همایش بین‌المللی حضرت ابوطالب(ع)

از یاقوت
همایش بین‌المللی حضرت ابوطالب(ع)
پوستر همایش بین‌المللی حضرت ابوطالب(ع)
پوستر همایش بین‌المللی حضرت ابوطالب(ع)
اطلاعات کلی
موضوعتکریم شخصیت ابوطالب(ع)
زماناسفند ۱۳۹۹
مکانقم
برگزارکنندهمجمع جهانی اهل‌بیت
شرکت‌کنندگاناز کشورهای مختلف از جمله،پاکستان، سوریه، تونس
آثارمجموعه آثار همایش بین‌المللی ابوطالب(ع) در ۳۳ جلد


همایش بین‌المللی حضرت ابوطالب(ع)

همایش بین المللی حضرت ابوطالب(ع)؛ حامی پیامبر اعظم(ص) همایشی از سوی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) با هدف تکریم شخصیت حضرت ابوطالب(ع)، پدر امام علی(ع) است. این همایش به همت مجمع جهانی اهل بيت(ع) و با مشارکت آستان مقدس حسینی، مؤسسه تحقیقات و نشر حضرت ابوطالب(ع)، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی، جامعة المصطفی(ص) العالمیة، مرکز آموزش زبان حوزه‌های علمیه، دانشگاه بین‌المللی اهل‌بیت(ع)، مؤسسه فرهنگی میراث نبوت، پژوهشکده الذریة النبویة، مؤسسه فرهنگی مذهبی قاسم بن الحسن(ع)، مؤسسه فرهنگی هنری ابناءالرسول(ص) و تعدادی از نهادهای دينی و فرهنگی ديگر از ۱۹ تا ۲۱ اسفندماه ۱۳۹۹، مصادف با ایام وفات حضرت ابوطالب(ع) در قم برگزار شد.

آثار این همایش در «مجموعه آثار همایش بین‌المللی ابوطالب(ع)» در ۳۳ جلد به چاپ رسیده است.

مجموعه آثار همایش بین‌المللی حضرت ابوطالب(ع)

بیانات مراجع تقلید

برخی از مراجع تقلید شیعیان درباره اهمیت این همایش و شخصیت حضرت ابوطالب(ع) بیاناتی داشته که برخی از آن عبارت است از: ــ آیت‌الله علوی گرگانی: حضرت ابوطالب(ع) حق بزرگی بر گردن همه مؤمنان و مسلمانان دارد

ــ آیت‌الله صافی گلپایگانی: احیاء شخصیت حضرت ابوطالب(ع) احیاء دین و مذهب است/ كوتاهی را جبران كنیم، امروز دنیا متوجه اهل بیت(ع) است/ همایش حضرت ابوطالب(ع) باید در دنیا صدا كند. برگزاری همایش حضرت ابوطالب افتخاری برای حوزه‌ قم است/ یا لیتنی کنتُ معکم...

ــ آیت‌الله نوری همدانی: عظمت، عزت و شخصیت حضرت ابوطالب(ع) در عالی ترین سطح بود.

ــ آیت‌الله مکارم شیرازی: عیب است که با گذشت چهل سال از انقلاب، کاری برای ابوطالب(ع) نکرده‌ایم.

ــ آیت‌الله علوی گرگانی: همایش ابوطالب(ع) خدمت اساسی به جهان اسلام است/ آن حضرت را از غربت خارج کنیم.

شکل‌گیری و اهداف

همایش بین‌المللی حضرت ابوطالب(ع) از سوی مجمع جهانی اهل‌بیت با هدف تکریم شخصیت ابوطالب(ع)، پدر امام علی(ع) برگزار شد.[۱] این همایش در ۱۹ اسفند سال ۱۳۹۹ش، همزمان با سالروز وفات ابوطالب(ع)، پس از پخش پیام تصویری ناصر مکارم شیرازی، از مراجع تقلید شیعه آغاز شد.[۲] در این مراسم که سالن قدس مدرسه امام خمینی در قم برگزار گردید عالمانی از ایران و کشورهای مختلف حضور داشتند.[۳]

در افتتاحیه این همایش، سید هاشم حسینی بوشهری رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، عباس کعبی از مدرسان حوزه علمیه قم، محمدحسن اختری رئیس شورای عالی مجمع جهانی اهل‌بیت، مهدی طائب رئیس شورای قرارگاه راهبردی عمار، نعیم قاسم قائم مقام دبیرکل حزب‌الله لبنان و عیسی قاسم از علمای بحرین سخنرانی کردند.[۴]

