باشگاه فیلم سوره

باشگاه فیلم سوره

نام سازمان	باشگاه فیلم سوره
بنیان‌گذار	محمدرضا شفاه
گونهٔ سازمان	مجموعهٔ آموزشی-تولیدی سینمایی
زمینه فعالیت	آموزش و تولید فیلم کوتاه، فیلم سینمایی، نماهنگ، سریال و تیزر فرهنگی
تأسیس	۱۳۹۳
رئیس کنونی	حامد یامین‌پور (از ۱۴۰۴)
رئیس پیشین	محمدجواد موحد (۱۳۹۹–۱۴۰۴)
وضعیت	فعال
ستاد	تهران
شعار	تربیت سینماگر متعهد
وزارت	سازمان تبلیغات اسلامی
وابسته به	حوزهٔ هنری سازمان تبلیغات اسلامی
گروه بالادست	سازمان سینمایی سوره
آدرس اینستاگرام	باشگاه فیلم سوره

باشگاه فیلم سوره یک مجموعهٔ آموزشی- تولیدی سینمایی وابسته به حوزهٔ هنری سازمان تبلیغات اسلامی است که در سال ۱۳۹۳ تأسیس شد. این مجموعه به‌عنوان بخشی از سازمان سینمایی سوره، با هدف تربیت فیلم‌سازان جوان و تولید آثار فرهنگی و هنری فعالیت می‌کند و از مهم‌ترین نهادهای وابسته به حوزهٔ هنری در زمینهٔ تولید و آموزش سینمای داستانی کوتاه و بلند به‌شمار می‌آید.

باشگاه فیلم سوره طی سال‌های فعالیت خود از طریق تربیت گلخانه‌ای – کشف تک به تک چهره‌ها برای ورود به مسیر تربیتی و همراهی آن‌ها تا پایان مسیر- به یکی از مجموعه‌های مهم کشف، آموزش و حمایت از استعدادهای جوان در سینمای ایران تبدیل شده است. یعد از موفقیت مسیر فعالیتی باشگاه فیلم سوره و از اوایل دهه ۱۴۰۰ سازمان سینمایی سوره سعی کرده است با الگویگیری از مدل فعالیتی باشگاه فیلم سوره، مجموعه‌های دیگری را در چند استان از جمله خراسان رضوی و گیلان تأسیس کند.

از میان هنرمندانی که فعالیت خود را از این مجموعه آغاز کرده‌اند می‌توان به سید محمدرضا خردمندان، حسین دارابی، امیرعباس ربیعی، محمدجواد موحد، احسان ثقفی، رضا زهتابچیان، رضا کشاورز حداد و مهدیار عقابی اشاره کرد که بعدها در سینمای حرفه‌ای ایران فعالیت حرفه ای خود را ادامه دادند.

فعالیت‌های این مرکز در پنج بخش اصلی ــ فیلم کوتاه، فیلم سینمایی، تیزر فرهنگی، نماهنگ و سریال ــ متمرکز است. تولیدات آن تاکنون در بیش از ۵۰ جشنواره بین‌المللی حضور یافته و بیش از ۲۰۰ جایزه از رویدادهای داخلی و خارجی دریافت کرده‌اند.

هرچند هویت اصلی باشگاه فیلم سوره، تربیت سینماگر متعهد است، ولی عمده آثار تولیدی این مجموعه نیز موردتوجه قرار گرفته که از این میان می‌توان به فیلم‌های سینمایی مصلحت، باغ کیانوش و دیدن این فیلم جرم است اشاره کرد. این مجموعه همچنین در تولید آثار کوتاه و نماهنگ‌های هنری نیز فعال بوده است. از جمله نماهنگ‌های شناخته‌شدهٔ آن می‌توان فرزندان روح‌الله، ایستاده‌ایم و بیا گریه کنیم با هم تا آخرین قطره خون را نام برد. در حوزهٔ فیلم کوتاه نیز آثاری مانند پیچ تاریخی، دیوار یخی، تقاص، پیش از بهشت و نوشابه مشکی از تولیدات موفق این باشگاه به‌شمار می‌آیند.

علاوه بر این، باشگاه فیلم سوره در عرصهٔ سریال‌سازی نیز فعالیت دارد و تاکنون مجموعه‌های تازه‌وارد، کتونی زرنگی و بوقچی را تولید کرده است.

