فرامرز قریبیان

از یاقوت

این نوشتار توسط گروه پژوهشگران یاقوت راستی آزمایی و تایید شده است.

فرامرز قریبیان
اطلاعات شخصی
تاریخ تولد۲۷ آبان ۱۳۲۰ ‏(۸۳ سال)
ملیتایرانی
زبان مادریفارسی
محل تولدتهران
فرزندانسام قریبیان
خویشاوندان سرشناس«محمدسام قریبیان (فرزند)
اطلاعات هنری
فعالیت از سن۲۷ سالگی
شروع فعالیت هنری۱۳۴۷
سال‌های هنری۱۳۴۷–۱۳۹۸
آثارخروج
قانون
یاغی
جوایزسیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد جشنوارهٔ فیلم فجر را بابت نقش‌آفرینی در فیلم‌های ترن (۱۳۶۶) بندر مه‌آلود (۱۳۷۱) مرد بارانی (۱۳۷۸)


لحظه خداحافظی فرامرز قریبیان از سینما برای همیشه


فرامرز قریبیان (زادهٔ ۲۷ آبان ۱۳۲۰) بازیگر و کارگردان اهل ایران است. وی دارای تحصیلات ناتمام در رشته بازیگری مدرسه ویژوال آرت آمریکا است. پسر فرامرز قریبیان «محمدسام قریبیان» بازیگر و مجری است.

بازی چشم‌گیر و هنرمندانه قریبیان در فیلم «گوزن‌ها» به نویسندگی و کارگردانی مسعود کیمیایی و در کنار بازی قدرتمندانه بهروز وثوقی نام او را سر زبان‌ها انداخت.

قریبیان در طول سال‌های فعالیتش، با کارگردانان بزرگی ازجمله مسعود کیمیایی، امیر قویدل، بهمن فرمان‌آرا، سیف‌الله داد، یدالله صمدی و حتی اصغر فرهادی همکاری کرده است.

وی سه بار سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد جشنوارهٔ فیلم فجر را بابت نقش‌آفرینی

قریبیان با کسب سه سیمرغ بلورین و چندین جایزه معتبر داخلی و خارجی از ستارگان پرافتخار سینمای ایران هم هست. وی اولین سیمرغش را برای ایفای نقش در ترن (۱۳۶۶)، ساخته تحسین‌شده امیر قویدل دریافت کرد و به ترتیب با بندر مه‌آلود (۱۳۷۱) ساخته قویدل و مرد بارانی (۱۳۷۸) ساخته ابوالحسن داوودی بار دیگر موفق به کسب این جایزه شد.

نقش‌آفرینی در فیلم‌های خروج، قانون و یاغی و سریال تلویزیونی روز حسرت از دیگر آثار برجسته اوست.

فرامرز قریبیان در سال ۱۳۹۸ بعد از فیلم خروج از سینما و بازیگری خداحافظی کرد وی دلیلش را نداشتن «حوصلهٔ غرض‌ورزی‌های مسئولان سینما» دانست.

عکس کمتر دیده شده از فرامرز قریبیان، نعمت حقیقی، بهروز وثوقی و مسعود کیمیایی در زمان ضبط فیلم گوزن‌ها در سال ۱۳۵۲
فرامرز قریبیان در فیلم گوزن‌ها (۱۳۵۳)
عکس جوانی فرامرز قریبیان
فرامرز قریبیان در فیلم کانی مانگا (۱۳۶۶) به کارگردانی سیف‌الله داد
سام قریبیان که لیسانس کارگردانی سینما و فوق‌لیسانس مدیریت و اقتصاد سینما دارد همچون پدر به عرصه هنر روی آورده است. او بازیگر، مجری، نویسنده و کارگردان سینما، تلویزیون و تئاتر ایران است.
اهدای تندیس و تقدیر از فرامرز قریبیان در جشنواره حافظ

آغاز فعالیت هنری

قبل از انقلاب اسلامی

قریبیان وقتی بیست‌وهفت ساله بود اولین بار به‌صورت حرفه‌ای به‌عنوان بازیگر و دستیار کارگردان در فیلم «بیگانه بیا» به کارگردانی مسعود کیمیایی شروع کرد. بعد از حضور در فیلم «بیگانه بیا» قریبیان از ایران رفت تا در آمریکا، بازیگری بیاموزد و چند سالی از سینمای ایران دور بود. بعد از بازگشت، قریبیان و کیمیایی این همکاری دوجانبه را از سر گرفتند.

