یوسفعلی میرشکاک

از یاقوت
(تغییرمسیر از یوسف علی میرشکاک)
یوسفعلی میرشکاک
شاعر و نویسنده
نام اصلییوسفعلی میرشکاک
زمینه فعالیتشاعر
نویسنده
ملیتایرانی
تاریخ تولد۲۰ شهریور ۱۳۳۸ ‏(۶۵ سال)
محل تولدشوش
سال‌های نویسندگی۱۳۵۸ تاکنون
کتاب‌هاستیز با خویشتن و جهان
جای دندان پلنگ
فرامرز‌نامه
از زبان یک یاغی
جوایزگواهینامه درجه یک هنری در رشته شعر
برگزیده دومین دوره جشنواره بین‌المللی شعر فجر
آدرس اینستاگرامیوسفعلی میرشکاک

یوسفعلی میرشکاک (زادۀ ۲۰ شهریور ۱۳۳۸ در شوش) شاعر و نویسنده ایرانی است. میرشکاک در طول چهار دهه در زمینه‌های زیادی از سرودن شعر و نگارش نقدهای ادبی تا نویسندگی مطالب طنز و مقالات سیاسی، مذهبی و عرفانی مشغول بوده است.

زندگی و فعالیت هنری

در دوران کودکی، شاهنامه‌خوانی‌‌ها و فایزخوانی‌‌های پدرش تاثیری عمیق در او بر جای گذاشت و از همان سال‌ها میل به مطالعه و جستجوی کتاب‌های تازه در او پیدا شد. زمان تحصیل او در دبیرستان مصادف با حوادث انقلاب بود.

پس از پیروزی انقلاب راهی تهران شد و در آنجا به حلقه شاعران نوپای انقلابی پیوست و از همان زمان به‌عنوان شاعری با زبان حماسی در میان دیگران شناخته شد. فعالیت سیاسی و مطبوعاتی‌‌اش را از همین دوران در حزب جمهوری اسلامی و روزنامۀ آن و نیز در روزنامه کیهان شروع کرد.

دهه شصت علاوه بر حضور در جبهه، آثار خود را مانند نخستین مجموعه شعر با عنوان قلندران خلیج منتشر کرد. همچنین دیوان بزرگ‌ترین شاعر سبک هندی «عبدالقادر بیدل دهلوی» برای اولین بار در ایران به تصحیح او به چاپ رسید.

تاکنون چندین نمایشگاه از آثار نقاشی او برگزار شده که با استقبال پرشور علاقه‌‌مندان به این هنر مواجه شده است. مجموعه شعرهای او با عنوان «ماه و کتان»، «از چشم اژدها»، «از زبان یک یاغی» و… یکی پس از دیگری به چاپ می‌‌‌رسیدند و او همچنان در حال خواندن و آموختن بود. او یکی از بهترین منتقدان ادبی دوران ما است و شاهد این سخن مقالات متعدد و آثاری است که در این زمینه منتشر کرده که از آن جمله می‌توان به کتاب ‌های «در سایه سیمرغ» و «اجمال و تفصیل» اشاره کرد.

برخی از اشعار استاد میرشکاک توسط اهالی موسیقی کشورمان به آواز خوانده شده است. از جمله غزل

کتاب‌شناسی

جوایز و افتخارات

  • دارای گواهینامه درجه یک هنری در رشته «شعر»
  • برگزیده دومین دوره جشنواره بین‌المللی شعر فجر در بخش امام و انقلاب

مقالات

  • بحران هویت: ۱- فلسفه زدگی و فلسفه زدگان ۲- تقلید تأسیس و دهکده جهانی
  • تأملی در شعر لری
  • اسطوره یا آزادی؟
  • فرامرزنامه
  • بی‌گمان بر آثار عجمی نیز همین خواهد رفت
  • نیست انگاری و ایمان
  • شهریار و دعوت به توحید و ولایت
  • اسپاسمانتالیزم، غایت تجدد‌طلبی در شعر: تأملی در حجم‌گرایی
  • مرتضی پیش از شهادت هم شهید بود
  • سر‌در‌گمی میان وهم و واقعیت (نگاهی به گندم و گیلاس دفتر شعر منوچهر آتشی)