در سال‌های اخیر مسیر تربیتی باشگاه فیلم سوره با برنامه‌هایی مانند دوره‌های آموزشی «کات» و «کاتینو» همراه بوده تا زمینهٔ رشد و تجربه‌آموزی فیلم‌سازان جوان را فراهم کند. دورهٔ آموزشی کاتینو که از سال ۱۳۹۹ آغاز شده، با هدف توانمندسازی جوانان ۱۸ تا ۲۵ ساله طراحی شده و شرکت‌کنندگان در آن مراحل مختلف فیلم‌سازی را زیر نظر استادان حرفه‌ای تجربه می‌کنند.

محمدرضا شفاه مؤسس باشگاه فیلم سوره بود که مسئولیت این مجموعه را در سال ۱۳۹۹ به محمدجواد موحد سپرد. در حال حاضر و از مرداد ماه ۱۴۰۴ مدیریت باشگاه فیلم سوره بر عهدهٔ حامد یامین‌پور است.

فیلم سینمایی «باغ کیانوش» به تهیه کنندگی محمدجواد موحد یکی از تولیدات باشگاه فیلم سوره

پوستر فیلم مصلحت از تولیدات باشگاه فیلم سوره

نماهنگ ایستاده‌ایم تا آخرین قطره خون از تولیدات باشگاه فیلم سوره

مدیریت ور سالت

از ابتدای تأسیس تا تیر ۱۳۹۹ محمدرضا شفاه مدیرعامل باشگاه فیلم سوره بود. مدیرعامل این باشگاه از سال ۱۳۹۹ محمدجواد موحد است. موحد پیش از این مدیر تولیدات و قائم مقام باشگاه فیلم سوره بوده است. در حال حاضر و از مرداد ماه ۱۴۰۴ مدیریت باشگاه فیلم سوره بر عهدهٔ حامد یامین‌پور است، همچنین محسن ملکی (مدیر فیلم‌نامه)، حسین حقیقی (مدیر گروه نماهنگ باشگاه) و محمد گودرزی (مدیر تولیدات باشگاه) از دیگر مدیران باشگاه هستند.

باشگاه فیلم سوره اگرچه یک استودیوی فیلم‌سازی یا یک آموزشگاه نیست اما برخی دوره‌های آموزشی همچون کات و کاتینو را برای چند دوره برگزار کرده است. محمدجواد موحد، در‌این‌باره گفته است:

دوره‌های کات، کاتینو و اصلاً باشگاه فیلم سوره جایی برای آموزش دیدن نیست. باشگاه فیلم سوره به این دلیل فعالیت می‌کند که آموزش‌ها را تکمیل کند یا به افرادی که پیش از این در مراکز دیگر آموزش دیده‌اند، اجازه تجربه بدهد هرچند اینکه هنرجوها در آثاری که می‌سازند شکست بخورند.

تولیدات باشگاه فیلم سوره ۲۰۰ حضور موفق همراه با کسب جایزه از از جشنواره‌های داخلی و خارجی در کارنامه داشته است. تاکنون ۷ جشنواره داخلی و ۵ جشنواره خارجی میزبان آثار باشگاه فیلم سوره بوده‌اند.

کاتینو (دوره آموزشی)

دوره آموزشی «کاتینو» که از سال ۱۳۹۹ برگزار می‌شود توسط باشگاه فیلم سوره طراحی شده است و هدف آن توانمندسازی جوانان علاقه‌مند به فیلم‌سازی است. این دوره‌ها به جوانان ۱۸ تا ۲۵ ساله این فرصت را می‌دهد تا زیر نظر اساتید حرفه‌ای، مراحل مختلف فیلم‌سازی را تجربه کنند. البته در دوره اول کاتینو محدودیت سنی بین ۱۷ تا ۲۳ سال وجود داشت.

محمدجواد موحد، درباره دوره‌های کاتینو گفته است:

دوره‌های کات، کاتینو و اصلاً باشگاه فیلم سوره جایی برای آموزش دیدن نیست. باشگاه فیلم سوره به این دلیل فعالیت می‌کند که آموزش‌ها را تکمیل کند یا به افرادی که پیش از این در مراکز دیگر آموزش دیده‌اند، اجازه تجربه بدهد هرچند اینکه هنرجوها در آثاری که می‌سازند شکست بخورند.

