محمد نوری
محمد هدایت نوری (زادۀ ۱ دی ۱۳۰۸ – درگذشت: ۹ مرداد ۱۳۸۹) مشهور به محمد نوری، خواننده، مدرس آواز، ترانهسرا و موسیقیدان ایرانی بود که در زمینهٔ موسیقی آوازی با سبک لایت کلاسیک فعالیت داشت.
او در ششمین همایش چهرههای ماندگار در سال ۱۳۸۵ بهعنوان چهره ماندگار عرصه موسیقی برگزیده شد؛ همچنین او دارای نشان درجه یک فرهنگ و هنر بوده است. نوری طی پنج دهه (دهههای چها تا هشتاد شمسی) فعالیت هنری، قطعات ماندگاری اجرا کرد و یکی از چهرههای برجسته موسیقی دوران معاصر ایران شناخته میشود.
او از جمله خوانندگانی است که بخش قابل توجهی از آثار او با مضامین ملی- میهنی و اجتماعی همراه است؛ ترانههایی چون «جان مریم»، «شالیزار»، «ایران»، «جمعه بازار» و «واسونک» از جمله این موارد است که میان مردم جزء آثار پرمخاطب و پرخاطره یاد میشود؛ افزونبر اینها، قطعه «سفر به وطن» با شعری سرودۀ نادر ابراهیمی، یکی دیگر از آثار فاخر ملی-میهنی بهشمار میآید که تاکنون نیز میان مردم بهعنوان یک اثر ماندگار و خاطرهانگیز یاد میشود.
محمد نوری در میان نسلهای مختلف ایران بهعنوان صدایی آشنا و خاطرهانگیز شناخته میشود. سبک او تأثیری ماندگار در موسیقی پاپ و آوازی ایران گذاشته و آثار میهنیاش همچنان در رسانهها و اجراها مورد استناد قرار میگیرد؛ افزونبر بسیاری از خوانندگان مطرح پاپ ایران از شاگردان محمد نوری بودهاند
محمد نوری پس از مدتها مبارزه با بیماری سرطان، در شامگاه ۹ مرداد ۱۳۸۹ در بیمارستان جم تهران درگذشت. پیکر او در قطعهٔ هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
زندگی و تحصیلات
محمد نوری در روز ۱ دی ۱۳۰۸ در رشت به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را گذراند و سپس در دانشگاه تهران در رشته زبان و ادبیات انگلیسی تحصیل کرد. او همچنین در رشته مبانی تئاتر در دانشکدهٔ علوم اجتماعی نیز تحصیل کرده است.
فعالیت هنری
از همان دوران نوجوانی، محمد نوری به خواندن اشعار نوینی بر موسیقیهای روز و قطعات آوازی کلاسیک پرداخت. در دههٔ بیست شمسی، که فضای شعر و موسیقی جوانان دستخوش تغییرات و تجربههای تازه بود، او نیز در آن فضا فعالیت خود را آغاز کرد.
او آواز را نزد اساتیدی چون اسماعیل مهرتاش فراگرفت. تئوری موسیقی، سلفژ و نوازندگی پیانو را نزد سیروس شهردار و فریدون فرزانه آموخت. در زمینهٔ آواز کلاسیک نیز از آموزشهایی نزد اولین باغچهبان و فاخره صبا بهره برد. سبک آواز او تحت تأثیر اساتیدی چون حسین اصلانی، ناصر حسینی و محمد سریر بود. در طول دوران کاری خود، محمد نوری بیش از ۳۰۰ قطعهٔ آوازی اجرا کرد.
پس از انقلاب اسلامی
پس از انقلاب ۱۳۵۷، مدتی فعالیت هنری او کُند شد یا نیمهتعطیل بود؛ اما در سال ۱۳۶۸ با آلبوم «در شب سرد زمستانی» به آهنگسازی فریبرز لاچینی و مشارکت احمدرضا احمدی بازگشت. سپس آلبوم «آوازهای سرزمین خورشید» نیز منتشر شد که نشان از استمرار فعالیت او در دهههای بعدی داشت.
بخش قابل توجهی از آثار او با مضامین میهنی یا اجتماعی همراه است؛ از جمله ترانههایی مانند «جان مریم»، «شالیزار»، «ایران»، «جمعه بازار» و «واسونک». او افزونبر خوانندگی، به ترجمه مقالات، سرودن اشعار برای ترانه و تدریس آواز نیز پرداخت. در سالهای پایانی زندگی، گاهی کنسرتهایی خیریه برگزار میکرد.
سبک موسیقی
سبک او در موسیقی را لایت کلاسیک معرفی کردهاند. او معتقد بود موسیقی زبان جهانی است و باید توانایی برقراری ارتباط با عموم مردم را داشته باشد، نه صرفاً به مخاطب آگاهتر. تلفیق شعر معاصر، ملودیهای ساده اما تأثیرگذار و اجرای صدای نسبتاً گرم و نزدیک به مخاطب، از مشخصههای آثار اوست.
افتخارات و جوایز
- جایزه «خورشید طلایی (۵۰ سال صدای متفاوت و ماندگار)» از جشنواره مهر در سال ۱۳۷۸.
- رتبهٔ «هنرمند درجهٔ یک» از شورای عالی ارزیابی کشور و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
- «چهره ماندگار» توسط رسانهها و سازمانهای فرهنگی در سال ۱۳۸۵.
آلبوم
- جان مریم ( از مشهورترین آثارش است که آهنگ آن را خود او ساخته است.)
- در شب سرد زمستانی
- آوازهای سرزمین خورشید
- دلاویزترین
- در ماه باران
- جاودانه با عشق
- شکوفه خاطرات
- چراغی در افق
- شکوفه در شکوفه
- جلوههای ماندگار
پیوند به بیرون