همایش بین‌المللی ابوطالب سه روز به طول انجامید و در روز ۲۳ اسفند سال ۱۳۹۹ش به کار خود پایان داد.[۵] در اختتامیه این همایش پیام تصویری حسین نوری همدانی، از مراجع تقلید شیعه منتشر شد.[۶] محمدهادی یوسفی غروی، رئیس کمیته علمی همایش، رضا رمضانی دبیرکل مجمع جهانی اهل‌بیت، سید منذر حکیم، رئیس پژوهشکده الذریة النبویة، بدرالمدانی استاد دانشگاه الزیتونه تونس، محمد زبیر صاحب‌زاده رئیس جمعیت علمای اهل‌سنت پاکستان، شیخ محمود عکام مفتی حلب، و محمدامین شهیدی رئیس حزب امت واحده پاکستان درباره شخصیت ابوطالب(ع)، ایمان، حمایت و خدمات وی به پیامبر اسلام(ص) سخنرانی کردند.[۷]

آثار و تقدیر از نویسندگان

در پایان این مراسم از نویسندگانِ مقالات برتر تقدیر شد.[۸] آثار علمی پذیرفته‌شده همایش ابوطالب، در مجموعه‌ای با عنوان «مجموعه آثار همایش بین‌المللی حضرت ابوطالب(ع) حامی پیامبر اعظم(ص)»، در ۳۳ جلد به چاپ رسید.[۹] این مجموعه مشتمل بر مقاله، کتاب، مصاحبه، اشعار و سخنان بزرگان درباره ابوطالب است.[۱۰]

فهرست مطالب مجموعه آثار بر اساس جلد:

  • جلد ۱: چکیده‌های فارسی و عربی مقاله‌ها
  • جلد ۲ تا ۱۰: مقاله‌های برگزیده به زبان فارسی (شخصیت‌شناسی، ایمان ابوطالب، مطالعات تطبیقی، شعر و ادب و...)
  • جلد ۱۱ تا ۱۷: مجموعه کتاب‌های فارسی
  • جلد ۱۸ تا ۲۱: مجموعه مقالات برگزیده به زبان عربی
  • جلد ۲۲ تا ۲۴: مجموعه کتابچه‌هایی در موضوع ایمان، شخصیت ابوطالب و علاقه متقابل پیامبر(ص) و ابوطالب، به زبان عربی
  • جلد ۲۵ تا ۲۷: مجموعه مصاحبه‌ها و سخنان دانشمندان و متفکران دینی درباره حضرت ابوطالب به زبان عربی
  • جلد ۲۸: مجموعه اشعاری در مدح ابوطالب به زبان عربی
  • جلد ۲۹ تا ۳۲: مباحث ادبی و اشعار ابوطالب
  • جلد ۳۳: مقاله‌های برگزیده به زبان‌های اردو، روسی، پرتغالی و چکیده مقاله‌های انگلیسی

