علی انسانی
| مداح و شاعر آیینی | |
 | |
| زمینه فعالیت | نوحه‌سرایی |
|---|---|
| ملیت | ایرانی |
| تاریخ تولد | ۱۳۲۶ (۷۷–۷۸ سال) |
| محل تولد | کاشان |
| محل زندگی | تهران |
| پیشه | بازاری (برنج‌فروش) |
| شاگردان | احمد واعظی و سید مهدی میرداماد |
علی انسانی (زادهٔ ۱۳۲۶ در کاشان)، از شاعران و مداحان ایرانی است. او در سال ۱۳۳۳ به تهران عزیمت کرد و در بازار تهران به شغل برنج‌فروشی مشغول شد. وی ورزش زورخانه‌ای را ادامه داد و امروزه یکی از مشهورترین شاعران و مداحان ایرانی به‌حساب می‌آید.
زندگی‌نامه
علی انسانی در ۱۵ خرداد ۱۳۲۶ در کاشان متولد شد و در سال ۱۳۳۳ به همراه خانواده‌اش به تهران مهاجرت کرد. او تحصیلات خود را در تهران ادامه داد و از همان دوران جوانی به محافل ادبی و آیینی راه یافت. وی ابتدا به شغل فرش‌فروشی و سپس برنج‌فروشی در بازار تهران مشغول شد و همزمان به صورت حرفه‌ای ورزش زورخانه‌ای را دنبال کرد، تا جایی که در سال ۱۳۴۴ مقام اول کشوری را در چرخ زورخانه‌ای کسب کرد. پس از مخالفت با اجرای مراسم زورخانه‌ای در مقابل محمدرضا شاه، از فعالیت‌های ورزشی محروم شد. همچنین به‌دلیل حمایت از امام خمینی و فعالیت‌های سیاسی خود، در سال ۱۳۵۲ توسط ساواک دستگیر شد.
امروز او یکی از مداحان برجسته در حسینیه صنف لباس‌فروش‌های تهران به‌شمار می‌رود و علاوه‌بر مداحی، به شغل برنج‌فروشی نیز مشغول است؛ وی همچنین دبیر جشنواره شعر مباهله و مسئولیت‌هایی در ستاد مردمی مباهله برعهده دارد.
علی انسانی، از جمله مداحانی است که بارها در محافل رسمی و مذهبی بیت رهبری حضور داشته و به مداحی پرداخته است. او در مناسبت‌های مختلفی از جمله ایام محرم و فاطمیه در مراسم‌های عزاداری بیت مقام معظم رهبری، با خواندن نوحه و مرثیه‌سرایی، جایگاه ویژه‌ای به عنوان مداحی برجسته پیدا کرده است. سبک مداحی او که همواره با ادبیات غنی و معنوی همراه است، توجه بسیاری را به خود جلب کرده و از این طریق به تربیت و تشویق نسل‌های جدید مداحان نیز پرداخته است. او توانسته است تا نسلی از مداحان را تربیت کند که مهم‌ترین آنان، احمد واعظی، محمود کریمی، سید مهدی میرداماد، سعید حدادیان و محمدرضا طاهری هستند.
آثار
علی انسانی آثار متعددی را به انتشار رسانده است. یکی از آثار مهم او، کتاب «چراغ صاعقه» است که در سال ۱۳۶۵ منتشر شد. کتاب «یک عمر» نیز از آثار دیگر اوست که در آن به گردآوری غزل‌های صائب تبریزی پرداخته شده و اولین بار در سال ۱۳۷۹ به چاپ رسید. انسانی در کتاب «چهارخیابان باغ فردوس» به بررسی و تصحیح منظومه عاشورایی الهامی کرمانشاهی پرداخته است. مجموعه‌های شعری او شامل «گل و گلاب»، «دل سنگ آب شد» و «یک دم» هستند. از دیگر آثار او، کتاب «رخصت» با موضوع اشعار زورخانه‌ای است که در سال ۱۳۹۹ منتشر شد. کتاب «ماهی دریا کباب شد» نیز از آثار دیگر اوست که هنوز به چاپ نرسیده است.
شعر
گزارش شده که او اولین اشعار خود را در ۱۶ سالگی سروده است، اما تا سن ۲۵ سالگی کمتر کسی از استعداد شاعری‌اش آگاه بود. سبک شعری‌اش ترکیبی از سبک اصفهانی (هندی) با عراقی است و بیشتر در مدح و مرثیه پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت او شعر سروده است. او از قالب‌هایی مانند قصیده، مثنوی، غزل، رباعی و قطعه استفاده کرده است. مهدی شجاعی معتقد است که اشعار انسانی توانسته بین فنون ادبی و جاذبه مخاطب تعادل برقرار کند، به گونه‌ای که هم عاطفی و هم هنری هستند. اشعار او در کتاب‌هایی همچون «گل و گلاب»، «دل سنگ آب شد» و «یک دم» به چاپ رسیده است.
از میان اساتید او در زمینه شعر، می‌توان به امیری فیروزکوهی، ابوتراب جلی، خلیل سامانی، پارسا تویسرکانی، محمدعلی فتی، خوشدل تهرانی، قدسی مشهدی، مهرداد اوستا، ریاضی یزدی و مشفق کاشانی اشاره کرد.
گفتاورد
علی انسانی دربارهٔ شعر آیینی و نوکری اهل‌بیت (ع) می‌گوید:[۱]
عقیده دارم شعر مذهبی را نباید از ادبیات فارسی خارج دانست و تفکیک شعر آیینی و غیرآیینی درست نیست. خیلی‌ها شعر مذهبی ندارند؛ اما اعتقادشان پابرجاست. معتقدم غلام اهل‌بیت علیهم السلام سرور جهانیان است و جوانان آگاه، باصفا و زلال که به این وادی آمده‌اند، باید حمایت شوند؛ چون جوانی که در فکر شغل، خانه، ازدواج و غیره است نمی‌تواند به‌راحتی بیندیشد و اشعار قوی بسراید.
انسانی دربارهٔ برخی مداحی‌ها و روضه‌خوانی‌های بدون مدرک و مستند معتقد است:[۲]
متأسفانه برخی به هر قیمتی می‌خواهند صدای ناله مردم را درآورند؛ اما اگر این مسئله با استناد و با حرمت توأم نبوده و با مقتل همراه نباشد، نه‌تنها مزدی نخواهد داشت، بلکه چوب (تنبیه) هم خواهد داشت.
پانویس
- ↑ «شناخت نامه حاج علی انسانی». ۱۹ خرداد ۱۳۰۴ش. دریافت‌شده در ۱۷ مرداد ۱۴۰۳ش.
- ↑ «شکوهمندی، عواطف و احساسات؛ دو بال پرفروغ ادبیات اهل‌بیت (ع)». ۲۳ شهریور ۱۴۰۲ش. دریافت‌شده در ۱۷ مرداد ۱۴۰۳ش.
