حبیب رحیم‌پور ازغدی

از یاقوت

این نوشتار توسط گروه پژوهشگران یاقوت راستی آزمایی و تایید شده است.

حبیب رحیم‌پور ازغدی
پژوهشگرِ تعلیم‌وتربیت، فعال رسانه‌ای، مجری–سردبیر تلویزیون
ملیتایرانی
پیشهمجری تلویزیون، مشاور رئیس و دبیر کارگروه تحول فرهنگ و اندیشه
تحصیلاتدکترای تعلیم‌وتربیت
دانشگاهدانشگاه تهران
آثاربرنامه «زاویه» شبکه چهار سیما
«دوئی صورت نمی‌بندد؛ رهیافت نوصدرایی و افسون‌زدایی از علوم تربیتی»
«بازشناسی و صورت‌بندی مفهوم تربیت ناظر به مبانی انسان‌شناسی استاد مطهری»


حبیب رحیم پور ازغدی پژوهشگر، فعال رسانه‌ای، مجری تلویزیون است که با اجرای برنامه زاویه در تلویزیون شناخته می‌شود.

او دانش‌آموخته تعلیم و تربیت در مقطع دکتری از دانشگاه تهران است و در سال‌های فعالیت در حوزه اندیشه و تعلیم و تربیت فعالیت کرده است. او مشاور رئیس مرکز بررسی‌های استراژیک ریاست جمهوری بوده، مشاور حجت الاسلام محمد قمی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی در معاونت راهبردی این سازمان و دبیر «خانه ملی گفتگوی آزاد» شورای عالی انقلاب فرهنگی بوده است.

نقطه عطف فعالیت‌های رسانه ای رحیم‌پور ازغدی به سردبیری و اجرای برنامه تلویزیونی زاویه در شبکه چهار سیما بازمی‌گردد. این برنامه که در سال ۱۳۹۹ روی آنتن شبکه چهار سیما می‌رفت، میزبان مناظره‌ها و گفتگوهای جدی در حوزه علوم انسانی روی آنتن زنده بود که در نوع خود و از منظر محتوای ارائه شده در برنامه و هم چنین کیفیت گفتگوها برنامه ای موردتوجه در تلویزیون بود. در بهمن سال ۱۳۹۹ و بعد از آن که یکی از میهمانان این برنامه با ادبیاتی زننده دربارهٔ رئیس‌جمهور وقت جمهوری اسلامی ایران سخن گفت، رحیم پور از برنامه زاویه کنار گذاشته شد. هرچند تلویزیون اخراج رحیم پور را تکذیب کرد، ولی خود او در گفتگویی به صراحت از اخراجش از برنامه به دلیل استقلال رأی و تلاش برای شکستن تک صدایی در فضای اندیشه سخن گفت. برنامه زاویه بعد از تغییر سردبیر و مجری به کار خود در تلویزیون ادامه داد.

رحیم‌پور ازغدی توجه جدی به اندیشه‌ها و آرای شهید مطهری دارد و در برخی آثار خود سعی کرده این آرا و افکار را با اندیشه‌ها و سنت‌های فلسطفی ملاصدرا پیوند بزند. آثار مختلفی از او در این حیطه و با تمرکز بر حوزه هنری تعلیم و تربیت اسلامی، سیاستگذاری تربیتی، گفتمان علوم انسانی اسلامی، و تلاش برای ارائه رهیافت‌های نوصدرایی در این مباحث از جمله تلاش‌های رحیم پور ازغدی از فضای اندیشه بوده است.

رحیم پور ازغدی از اسفندماه ۱۴۰۳ با حکم محمدباقر قالیباف، به سمت مشاور رئیس و دبیر کارگروه تحول فرهنگ و اندیشه مجلس شورای اسلامی منصوب شده است.

زندگی و تحصیلات

اطلاعات عمومیِ منتشرشده دربارهٔ سال تولد او اندک است. بنابر رزومه‌های آموزشی منتشرشده، دکترای تعلیم‌وتربیت از دانشگاه تهران دارد و پیشینهٔ آموزشی‌اش به‌طور مستقیم با حوزهٔ سیاست‌گذاری تربیتی و فرهنگ گره خورده است.

دوره‌های حرفه‌ای و مسئولیت‌ها

  • مشاور رئیس و دبیر کارگروه تحول فرهنگ و اندیشه مجلس شورای اسلامی (۱۴۰۳–): انتصاب با حکم محمدباقر قالیباف و با مأموریت پیگیری رهنمودهای فرهنگی رهبر انقلاب و تقویت بعد تقنینی–نظارتی فرهنگ.
  • مجری و سردبیر برنامه‌های تلویزیونی: شناخته‌شده با برنامهٔ «زاویه» (شبکه چهار)؛ در برخی منابع به همکاری او با قالب‌های مشابه مثل «شیوه» نیز اشاره شده است.
  • سمت‌های پژوهشی و سیاستی (گذشته): معاونت راهبردی سازمان تبلیغات اسلامی و عضویت در مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری.