گفتاورد

به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ قائم مقام دبیرکل و معاون امور فرهنگی مجمع جهانی اهل بیت(ع) شامگاه دیروز شنبه چهارده فروردین ۱۴۰۰ با حضور در برنامه مصباح شبکه قرآن و معارف سیما، به تشریح فعالیت های همایش بین المللی حضرت ابوطالب(ع)؛ حامی پیامبر اعظم(ص) پرداخت.
حجت الاسلام والمسلمین «احمد احمدی تبار» در ابتدای این برنامه با تبریک سال نو به بینندگان، اظهار امیدواری کرد که سالی پر خير و برکت داشته باشند و مسائل و مشکلات جامعه بشری و بلای ویروس کرونا که جهان را گرفتار کرده مرتفع شود. وی در مقدمه سخنان خود، با اشاره به تاریخچه، ساختار، شورای عالی، مجمع عمومی و فعالیت های مجمع جهانی اهل بیت(ع)، نشر معارف اهل بيت عصمت و طهارت، ارتقاء فکری و فرهنگی پیروان اهل بیت(ع) و تلاش برای حل مشکلات شيعيان جهان از طريق سازمان‌های بين‌المللی را از مأموریت ها و رسالت های این مجمع معرفی کرد.
به گفته ایشان، ترجمه و نشر بيش از ۲۰۰۰ عنوان کتاب به ۶۰ زبان زنده دنیا، تأسیس خبرگزاری ابنا و فعالیت آن به ۲۵ زبان برای حمایت رسانه ای از پيروان اهل‌بيت(ع) در سراسر جهان، برگزاری همایش های علمی و فعالیت های فرهنگی متعدد دیگر، از جمله اقدامات مجمع جهانی اهل بیت(ع) برای نیل به اهداف خود است.
* تشریح فعالیت های همایش بین المللی حضرت ابوطالب(ع)؛ حامی پیامبر اعظم(ص)
دبیر همایش بین المللی حضرت ابوطالب(ع)؛ حامی پیامبر اعظم(ص) در تشریح فعالیت های این کنفرانس، با تأکید بر اینکه حضرت ابوطالب از مظلوم ترین چهره‌های تاریخ اسلام است گفت: وقتی بنی‌امیه بر سر کار آمدند، نگذاشتند این چهره بدرستی معرفی شود. بعد از بنی امیه هم بنی عباس به خاطر یک سری انگیزه‌های مختلف نگذاشتند این چهره آن چنان که بایست معرفی شود.
آقای احمدی تبار تصریح کرد: در اثر تبلیغات این دشمنان، در اواخر قرن دوم و اوایل قرن سوم به بعد، یاوه گویی‌هایی درباره حضرت ابوطالب(ع) مطرح شد؛ در حالی که حضرت ابوطالب چهره‌ بزرگی است و از جهات مختلف می‌تواند برای جامعه انسانی الگو باشد.
معاون امور فرهنگی مجمع جهانی اهل بیت(ع) درباره توطئه های قوم یهود ضد پیامبر(ص) و نقش عبدالمطلب(ع) و ابوطالب(ع) در حراست از ایشان اظهار داشت: بخشی از قوم یهود برای اینکه پیامبر آخرالزمان متولد نشود توطئه‌های فراوانی داشتند. هاشم جدّ پیامبر(ص) در فلسطین مسموم می شود و در غزه از دنیا می‌رود و قبر ایشان در غزه است. به شدت به دنبال این هستند که پیامبر(ص) متولد نشود و وقتی که پیامبر اکرم متولد می‌شود تمام حواس عبدالمطلب به حضرت پیامبر اکرم(ص) است. وی ادامه داد: وقتی حضرت عبدالمطلب می‌خواهد از دنیا برود، وصیت مفصلی دارد و وصی خود را حضرت ابوطالب(ص) قرار می‌دهد؛ در حالی که حضرت ابوطالب(ص) پسر بزرگتر نیست و ثروت و سرمایه فراوانی ندارد، اما شخصیتی حکیم، مدیر، مدبّر و برنامه ریز است. دو سوم وصیت حضرت عبدالمطلب، در رابطه با پیامبر اکرم(ص) است؛ به خاطر اینکه این توطئه‌های یهودی ها علیه پیامبر(ص) خنثی شود، و کارایی نداشته باشد. لذا می‌بینیم که حضرت ابوطالب حدود سه تا چهار سال سفر تجاری نمی‌رود تا قحطی و مشکلاتی پیش می‌آید و از آن پس در سفرهای تجاری، پیامبر(ص) را همراه خود می‌برد.
قائم مقام دبیرکل و معاون فرهنگی مجمع جهانی اهل بیت(ع) درباره حمایت حضرت ابوطالب(ع) از پیامبر(ص) عنوان کرد: وقتی که پیامبر اکرم(ص) به رسالت معبوث می‌شود ما لحظه لحظه‌های پیامبر اکرم(ص) و لحظه لحظه‌های اسلام را با حضرت ابوطالب(ع) می‌بینیم. حضرت ابوطالب(ع) همه قضایا را به بهترین نحو مدیریت و از پیامبر اکرم(ص) حمایت می‌کند و سختی ها را به جان می خرد و به صورت جدی همه جا حضور دارد؛ روابط، مدیریت و دیپلماسی منحصر به فردی دارد که از این جهات می‌شود به عنوان الگو به ایشان نگاه کرد.
وی ادامه داد: مسلمانان زمانی که در فشار و سختی بودند، حضرت ابوطالب با ارتباطی که با پادشاه حبشه داشت، جمعی از مسلمانان را به رهبری جناب «جعفر بن ابی طالب» فرزند خود، به حبشه می‌فرستد. در همه توطئه‌های دشمنان اسلام و در همه جریان‌ها حضرت ابوطالب به عنوان عنصر مقاومت و سردار گمنام اسلام است. سرباز گمنام، فراوان داریم اما سردار گمنامی مثل حضرت ابوطالب را نداریم که همه قضایا و حصر سیاسی، اقتصادی و اجتماعی که برای پیامبر اکرم(ص) و مسلمان ها پیش آورند را به بهترین نحو مدیریت و همه جانبه از پیامبر(ص) دفاع می کند. از این جهات حضرت ابوطالب(ص) الگوست. آقای احمدی تبار با بیان اینکه شیخ البطحاء از چهره هایی است تاریخ همه رویدادهای وی را بیان کرده است، افزود: وقتی حضرت ابوطالب(ص) از دنیا می‌رود به حضرت پیامبر گفته می‌شود اُخرُج من مکة یعنی دیگر مکه جای تو نیست چون تو دیگر حامی نداری.
