منصور ارضی

از یاقوت
منصور ارضی
زمینه فعالیتمداحی
ملیتایرانی
تاریخ تولد۱ اردیبهشت ۱۳۳۲ ‏(۷۲ سال)
محل تولدتهران
محل زندگیتهران
خویشاوندان سرشناسابوالفضل بختیاری (داماد)


منصور ارضی با لباس رزم در جبه‌های جنگی

منصور ارضی‌فر (زادهٔ ۱ اردیبهشت ۱۳۳۲ در تهران) معروف به حاج منصور ارضی مداح اهل ایران است. وی پایه‌گذار مکتبی نوین در مداحی و روضه‌خوانی سیاسی و از مؤسسان جریانی موسوم به «نوسازی فرهنگی حزب‌الله» است. منصور ارضی یکی از داغ‌ترین منابر مداحی و مرثیه‌خوانی را در جبهه‌های جنگ بر پا می‌کرد و معروف‌ترین پایگاه وی نیز در میان رزمندگان جبهه «دوکوهه» قرار داشت.

نویسندگان وبسایت‌ منصور ارضی از ایشان با عناوینی نظیر «پیر دیر عشاق» و «بلبل شهدای جبهه‌های حق» یاد می‌کنند. ابوالفضل بختیاری از مداحان پیشکسوت، داماد حاج منصور ارضی است.

منصور ارضی در مراسم وداع با پیکر شهید ابراهیم رییسی گفت که ایشان از من خواسته بودند من پیکرش را غسل دهم.

آغاز مداحی‌گری

حاج منصور ارضی مداحی را از ۵ سالگی زیر نظر عمویش حسن ارضی آغاز کرد. سید علی میرهادی، حاج شیخ محمود نجفی، آیت‌الله شاه‌آبادی و حاج محمود تحریری از اساتید منصور ارضی در مداحی و روضه‌خوانی بودند.

با شروع جنگ تحمیلی در جبهه‌های جنگ به‌عنوان مداح و برگزار کننده دعای کمیل با هدف ایجاد انگیزه برای جوانان حاضر در صحنه نبرد به فعالیت پرداخت. یکی از معروف‌ترین آن مراسمات برگزاری دعای کمیل در منطقه دوکوهه به شمار می‌آید.

ارضی از سال ۱۳۶۰ با فعالیت در مسجد شهدا و مسجد ارک از مداحان نوظهور ایران قلمداد شد.[۱] بیشترین معروفیت منصور ارضی مربوط به سال‌های پیروزی انقلاب اسلامی است. وی در دهه ۷۰ به اوج شهرتش رسید و با به راه انداختن موجی نوین در سبک و سیاق مداحی و آمیختن مجالس ذکر مصیبت مذهبی با انتقادات سیاسی، بنیان‌گذار مکتبی شد که از دل آن مداحانی نظیر محمدرضا طاهری، سعید حدادیان، محمود کریمی، علیرضا هلالی، عباس شاهی، حسن حسین‌خانی، مصطفی روحانی و حسین سازور پدید آمدند.

شیوه مداحی‌گری

منصور ارضی از جمله پیشگامان و پایه‌گذاران ورود مداحی به عرصه‌های سیاسی به شکل امروزه در هیئت‌های مذهبی است. این شیوه از مداحی پس از انتقادات منصور ارضی به جریان دوم خردادی پا گرفت. وی در خصوص ارتباط سیاست و مداحی در مکتب فکری خود معتقد است:

«سیاست ما عین مداحی ماست. امام این را می‌گوید. مدرس هم می‌گوید سیاست ما عین دیانت ماست. دین ما چیست؟ به ما بگویید. دین ما عاشورای ماست. سیاست عین عاشوراست. یعنی همه حرکت‌های امام حسین(ع) سیاسی بوده، اما سیاسی‌کاری نبوده است». وی درباره دیدگاه کسانی که مخالف روش وی در مجلس‌داری اهل بیت هستند، چنین می‌گوید: «اینها می‌گویند روضه امام حسین(ع) باید تعزیه‌ای باشد. برای اینها خوب است؛ اما تعزیه‌‌ای که به کسی برنخورد! اما اگر امام حسین(ع) را برای مردم ترسیم کردی، واکنش نشان می‌دهند».

