مشفق کاشانی

مشفق کاشانی
اطلاعات شخصی
تخلص	مشفق کاشانی
مشهور به	مشفق کاشانی
تاریخ تولد	۲۳ مرداد ۱۳۰۴ ‏(۹۹ سال)
ملیت	ایرانی
زبان مادری	فارسی
محل تولد	کاشان
تاریخ درگذشت	۲۸ دی ۱۳۹۳
اطلاعات هنری
حوزه فعالیت	شعر
علت شهرت	شاعر
آثار برجسته	صلای غم یا تضمین ۱۲ بند محتشم کاشانی

این نوشتار توسط گروه پژوهشگران یاقوت راستی آزمایی و تایید شده است.

عباس کی منش (زادهٔ ۲۳ مرداد ۱۳۰۴ در کاشان – درگذشت: ۲۸ دی ۱۳۹۳) معروف به مشفق کاشانی شاعر غزل‌سرای معاصر است. مشفق کاشانی ریاست هیئت‌مدیرۀ انجمن شاعران ایران را به عهده داشت. او در دورهٔ دوم همایش چهره‌های ماندگار در سال ۱۳۸۱، به‌عنوان چهره ماندگار در عرصۀ شعر و ادب انتخاب شد.

اگرچه مشفق، شاعری غزلسراست و این قالب با عاشقانگی و شاعرانگی پیوند دارد، اما شعرهای او نشان می‌دهد که بی‌توجه به مسائل روز جامعه نبوده است؛ او از کودتای ۲۸ مرداد تا فتنه‌های بعد از انقلاب اسلامی ایران، همواره درباره دین و سیاست شعر سروده است؛ همچنین او با شروع جنگ تحمیلی بارها در جبهه‌ها حاضر شد و به شعرخوانی برای رزمندگان پرداخت.

مشفق کاشانی به‌همراه برخی شاعران دیگر از جمله مهرداد اوستا، طاهره صفارزاده و سیدعلی گرمارودی از جمله چهره‌های برجسته‌‌ای در جریان انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی حضور داشتند و به همین دلیل ازسوی مجامع روشنفکری طرد می‌شدند.

تحصیلات و زیست هنری

مستند مشفق کاشانی

شعرخوانی مشفق کاشانی در حضور آیت‌الله خامنه‌ای سال ۱۳۸۷

عباس کی منش سال ۱۳۰۴ در کاشان متولد شد. او پس از پایان تحصیلات مقدماتی راهی تهران شد و تحصیلات خود را تا دریافت فوق لیسانس در رشته ی حسابداری و بودجه ادامه داد و پس از فارغ التحصیل شدن از دانشگاه تهران ۳۷ سال در آموزش و پرورش مشغول بود.

مشفق کاشانی با گسترش فعالیت‌های شعری‌اش، تخلص «مشفق» را برای خود برگزید و به‌دلیل اصالت کاشانی‌اش با نام «مشفق کاشانی» در جامعه ی ادبی شناخته شد. از نکات قابل توجه در طول سال های شاعری مشفق، می توان به دوستی اش با سهراب سپهری اشاره کرد و در واقع می‌توان مشفق کاشانی را نخستین راهنمای شعری سهراب نامید.

او به مدت ۲۰ سال، در شورای شعر دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همکاری کرد و همچنین تا پایان عمر، ریاست شورای شعر دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را به عهده داشت.

آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر انقلاب اسلامی، درباره او و اشعارش چنین گفته است:

جناب آقای مشفق هم از شعرای خوب زمان ما هستند. بنده البته از قدیم با بعضی از اشعار ایشان - در مطبوعات و اینها - آشنا بودم و شخص ایشان را هم که از اوایل انقلاب به اتفاق آقای حمید [سبزواری] و مرحوم شاهرخی و اینها، مکرر آقایان را زیارت می‌کردیم؛ غزل ایشان، غزل پخته و مضمون‌دار و خوش‌اسلوبی است؛ یعنی یکی از غزل‌سرایان برجسته‌ زمان ما جناب آقای مشفق هستند. علاوه بر جنبه‌ شعری محض، ۲ خصوصیت دیگر هم در آقای مشفق هست که قابل توجه است: یکی اینکه شعر ایشان در خدمت هدف‌ها قرار می‌گیرد؛ در خدمت هدف‌های دینی و هدف‌های انقلابی. نکته‌ دوم شخصیت خود ایشان است؛ ایشان یک انسان محترم و آراسته به اخلاق خوب، به رفتار خوب محسوب می‌شوند و ما در طول این حدود سی و چند سال که با ایشان آشنا هستیم و مرتبطیم و از ایشان شنیدیم و گاهی با ایشان نشست و برخاست کردیم، همیشه این رفتار را از ایشان ملاحظه کردیم.^[۱]

