مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی

از یاقوت
مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی
نام سازمانمؤسسه امام خمینی
بنیان‌گذارمحمدتقی مصباح یزدی
بنیادگذاری۱۳۷۴
زمینه فعالیتآموزشی • پژوهشی
ستادقم - بلوار جمهوری اسلامی
شعارتربیت طلاب در کنار دروس حوزوی، برای تحقیق، تدوین و تبیین معارف اسلامی
وابسته بهشورای عالی حوزه‌های علمیه
وبگاهhttps://iki.ac.ir/fa


مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (تأسیس ۱۳۷۴) از مراکز علمی و پژوهشی در قم که زیر نظر شورای عالی حوزه‌های علمیه قرار دارد و فعالیت آن، مصوّب شورای‌ عالی انقلاب فرهنگی است. ریاست این مؤسسه از ابتدای تأسیس، بر عهده آیت‌الله مصباح یزدی بود و پس از درگذشت او در سال ۱۳۹۹، محمود رجبی عهده‌دار آن شد. هدف کلی آن، تربیت طلاب در کنار دروس حوزوی، برای تحقیق، تدوین و تبیین معارف اسلامی است. فعالیت‌های آموزشی مؤسسه در مقاطع تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا در رشته‌های مختلف است.

تأسیس

پیشینه فعالیت‌های مؤسسه به قبل از انقلاب اسلامی ایران و تأسیس بخش آموزش آن در مؤسسه در راه حق در سال ۱۳۵۳ باز می‌گردد. برنامه‌های آموزشی مؤسسه در سال ۱۳۷۳ جهت تصویب به شورای عالی حوزه ارسال شد که به تأیید آن شورا انجامید. در همان سال، برنامه‌های مؤسسه جهت رسمیت در آموزش عالی کشور به شورای‌عالی انقلاب فرهنگی ارسال شد و در ۲۰ تیر ۱۳۷۴ به تصویب رسید.

مؤسسه امام خمینی، طبق اساسنامه مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی با نظارت رهبر جمهوری اسلامی ایران اداره می‌شود و فعالیت‌های آن مختص روحانیان و طلاب علوم دینی و در راستای اهداف حوزه‌های علمیه است. هیأت امنا و رییس این مؤسسه از سوی رهبر ایران انتخاب می‌شوند.[۱]

مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی

اهداف کلی

اهدافی که طبق اساسنامه مؤسسه برای تشکیل آن نوشته شده، عبارتند از:

  • به‌کارگیری معارف اسلام در زمینه‌های مختلف علوم انسانی
  • آشناساختن طلاب با مبانی اعتقادی و معارف اسلامی و علوم انسانی
  • تربییت متخصصان برای مقابله با اندیشه‌های انحرافی و التقاطی
  • پرورش پژوهشگران درحوزه‌های مختلف علوم انسانی.[۲]

تشکیلات سازمانی

حوزه ریاست، معاونت آموزشی، معاونت پژوهشی، معاونت فرهنگی و معاونت اداری و مالی از بخش‌های مؤسسه امام خمینی است.

مدیریت

تا سال ۱۳۹۹. ریاست مؤسسه با حکم آیت‌الله خامنه‌ای بر عهده محمدتقی مصباح یزدی بود. پس از درگذشت وی در دی ۱۳۹۹، محمود رجبی به ریاست مؤسسه منصوب شد.[۳]

معاونت آموزش

در این بخش، رشته‌های مختلف علوم اسلامی و انسانی با مجوز آموزش عالی ایران در سه مقطع تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا تدریس می‌شود. برنامه‌های درسی در سه بخش دروس اصلی حوزه (فقه و اصول)، درس‌های اصلی رشته‌های علوم انسانی و دروس معارف قرآن و فلسفه تشکیل شده است.[۴]