بعد از فیلم «خاک» در سال ۱۳۵۲، درخشان‌ترین و مهم‌ترین همکاری قریبیان و کیمیایی شکل گرفت که منجر به تولید یکی از مهم‌ترین فیلم‌های تاریخ سینمای ایران شد؛ «گوزن‌ها». فیلمی جسورانه در مورد مردی به نام قدرت با بازی قریبیان که بعد از یک سرقت مسلحانه به خانه دوست قدیمی‌اش، سید رسول، پناه می‌برد و کم‌کم سید رسول و وضعیتش را دگرگون می‌کند.

همکاری قریبیان با کیمیایی اینجا خاتمه نمی‌یابد و فیلم «غزل» بعد از «گوزن‌ها»، قریبیان را در کنار دیگر ستاره سینمای قبل از انقلاب نظیر محمدعلی فردین قرار می‌دهد و در «رد پای گرگ» و «تجارت»، این همکاری دوباره تکرار می‌شود.

فیلم «سایه‌های بلند باد» به کارگردانی بهمن فرمان‌آرا آخرین تجربه بازیگری قریبیان در قبل از انقلاب بود.

بعداز انقلاب اسلامی

فیلم «جنگ اطهر» به کارگردانی محمدعلی نجفی آغاز بازگشت قریبیان به عرصه فعالیت هنری بعد از انقلاب بود. مستند «تاریخ قشم» آغاز ورود قریبیان به قاب تلویزیون بود.

قریبیان که سابقه دستیاری کارگردانی را در کنار مسعود کیمیایی را در کارنامه خود داشت؛ از سال ۱۳۶۵ کارگردانی را با فیلم «جدال در تاسوکی» آغاز نمود و پس از آن سه فیلم دیگر را نیز کارگردانی کرد. او توانایی‌اش در کارگردانی را با فیلم خوش‌ساخت «چشمهایش» ثابت کرد و توانست با بازی در فیلمی که خود کارگردان آن بود برنده جایزه بهترین بازیگر مرد جشنواره بین‌المللی فیلم حراره شود.

فیلم «رئیس»، آخرین همکاری مشترک مسعود کیمیایی و فرامرز قریبیان در سال ۱۳۸۵ بود.

فعالیت سینمای مربوط به دوران دفاع مقدس

قریبیان جزو بازیگران پرکار در حوزه سینمای جنگ و دفاع مقدس است. او در دهه ۶۰ که آن را دهه طلایی سینمای دفاع مقدس می‌خوانند دارای آثار موفق و ماندگاری نظیر:

  • «کانی مانگا» به کارگردانی «سیف‌الله داد» را دار کارنامه خود دارد. کانی‌مانگا، روایت یک گروه تکاور است که برای دستگیری یک خلبان عراقی که هواپیمایش در شرق مریوان سقوط کرده مامور می‌شوند اما در این راه با کردهای ضد انقلاب درگیر می‌شوند.
  • «پایگاه جهنمی‌» به نویسندگی و کارگردانی »اکبر صادقی» نیز از دیگر فیلم‌های سینمایی است که قریبیان در آن بازی کرده است که روایت ساخت پایگاهی قدرتمند از سوی دشمن در میان نیروهای خودی است. خبر به ستاد عملیاتی نیروی دریایی می‌رسد و یک تیم چهار نفری از گردان تکاوران نیروی دریایی به فرماندهی ستوان «بای» انتخاب می‌شوند تا با نفوذ به خاک دشمن، این پایگاه جهمنی را منهدم کنند.
  • «کمینگاه» به کارگردانی» سیروس تسلیمی» ایفای نقش کرده است.این فیلم نیز جزو آثار معروف سینمای دفاع مقدس است. کمینگاه درباره یک نیروی ارتش است که درباره علت فوت یکی از همرزمان خود تحقیقات انجام می دهد.
  • «عفریت» به کارگردانی و نویسندگی »فرشید فلک‌نازی» محصول سال ۱۳۶۱ از این جمله آثار است. پس از پیروزی انقلاب چهار خبرنگار ایرانی که با گروههای مقاومت فلسطینی در ارتباط هستند درصدد برمی‌آیند که کتابی حاوی نام صهیونیست‌های ایرانی را منتشر کنند. این خبر توسط عوامل نفوذی صهیونیست‌ها در اداره صدور مجوز کتاب به اطلاع آنها رسیده و آنها برای جلوگیری از انتشار این کتاب و نابودی نسخه‌های موجود از آن وارد عمل می‌شوند.
  • «ریشه در خون» فیلمی به کارگردانی «سیروس الوند» و نویسندگی «محمد دیهیمی» ساختهٔ سال ۱۳۶۳ نیز ماجرای مهمی در تاریخ سیاسی ایران و انقلاب اسلامی دارد: مساله ضد ایرانی کاپیتالیسیون و فعالیت علیه این اقدام آمریکایی و طاغوتی.
  • «ترن» به نویسندگی و کارگردانی «امیر قویدل» است. داستان فیلم در مورد قطار حامل سوخت مایحتاج مردم است که با نقشه رئیس قطار و نیروهای انقلابی جهت رسیدن به مناطق سردسیر تغییر مسیر می‌دهد. در بین راه قطار متوقف شده و رئیس و همراهش بازداشت می‌شوند اما لوکوموتیوران مصمم می‌شود قطار را به مقصد برساند و در این راه جان خود را نیز از دست می‌دهد.

