باغ کیانوش (فیلم)

باغ کیانوش

کارگردان	رضا کشاورز حداد
تهیه‌کننده	محمد جواد موحد
نویسنده	رضا کشاورز حداد
بازیگران	شهرام حقیقت‌دوست علیرضا آرا مجید پتکی عباس جمشیدی‌فر مهدیه نساج لادن ژافه وند مهدی فریضه
موسیقی	بامداد افشار
تدوین	سیاوش کردجان
مجری طرح	محمد گودرزی
فیلمبرداری	مرتضی هدایی
انتشار	بهمن ۱۴۰۲ (چهل و دومین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر
استودیو	کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سازمان سینمایی سوره
کشور	ایران
زبان	فارسی

فیلم سینمایی «باغ کیانوش» به کارگردانی رضا کشاورزحداد و تهیه کنندگی محمدجواد موحد یکی از تولیدات حوزه کودک و نوجوان است.

عباس جمشیدی‌فر در فیلم باغ کیانوش

باغ کیانوش (تولید ۱۴۰۲) عنوان فیلم سینمایی ایرانی به کارگردانی و نویسندگی رضا کشاورز حداد و تهیه‌کنندگی محمد جواد موحد است. این فیلم داستانی ماجراجویانه با محوریت نوجوانان را روایت می‌کند. فیلمنامه «باغ کیانوش» اقتباس از کتابی با همین نام است که توسط علی‌اصغر عزتی‌پاک برای گروه سنی نوجوان نوشته شده و از سوی انتشارات کانون پرورش فکری منتشر شده بود.

سینمایی باغ کیانوش که به‌عنوان اولین محصول مشترک باشگاه فیلم سوره و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تولید شده، نخستین بار در چهل‌ودومین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر اکران شد.

سینمایی باغ کیانوش تاکنون موفق به کسب ۳ پروانه زرین بهترین فیلم، بهترین دستاورد فنی و هنری و جایزه بخش نوجوان از سی‌وششمین جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان و سیمرغ بلورین بهترین دستاورد هنری و جایزه آرمان از چهل‌ودومین جشنواره فیلم فجر شده است.

خلاصه داستان فیلم

«باغ کیانوش» داستان نوجوانان روستایی است که در دل جنگ زندگی روزمره خود را می‌گذرانند، اما با فرود دو خلبان بعثی در روستا همه چیز به‌هم می‌ریزد به‌خصوص که هیچ‌کس حرف آن بچه‌ها را باور نمی‌کند. این فیلم سینمایی سرشار از لحظات طنز است، اما میزان خشونت و ترس اثر باعث می‌شود تا تماشای آن برای نوجوانان زیر ۱۲ سال ممنوع و برای بالای ۱۳ سال به انتخابی حساس تبدیل شود.

دربارهٔ فیلم

باغ کیانوش روایتی ماجراجویانه از واقعه‌ای در دهه ۶۰ دارد که داستان آن اقتباسی از کتابی با همین نام از تولیدات کانون پرورش فکری است. داستان زمان در زمان جنگ تحمیلی ایران و عراق در روستایی از توابع شهر همدان اتفاق می‌افتد. این فیلم محصول مشترک باشگاه فیلم سوره و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است که فیلم نامه آن را رضا کشاورز حداد نوشته است؛ یکی از هنرجویان قدیمی باشگاه فیلم سوره که در مسیر رشد باشگاه نخستین فیلم بلند سینمایی خود را کارگردانی کرد. این فیلم به چهل‌ودومین جشنواره فیلم فجر راه پیدا کرد و با استقبال مخاطبان همراه شد.

دربارهٔ کارگردان

مقالهٔ اصلی: رضا کشاورز حداد

رضا کشاورز حداد که نخستین تجربه کارگردانی سینمایی خود را پشت سر می‌گذارد، پیش از این چند فیلم کوتاه از جمله «تریبون»، «تعمیرکار»، «ناهارترین»، «ترسناک نیست»، «هیئت همراه»، «مداد رنگی»، «تکیه‌گاه»، «هدیه»، «آخرشه» و… را تولید کرده که عمدتاً در ژانر کودک و نوجوان بودند. باغ کیانوش اولین تجربه کارگردانی بلند سینمایی او با استفاده از یک فیلمنامه اقتباسی تولید شده است.