دوره «کاتینو» شامل کارگاه‌های تخصصی از جمله ایده‌پردازی، نگارش فیلم‌نامه، کارگردانی، تدوین، صدابرداری و صداگذاری، طراحی صحنه و لباس، و دیگر جوانب مهم تولید فیلم است. این دوره‌ها علاوه بر آموزش‌های نظری، به شرکت‌کنندگان امکان می‌دهد تا به صورت عملی فیلم‌هایی تولید کنند و تجربیات عملی کسب کنند.

شرط ورود به این دوره‌ها داشتن تجربه‌ای ابتدایی در فیلم‌سازی است، حتی اگر فیلمی با گوشی تلفن همراه ساخته شده باشد. این دوره‌ها در چندین مرحله برگزار شده و مورد استقبال قرار گرفته‌اند، به طوری که تعداد شرکت‌کنندگان در هر دوره بیشتر شده است.

«کاتینو ۴» شامل کارگاه‌های تخصصی از ایده تا فیلم‌نامه، کارگردانی و نشست‌های تخصصی انتقال تجربه و آشنایی با تهیه و تولید فیلم، جایگاه بازیگردانی، رابطهٔ فیلم‌بردار و کارگردان، رابطه تدوینگر و کارگردان، آشنایی با صدابرداری و صداگذاری، طراحی صحنه و لباس، فرایند پیش‌تولید، اهمیت دیالوگ‌نویسی، شیوهٔ ارائهٔ طرح و فیلم‌نامه خواهد بود.

۱۳ هنرجو از دوره‌های کاتینو توانسته‌اند در پایان دوره با حمایت‌های باشگاه اوّلین فیلم کوتاه حرفه‌ای خود را بسازند.

تولیدات

گفتاورد

نشست خبری خبرگزاری مهر با حضور محمدرضا شفاه، محمدجواد موحد و علی مرادخانی:

آقای شفاه رفتن شما از مجموعه «باشگاه فیلم سوره» درست در زمانی رخ داد که به‌نظر می‌رسد این مجموعه تازه داشت به بار می‌نشست. می‌خواهم همین ابتدا صراحتاً بپرسم آیا توقیف ۲ پروژه تولیدی مجموعه تحت مدیریتتان در این جدایی موثر بود؟

محمدرضا شفاه: رفتن من از باشگاه فیلم سوره ربطی به حاشیه فیلم‌های توقیفی این مجموعه نداشت. البته چنین مسایلی همیشه روی خود آدم تاثیر می‌گذارد چون پیگیری این موضوعات انرژی زیادی می‌برد. وقتی باشگاه فیلم سوره در سال ۹۳ تاسیس شد و با حوزه هنری به این توافق رسیدیم که چنین مجموعه‌ای شکل بگیرد، از همان ابتدا من با انگیزه و انرژی جدی تاسیس باشگاه فیلم سوره را شروع کردم. اما به ویژه در ۲ سال گذشته هرچقدر بیشتر زمان می‌گذشت به دلیل اینکه باشگاه برای من یک مجموعه بسیار مهم بود و جایگاه ویژه‌ای برایم داشت احساس می‌کردم برای آنکه مسیر رشد باشگاه متوقف نشود حتماً باید تغییراتی بکند و این موضوع کاملاً برنامه‌ریزی شده بود.

ما با دوستان و مدیران خیلی درباره این تغییرات حرف می‌زدیم حتی به دوستان می‌گفتم حضورم ممکن است یک سری از فرصت‌ها را مثل قبل برای بچه‌های جوان‌تر فراهم نکند. حس می‌کردم جریان فیلمسازی بچه‌های جوان‌تر و مستعد باید رشد تصاعدی کند و این کار برای مدیری جوان‌تر از بنده بود. من امور مربوط به تاسیس و تثبیت مجموعه را انجام دادم و برای مرحله گسترش و رشد حتماً مدیری تازه نفس لازم بود.

فکر می‌کردم باید آن انرژی‌ای که خودم روز اول حضور در مجموعه داشتم، بار دیگر در مجموعه جاری شود و باید کسی بیاید که ویژگی‌های جدیدی داشته باشد و بتواند باشگاه را وارد داستان‌ها و مسیرهای جدید کند که مدیران حوزه و آقای محمدجواد موحد پیشنهاد بنده را پذیرفتند و ایشان مدیرعامل باشگاه شدند. دلیل اصلی رفتن من از باشگاه این بود.