«چشم عقاب»، «ارابه مرگ»، «منطقه ممنوع» و «دایره سرخ» از دیگر آثار دفاع مقدس و انقلاب است که قریبیان در آن به ایفای نقش پرداخته است.

فیلم‌شناسی

تلویزیونی

فیلم‌های تلویزیونی
عنوان نوع سال
پیدا و پنهان مجموعه تلویزیونی ۱۳۹۲
تکیه بر باد مجموعه تلویزیونی ۱۳۹۱
باغ شیشه‌ای مجموعه تلویزیونی ۱۳۸۸
پس از سال‌ها مجموعه تلویزیونی ۱۳۸۷
آخرین دعوت مجموعه تلویزیونی ۱۳۸۷
روز حسرت مجموعه تلویزیونی ۱۳۸۷
پازل فیلم تلویزیونی ۱۳۸۶
نیستان مجموعه تلویزیونی ۱۳۷۹–۱۳۸۰
مستند داستانی «تاریخ قشم» مستند داستانی ۱۳۶۴

سینمایی

فیلم‌های سینمایی
فیلم سال
خروج ۱۳۹۸
۳۶۰ درجه ۱۳۹۳
چهارشنبه خون به پا می‌شود ۱۳۹۳
گناهکاران ۱۳۹۰
بهشت گمشده ۱۳۸۹
آلزایمر ۱۳۸۹
باغ قرمز ۱۳۸۸
فاصله ۱۳۸۸
کارناوال مرگ ۱۳۸۷
رئیس ۱۳۸۵
رؤیای خیس ۱۳۸۴
گزارش مریم ۱۳۸۴
فصل ممنوعه ۱۳۸۲
شهر زیبا ۱۳۸۲
رقص در غبار ۱۳۸۱
چشمهایش ۱۳۷۸
مرد بارانی ۱۳۷۸
چشم عقاب ۱۳۷۷
خط‌ها و سایه‌ها ۱۳۷۷
تارهای نامرئی ۱۳۷۶
یاغی ۱۳۷۶
ارابه مرگ ۱۳۷۵
در سرزمینی دیگر ۱۳۷۵
روی خط مرگ ۱۳۷۵
دشمن ۱۳۷۴
قانون ۱۳۷۴
دایره سرخ ۱۳۷۴
مروارید سیاه ۱۳۷۳
اشک و لبخند ۱۳۷۳
تجارت ۱۳۷۳
شریک زندگی ۱۳۷۳
منطقه ممنوع ۱۳۷۳
می‌خواهم زنده بمانم ۱۳۷۳
آخرین خون ۱۳۷۲
ترانزیت ۱۳۷۲
بندر مه‌آلود ۱۳۷۱
طعمه ۱۳۷۱
گریز ۱۳۷۱
ردپای گرگ ۱۳۷۰
دو نفر و نصفی ۱۳۷۰
تبعیدی‌ها ۱۳۷۰
انفجار در اتاق عمل ۱۳۷۰
فیل در تاریکی ۱۳۶۸
مرگ پلنگ ۱۳۶۸
دلار ۱۳۶۷
کانی مانگا ۱۳۶۶
کمینگاه ۱۳۶۶
ترن ۱۳۶۶
جدال در تاسوکی ۱۳۶۵
گمشده ۱۳۶۴
سمندر ۱۳۶۴
گردباد ۱۳۶۴
آوار ۱۳۶۴
ریشه در خون ۱۳۶۳
پایگاه جهنمی ۱۳۶۳
سناتور ۱۳۶۲
پرونده ۱۳۶۲
سفیر ۱۳۶۱
عفریت ۱۳۶۱
بازرس ویژه ۱۳۶۰
جنگ اطهر ۱۳۵۸
امشب اشکی می‌ریزد ۱۳۵۷
سایه‌های بلند باد ۱۳۵۷
هجرت ۱۳۵۷
خاتون ۱۳۵۶
سرباز ۱۳۵۶
غزل ۱۳۵۵
وقتی که آسمان بشکافد ۱۳۵۵
چشم‌انتظار ۱۳۵۴
گوزن‌ها ۱۳۵۳
صلات ظهر ۱۳۵۳
خاک ۱۳۵۲
بیگانه بیا ۱۳۴۷

