ایرج طهماسب

ایرج طهماسب

اطلاعات شخصی
مشهور به	آقای مجری
تاریخ تولد	۳۰ اردیبهشت ۱۳۳۸ ‏(۶۶ سال)
ملیت	ایرانی
محل تولد	تهران
تحصیلات	دانش‌آموختهٔ رشتهٔ تئاتر
دانشگاه	دانشکدهٔ هنرهای زیبای دانشگاه تهران
اطلاعات هنری
عنوان هنری	بازیگر • فیلم‌نامه‌نویس • کارگردان • مجری تلویزیونی • عروسک‌گردان • مدرس دانشگاه
زمینه فعالیت	تلویزیون - شبکه نمایش خانگی - سینما
حوزه فعالیت	تلویزیون - شبکه نمایش خانگی - سینما
سال‌های هنری	۱۳۶۰ تا کنون
آثار برجسته	مدرسهٔ موش‌ها • خونهٔ مادربزرگه • کلاه‌قرمزی و پسرخاله • مهمونی
کتاب‌ها	سه قصه
سایر
سایر فعالیت‌ها	مدرس دانشگاه

ایرج طهماسب (زادهٔ ۳۰ اردیبهشت ۱۳۳۸ در تهران) مجری، نویسنده، عروسک‌گردان، صداپیشه، کارگردان سینما و تلویزیون، شاعر، مدرس دانشگاه و فیلم‌نامه‌نویس ایرانی است. او بیشتر برای فعالیت‌هایش در زمینۀ کودکان و نوجوانان و خلق شخصیت‌های عروسکی محبوب، به‌ویژه کلاه‌قرمزی، شناخته می‌شود. طهماسب تبحری خاص در ساخت آثار کمدی عروسکی دارد و آثارش، به‌ویژه مجموعۀ «کلاه‌قرمزی»، به بخشی از خاطرات جمعی چند نسل از ایرانیان تبدیل شده‌است.

مهم‌ترین اثر او، مجموعۀ «کلاه‌قرمزی و پسرخاله»، در دهه‌های ۱۳۷۰ و ۱۳۸۰ با استقبال فراوانی روبرو شد و دنبالۀ آن با نام «کلاه‌قرمزی و سروناز» نیز ساخته شد. طهماسب علاوه بر فعالیت در تلویزیون، در سینما نیز به عنوان بازیگر، نویسنده و کارگردان فعالیت داشته و فیلم‌هایی همچون «زیر درخت هلو» را کارگردانی کرده‌ است.

او پس از مدتی وقفه، با مجموعۀ «کلاه‌قرمزی» در ایام نوروز به تلویزیون بازگشت و با خلق عروسک‌های جدیدی مانند فامیل دور، آقای همساده و ببعی، بار دیگر توجه مخاطبان را به خود جلب کرد.

مجموعهٔ «کلاه‌قرمزی» برای اولین بار به شکل «ویژه برنامه‌ نوروزی» در سال ۱۳۸۸ از تلویزیون پخش شد و به دلیل استقبال بالای مخاطبان، هفت فصل ادامه پیدا کرد. پس از آن، به دلیل اختلاف با مدیران سازمان صدا و سیما بر سر مسائل مالی و محتوایی، همکاری طهماسب با این سازمان ادامه پیدا نکرد و او در این مدت با ساخت برنامهٔ «مهمونی» در شبکهٔ نمایش خانگی به فعالیت خود ادامه داد. اما در سال ۱۴۰۲، با برنامهٔ «مهمونی» که از شبکه نسیم پخش شد، دوباره به تلویزیون بازگشت.

مجموعه تلویزیونی «کلاه قرمزی» با اجرای ایرج طهماسب

مجموعه تلویزیونی «مهمونی» با اجرای ایرج طهماسب

زندگی‌نامه

ایرج طهماسب در ۳۰ اردیبهشت ۱۳۳۸ در تهران متولد شد. اصالتاً اهل جهرم در استان فارس است. او در خانواده‌ای پرجمعیت با هشت خواهر و برادر بزرگ شد. برادر بزرگتر او، ناصر طهماسب، از دوبلورهای برجسته و شناخته‌شدهٔ ایران است که در موفقیت او بی‌تأثیر نبوده‌است. طهماسب فارغ‌التحصیل رشتهٔ تئاتر از دانشکدهٔ هنرهای زیبای دانشگاه تهران است و سال‌ها در همین دانشگاه به تدریس بازیگری و کارگردانی تئاتر مشغول بوده‌است. او متأهل و دارای دو دختر است. گفته می‌شود که او پس از اتمام پروژه‌هایش در ایران، مدتی را در کانادا سپری می‌کند و دفتری نیز در آن کشور دارد.

