پاییز آمد (کتاب)

از یاقوت

این نوشتار توسط گروه پژوهشگران یاقوت راستی آزمایی و تأیید شده است.

پاییز آمد
اطلاعات کتاب
نویسندهگلستان جعفریان
موضوعدفاع مقدس
سبکرمان
زبانفارسی
تعداد صفحات۲۴۰
قطعرقعی
اطلاعات نشر
ناشرانتشارات سوره مهر
تاریخ نشر۱۴۰۱
شابک۹۷۸۶۰۰۰۳۵۰۰۴۸
وبسایت ناشرsooremehr.ir


کتاب پاییز آمد نوشته گلستان جعفریان، خاطرات فخرالسّادات موسوی (همسر شهید احمد یوسفی) را روایت می‌کند. این کتاب با نشر سوره مهر در سال ۱۴۰۱ منتشر شده است.

کتاب «پاییز آمد» متکی به گفت‌وگو و خاطره‌نویسی، داستان زندگی مشترک فخرالسّادات موسوی و احمد یوسفی را از پیش از پیوند ازدواجشان تا دوران دفاع مقدس و شهادت آن شهید روایت می‌کند. این اثر با نگرشی متفاوت به زندگی شهدا تلاش دارد تا آن‌ها را نه به صورت آرمانی صرف، بلکه به مثابه انسان‌هایی با زندگی روزمره، عشق، رنج، آرزو و انتخاب نشان دهد؛ به‌ویژه تمرکز بر رابطه عاطفی همسر شهید و تجربه‌های او در محیطی که معمولاً کمتر پوشش داده شده است.

رهبر انقلاب با نگارش تقریظی بر این کتاب از روایت آن تمجید کرده است. پاییز آمد تا کنون ۱۳۳ بار تجدید چاپ شده و بیش از ۱۷۰ هزار جلد از آن فروخته شده است.

دربارهٔ کتاب

نام کتاب «پاییز آمد» اشاره دارد به فصل خزان یا برگ‌ریزان؛ قراردادن این عنوان بر زندگی زوجی که با شهادت روبه‌رو شده‌اند، نمادی از آمدن فصل جدایی و اما تداوم عشق و خاطره است؛ در مقدمه یا تعابیر کتاب آمده است:

«سی و پنج سال می‌گذرد؛ اما هنوز پاییز که می‌آید نمی‌دانم از آتش مهری که بر جانم انداخته غمگین باشم یا مسرور… پاییز برای من بغضی تمام نشدنی دارد.»

نویسنده، گلستان جعفریان، که تخصص او در زمینه ادبیات دفاع مقدس و خاطره‌نگاری است، با زبانی روان و روایتی که ترکیبی از خاطره، توصیف و بازسازی دیالوگ و صحنه است، تصویر زندگی فخری خانم را در برابر خواننده می‌گشاید: از دوران کودکی‌اش در مشهد، تلاش‌های او برای حضور در حرکت‌های اجتماعی، ازدواج با یوسفی، روزهای جنگ، دورانی که همسرش مأموریت داشت، و سرانجام شهادت او.

کتاب همچنین با بخش‌هایی از نامه‌ها، عکس‌ها، و مستندات مربوط به خانواده شهید، و با تأکیدی بر لایه انسانی شخصیت شهید و همسرش، فضای متفاوتی نسبت به کتاب‌های معمول دفاع مقدس پدیدآورده است.

از ویژگی‌های شاخص کتاب این است که به زندگی شخصی و خصوصی همسر شهید می‌پردازد ـ موضوعی که در بسیاری از آثار دفاع مقدس کمتر دیده شده است ـ و رابطه عاشقانه زوج را در متن پدیداری مقاومت و ایثار بازخوانی می‌کند.

کتاب توسط سوره مهر با قطع رقعی، جلد شومیز، صفحه‌بندی حدود ۲۴۰ صفحه منتشر شده است؛ نسخه الکترونیک و نسخه صوتی نیز موجود است.

این کتاب جزو آثار تقدیر شده رهبر انقلاب است که متن تقریظ مقام معظم رهبری، سید علی خامنه‌ای، بر آن درج شده است؛ ایشان در تقریظ نوشته‌اند:

«عشقی آتشین، عزمی پولادین، و ایمانی راستین چهره‌نگار زندگی این دو جوان است که با نگارشی زیبا و رسا در این کتاب تصویر شده است…»

در تحلیل محتوایی، کتاب «پاییز آمد» علاوه بر ارائه روایت زندگی یک شهید و همسرش، زمینه بحث‌هایی دربارهٔ نقش زنان در جنگ، نقش همسران شهدا، زندگی پس از شهادت، و زنانی که در پشت صحنه دفاع مقدس ایستاده‌اند نیز فراهم می‌آورد. نقدهایی هم وارد شده است؛ بعضی از خوانندگان معتقدند که تمرکز زیاد بر رابطه عاشقانه و زندگی شخصی باعث شده است فضائل اخلاقی یا ابعاد نظامی شهید کمتر برجسته شود.

تقریظ مقام معظم رهبری بر کتاب

متن تقریظ آیت‌الله خامنه‌ای بر کتاب «پاییز آمد» به شرح زیر است:

عشقی آتشین، عزمی پولادین، و ایمانی راستین چهره‌نگار زندگی این دو جوان است که با نگارشی زیبا و رسا در این کتاب تصویر شده است. این نیز از همان روایات صادقانه است که شنیدن و خواندن آن امثال این حقیر را خجالت‌زده می‌کند و فاصلهٔ نجومی‌شان با این مجاهدان واقعی را آشکار می‌سازد.[۱]

برشی از کتاب

سی و پنج سال می‌گذرد؛ اما هنوز پاییز که می‌آید نمی‌دانم از آتش مهری که بر جانم انداخته غمگین باشم یا مسرور. به برگ‌های زیبا و رنگارنگ می‌نگرم؛ با من سخن می‌گویند: زیبایی مرگ ما از زیبایی زندگی ماست… آری… پاییز برای من بغضی تمام نشدنی دارد. تب و لرزی است که حس آشنایش گرمابخش وجود من است. هنوز و همیشه نگاهم شور دیدنش را می‌ریزد و مرا بر سر دوست داشتنی‌ترین دوراهی ماندن و رفتن رها می‌کند. اصلا پاییز بهار من است، وقتی شکوفه می‌زند زخم‌های دلم در خزان فصل‌ها… او به من آموخت هر آمدنی رفتنی دارد؛ اما زیبا رفتن کار پاییز است.


پانویس

  1. «تقریظ مقام معظم رهبری بر کتاب پاییز آمد». دریافت‌شده در ۵ آذر ۱۴۰۳.

پیوند به بیرون

کتاب صوتی پاییز آمد در طاقچه