ارضی شدیداً قائل به قیاس انقلاب با صدر اسلام بوده و بر این باور است که «تمام وضعیت زمان اهل‌ بیت، لحظه ‌به ‌لحظه در زندگی ما پیاده می‌شود. یعنی اتفاقاتی که افتاده، همه را یک‌جا می‌بینیم؛ در انقلاب همه را دیدیم. یک موقع شرح آن وقایع، تاریخ اسلام را می‌خواندیم، حال به عینه می‌بینیم. حالا اگر امیرالمؤمنین(ع) نیست، نایب‌اش هست. امام راحل و حضرت آقا هستند. قوه قضائیه را می‌بینیم؛ همه مسئولان را می‌بینیم؛ زبیر و ابوموسی اشعری‌ها را می‌بینیم؛ عبدالله‌ بن ‌زبیر را هم می‌بینیم. هیأت‌های ظاهری اشخاص مد نظرم نیست».

تأسیس گروه نوسازی معنوی حزب‌الله

خوش‌وبش منصور ارضی با مقام معظم رهبری

منصور ارضی پس از پایان جنگ تحمیلی با همکاری حسین‌الله کرم، محمدرضا نقدی و محمدباقر ذوالقدر گروهی را با نام «نوسازی معنوی حزب‌الله» تأسیس کرد که در سال‌های اخیر به «گروه فشار» معروف شده است. وی با تشکیل جلساتی تحت عنوان «نوسازی معنوی حزب‌الله»، تلاشی را در جهت تهییج و تشجیع جوانان آرمان‌خواه و ارزشی برای مقابله با موج فرهنگی جدیدی که دولت سازندگی را عامل به‌راه‌انداختن آن می‌دانستند، آغاز کردند.

نیروهای این گروه از سوی مقامات دولت سید محمد خاتمی متهم به نقش‌آفرینی فعال در ماجرای کوی دانشگاه در سال ٧٨، حمله به سینما قدس در سال ٧٤ و محاصره فرودگاه خرم‌آباد در سال ٧٩ شدند.

حاشیه‌های سیاسی

اظهارنظر‌های سیاسی منصور ارضی از اواخر دولت دوم آقای هاشمی رفسنجانی شروع شد. اعتراضات و انتقادات صریح او به شخصیت‌های سیاسی از جمله محمدباقر قالیباف، سید محمد خاتمی، هاشمی رفسنجانی، عطاالله مهاجرانی و هاشم آقاجری بوده است. اوج این اعتراضات در محرم سال ۷۷ که مصادف با نخستین سالگرد روی‌کارآمدن دولت اصلاحات بود اتفاق افتاد.

اولین رویاروی متقابل حاج منصور ارضی با جریان دوم خردادی و اصلاح‌طلبان در سال ۱۳۸۱ زمانی اتفاق افتاد که هاشم آغاجری استاد دانشگاه تربیت مدرس حکم اعدام گرفته بود. آن زمان آغاجری به‌علت سخنرانی با عنوان «پروتستانیزم اسلامی و دکتر شریعتی» به سب‌النبی محکوم شده بود و حکم اعدام گرفته بود. هم زمان نسبت به این حکم اعتراضات گسترده‌ای در دانشگاه‌هایی نظیر دانشگاه امیرکبیر و دانشگاه تهران آغاز شد. در آن زمان بود که منصور ارضی، او را «حرام‌زاده» خطاب کرده بود. همین امر موجب شده بود که برخی دانشجویان نسبت به سخنان ارضی انتقاد کنند.

ارضی بیش از این در ۲۱ ماه رمضان سال۱۳۷۵ زمانی‌ که زمزمه‌های حضور عبدالله نوری در انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری شنیده می‌شد، ایشان را مورد نقد قرار داده و گفته بود:

«اگر نوری بخواهد کاندیدا شود، می‌دهیم حسابش را برسند.»

منصور ارضی در روزهای آخر ریاست جمهوری سید محمد خاتمی، مردم را برای رأی دادن به محمود احمدی‌نژاد دعوت می‌کرد و در سفرهای استانی محمود احمدی‌نژاد نیز شرکت داده می‌شد. وی گفته بود:

«به اونی که مورد نظر رهبر است باید رای بدهید و اگر ندهید اشک‌هایی را که ازتون گرفتم حلال نمی‌کنم!»