تیتراژ مجموعه نوروزی کلاه قرمزی با خوانندگی ایرج طهماسب

تعریف ایرج طهماسب از قصه برای سروش صحت

ایرج طهماسب

در مجموعه تلویزیونی «کلاه‌قرمزی»

ایرج طهماسب

در مجموعه تلویزیونی «مهمونی»

فعالیت هنری

ایرج طهماسب فعالیت هنری خود را از تئاتر دانشجویی آغاز کرد و سپس در دههٔ ۱۳۶۰ با ورود به تلویزیون، به شهرت رسید. او در ابتدا به عنوان عروسک‌گردان در مجموعه‌های تلویزیونی کودکان حضور داشت و به تدریج به نویسندگی، صداپیشگی، اجرا و کارگردانی نیز روی آورد. همکاری او با هنرمندانی چون حمید جبلی، فاطمه معتمدآریا و مرضیه برومند، آثار ماندگاری را در تاریخ تلویزیون و سینمای ایران رقم زد.

ایرج طهماسب

در پشت صحنه «شهر موش‌ها»

تلویزیون

مدرسهٔ موش‌ها؛ آغازی موفق

یکی از نخستین و مهم‌ترین تجربه‌های تلویزیونی ایرج طهماسب، حضور در مجموعهٔ «مدرسهٔ موش‌ها» به کارگردانی مرضیه برومند بود. او در این مجموعه به عنوان عروسک‌گردان فعالیت می‌کرد و در شکل‌گیری شخصیت‌های دوست‌داشتنی آن، نقش مهمی داشت. «مدرسهٔ موش‌ها» با استقبال بسیار خوبی از سوی کودکان و خانواده‌ها روبرو شد و راه را برای فعالیت‌های بعدی طهماسب هموار کرد.

کلاه‌قرمزی؛ خلق یک پدیده

بدون شک، مهم‌ترین و ماندگارترین اثر ایرج طهماسب، مجموعهٔ «کلاه‌قرمزی» است. شخصیت محبوب کلاه‌قرمزی، اولین بار در دههٔ ۱۳۷۰ در برنامه‌های تلویزیونی حضور پیدا کرد و پس از آن، مجموعهٔ مستقل «کلاه‌قرمزی» برای اولین بار در سال ۱۳۸۸ از تلویزیون پخش شد. این مجموعه به تدریج به یکی از محبوب‌ترین و پرمخاطب‌ترین برنامه‌های تاریخ تلویزیون ایران تبدیل شد. طهماسب در این مجموعه، نه فقط به عنوان صداپیشهٔ شخصیت اصلی (کلاه‌قرمزی)، بلکه به عنوان نویسنده و کارگردان نیز حضور داشت. او با خلق شخصیتی ساده، صادق و دوست‌داشتنی به نام کلاه‌قرمزی، توانست قلب مخاطبان را به دست آورد. حضور شخصیت‌های دیگری همچون پسرخاله، آقای مجری (با بازی خود طهماسب)، فامیل دور، جیگر و... نیز به جذابیت و ماندگاری این مجموعه افزود. «کلاه‌قرمزی» به دلیل پرداختن به مسائل روز جامعه با زبانی طنزآمیز و شیرین، همواره مورد توجه منتقدان و مخاطبان قرار داشته‌ است. این مجموعه در ایام نوروز به صورت ویژه از تلویزیون پخش می‌شد و به بخشی از سنت‌های نوروزی ایرانیان تبدیل شده بود. این مجموعه تا هفت فصل (در سال‌های ۸۸، ۹۰، ۹۱، ۹۲، ۹۳، ۹۴ و ۹۷) ادامه داشت. اما بعد از آن پخش «کلاه‌قرمزی» در تلویزیون به دلیل اختلاف با مدیران سازمان صدا و سیما بر سر مسائل مالی و محتوایی متوقف شد. در این مدت، طهماسب با ساخت برنامهٔ «مهمونی» در شبکهٔ نمایش خانگی به فعالیت خود ادامه داد. اما در سال ۱۴۰۲، با برنامهٔ «مهمونی» دوباره به تلویزیون بازگشت.