معاونت پژوهش

این معاونت دارای بخش‌های گروه‌های پژوهشی، دایرةالمعارف علوم عقلی و تدوین متون درسی است. کتابخانه و مرکز اسناد مؤسسه امام خمینی هم زیر نظر معاونت پژوهش فعالیت می‌کند و دارای کتاب‌های چاپی به زبان‌های فارسی، عربی و انگلیسی است. [۵] انتشارات مؤسسه امام خمینی نیز از دیگر بخش‌های این معاونت است که آثار پژوهشگران و استادان علوم اسلامی و از جمله آثار آیت‌الله مصباح یزدی را منتشر می‌کند. کتاب‌هایی نظیر فرهنگ اعلام علوم عقلی، کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی، مقتل جامع سید الشهداء و سازمان وکالت، محصول انتشارات این مؤسسه هستند.[۶]

معاونت فناوری اطلاعات

معاونت فناوری اطلاعات از سال ۱۳۹۰ تأسیس شد.

نظارت بر پایگاه‌ها و شبکه رایانه‌ای مؤسسه، نظارت بر امور و عملیات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مؤسسه در زمینه‌های برنامه‌ریزی و اجرایی فناوری اطلاعات، مطالعه، ارزیابی و پشتیبانی وسائل، لوازم و ابزار سخت افزاری در جهت بالابردن سطح کارایی بخش‌های مختلف مؤسسه، پشتیبانی و اجرای کلیه امور سمعی و بصری برنامه‌های مؤسسه همچون: همایش‌ها، نشست‌ها و برنامه‌های تالار، از وظایف و فعالیت‌های این معاونت است.

معاونت فناوری اطلاعات از اداره کل پایگاه‌ها، اداره کل رایانه، اداره کل رسانه، دفتر مطالعات و تحقیقات فناوری اطلاعات، و مدیریت گسترش خدمات فناوری، تشکیل شده است.

معاونت تربیتی فرهنگی

به منظور تقویت و بهبود امور تربیتی و فرهنگی دانش‌پژوهان، کارمندان و خانواده‌های آنان، معاونت تربیتی فرهنگی با تشکیل مدیریت‌های: فرهنگی، مشاوره، امور دانش‌پژوهشی، تربیت مربی اخلاق، سنجش و ارزیابی و تشکیل کمیته طرح وبرنامه، رسالت خود را انجام می‌دهد.هدف اصلی مدیریت فرهنگی، تعالی بخشیدن به سطح آگاهی‌های دینی، اخلاقی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی و زمینه‌سازی برای رشد استعدادهای هنری و پرورش مهارت‌های زندگی و ایجاد نشاط روانی و معنوی در دانش‌پژوهان، کارمندان و خانواده‌های محترمشان است.

آشنایی و ترغیب دانش‌پژوهان به برنامه‌ها و فعالیت‌های فرهنگی، ایجاد روحیه‌ای با نشاط و شاداب در بین دانش‌پژوهان و ارتقای سطح بینش‌های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و ...  دانش‌پژوهان و خانواده‌های محترم آنان از مهم‌ترین فعالیت‌های مدیریت امور دانش‌پژوهی است.

مدیریت مشاوره با الهام گرفتن از آموزه‌های دینی و با به‌کارگیری شیوه‌های نوین علمی، درصدد حل مشکلات رفتاری، روانی و تمهید مهارت‌های لازم برای داشتن یک زندگی آرام، سالم و روبه‌رشد در ابعاد مختلف مادی و معنوی برای همه دانش‌پژوهان، کارمندان و خانواده‌های آنان است.