با آغاز دولت اصولگرای احمدی‌نژاد و سکوت نسبی اصلاح‌طلبان، کار منصور ارضی به انتقاد و بعضاً توهین به مخالفان و منتقدان احمدی‌نژاد کشید؛ تا جایی که به محرومیت دوساله ایشان از مداحی در محضر رهبر انقلاب در حسینیه امام خمینی(ره) منجر شد.

انتخابات پرحاشیه سال ۱۳۸۸ که با کلید واژه «فتنه» همراه شد دستمایه فصل جدیدی از فعالیت‌های سیاسی منصور ارضی قرار گرفت. این بار نوبتِ اطرافیان محمود احمدی‌نژاد بود که به «جریان انحرافی» شناخته می‌شدند و سرانجام به شخص خود رییس دولت اصولگرایان محمود احمدی‌نژاد رسید. در این دوره کار به شکایت معاونت حقوقی دفتر رییس‌جمهور از حاج منصور ارضی به دلیل «یهودی صفت خواندن اسفندیار رحیم مشایی و تهید به کشتنش» کشید.

سخنان منصور ارضی درباره هاشمی رفسنجانی و حسن روحانی

با پیروزی جریان میانه‌رو و معتدل نزدیک به اصلاح‌طلبان در انتخابات ریاست‌جمهوری یازدهم، در ۲۴ خردادماه، نوبت به هاشمی رفسنجانی سوژه سال‌های دور حاج منصور، رسید. وی در عصر سه‌شنبه ۲۳ مهرماه ۱۳۹۲، با اشاره به انتشار خاطره‌ٔ هاشمی رفسنجانی از امام خمینی(ره) در خصوص حذف شعار «مرگ بر آمریکا»، در پایگاه اطلاع‌رسانی‌اش، او را «پیر کفتار» خواند و گفت که «ان شاء‌الله خداوند خبر مرگش را برساند». ارضی ادامه داد که «این فرد اظهارات نادرستی درباره حذف شعار مرگ بر آمریکا می‌کند و عده‌ای از اطرافیان پول‌پرست و بی‌غیرتش از او حمایت می‌کنند».

پس از ارتحال آیت‌الله هاشمی رفسنجانی برخی از چهره‌های تندرو اصولگرا شروع به طرح جملات کنایه‌آمیزی درباره نحوه فوت هاشمی رفسنجانی کردند. منصور ارضی در منبر دعای روز عرفه با اشاره به اقدامات مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی و برنامه‌های دولت حسن روحانی گفته بود:

«اون یارو آخرش در استخر مرد، این یارو هم آخرش در استخر می‌میرد.»

منصور ارضی وقتی که مجلس دهم با اکثریت لیست اصلاح‌طلبان تهران روی کار بود در یکی از سخنرانی‌های جنجالی‌اش در مراسم دعای عرفه به احمد مازنی نماینده تهران گفته بود: «مرتیکه پفیوز در لباس روحانیت این حرف را زده است و نماینده فرهنگی آن مجلس خراب‌شده هم هست!»

حمایت از شهید ابراهیم رئیسی در انتخابات

منصور ارضی در حال بوسیدن دست ابراهیم رییسی

منصور ارضی یکی از حامیان اصولگرا‌یان از جمله شهید خدمت سید ابراهیم رئیسی نیز بود وی یکی از افرادی بود که به‌عنوان ستاد حامی انتخاباتی ابراهیم رئیسی حمایت مداحان از رئیسی را اعلام کرد. اما می‌گفت ترجیح می‌دهد رئیسی در قوه قضاییه بماند. او قبل از انتخابات گفته بود:

برای نیرو‌های انقلابی دعا میکنم، اما از کسی حمایت نمیکنم و دلسوزانه می‌گویم، آیت الله ‎رییسی در دستگاه قضا حکم، ولی فقیه را دارد و اقداماتش در مبارزه با مفسدین خوب بوده است و حیف و بهتر است در همین مسئولیت خطیر که به خوبی عهده دار آن است، بماند.