مهمونی؛ بازگشت دوباره

پس از توقف پخش «کلاه‌قرمزی» در تلویزیون، ایرج طهماسب برنامۀ «مهمونی» را برای شبکۀ نمایش خانگی فیلیمو تولید کرد. این برنامه نیز با استقبال خوبی از سوی مخاطبان روبرو شد و نشان داد که طهماسب همچنان توانایی خلق آثار جذاب و پرمخاطب را دارد.

در سال ۱۴۰۲، طهماسب با برنامۀ «مهمونی» از شبکۀ نسیم دوباره به تلویزیون بازگشت. این بازگشت نیز با استقبال بالای مردم همراه بود و نشان از محبوبیت و جایگاه ویژۀ او در میان مخاطبان تلویزیون دارد.

ایرج طهماسب

در فیلم «دختر شیرینی فروش»

سینما

ایرج طهماسب علاوه بر تلویزیون، در سینما نیز فعالیت‌های چشمگیری داشته‌است. او در فیلم‌های متعددی به عنوان بازیگر، نویسنده و کارگردان حضور داشته‌است. فیلم‌های او اغلب با استقبال خوبی از سوی مخاطبان روبرو شده‌اند و برخی از آن‌ها به فروش بالایی در گیشه دست یافته‌اند. از جملهٔ این فیلم‌ها می‌توان به «کلاه‌قرمزی و پسرخاله»، «یکی بود یکی نبود»، «دختر شیرینی‌فروش»، «کلاه‌قرمزی و سروناز»، «زیر درخت هلو» و «کلاه‌قرمزی و بچه‌ننه» اشاره کرد.

سایر فعالیت‌ها

طهماسب علاوه بر فعالیت در تلویزیون و سینما، در زمینهٔ نویسندگی و تدریس نیز فعالیت داشته‌ است. او سال‌ها در دانشگاه تهران به تدریس رشتهٔ تئاتر مشغول بوده و به تربیت هنرمندان جوان کمک کرده‌ است. او همچنین به عنوان شاعر نیز شناخته می‌شود و اشعاری را نیز سروده‌ است که در برخی از آثارش از آن‌ها استفاده کرده‌ است.

ایرج طهماسب

در فیلم «زیر بام‌های شهر»

ایرج طهماسب

در فیلم «یکی بود یکی نبود»

سبک و تأثیر

سبک آثار ایرج طهماسب، ترکیبی منحصر به فرد از عناصر گوناگون است که باعث شده آثارش برای طیف وسیعی از مخاطبان، از کودکان تا بزرگسالان، جذاب و دلنشین باشد. مهم‌ترین ویژگی‌های آثار وی عبارتند از:

۱. طنز ظریف و هوشمندانه

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های آثار طهماسب، استفاده از طنزی ظریف و هوشمندانه است. طنز او سطحی و مبتذل نیست، بلکه ریشه در موقعیت‌های کمیک، دیالوگ‌های هوشمندانه و بازی با کلمات دارد. این طنز به گونه‌ای است که هم کودکان از آن لذت می‌برند و هم بزرگسالان می‌توانند لایه‌های پنهان و مفاهیم عمیق‌تر آن را درک کنند. او از طنز برای نقد مسائل اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی نیز بهره می‌برد، اما این نقدها به گونه‌ای مطرح می‌شوند که نه زننده باشند و نه باعث دلخوری کسی شوند.