نشریات عمومی

نشریات عمومی
ردیف عنوان نشریه
۱ خانه خوبان
۲ نشریه پویا
۳ دو ماهنامه «پویشی در علوم انسانی»
۴ دیدار آشنا
۵ پرتو سخن

نشریات علمی معاونت پژوهش

نشریات علمی معاونت پژوهش
ردیف عنوان نشریه رتبه
۱ دو فصل‏‌نامه «معرفت اقتصاد اسلامی» علمی - پژوهشی
۲ دو فصل‌‏نامه «تاریخ اسلام در آینه پژوهشی» علمی - پژوهشی
۳ دو فصل‏‌نامه «قرآن شناخت» علمی - پژوهشی
۴ دو فصل‏‌نامه «معرفت سیاسی» علمی - پژوهشی
۵ دو فصل‏‌نامه «معرفت کلامی» علمی - پژوهشی
۶ فصل‏‌نامه «روان‌‏شناسی و دین» علمی - پژوهشی
۷ فصل‏‌نامه «معرفت ادیان» علمی - پژوهشی
۸ فصل‏‌نامه «معرفت فرهنگی اجتماعی» علمی - پژوهشی
۹ فصل‌‏نامه «معرفت فلسفی» علمی - پژوهشی
۱۰ دو فصل‏‌نامه «اسلام و پژوهش‌‏های تربیتی» علمی - پژوهشی
۱۱ دو فصل‏‌نامه «اسلام و پژوهش‏‌های مدیریتی» علمی - ترویجی
۱۲ دو فصل‏‌نامه «معارف عقلی» علمی - ترویجی
۱۳ دو فصل‏‌نامه «معرفت اخلاقی» علمی - ترویجی
۱۴ ماهنامه «معرفت» علمی - ترویجی
۱۵ دو فصل‏‌نامه «عیار پژوهش در علوم انسانی» علمی - ترویجی
۱۶ دو فصل‏‌نامه «انوار معرفت» علمی - پژوهشی
۱۷ دو فصل‏‌نامه «معارف منطقی» علمی - پژوهشی
۱۸ دو فصل‏‌نامه «اندیشه‌‏های حقوق عمومی» علمی - ترویجی
۱۹ semianua horizons of thought علمی - تخصصی

انتشارات

انتشارات مؤسسه هم اکنون یکی از ناشران بزرگی است که تاکنون بیش از ۷۰۰ عنوان کتاب را چاپ و منتشر کرده است و تاکنون هشتاد و سه رتبه کسب نموده که ده بار به عنوان ناشر نمونه انتخاب شده است. همچنین این انتشارات مرکز پخش بیش از ۷ هزار عنوان کتاب در زمینه علوم اسلامی انسانی نیز می‌باشد و در بیشتر مراکز استان‌های مهم، دارای نمایندگی است.

آموزش‌های آزاد

مرکز آموزش‌های آزاد با هدف آموزش مبانی اندیشه اسلامی، در مؤسسه امام خمینی(ره) تشکیل شده است و تاکنون با برگزاری بیش از ۲۰۰ دوره با حضور بیش از ۵۰۰ استاد برجسته، مبانی اندیشه اسلامی و مباحث معرفتی و بصیرتی را برای ۸۶۵۸۷ نفر از دانشجویان، بسیجیان و نهادهای مختلف برگزار نموده است. همچنین این مدیریت، در راستای جذب و تربیت استادِ مبانی اندیشه اسلامی، تاکنون چندین دوره تربیت مدرس برگزار کرده است.

مرکز آموزش‌های آزاد تاکنون دوره‌های طرح ولایت دانشجویی، طرح ولایت دبیران، طرح ولایت ویژه نخبگان، طرح ولایت طلاب، طرح بصیرت، طرح طلیعه ولایت، طرح حکمت، طرح معرفت، طرح سلمان، طرح حجاب و عفاف، دوره‌های مستقل و ... را در سطح کشور برگزار نموده است.

مرکز پژوهشی دائرةالمعارف علوم عقلی اسلامی

یکی از پروژه‌های بلندمدت پژوهشی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) پروژه تدوین فرهنگ‌نامه‌ها و دائرة المعارف علوم عقلی اسلامی است. بدین منظور مرکزی مستقل با نام «مرکز پژوهشی دائرة المعارف علوم عقلی اسلامی» از سال ۱۳۸۰ به دستور ریاست وقت موسسه مرحوم حضرت علامه آیت‌الله مصباح یزدی (ره) به طور رسمی تاسیس گردید تا متکفل اجرای این پروژه تحقیقاتی گردد.