جوایز و افتخارات

جشنواره فیلم فجر

سال فیلم رده
۱۳۶۶ ترن سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلم فجر|بهترین بازیگر نقش اول مرد
یازدهمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر|۱۳۷۱
بندر مه آلود
رد پای گرگ
۱۳۷۸ مرد بارانی
۱۳۸۲ شهر زیبا بهترین بازیگر نقش مکمل مرد
۱۳۹۱ گناهکاران بهترین فیلم
۱۳۹۸ خروج بهترین بازیگر نقش اول مرد

جشن سینمای ایران

سال فیلم رده
۱۳۷۹ مرد بارانی تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول مرد جشن سینمای ایران|بهترین بازیگر نقش اول مرد
۱۳۸۲ رقص در غبار
۱۳۸۳ شهر زیبا

جشن حافظ

سال فیلم رده
۱۳۷۹ چشم‌هایش بهترین بازیگر مرد سینما
۱۳۸۲ رقص در غبار
۱۳۸۴ شهر زیبا
۱۳۹۳
گناهکاران
بهترین فیلم
بهترین کارگردانی
بهترین بازیگر مرد سینما
جایزه ویژه هیئت داوران

جشنواره سینمایی سپاس

سال فیلم رده نتیجه
۱۳۵۲ خاک بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برنده

جشنواره فیلم آسیا پاسیفیک

سال فیلم رده نتیجه
۲۰۰۳ رقص در غبار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برنده

جشنواره بین‌المللی فیلم مسکو

سال فیلم رده نتیجه
۲۰۰۳ رقص در غبار جایزه ویژه هیئت داوران برنده

جشنواره بین‌المللی فیلم هند

سال فیلم رده نتیجه
۲۰۰۴ شهر زیبا جایزه ویژه هیئت داوران برنده

جشنواره بین‌المللی فیلم حراره

سال فیلم رده نتیجه
۲۰۰۱ چشم‌هایش بهترین بازیگر مرد برنده

گفتاورد

فرامرز قریبیان در نشست مطبوعاتی فیلم «خروج» از خداحافظی خود از دنیای بازیگری خبر داد.
به گزارش خبرنگار سینمایی خبرگزاری صبا، قریبیان شامگاه ۱۸ بهمن ماه در نشست خبری فیلم ابراهیم حاتمی کیا گفت: هنوز هم عقیده دارم که «خروج» بهترین کار من است. در این سال‌ها خیلی از کارها را رد کردم ولی وقتی فیلمنامه این فیلم را خواندم خواستم در آن حضور داشته باشم چون می‌خواستم با کار خوب به بازیگری خود پایان دهم.
این بازیگر پیشکسوت تاکید کرد که با این فیلم از دنیای بازیگری خداحافظی می‌کند که این موضوع اعتراض حاضران را به دنبال داشت و از وی دلیل این تصمیم را خواستند که قریبیان توضیح داد: دیگر حوصله غرض ورزی های مسئولان سینما را ندارم و این کار آخر من خواهد بود.
وی ادامه داد: مسایل پشت پرده‌ای است که به گوش ما هم می‌رسد. من اصلا در جشنواره‌ها شرکت نمی‌کردم ولی به‌دلیل اتفاقات اخیر که در این دو سه روز افتاده است، آمده‌ام. اگر فیلم را از آرای مردمی درآوردند چرا سانس فوق‌العاده برای آن می‌گذارند؟ امسال تنها به‌دلیل اتفاقات اخیر به جشنواره آمده‌ام.
قریبیان افزود: در زمانی که فیلم «عصبانی نیستم» رضا درمیشیان در جشنواره حضور داشت، جزو داورها بودم و جایزه برای نوید محمدزاده بود که در نهایت به شخص دیگری دادند. حتی بعد از آن به کافه سینما هم گفتم که صدای ضبط شده من را منتشر کنند که در این باره مصاحبه کرده بودم منتشر کنند. به من گفتند که از مجلس گفته‌اند که اگر فیلم «عصبانی نیستم» را تحویل بگیریم، جشنواره را به هم می ریزیم! اصلا چه ربطی به مجلس دارد این مسایل.
این بازیگر پیشکسوت بیان کرد: در آن سال رضاداد دبیر جشنواره بود و بعد از آن در سال بعد فیلم پسرم را که تهیه‌کننده آن بودم اصلا به جشنواره راه ندادند.[۱]


پانویس

  1. «خداحافظی فرامرز قریبیان از بازیگری/ حوصله غرض ورزی مسئولان را ندارم». دریافت‌شده در ۲۶ آبان ۱۴۰۳.