محمدتقی مروت
| قاری و مدرس قرآن | |
 | |
| زمینه فعالیت | قرائت قرآن، آموزش قرائت |
|---|---|
| ملیت | ایرانی |
| تاریخ تولد | ۱۳۲۳ |
| محل تولد | تهران |
| محل درگذشت | تورنتو، کانادا |
| تاریخ درگذشت | ۲۱ مهر ۱۳۹۵ |
| مدفن | قطعه نام‌آوران، بهشت زهرا |
| پیشه | قاری قرآن، مدرس قرائت |
| سال‌های فعالیت | دههٔ ۱۳۴۰–۱۳۹۵ |
| تحصیلات | آموختهٔ محضر استادان قرائت |
| شاگردان | سیدمحسن موسوی‌بلده و شماری از قاریان و داوران بین‌المللی |
| تأثیرات | سبک‌های قرائت مصطفی اسماعیل، عبدالباسط محمد عبدالصمد، محمود علی‌البنا، خلیل الحصری، احمد رزیقی |
| تأثیرپذیرفته | ملامحمدباقر فانی |
| جوایز | رتبهٔ اول مسابقات بین‌المللی قرآن مالزی (۱۹۷۳) |
| آثار | تلاوت‌های ضبط‌شده و مجموعه‌های آموزشی غیررسمی |
محمدتقی مروت (۱۳۲۳-۱۳۹۵) قاری و مدرس نامدار قرآن و از چهره‌های اثرگذار تلاوت معاصر در ایران بود که از او به‌عنوان از پایه‌گذاران «قرائت صحیح و اصولی» و مروّج الگوی نوین تلاوت در ایران یاد شده‌است.[۱][۲] او در سال ۱۳۵۲ با کسب مقام نخست مسابقات بین‌المللی قرآن مالزی به‌عنوان نخستین ایرانیِ شیعه بر سکوی قهرمانی این رقابت‌ها ایستاد.[۳][۴] مروت ۲۱ مهر ۱۳۹۵ در تورنتو درگذشت و بنا بر وصیتش در قطعهٔ نام‌آوران بهشت زهرا به خاک سپرده شد.[۵][۶]
زندگی‌نامه
مروت در سال ۱۳۲۳ در تهران زاده شد و نزد ملامحمدباقر فانی به مقدمات قرائت و روخوانی پرداخت و سپس با مطالعهٔ گسترده و شنیدن تلاوت‌های قاریان نامدار، مهارت‌های خود را پی گرفت.[۷][۸] در میانهٔ دههٔ ۱۳۵۰ خورشیدی برای تکمیل دانش فنیِ قرائت به مصر رفت و در جلسات استادانی چون مصطفی اسماعیل، عبدالباسط محمد عبدالصمد، محمود علی‌البنا، خلیل الحصری، احمد رزیقی و فتحی قندیل حاضر شد و از شیوه‌های آوایی و لحنی آنان بهره گرفت.[۹] او پس از مدتی به کانادا مهاجرت کرد، اما رفت‌وآمدها و ارتباط آموزشی‌اش با محافل قرآنی ایران ادامه یافت.[۱۰]
فعالیت‌ها و نقش در تلاوت معاصر
از دههٔ ۱۳۴۰ کلاس‌ها و محافل هفتگی قرآن به همت مروت در تهران و شهرهای دیگر شکل گرفت و شماری از قاریان و داورانِ بعدیِ مسابقات ملی و بین‌المللی از این محافل برخاستند.[۱۱] او از نخستین مروّجان «همخوانی» و «جمع‌خوانیِ» قرآن در ایران پیش از انقلاب اسلامی بود و بر تمرین‌های گروهیِ مبتنی بر اصول صوت و لحن تأکید داشت.[۱۲] در ارزیابی شاگردان و هم‌دوره‌ای‌ها، مروت در رواجِ الگوی «تلاوتِ هنریِ هدفمند» سهمی برجسته داشت و بسیاری او را الهام‌بخش نهضت نوین تلاوت در ایران می‌دانند.[۱۳][۱۴]
سبک و آموزه‌ها
مروت در کنار وفاداری به موازین تجوید، بر شناخت «مقامات» و پیوند «صوت و لحن» با معنا تکیه داشت. او شنیدنِ مستمرِ تلاوت استادان مصری، تحلیل ساختار گوشه‌ها و انتقال آن به زبان آموزشی ساده برای فارسی‌زبانان را روشی کارآمد در تربیت قاری می‌دانست.[۱۵] از نگاه شاگردان، تواناییِ تبدیل نکته‌های پیچیدهٔ لحنی به تمرین‌های عملیِ مرحله‌به‌مرحله، مهم‌ترین ویژگی آموزشی او بود.[۱۶]
افتخارات
- رتبهٔ نخست مسابقات بین‌المللی قرآن مالزی (۱۹۷۳ میلادی/۱۳۵۲ خورشیدی)؛ نخستین ایرانیِ شیعه که به این عنوان دست یافت.[۱۷][۱۸]
شاگردان و میراث
از حلقه‌های آموزش مروت، قاریان و مدرسان بسیاری پدید آمدند؛ از جمله سیدمحسن موسوی‌بلده که در یادکردی از او، مروت را «نابغهٔ عاشقِ قرآن» و از ارکان نهضت قرائت در ایران توصیف کرده‌است.[۱۹][۲۰] به روایت منابع قرآنیِ ایران، ترویج همخوانی، پیگیری آموزش‌های گروهی، و رایزنی با محافل قرآنیِ قاهره از ارکان میراث ماندگار او دانسته شده‌است.[۲۱]
درگذشت
مروت شب عاشورای محرم ۱۳۹۵، برابر با ۲۱ مهر ۱۳۹۵، در شهر تورنتو کانادا درگذشت.[۲۲][۲۳] پیکرش ۷ آبان ۱۳۹۵ به تهران منتقل و با حضور فعالان قرآنی تشییع و در قطعهٔ نام‌آوران بهشت زهرا دفن شد.[۲۴][۲۵]
پانویس
- ↑ مصاحبه‌ای منتشرنشده از زنده‌یاد «محمدتقی مروت»، خبرگزاری ایکنا. بازبینی: ۱۴۰۴.