۲. توجه ویژه به کودکان و دنیای آن‌ها

طهماسب همواره توجه ویژه‌ای به کودکان و دنیای آن‌ها داشته‌است. او به خوبی می‌داند که کودکان چگونه فکر می‌کنند، چه چیزهایی برایشان جذاب است و چه نیازهایی دارند. به همین دلیل، آثار او اغلب با زبانی ساده و صمیمی با کودکان ارتباط برقرار می‌کنند و به مسائل و دغدغه‌های آن‌ها می‌پردازند. او با خلق شخصیت‌های عروسکی دوست‌داشتنی و باورپذیر، دنیایی خیالی را برای کودکان خلق می‌کند که در آن می‌توانند با شخصیت‌ها همذات‌پنداری کنند و از داستان‌ها لذت ببرند.

۳. استفاده از شخصیت‌های عروسکی ماندگار

یکی از نقاط قوت طهماسب، توانایی او در خلق شخصیت‌های عروسکی ماندگار است. شخصیت‌هایی مانند کلاه‌قرمزی، پسرخاله، فامیل دور، آقای همساده و ببعی نه تنها در زمان پخش برنامه‌ها، بلکه سال‌ها پس از آن نیز در ذهن مخاطبان باقی مانده‌اند و به بخشی از فرهنگ عامه تبدیل شده‌اند. این شخصیت‌ها هر کدام ویژگی‌های شخصیتی منحصر به فردی دارند و با رفتارهای خود، موقعیت‌های خنده‌دار و جذابی را خلق می‌کنند.

۵. استفاده از موسیقی و ترانه‌های خاطره‌انگیز

موسیقی و ترانه‌هایی که در آثار طهماسب استفاده می‌شوند، نقش مهمی در جذابیت و ماندگاری آن‌ها دارند. بسیاری از ترانه‌هایی که در مجموعۀ «کلاه‌قرمزی» پخش می‌شدند، به ترانه‌های خاطره‌انگیز برای چند نسل تبدیل شده‌اند.

جوایز و افتخارات

استقبال بی‌نظیر مخاطبان از مجموعه‌های تلویزیونی و فیلم‌های سینمایی طهماسب، به ویژه مجموعۀ «کلاه‌قرمزی»، نشان از موفقیت و محبوبیت او در میان مردم دارد که این خود جزو افتخارات اصلی وی محسوب می‌شود. علاوه بر این طهماسب در رویدادهای هنری و جشنواره‌های مختلف فرهنگی مورد تقدیر قرار گرفته‌است:

• تجلیل در جشنوارۀ بین‌المللی قصه‌گویی: از ایرج طهماسب در بیست‌ودومین دورۀ جشنوارۀ بین‌المللی قصه‌گویی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، به عنوان یکی از خالقان مجموعۀ «کلاه‌قرمزی» تجلیل به عمل آمد.

• کاندیداتوری در جشن خانۀ سینما: ایرج طهماسب برای فیلم‌نامۀ فیلم «عینک دودی» در چهارمین جشن خانۀ سینما کاندید دریافت جایزه بوده‌ است.

آثار

سینما

سال	نام	سمت	کارگردان
۱۳۶۴	خط پایان	بازیگر	محمدعلی طالبی
۱۳۶۴	آن‌سوی مه	بازیگر	منوچهر عسگری‌نسب
۱۳۶۵	مقاومت	بازیگر	احمد نیک‌آذر
۱۳۶۵	روزهای انتظار	بازیگر	اصغر هاشمی
۱۳۶۶	صعود	بازیگر	فریدون جیرانی
۱۳۶۶	جهیزیه‌ای برای رباب	بازیگر	سیامک شایقی
۱۳۶۷	روز باشکوه	بازیگر	کیانوش عیاری
۱۳۶۸	زیر بام‌های شهر	بازیگر	اصغر هاشمی
۱۳۶۸	راز کوکب	بازیگر	کاظم معصومی
۱۳۷۰	اتل متل توتوله	نویسنده	محمد جعفری هرندی
۱۳۷۳	کلاه‌قرمزی و پسرخاله	نویسنده/بازیگر/کارگردان	ایرج طهماسب
۱۳۷۸	عینک دودی	بازیگر	محمدحسین لطیفی
۱۳۷۹	یکی بود یکی نبود	نویسنده/بازیگر/کارگردان	ایرج طهماسب
۱۳۸۰	دختر شیرینی‌فروش	نویسنده/بازیگر/کارگردان	ایرج طهماسب
۱۳۸۱	کلاه‌قرمزی و سروناز	نویسنده/بازیگر/کارگردان	ایرج طهماسب
۱۳۸۱	دختر ایرونی	نویسنده	محمدحسین لطیفی
۱۳۸۳	خوابگاه دختران	نویسنده	محمدحسین لطیفی
۱۳۸۴	زیر درخت هلو	نویسنده/بازیگر/کارگردان	ایرج طهماسب
۱۳۸۶	رفیق بد	نویسنده/بازیگر	عباس احمدی مطلق
۱۳۹۰	کلاه‌قرمزی و بچه‌ننه	نویسنده/بازیگر/کارگردان	ایرج طهماسب