وی در تشریح فعالیت های همایش بین المللی حضرت ابوطالب(ع) گفت: همایش بین المللی حضرت ابوطالب(ع) دنبال این بود که ابعاد مختلف حضرت ابوطالب را مطرح کند. یکی از کمیته‌هایی که در همایش داشتیم، کمیته مقاومت بود که در این کمیته همه جریان‌های مقاومت حضور پیدا کردند و به ابعاد مقاومتی حضرت ابوطالب پرداختند. در این همایش به ابعاد دیگر حضرت ابوطالب(ع) مثل ابعاد ادبی و شعرهای حضرت ابوطالب(ع) نیز پرداختیم. ائمه(ع) به ما توصیه می‌کنند این شعرها را بخوانید، یاد بگیرید و به بچه‌هایتان یاد دهید. همه معارف بلند را در اشعار حضرت ابوطالب(ع) داریم.
قائم مقام دبیرکل و معاون امور فرهنگی مجمع جهانی اهل بیت(ع) افزود: وقتی که کارهای همایش ابوطالب(ع) شروع شد و بنا شد به صورت جدی به این همایش بپردازیم، با این نگاه که این همایش یک همایش بین‌المللی است و این همایش را مجمع جهانی اهل بیت(ع) می خواهد برگزار کند، سراغ همه مسلمان ها رفتیم تا بتوانیم همه را در این قضیه وارد کنیم. شیعیان مفصل مقاله دادند؛ به سراغ مذاهب و فرقه‌های مختلف اهل سنت، صوفی ها و سلفی ها رفتیم. شخصیت‌های بزرگ علمی اهل سنت از دانشگاه الازهر مصر در همایش شرکت کردند. از بزرگان اهل سنت سوریه شیخ «محمود عکام» مفتی حلب مقاله ای نوشت در ردّ اینکه بعضی ها مطرح می‌کنند که حضرت ابوطالب ایمان نیاورده و مشرک بوده و تهمت هایی از این قبیل می‌زدند. ترجمه عنوان مقاله او این است که: ای اهل ایمان! ابوطالب مؤمن بود و هر کس در این شک کند، گناهش بر عهده خودش است.
این استاد حوزه و دانشگاه در ادامه اظهار داشت: علاوه بر شیعیان اثنی عشری و اهل سنت، پیروان دیگر فرقه‌های شیعه - اعم از زیدیه، اسماعیلیه (بهره‌ها و آقاخانی‌ها) و علوی ها - نیز در این همایش ورود پیدا کردند و مقالات خوبی ارائه کردند. حتی دروزی ها که غالباً در این مسائل ورود پیدا نمی‌کنند، مقاله دادند. همچنین اباضی های عمان نیز حضور داشتند. همه درباره حضرت ابوطالب کارهای فاخری ارائه کردند. مجموعه مقالات همایش تقریباً در ۱۰ کتاب آمده است. کتاب‌ها و مقالات همایش حدوداً ۳۰ جلد است. بخشی از آثار را در اختتامیه همایش رونمایی کردیم و درباره بخش دیگری از آن، کارهایی باید انجام ‌شود.
احمدی تبار درباره فعالیت های حاشیه ای همایش بین المللی حضرت ابوطالب(ع) هم گفت: احساس ما این بود که برای ماندگاری این مباحث باید به سراغ هنر هم برویم. لذا فعالیت های هنری هم در حاشیه همایش داشتیم که کارهای خیلی فاخر و خوبی از آن خارج شد. مثلاً خطاطان برجسته در حرم حضرت معصومه(س) جمع شدند و درباره حضرت ابوطالب تابلوهای خوشنویسی زیبایی خلق کردند. یا برنامه شعرخوانی درباره حضرت ابوطالب به نام آیین مستوری برگزار شد که شعرای ایرانی و کشورهای مختلف، اشعاری خود را در این مراسم خواندند. جشنواره کودک و نوجوان همایش بین المللی حضرت ابوطالب(ع) را برگزار کردیم که بیش از ۱۰۰۰ اثر به دبیرخانه ارسال شد. جشنواره هنری و رسانه‌ای درباره حضرت ابوطالب(ع) برگزار کردیم که بیش از ۱۲۰ اثر هم به این جشنواره آمد.
در اواخر برنامه مصباح، مجری این برنامه از آقای احمدی تبار پرسید: مردم، اهالی فن و اهل علم اگر بخواهند از خروجی همایش شما اطلاع داشته باشند چگونه به آن می‌توانند دسترسی پیدا کنند؟ دبیر همایش پاسخ داد: همایش حضرت ابوطالب سایتی دارد که همه آثار را در آن قرار می‌دهیم. علاوه بر این یک سری کارها در رابطه با حضرت ابوطالب را در ویکی شیعه انجام دادیم که در این دانشنامه گذاشته می‌شود. یک کتابخانه دیجیتال هم داریم که آثار همایش در آن بارگذاری می‌شود.
وی تأکید کرد: بسته خوبی درباره آثار همایش حضرت ابوطالب(ع) تهیه کردیم که در اختیار برخی اصحاب رسانه قرار داده شده است؛ به گونه ای که آنها گفتند ما برای ۱۰ سال درباره حضرت ابوطالب(ع) خوراک داریم.
آقای احمدی تبار در پایان، درباره همایش های آینده مجمع جهانی اهل بیت(ع) اظهار داشت: ما بحثی درباره صحابه ابرار داریم که اباید پیگیری شود. مثلاً حضرت حمزه سید الشهداء(ع) از چهره‌های مظلوم تاریخ است؛ یا به حضرت خدیجه(س) آنطوری که باید به عنوان ام المؤمنین پرداخته شود، پرداخته نشده است. قرار است در آینده در چارچوب صحابه ابرار به امثال این چهره های مظلوم بپردازیم.[۱۱]