سخنان منصور ارضی درباره حجاب

پس از بلوای ۱۴۰۱، گشت ارشاد‌ها عملاً از سطح شهر جمع شدند. این روز‌ها برخی چهره‌های اصولگرا طی سخنرانی‌هایشان نسبت به حجاب زنان در خیابان انتقاد کرده‌اند. ارضی گفته بود: «آقا جان، این بی‌حجابی‌ها داره ما رو می‌کشه، داره خفه‌مون میکنه! شرمندتیم که هم باید هم برای حسین و اجدادت گریه کنی و هم برای ما..!»

به‌گفتۀ منصور ارضی مداح، از زمانی که دسته‌جات عزاداری در خیابان‌ها کم شد، بی‌حجاب‌ها و افراد ناجور راهپیمایی می‌کنند. باید دسته‌های عزاداری دوباره راه بیفتد و برای این حضور باید برنامه‌ریزی داشت.

او در یک رویداد که به‌تازگی برگزار شده گفته است: «مداح می‌تواند جلوی نظام بایستند اما وقتی پای این نظام ۳۰۰ هزار خون ریخته است، نظام برنمی‌گردد اما آبروی ما ریخته می‌شود و باید بدانیم گاهی با اعمال و رفتار و خواندن خود آبروی امام حسین را می‌بریم. امام حسین با ما زندگی می‌کنند اما ما با ایشان زندگی نمی‌کنیم.»

مراسمات و محافل

از جمله معروف‌ترین محافل منصور ارضی برگزاری مرثیه‌خوانی در اواخر تابستان در حرم امام رضا(ع) است. مراسم دعای کمیل در آرامگاه شاه‌عبدالعظیم و زیارت عاشورا سه شنبه‌ها در «حسینیه صنف لباس‌فروشان تهران» و اجرای مراسم هفتگی در «حسینیه بِیت الزهرا» و «حسینیه چمنی» هم ازجمله فعالیت‌های ثابت ارضی از دهه ۸۰ تا به حال به‌شمار می‌روند.[۲]

گفتاورد

ناصر نقویان از سخنرانان سابق مراسم دهه اول محرم در بیت رهبری بود. نقویان، چهارشنبه شب در اولین جلسه از برنامه اتاق «هاشمی بدون سانسور» در کلاب هاوس، خاطره ای ناگفته از یکی از شبهای محرم که در بیت رهبری سخنرانی داشته، بیان کرد. در این خاطره، نقویان از گفتگویی که بعد از پایان مراسم و در هنگام شام بین محمود کریمی (مداح آن شب) و رهبر انقلاب پیرامون حاج منصور ارضی درگرفت می گوید:
یکی از شبهای دهه اول محرم که در مراسم بیت رهبری سخنران بودم بعد از پایان مراسم به اتاقی برای صرف شام رفتیم. رسم بود که سخنران در کنار رهبری و مداح مراسم هم کنار سخنران می نشست.
مداح آن شب آقای محمود کریمی بود. وقتی رهبری نشست، آقای کریمی دو دستش را روی میز جلوی رهبری گذاشت و آرام به ایشان گفت: آقا حال حاج منصور مساعد نیست برای ایشان دعا کنید.
رهبری همین که این حرف را شنیدند با ناراحتی و صدای بلند به نحوی که ۷-۸ آن طرف تر هم شنیدند گفتند: چرا آقای ارضی بالای منبر درباره آقای هاشمی اینگونه حرف میزند مگر نمیداند من ناراحت میشوم؟!
رهبری دیگر چیزی نگفتند. حتی یک کلمه نگفتند خدا ایشان را شفا بدهد و ... . محمود کریمی هم رفت و سرجایش نشست.[۳]


پانویس

  1. «معرفی منصور ارضی». دریافت‌شده در ۲۷ مرداد ۱۴۰۳.
  2. «معرفی منصور ارضی». دریافت‌شده در ۲۷ مرداد ۱۴۰۳.
  3. «وقتی رهبر انقلاب از صحبتهای منصور ارضی درباره هاشمی رفسنجانی عصبانی شدند». دریافت‌شده در ۸ آبان ۱۴۰۳.

پیوند به بیرون