ماجراهای داستان بلند «تالار پذیرایی پایتخت» نوشته محمدعلی گودینی، در یکی از روستاهای استان کرمانشاه و تهران می‌گذرد. این داستان، از این نظر که به یکی از مفاد شش‌گانه به اصطلاح «انقلاب سفید» محمدرضا شاه- به دستور دولت وقت آمریکا- یعنی اصلاحات ارضی و تأثیر آن بر کشاورزی و اوضاع اجتماعی و اقتصادی ایران پرداخته، تاکنون در نوع خود بی‌نظیر است.
نویسنده در قالب پیرنگی ساده و سرراست، بدون قهرمان‌پروری و با بی‌تعصبی، نشان می‌دهد که اجرای ناقص و بی‌پشتوانه اصلاحات ارضی، نه فقط باعث بهبود کشاورزی و زندگی کشاورزانِ مشمول این طرح نشد، بلکه کشاورزی کشور را به قهقرا برد؛ و باعث کوچ گسترده روستائیان به شهرهای بزرگ، خاصه تهران، ایجاد پدیده حاشیه‌نشینی، توأم با فقر، فساد، فحشا، اعتیاد، دزدی و ناامنی و ناهنجاری‌های فرهنگی، از جمله هویت‌باختگی شد. این اثر، عمدتاً جنبه اجتماعی- فرهنگی دارد و جز اشاراتی کوتاه، به مسائل سیاسی آن دوران به‌طور خاص نپرداخته است.
داستان انقلاب در ایران و جهان (کتاب)
.jpg) تصویر جلد کتاب | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | محمدرضا سرشار |
| موضوع | ادبیات انقلاب اسلامی |
| سبک | رمان |
| زبان | فارسی |
| تعداد صفحات | ۳۴۴ |
| قطع | رقعی |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی |
| تاریخ نشر | ۱۴۰۲ |
| شابک | ۹۷۸۶۰۰۱۰۸۵۵۹۸ |
| وبسایت ناشر | https://poiict.ir |
داستان انقلاب در ایران و جهان اثر محمدرضا سرشار است که توسط سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شده است.
این کتاب به بررسی و تبیین مسائلی در زمینه داستان حوزه ادبیات انقلاب اسلامی می‌پردازد.
نویسنده
محمدرضا سرشار (زادهٔ ۲۳ خرداد ۱۳۳۲ در کازرون) با نام مستعار «رضا رهگذر» نویسنده و داستان‌نویس، گوینده و مجری رادیو و تلویزیون است. او از سال ۱۳۶۰ تا سال ۱۳۸۴ اجرای برنامه رادیویی قصه ظهر جمعه را برعهده داشت. در سال ۱۳۸۵ از سوی شورای ارزشیابی هنرمندان و نویسندگان مستقر در وزارت ارشاد، برای مجموعه فعالیت‌های ادبی سرشار، گواهینامه درجه یک هنری داده شد.
سرشار فعالیت‌های بسیاری در زمینه داستان‌نویسی و آموزش آن، نقد ادبی و داوری آثار ادبی انجام داده و کتاب‌های مشهوری همانند آنک آن یتیم نظر کرده و مهاجر کوچک را در کارنامه آثار خود دارد. سرشار برای نگارش کتاب تشنه دیدار برگزیدهٔ اولین دورهٔ کتاب سال ایران شد.
رهبر انقلاب اسلامی، آیت‌الله خامنه‌ای به مناسبت فعالیت‌های محمدرضا سرشار، در دستخطی خطاب به وی نوشتند: «آقای سرشار حق بزرگی بر ادبیات انقلاب دارند».
معرفی کتاب
محمدرضا سرشار که از نویسندگان نام‌آشنای ادبیات انقلاب است، در کتاب حاضر تلاش دارد با نگاهی تحقیقی به پرسش‌های اصلی در حوزه داستان انقلاب پاسخ گوید. هرچند ادبیات انقلاب طی دهه‌های مختلف رشد کمی و کیفی خود را تجربه کرده و از این رهگذر، نویسندگان و استعدادهای جوانی را به مخاطبان معرفی کرده است، اما به نظر می‌رسد در قبال برخی از پرسش‌های اساسی و اصلی درباره چیستی این حوزه ادبی سکوت کرده است.
طی سال‌های گذشته پایان‌نامه‌ها و مقالات متعددی در حوزه ادبیات انقلاب در دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقی منتشر شده که عموماً با بررسی آثار نویسندگان این حوزه بوده است؛ به همین دلیل برخی از پژوهشگران معتقدند با توجه به اینکه ادبیات انقلاب قابلیت تبدیل شدن به یک سبک ادبی دارد، لازم است مباحث پژوهشی درباره چیستی و چرایی تولد این نوع ادبی مورد بررسی بیشتری قرار گیرد.
با در نظر گرفتن این موضوع، کتاب داستان انقلاب در ایران و جهان تلاش دارد به برخی از پرسش‌ها پاسخ داده و تمایز و تفاوت ادبیات انقلاب با دیگر گونه‌های ادبی را برشمارد.
محتوای کتاب
فصل اول: رمان انقلاب چیست؟ رمان چیست؟ تعریف هگل و پیروان او از رمان، تا چه حد قابل پیروی است؟ آیا رمان، یک‌گونه ادبی صرفاً ماهوی است؟ تعاریف مبتنی بر جنبه ساختاری رمان آیا رمان یک قالب کاملاً تازه و متعلق به عصر جدیدی است؟ سیر تحولات رمان در طول زمان اومانیسم و انسان پروبلماتیک آیا قهرمانان رمان‌های دینی بی‌مسئله‌اند؟ کدام انسان، کدام عصر و کدام حماسه جدید؟ آیا رمان با درون‌مایه‌های دینی از اساس غیرقابل‌جمع است؟ آیا وظیفه رمان تفکر در باره وجود و کشف معمای «من» است؟ رمان کدام انقلاب؟ محدوده زمانی و مکانی انقلاب اسلامی ایران چیست؟ منظور از رمان انقلاب چیست؟
فصل دوم: مروری بر دوازده داستان در ارتباط با انقلاب‌های فرانسه و روسیه، شامل داستان دو شهر، بینوایان، نود و سه، مادر، پاشنه آهنین، ما، گذر از رنج‌ها، دن آرام، ظلمت در نیمروز، قلعه حیوانات، ۱۹۸۴، دکتر ژیواگو. اجمالی از انقلاب‌های فرانسه و روسیه.
فصل سوم: بررسی چهارده داستان بلند و رمان در باره انقلاب اسلامی ایران، شامل زنده‌باد مرگ، ترکه‌های درخت آلبالو، مدار صفر درجه، اسیر زمان، سال‌های بنفش، لاله برافروخت، قطار ۵۷، اسماعیل، گرگ سالی، تالار پذیرایی پایتخت، فصل کبوتر، خلوت مدیر، لحظه‌ها جا می‌مانند، مفتون و فیروزه، نشانی روی آب و رد کبوتر.
فصل چهارم: برخی مختصات داستان‌های در باره انقلاب‌های فرانسه و روسیه، شامل: داستان‌های در باره انقلاب فرانسه، داستان‌های واقعیت‌گرای همسو با انقلاب روسیه، داستان‌های واقعیت‌گرای ضدانقلابی، داستان‌های علمی - تخیلی در باره انقلاب روسیه، گزارشی اجمالی از داستان‌های ایرانی منتشره در باره انقلاب، وجوه مشترک داستان‌های انقلاب ایرانی.