نزدیک به ۶ سال از تاسیس باشگاه می‌گذرد بنابراین همه ما معتقد بودیم که باشگاه یک ریل و روال مشخص و یک فرهنگ سازمانی قابل اعتنا در درون خود پیدا کرده است و می‌تواند با نسل اول مدیران خود خداحافظی کند. اگر بخواهم بدون اغراق و منصفانه صحبت کنم می‌گویم که در همین ۲، ۳ ماهی که از باشگاه فاصله گرفته‌ام و آقای موحد قبول زحمت کرده‌اند، اوضاع پیشرفت خیلی خوبی داشته، فعالیت این ۲، ۳ ماه نشان داده که باشگاه جان تازه‌ای گرفته است و می‌تواند مسیر جدید موفقیت را برای خود تعریف کند.

اگر آن پروژه‌ها بخواهند در کار من تاثیر داشته باشند اساساً من نباید دیگر فعالیت تهیه‌کنندگی کنم ولی در حال حاضر مشغول تهیه فیلمی دیگر با فیلمنامه‌ای از رضا زهتابچیان که نویسنده و کارگردان «دیدن این فیلم جرم است» است، هستم و کماکان هم سینمای ایران را محتاج تجربه‌های جدید موضوعی می‌بینم و محتاج بیرون آمدن از این یکنواختی آپارتمانی. راغب هستم بیشتر وقت خودم را هم برای آثاری که کمتر در سینمای ایران سراغ تولید آن‌ها می‌روند سپری کنم. این یعنی هنوز سرمان به سنگ نخورده، حالا یا سنگش الکی بوده یا سر ما زیادی سفت است. (می‌خندد)

محمدجواد موحد: اگر چنین بود من هم باید از باشگاه فیلم سوره می‌رفتم! چون در آن فیلم‌ها من هم مجری طرح بودم و به هر حال نقش پررنگی داشتم...

شفاه: واقعیتش این هست که من یک‌بار یک سال پیش استعفا داده بودم که پذیرفته نشد. درواقع من قبول کردم که یک سال دیگر بمانم و داستان‌های مربوط به توقیف «کتونی زرنگی» مربوط به همین سال اخیر و بعد از استعفای اولیه‌ام بود.

آقای موحد انتخاب شما چطور صورت گرفت؟ چون حداقل وقتی در اینترنت جستجو می‌کنیم رزومه قابل‌توجهی درباره شما یافت نمی‌شود...

موحد: شاید در ابتدا این انتخاب هم برای من و هم برای تیمی که این تصمیم را می‌گرفتند یک چالش بود. به هر حال سابقه‌ای که آقای شفاه داشتند و دارند با وضعیت امروز من متفاوت است. وقتی هم ایشان به من گفتند که قرار است تو را برای مدیریت مجموعه پیشنهاد بدهم، خودم گفتم سختیِ کار من این است که امروزِ من را با امروزِ شما مقایسه می‌کنند نه امروز من را با همان ۷ سال پیش که شما روی کار آمده بودید. اما نکته‌ای که باعث شد بتوانم این موضوع را راحت‌تر قبول کنم این بود که من از دل باشگاه بیرون آمده و از بهمن ۹۳ به مجموعه باشگاه فیلم سوره اضافه شده بودم. در تمام این سال‌ها به ویژه سه سال اخیر به صورت جدی درگیر تمام پروژه‌های مهم مجموعه بودم.

ضمن اینکه سال پیش که آقای شفاه گفتند قصد ترک مجموعه را دارند من به عنوان قائم مقام انتخاب و با این اتفاق مقداری بیشتر به فضای مدیریتی نزدیک شدم. همین امر باعث شد به این فکر کنیم که می‌شود چنین اتفاقی رخ دهد. ترس من کمتر و شک دوستان حوزه هنری هم برطرف شد. من در این مدت درگیر فضای مدیریتی باشگاه بودم و جنس مدیریت باشگاه را می‌شناختم. طبیعتاً با جا به جایی هر مدیر، یک سری تغییرات هم رخ می‌دهد اما یکی از ایده‌های من این است که روش‌های مدیریت پیشین باشگاه در حوزه توانمندسازی، پیدا کردن استعدادهای جوان و… را ادامه بدهم. به طور کلی به این فکر کردیم که شاید کسی از داخل مجموعه و از جنس بچه‌های خودمان نسبت به یک مدیر فرهنگی که از بیرون به مجموعه اضافه می‌شود، بهتر بتواند اینجا را اداره کند. ولی همین پروسه سخت بود. حداقل یکی دو ماه زندگی روزمره من را به چالش کشید، با آقای شفاه هم بارها صحبت کردیم و نهایتاً تغییر مدیریتی رخ داد.