فعالیت رسانه‌ای

«زاویه» برنامه‌ای گفت‌وگومحور در حوزهٔ علوم انسانی بود که با سردبیری و اجرای رحیم‌پور ازغدی بارها میزبان مناظره‌های پرچالش شد. در بهمن ۱۳۹۹ پس از اظهارات جنجالی یکی از میهمانان، خبرهایی دربارهٔ حذف/اخراج او منتشر شد؛ بخشی از رسانه‌ها اخراج را گزارش کردند و بخشی دیگر آن را تکذیب کردند. نهایتاً برنامه با مجریِ دیگری ادامه یافت. این پرونده به‌عنوان نمونه‌ای از مرزشکنـی و حساسیت‌های گفت‌وگوی تخصصی در رسانهٔ عمومی ثبت شد.

حوزه‌های تخصصی و اندیشه‌ها

  • تعلیم‌وتربیت اسلامی و سیاست‌گذاری تربیتی: تمرکز بر پیوند مبانی انسان‌شناختی حکمت اسلامی (با رجوع پررنگ به آراء مطهری و سنت صدرایی) با اهداف تربیت رسمی و اصلاح محتوا/روش در نظام آموزشی.
  • روش‌شناسی علوم انسانی و افسون‌زدایی از علوم تربیتی: طرح «رهیافت نوصدرایی» در نقد تقلیل‌گرایی‌های روش‌شناختی و دفاع از عقلانیت تلفیقیِ نقاد در علوم تربیتی.
  • گفتمان عمومی علوم انسانی: تأکید بر گفت‌وگوی روشمند و چندصدایی در رسانه برای ارتقای سواد عمومی علوم انسانی و پیوند دانشگاه–جامعه. (منعکس‌شده در قالب برنامه‌های مناظره‌ای شبکه چهار).

آثار و نوشته‌های منتخب

  • «دوئی صورت نمی‌بندد؛ رهیافت نوصدرایی و افسون‌زدایی از علوم تربیتی»، فصلنامهٔ علوم انسانی اسلامی صدرا، ۱۳۹۴.
  • «بازشناسی و صورت‌بندی مفهوم تربیت ناظر به مبانی انسان‌شناسی استاد مطهری» (با هم‌نویسی محمدرضا شرفی)، مطهرپژوهی، ۱۳۹۱.
  • یادداشت‌ها و گفتارهای سیاست‌گذاری علوم انسانی در رسانه‌های تخصصی؛ نمونه: «به لشکرکشی علمی نیازمندیم» در فرهنگ پویا (۱۳۸۹).
  • مقالهٔ تازه‌پذیرفته‌شده دربارهٔ «ارزیابی روش مفهوم‌پردازی و هدف‌گذاری تربیت رسمی» (ذکر شده در سامانهٔ مجله روش‌شناسی علوم انسانی).

توجه: فهرستِ بالا نمایندهٔ انتشارهای شاخص در پایگاه‌های نمایه‌ساز داخلی است و الزاماً جامع نیست.

نقدها و بازتاب‌ها

  • پروندهٔ «زاویه» (۱۳۹۹): موجی از گزارش‌ها دربارهٔ حذف/اخراج او پس از یک برنامهٔ پرحاشیه؛ سپس تکذیب رسمیِ «اخراج» از سوی مدیر شبکه و ادامهٔ برنامه با مجریِ دیگر. این رویداد به بحث دربارهٔ حدود آزادی گفتگو در برنامه‌های اندیشه‌محور دامن زد.

پیوند با نهادهای آموزشی و ترویجی

علاوه بر تلویزیون، با نهادهای آموزشیِ حوزهٔ تربیت و مهارت‌های مربی‌گری همکاری داشته و درس‌گفتار/دوره‌هایی دربارهٔ جایگاه تربیت در تمدن اسلامی ارائه کرده است.

جمع‌بندی

حبیب رحیم‌پور ازغدی در تقاطعِ سیاست‌گذاری فرهنگی–تربیتی و رسانه فعالیت کرده است: از یک‌سو با پیشینهٔ دانشگاهی در تعلیم‌وتربیت و انتشار مقالات تخصصی، و از سوی دیگر با تجربهٔ طراحی و اجرای گفت‌وگوهای علوم انسانی در تلویزیون. انتصاب او در مجلس یازدهم به‌عنوان مشاور رئیس، نقش جدیدی در سازوکارِ تحول فرهنگی و اندیشه‌ای به او سپرده است.

منابع