دربارهٔ بازیگران فیلم باغ کیانوش

سهم اصلی در ترکیب بازیگران این فیلم سینمایی بازیگران نوجوان هستند. بازیگرانی که برخی از آنها را می‌توان استعدادهای تازه در سینما دانست و برخی دیگر پیش از این در آثار سینمایی تجربه ایفای نقش داشته‌اند. شهرام حقیقت‌دوست، علیرضا آرا، مجید پتکی، با حضور عباس جمشیدی‌فر بازیگران اصلی این فیلم سینمایی را تشکیل می‌دهند.

جوایز و افتخارات

«باغ کیانوش» با داستان‌پردازی متفاوت خود و خلق یک جهان نوجوانانهٔ کمتر تجربه شده در سینمای ایران به پدیده فجر ۴۲ تبدیل شد و تحسین منتقدان را برانگیخت.

جدول جوایز

نام	جایزه	جشنواره
رضا کشاورز	بهترین دستاورد فنی و هنری فیلم اول	چهل‌ودومین جشنواره فیلم فجر – ۱۴۰۲
محمدجواد موحد	جایزه آرمان شهرداری تهران	چهل‌ودومین جشنواره فیلم فجر – ۱۴۰۲
محمدجواد موحد	پروانه زرین بهترین فیلم	سی و ششمین جشنواره فیلم کودک و نوجوان اصفهان – ۱۴۰۳
رضا کشاورز حداد	پروانه زرین بهترین فیلم به انتخاب نوجوانان	سی و ششمین جشنواره فیلم کودک و نوجوان اصفهان – ۱۴۰۳
محمد عبدی	پروانه زرین بهترین جلوه‌های ویژه	سی‌وششمین جشنواره فیلم کودک و نوجوان اصفهان – ۱۴۰۳