پانویس

  1. مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، مجموعه آثار همایش بین‌المللی حضرت ابوطالب(ع) حامی پیامبر اعظم(ع)، ۱۴۰۲ش، ج۱، مقدمه، ص۲۶.
  2. مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، مجموعه آثار همایش بین‌المللی حضرت ابوطالب(ع) حامی پیامبر اعظم(ع)، ۱۴۰۲ش، ج۱، مقدمه، ص۴۰.
  3. «مراسم افتتاحیه همایش بین المللی حضرت ابوطالب حامی پیامبر اعظم»، سایت ستاد مرکزی اربعین حسینی، تاریخ درج مطلب: ۱۹ اسفند ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۹ شهریور ۱۴۰۱ش.
  4. مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، مجموعه آثار همایش بین‌المللی حضرت ابوطالب(ع) حامی پیامبر اعظم(ع)، ۱۴۰۲ش، ج۱، مقدمه، ص۴۰.
  5. مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، مجموعه آثار همایش بین‌المللی حضرت ابوطالب(ع) حامی پیامبر اعظم(ع)، ۱۴۰۲ش، ج۱، مقدمه، ص۴۰.
  6. مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، مجموعه آثار همایش بین‌المللی حضرت ابوطالب(ع) حامی پیامبر اعظم(ع)، ۱۴۰۲ش، ج۱، مقدمه، ص۴۰.
  7. «گزارش کامل اختتامیه همایش بین المللی حضرت ابوطالب حامی پیامبر اعظم (ص)»، سایت شفقنا، تاریخ درج مطلب: ۲۱ اسفند ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۹ شهریور ۱۴۰۱ش.
  8. مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، مجموعه آثار همایش بین‌المللی حضرت ابوطالب(ع) حامی پیامبر اعظم(ع)، ۱۴۰۲ش، ج۱، مقدمه، ص۴۱.
  9. مجمع جهانی اهل بیت(ع)، مجموعه آثار همایش بین المللی حضرت ابوطالب(ع)، ۱۴۰۲ش، ج۱، مقدمه، ص۴۲.
  10. مجمع جهانی اهل بیت(ع)، مجموعه آثار همایش بین‌المللی حضرت ابوطالب(ع)، ۱۴۰۲ش، ج۱، مقدمه، ص۴۲.
  11. «گزارش جامع دبیر همایش بین المللی حضرت ابوطالب(ع) در شبکه قرآن و معارف سیما». دریافت‌شده در ۲۶ دی ۱۴۰۳.