- ↑ استاد محمدتقی مروت؛ بنیان‌گذار نهضت جدید تلاوت در ایران، رادیو قرآن. بازبینی: ۱۴۰۴.
- ↑ استادالاساتید «محمدتقی مروت» دار فانی را وداع گفت + زندگی‌نامه، ایکنا. بازبینی: ۱۴۰۴.
- ↑ محمدتقی مروت درگذشت، خبرگزاری میزان. بازبینی: ۱۴۰۴.
- ↑ مراسم ترحیم استاد محمدتقی مروت در حسینیه علی‌اکبر(ع)، خبرگزاری تسنیم. بازبینی: ۱۴۰۴.
- ↑ پیکر استاد «محمدتقی مروت» در خاک میهن آرام گرفت، ایکنا. بازبینی: ۱۴۰۴.
- ↑ آشنایی با زندگی و فعالیت‌های محمدتقی مروت، رادیو قرآن. بازبینی: ۱۴۰۴.
- ↑ زندگینامهٔ محمدتقی مروت، ایکنا. بازبینی: ۱۴۰۴.
- ↑ ماجرای درخواست قاری برجستهٔ مصری از مرحوم مروت، پایگاه عقیق. بازبینی: ۱۴۰۴.
- ↑ A Biography of Iranian Qari Mohammad-Taqi Morovat، ایکنا (انگلیسی). بازبینی: ۱۴۰۴.
- ↑ زندگینامهٔ محمدتقی مروت، راسخون. بازبینی: ۱۴۰۴.
- ↑ ایکنا انگلیسی؛ زندگی‌نامه، همان.
- ↑ گزارش نشست «ظهر دلنشین استاد محمدتقی مروت»، ایکنا. بازبینی: ۱۴۰۴.
- ↑ رادیو قرآن؛ بنیان‌گذار نهضت جدید تلاوت، همان.
- ↑ زندگی و فعالیت‌ها، همان.
- ↑ نشست «ظهر دلنشین...»، همان.
- ↑ زندگینامهٔ مروت، ایکنا. بازبینی: ۱۴۰۴.
- ↑ خبرگزاری میزان، همان.
- ↑ تسنیم؛ گزارش مراسم ترحیم، همان.
- ↑ نشست «ظهر دلنشین...»، همان.
- ↑ زندگینامهٔ انگلیسی ایکنا، همان.
- ↑ زندگینامهٔ ایکنا، همان.
- ↑ تسنیم؛ گزارش مراسم، همان.
- ↑ پیکر استاد «محمدتقی مروت» در خاک میهن آرام گرفت، ایکنا. بازبینی: ۱۴۰۴.
- ↑ مراسم ترحیم «محمدتقی مروّت» برگزار شد، ایسنا. بازبینی: ۱۴۰۴.
منابع
- استادالاساتید «محمدتقی مروت» دار فانی را وداع گفت + زندگی‌نامه (ایکنا)
- پیکر استاد «محمدتقی مروت» در خاک میهن آرام گرفت (ایکنا)
- گزارش مراسم ترحیم استاد مروت در حسینیه علی‌اکبر(ع) (تسنیم)
- مراسم ترحیم «محمدتقی مروّت» برگزار شد (ایسنا)
- آشنایی با زندگی و فعالیت‌های محمدتقی مروت (رادیو قرآن)
- استاد محمدتقی مروت؛ بنیان‌گذار نهضت جدید تلاوت قرآن در ایران (رادیو قرآن)
- ماجرای درخواست قاری برجستهٔ مصری از مرحوم مروت (عقیق)
- A Biography of Iranian Qari Mohammad-Taqi Morovat (IQNA English)
- زندگینامهٔ محمدتقی مروت (راسخون)
- گزارش نشست «ظهر دلنشین استاد محمدتقی مروت» (ایکنا)