گفتاورد

«باغ کیانوش» اقتباس از کتابی به همین نام است که در زمان جنگ تحمیلی رخ می‌دهد. کمی دربارهٔ این اثر توضیح دهید. «باغ کیانوش» اثری در ژانر نوجوان و فیلمی ماجراجویانه است. این اثر با توجه به زمان حال ساخته شده و آن‌گونه نیست که بگوییم فقط با مخاطب آن مقطع ارتباط برقرار می‌کند. گویش آدم‌ها بومی نیست. سعی کردیم فضا را خیلی نزدیک‌تر به مخاطب امروزی کنیم. اتفاقات رخ داده شده آن مقطع بر اساس واقعیت است. قصه را با یک سری المان‌ها امروزی‌تر کردم تا مخاطب امروزی ما یعنی قشر کودک و نوجوان بتوانند با فیلمم ارتباط برقرار کند. سوژه اولیه نخستین ساخته سینمایی‌تان از کجا آمد؟ در مقطعی روی طرح سریالی کار می‌کردم که کتاب «باغ کیانوش» از سوی بچه‌های باشگاه فیلم سوره به من معرفی شد. آن را مطالعه کردم. اتفاقی در کتاب رخ می‌داد که قابلیت قصه‌گویی بالایی دارد و هول محور آن، اتفاقات دیگری هم رقم می‌خورد. در نهایت شروع به کار کردم و فیلم ساخته شد. این قصه چه جذابیتی برای شما داشت که سبب شد از آن اقتباس کنید؟ در کتاب یک اتفاقی شهودی است که با توجه به آن یک سری کاراکتر اضافه کردم. فیلم ده بازیگر بچه با قصه مختص به خود را دارند. برای هر کدام از آن‌ها قصه جداگانه نوشتم و حتی نام آن‌ها را متناسب با قصه انتخاب کردم. ابتدا یک سیناپس اولیه ۵ صفحه‌ای از هر کدام از کاراکترها نوشتم. پایه این اتفاق این بود که قصه هر کدام از کاراکترها چطور می‌توانند در روایت ما دخیل باشد و به خط اصلی قصه کمک کند. فیلمتان همان‌گونه که اشاره کردید ژانر کودک و نوجوان است و در ترکیب بازیگران از چهره‌های شناخته‌شده‌ای چون شهرام حقیقت‌دوست، علیرضا آرا، عباس جمشیدی‌فرد و … در کنار بازیگران و استعدادهای نوجوان استفاده کردید، چطور به این ترکیب از بازیگران رسیدید؟ با توجه به قصه‌ها و فیلم‌نامه‌هایی که مختص به کاراکترهایم نوشتم از ۵۰۰ نوجوان تست گرفتم که ۱۰۰نفر آن‌ها غیرحضوری تست دادند. من در فرایند تست دادن تک‌تک آن‌ها حضور داشتم و در نهایت به یک تیم خوب رسیدم که یکی از دیگری بهتر بود. گرچه این اتفاق در این گروه سنی به شدت سخت بود. نماهای خارجی، شب، سرما داشتیم که آن‌ها تحمل کردند و بهترین خودشان را بازی کردند. دربارهٔ انتخاب بازیگران حرفه‌ای هم با توجه به کاراکتری که در فیلم‌نامه داشتم بررسی کردم و در نهایت به انتخاب دوستانی که اشاره کردید رسیدم که به نظرم انتخاب‌های درستی هستند. این برایم جذاب بود که آن‌ها برای کار نوجوان انگیزه داشتند. این انگیزه برایم مهم بود و اولویت داشت. با توجه به اقتباسی بودن اثر، چقدر در اثر از تخیل استفاده کردید؟ قطعاً خط اصلی قصه که برگرفته از کتاب است وفادارانه بود ولی درصد زیادی هم از تخیل استفاده شد. بخش‌هایی را که حس کردم می‌تواند به فضای قصه کمک کند، تخیل کردم و جاهایی هم احساس کردم اگر چیزی به آن اضافه کنم از بار دراماتیک آن کم می‌کند و از ریتم قصه می‌کاهد. اما به‌طور کلی خط اصلی قصه مبتی بر اتفاق اصلی کتاب پیش رفت. از اینکه اولین ساخته بلند سینمایی‌تان در چهل‌ودومین جشنواره فیلم فجر حضور دارد چه حسی دارید؟ برای بسیاری از فیلمسازان ورود به جشنواره ملی کشور اهمیت دارد. اینکه شما بتوانید در سیل عظیم آثار تولیدی امسال جایی داشته باشی و فیلمت مورد قضاوت و نقد مخاطبان حرفه‌ای سینما قرار بگیرد، اتفاق ویژه‌ای است. به‌ویژه فیلم من که در ژانر نوجوان است. اتفاق خوب امسال در جشنواره این است که نگاه خوبی به این ژانر شده است. عموماً سال‌های گذشته این نقد را داشتم که این ژانر زیاد دیده نمی‌شود ولی حس می‌کنم امسال به این ژانر توجه بیشتری شده است. فکر می‌کنید فیلم شما جایزه دریافت کند؟ قطعاً دوست دارم جایزه بگیرم. البته هدف ما دیدن فیلم توسط مخاطب است و اینکه خوششان بیاید و این برای ما برد است. در این میان اگر جایزه‌ای هم نصیب ما شود اتفاق ویژه‌ای است. ولی آنچه ناراحت‌کننده است نبود آرای مردمی است. بر این باورم که فیلم برای مردم ساخته می‌شود این اتفاق که مردم فیلم را می‌بینند اما نمی‌توانند هیچ نظری بدهد، حس خوبی ندارد. این حضور در ادامه کارتان چقدر اثرگذار خواهد بود؟ از نظر انگیزه شخصی خیلی کمکم می‌کند. وقتی ببینم کارم دیده شده و به ژانری که انتخاب کردم توجه شده بی‌شک با انگیزه بیشتری به مسیر ادامه می‌دهم. فکر می‌کنم جشنواره فیلم فجر بهترین بستر برای این مهم است. چه چالش‌هایی در مسیر تولید فیلمتان داشتید؟ در گذشته سابقه کار کودک را داشتم. آنچه در بچه‌ها مهم است صداقت آن‌هاست. برای همین از کارکردن با آن‌ها بیشتر لذت می‌برم. وقتی بچه‌ها سر صحنه بودند حال ما خیلی خوب بود. آن‌ها با خودشان انرژی به کار تزریق می‌کنند. فارغ از سطح توانایی بچه‌ها و خستگی‌شان که در یک کار بزرگسال چالش جدی به حساب می‌آید، در این کار و همکاری با بچه‌ها چالش خاصی نداشتم. در پایان چه صحبتی دارید؟ فکر می‌کنم ناگفته‌ها دربارهٔ ژانر کودک و نوجوان زیاد است از مسئولان جشنواره تقاضا دارم نگاه ویژه‌تری به این ژانر داشته باشند و به این آثار کمک کنند. واقعیت این است که خوراک برای این قشر کودک و نوجوان کم است. آن‌ها سمت تولیدات خارجی می‌روند بنابراین باید سرمایه‌گذاری جدی در این ژانر صورت پذیرد تا اتفاق‌های بهتری بیفتد و بتوانیم مخاطب داخلی را جذب کنیم.

پانویس