تدوین دائرةالمعارف‌های تخصصی علوم عقلی اسلامی اهداف متعددی را دنبال می‌کرد که اهداف اصلی این کار عبارتند از:

فراهم آوردن زمینه آشنایی جهانیان با معارف ناب اسلامی به ویژه علوم انسانی اسلامی، از طریق تبیین مبانی عقلی علوم اسلامی، با زبان عقل که زبان مشترک همه فرهنگ‌هاست؛ مقابله با معرفی‌های نادرست و احیانا مغرضانه از معارف اسلامی و مبانی آن؛ ایجاد زمینه پژوهش جامع در زمینه‌های تخصصی علوم عقلی اسلامی برای پژوهشگران این عرصه، از طریق ارائه مقالات دائرةالمعارفی.

مرکز آموزش مجازی و نیمه حضوری مؤسسه امام خمینی(ره)

مرکز آموزش مجازی مؤسسه امام خمینی(ره)، وابسته به مؤسسه امام خمینی(ره)، در سال ۱۳۸۵ با حضور ریاست وقت مؤسسه مرحوم حضرت آیت الله مصباح یزدی (ره) افتتاح شد.

این مرکز برای عموم علاقه‌مندان معارف اسلامی (اعم از طلاب و غیرطلاب، خواهران و برادران)، به ارائه خدمات آموزشی می‌پردازد و اهداف آن عبارتند از:

  • ترویج جهانی معارف ناب اسلامی؛
  • پاسخ‌گویی به شبهاتی در خصوص معارف اسلامی شیعی
  • طراحی شیوه‌های نوین در آموزش از راه دور
  • تلاش در بکارگیری آخرین فناوری‌های روز دنیا در تولید محتوای مکتوب
  • رشد کمی و کیفی آگاهی مسلمانان جهان از معرفت دین
  • همکاری با مراکز دینی جهت ترویج آموزه‌های اسلامی

مرکز مشاوره مأوا

مرکز مشاوره مأوا، وابسته به مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) از سال ۱۳۷۸ آغاز به کار کرد. این مرکز با بهره‌گیری از مشاوران حوزوی دارای تخصص کارشناسی ارشد و دکتری در رشته‌های روانشناسی و مشاوره، به ارائهٔ خدمات درمانی شامل درمان اختلالات، زوج‌درمانی، مشاورهٔ تربیتی و درمانیِ مسائل کودک و نوجوان، مشاورهٔ پیش از ازدواج و نیز ارائه خدمات روان‌سنجی از قبیل تست هوش، سنجش وضعیت سلامت روان و ارزیابی ویژگی‌های شخصیتی می‌پردازد.

همچنین این مرکز مفتخر است که تاکنون بیش از ۱۲۰ محصول شامل کتاب، نشریه، تک نگاره، فلش کارت و لوح فشردهٔ آموزشی با محتوای روان‌شناسی و رویکرد اسلامی تهیه نموده است. برگزاری کارگاه‌های آموزشی در دو سطح تخصصی و عمومی، از دیگر فعالیت‌های این مرکز می‌باشد.

پانویس

  1. معرفی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.. دریافت‌شده در ۳ شهریور ۱۴۰۳.
  2. معرفی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.. دریافت‌شده در ۳ شهریور ۱۴۰۳.
  3. رئیس جدید موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) معرفی شد، خبرگزاری ابنا. دریافت‌شده در ۳ شهریور ۱۴۰۳.
  4. آشنایی با برخی فعالیت‌های فرهنگی و پژوهشی مؤسسه آموزشی - پژوهشی امام خمینی. دریافت‌شده در ۳ شهریور ۱۴۰۳.
  5. معرفی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.. دریافت‌شده در ۳ شهریور ۱۴۰۳.
  6. انتشارات مؤسسه امام خمینی، سایت فروشگاه اینترنتی مؤسسه امام خمینی. دریافت‌شده در ۳ شهریور ۱۴۰۳.

پیوند به بیرون