نکوداشت مشفق کاشانی در سال ۱۳۹۹

وزیر ارشاد دولت دهم در مراسم نکوداشت مشفق کاشانی

گسترۀ موضوعی اشعار

مشفق کاشانی از جمله شاعرانی بود که همواره اشعارش با مضمون هایی مذهبی چون دین، امامان معصوم و اعتقادات شیعه همراه بود. او تجربه های موفقی در زمینۀ شعر ولایی، دفاع مقدس، انقلاب اسلامی و ملی نیز دارد.

آثار

تاکنون شش مجموعه شعر با عناوین زیر از او منتشر شده است:^[۲]

صلای غم یا تضمین ۱۲ بند محتشم کاشانی
خاطرات
سرود زندگی
شراب آفتاب
آذرخش
آیینه خیال

همچنین تعدادی از مقالات ادبی و تحقیقی و عرفانی او در برنامه های صدای جمهوری اسلامی ایران مورد استفاده قرار گرفته است و کتاب های زیر در زمینه های مذهبی و ادبی و سیاسی از او منتشر شده است:

نقش بندان غزل
مجموعه شعر انقلاب از شاعران معاصر
سه مجموعه شعر درباره دفاع مقدس از شاعران معاصر
مجموعه شعر شهید با همکاری استاد شاهرخی
محمد(ص) در آیینه ی شعر فارسی
مدایح و مراثی درباره حضرت محم(ص) با همکاری استاد شاهرخی
آیینه ی عصمت، مجموعه ی مدایح و مراثی درباره ی حضرت زهرا(ع) با همکاری استاد شاهرخی
قبله ی هشتم آیینه ی رجاء، مدایح و مراثی درباره ی حضرت رضا(ع) با همکاری استاد شاهرخی
آیینه ی جمال، مجموعه ی دوم مدایح و مراثی درباره ی حضرت محمد(ص) با همکاری استاد شاهرخی
دیوان صباحی بیدگلی با مقدمه و تصحیح شادروان پرتو بیضایی
خلوت انس
مجلد اول تذکره شعرای معاصر^[۳]

نمونه‌ای از اشعار

شبی که مَطلع مِهر از طلوع زینب بود

فروغِ روز ، نشسته به دامن شب بود

هزار رود ِ نواگر ، ز کوثر و تسنیم

روان به خانه‌ی زهرا به بوی زینب بود

هزار چشمه‌ی خورشید از کرانه‌ی شب

دمیده از دل مهتاب و چشم کوکب بود

شکوفه‌بار ، لب مرتضی به باغ دعا

ستاره‌ریز ، دَم مصطفی به یارب بود

شرابِ نور ز خُمخانه‌ی سحر جوشید

که جام سرخ شقایق ز می لبالب بود

اگر چه زین ِ اَب او را نهاد نام، رسول

خدای داند کاو زینت ِ اُم و اَب بود

زنی به همّت و مردی، به مردمی سوگند

پس از حسین ، سپهدار عشق، زینب بود

نکوداشت

مردادماه ۱۳۹۲ در تالار وحدت تهران، مراسم نکوداشت مشفق کاشانی با حضور وزیر ارشاد وقت برگزار شد؛ همچنین در این مراسم از کتاب استاد مشفق کاشانی با عنوان «به رنگ آینه» رونمایی شد.^[۴]

وفات

استاد مشفق کاشانی، در شبانگاه ۲۸ دی ۱۳۹۳ در حالی‌که در برنامه‌ای در انجمن شاعران ایران مشغول سخنرانی و خوانش شعر بود دچار حمله‌ی قلبی شد و اندکی بعد به دیدار حق شتافت.^[۵] آیت‌الله خامنه‌ای در پیامی درگذشت او را تسلیت گفت.^[۶]