شفاه: ببینید باشگاه فیلم سوره جایی شبیه سازمان‌های دیگر نیست، درواقع شیوه‌ای ندارد که همه آن روش را بشناسند. این مجموعه از همان روزهای اول بیشتر شبیه کسب و کارهای خلاق بود که مشابهش قبلاً وجود نداشت. این را به خاطر این نمی‌گویم که ما خودمان باشگاه فیلم سوره را تاسیس و در آن کار کرده‌ایم بلکه به این دلیل است که واقعاً مشابهش را در جای دیگر ندیده‌ام. ۶ سال از تاسیس این مجموعه می‌گذرد و جاهای دیگر هم تلاش می‌کنند فعالیت‌هایی مشابه فعالیت‌های ما داشته باشند. همین حالا هم مجموعه باشگاه نسبت به یکی دو سازمان مشابه دیگر، کماکان جدی‌تر و خلاق‌تر است به این واسطه برای انتخاب مدیر باشگاه فیلم سوره اصلاً نمی‌توانیم از روش‌های متعارف استفاده کنیم.

مثلاً بگوییم شخصی فیلمسازی را به خوبی بلد است پس او بیاید و مدیر مجموعه شود یا بگوییم آن یکی تهیه‌کننده یا نویسنده خوبی است پس می‌تواند اینجا را مدیریت کند. با انتخاب‌های این چنینی باشگاه حتماً فرو می‌پاشید. یکی از خطوط قرمز من به عنوان موسس باشگاه هم این بود که کسی مسئولیت باشگاه را برعهده بگیرد که نسبت به ساز و کارهای باشگاه عرق و اعتقاد داشته باشد. چه کسی می‌توانست چنین عرق و علاقه‌هایی را در خود داشته باشد جز آن دسته از افرادی که برای شکل‌گیری این برند تلاش جدی و شبانه روزی کرده بودند و طی این سال‌ها در خوشی‌ها و ناکامی‌های مجموعه شریک بوده‌اند.

ضمن اینکه فردی هم‌سن و سال من هم نباید انتخاب می‌شد و همین باعث کنار گذاشته شدن گزینه‌های بسیار خوبی از نسل اول مدیران باشگاه می‌شد. درواقع ما در جمع خودمان به این ۲ نکته رسیدیم. به همین دلیل بهترین گزینه‌ای که وجود داشت آقای موحد بود. به نظرم در این مواقع رزومه بیرونی افراد نسبت به توانایی واقعی آنها در مدیریت مجموعه چندان اهمیت ندارد. درباره آقای موحد همه مراحل طی شده بود، او تجربه تولید داشت، مجری طرح بود و مسئولیت‌های مختلف در باشگاه فیلم سوره را به واسطه اینکه قائم مقام بود بر عهده داشت و کاملاً آمادگی این را داشت که مدیر باشگاه فیلم سوره شود. بنابراین وقتی به لحاظ سازمانی به رزومه او نگاه کنیم متوجه می‌شویم که درست‌ترین اتفاق بوده است.

علی مرادخانی: اینکه مجموعه‌ای می‌تواند از دل خود به مدیر بعدی‌اش برسد اتفاقی است که در کشور ما کمتر رخ می‌دهد. چیزی که از جابه‌جایی مدیران در ذهن باقی مانده این است که نگاه بالادستی‌ها کسی را به عنوان مدیر برای یک مجموعه انتخاب می‌کنند که غریبه باشد، یا بعضاً به جایی وصل باشد یا صحبت قدرت بالادستی چیزی باشد، یعنی خیلی وقت‌ها تخصص و توانمندی فدای این مسائل می‌شود که اگر فلانی را بیاوریم آورده‌ای جز تخصص کاری خودش ندارد. ولی داستان تغییر مدیر در باشگاه متفاوت از این داستان بود. نه آقای شفاه با دلخوری رفت، نه آقای موحد با روالی که اشاره کردم به عنوان مدیر انتخاب شد. اتفاقاً مسئولان حوزه هم در این موضوع همراه مجموعه بودند و یک جابه جایی معقول را تجربه کردیم. از این جنس تغییراتی که نه دلخوری‌ای داشته باشد و نه هویت یک مجموعه را تحت‌الشعاع قرار بدهد کمتر به یادم دارم.

(ادامه در منبع)

• 

  پوستر کاتینو ۴

• 

  پوستر کاتینو ۳

• 

  پوستر کاتینو ۲

پانویس

یادداشت