیه وارد عرصه مداحی شوند. یا این که اگر الان وارد عرصه مداحی شده اند درس بخوانند و درسشان را ادامه بدهند. چون مداح باید عالم باشد و آنقدر باسواد باشد که بخواهد مردم را ارشاد کند با سلاح علم باید معارف اهل بیت علیهم السلام را فرابگیرد و به مردم بیان کند. اگر علم نداشته باشد وسیله درک و گیرایی معارف اهل بیت و احادیث و روایات و ادعیه و قرآن را نداشته باشد نمی تواند موفق باشد پس لازمه اش این است که درس بخواند، سواد داشته باشد تا بتواند خوب مداحی کند و خدمتش مورد رضایت امام زمان ارواحنافداه قرار بگیرد.
درپایان اگر مطلب خاصی هست، بیان بفرمائید.
یک مطلبی که لازم است خدمت دوستان عرض کنم این است که مداحی فقط مهارت و چارچوب مشخص، ستایشگری نیست، بلکه معنویات و ارتباطات مداح با حضرات معصومین و خدای متعال و انجام واجبات و ترک محرمات از مهم ترین اصول مداحی است که اگر این اصل خدشه ای در آن وجود داشته باشد مداحی آن کارآیی لازم خودش را نخواهد داشت لذا از این اصل خیلی مهم غافل نباشید و امیدوار هستیم خداوند هم به بنده توفیق بدهد خدمت گذار عاشقان اهل بیت علیهم السلام باشم.
وبالاخره سوال آخر. حضرتعالی چند بار در حضور مقام معظم رهبری مداحی کردید؟ البته یک موردش که بسیار مجلس عالی هم شد ایام شهادت حضرت زهرا س وترور شهید سلیمانی بود.
فکر کنم بیش از ۱۰ بار محضر مقام معظم رهبری توفیق داشتم که برنامه اجرا کنم.[۲]
پانویس
- ↑ «آشنایی با مداح اهل بیت ع - عباس حیدرزاده». دریافتشده در ۲۰ آذر ۱۴۰۳.
- ↑ «وحدت رویه عامل موفقیت دستگاه های فرهنگی درحوزه فضای مجازی و بدحجابی». دریافتشده در ۱۱ آبان ۱۴۰۳.