نمونه‌ای از اشعار

سر بر آر ای خصم کافر کیش حیدر مرده است
معنی انا فتحنا سراکبر مرده است
صاحب معراج یعنی مصطفی منبر سپرد
آنکه بر منبر سلونی گفت و منبر مرده است
ای یهود خیبری بردار دست از آستین
مرتضی صاحب لوای فتح خیبر مرده است
گر حسن را زهر خواهی داد ای فرزند هند
گاه شد چون صاحب تیغ دو پیکر مرده است
زینبی کو تا بگرید زار بر نعش حسین
یا حسین آیا کسی جز تو مکرر مرده است
آفتاب دین احمد جانشین بو تراب
بر سر حق سدر سبز سایه گستر مرده است
کهف کامل آخرین فرزند صدق مصطفی
شهپر جبریل اسماعیل هاجر مرده است
لا فتی الا علی لاسیف الا ذولفقار
روز خندق پیش چشم خیل کافر مرده است
خاک بر سر کن الاشرق حقیقت همعنان
باختر پیوند شادی کن که خاور مرده است[۲]


اذا الشمس کورت

ترکیب‌بند معروف «اذالشمس کورت» که در کتاب «ماه و کتان» منتشر شده، از شاهکارهای شعر انقلاب است که بر پیشانی آن نوشته شده است: «در سوگ بقیةالله مصطفوی امام خمینی و بیعت با جانشین روح خدا آیت‌الله خامنه‌ای». بندی از این ترکیب‌بند زیبا، به عنوان غزل شهرت یافت. ردیف این غزل در همان نسخه « مرده است‎» درج شده است، اما خود شاعر تأکید دارد ردیف اصلی و اولی شعر همین «کشته شد» است که توسط نخستین انتشاردهندگان بنا به مصالحی عوض شده است.

سر بر آر ای خصم کافرکیش! حیدر کشته شد
معنی انا فتحنا، سرّ اکبر کشته شد
صاحب معراج، یعنی مصطفی منبر سپرد
آنکه بر منبر سلونی گفت و منبر کشته شد
ای یهود خیبری! بردار دست از آستین
مرتضی، صاحب لوای فتح خیبر کشته شد
گر حسن را زهر خواهی داد، ای فرزند هند!
گاه شد، چون صاحب تیغ دو پیکر کشته شد
زینبی کو تا بگرید زار بر نعش حسین؟
یا حسین! آیا کسی جز تو مکرر کشته شد؟
آفتاب دین احمد، جانشین بوتراب
بر سر حق سدر سبز سایه‌گستر کشته شد‎
کهف کامل، آخرین فرزند صدق مصطفی
شهپر جبریل، اسماعیل هاجر کشته شد‎
لا فتی الاّ علی لا سیف الا ذوالفقار
روز خندق پیش چشم خیل کافر کشته شد‎
خاک بر سر کن، الا شرق حقیقت هم‌عنان!
باختر! پیوند شادی کن که خاور کشته شد‎[۳]


پانویس

  1. «پنجره‎­ای به شعر یوسفعلی میرشکاک». ۲۱ بهمن ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۲ خرداد ۱۴۰۳. کاراکتر soft hyphen character در |عنوان= در موقعیت 7 (کمک)
  2. «شاعران انقلاب:یوسفعلی میرشکاک». دریافت‌شده در ۳ خرداد ۱۴۰۳.
  3. «پنجره‎­‌ای به شعر یوسفعلی میرشکاک». دریافت‌شده در ۳ خرداد ۱۴۰۳. کاراکتر soft hyphen character در |عنوان= در موقعیت 7 (کمک)