تلویزیون

نام	سمت	کارگردان	سال
سقائک و شانه‌به‌سر دانا	کارگردان و عروسک‌گردان	ایرج طهماسب	۱۳۶۰
آسمون و ریسمون	کارگردان	ایرج طهماسب	۱۳۶۲
مدرسهٔ موش‌ها	عروسک گردان	مرضیه برومند	۱۳۶۳–۱۳۶۰
آئینه	بازیگر	غلامحسین لطفی	۱۳۶۴
خونهٔ مادربزرگه	عروسک گردان	مرضیه برومند	۱۳۶۶
سلامتی چه خوبه	کارگردان	ایرج طهماسب	۱۳۶۶
دکتر عروسکی	کارگردان	ایرج طهماسب	۱۳۶۶
خانوادهٔ عجیب	بازیگر/کارگردان	ایرج طهماسب	۱۳۶۷
هتل پُرستاره	کارگردان و مجری	ایرج طهماسب	۱۳۶۸
آرایشگاه زیبا	بازیگر	مرضیه برومند	۱۳۶۹
صبحگاه خونین	بازیگر	فرامرز باصری	۱۳۶۹
النگ و دولنگ	کارگردان	ایرج طهماسب	۱۳۷۰
صندوق پُست	مجری		۱۳۷۰
عید آمد، بهار آمد	کارگردان هنری	ایرج طهماسب حسن دادشکر علی میری امیر فیضی	۱۳۷۳–۱۳۷۲
کلاه‌قرمزی ۲	مجری		۱۳۸۱
کلاه‌قرمزی ۸۸	نویسنده/بازیگر/کارگردان	ایرج طهماسب	۱۳۸۷
کلاه‌قرمزی ۹۰	نویسنده/بازیگر/کارگردان	ایرج طهماسب	۱۳۸۹
کلاه‌قرمزی ۹۱	نویسنده/بازیگر/کارگردان	ایرج طهماسب	۱۳۹۱–۱۳۹۰
کلاه‌قرمزی ۹۲	نویسنده/بازیگر/کارگردان	ایرج طهماسب	۱۳۹۲–۱۳۹۱
کلاه‌قرمزی ۹۳	نویسنده/بازیگر/کارگردان	ایرج طهماسب	۱۳۹۳–۱۳۹۲
کلاه‌قرمزی ۹۴	نویسنده/بازیگر/کارگردان	ایرج طهماسب	۱۳۹۴–۱۳۹۳
کلاه‌قرمزی ۹۷	نویسنده/بازیگر/کارگردان	ایرج طهماسب	۱۳۹۷–۱۳۹۶
مهمانی ۳	نویسنده/مجری/کارگردان	ایرج طهماسب	۱۴۰۳

شبکهٔ نمایش خانگی

سال	نام	سمت	کارگردان	توضیحات
۱۳۸۵	کلاه قرمزی در فرنگ	نویسنده/بازیگر/کارگردان	ایرج طهماسب و حمید جبلی	۴ فصل
۱۴۰۱	مهمونی	نویسنده/کارگردان/مجری	ایرج طهماسب	برای نوروز ۱۴۰۱
۱۴۰۲	مهمونی ۲	نویسنده/کارگردان/مجری	ایرج طهماسب	برای نوروز ۱۴۰۲

موسیقی (خواننده)

• ترانهٔ «من موشی رو می‌شونه» در مدرسهٔ موشها (۱۳۶۰)
• تیتراژ آغازین مجموعه نمایشی کلاه‌قرمزی (۱۳۹۷–۱۳۸۸)
• تیتراژ آغازین و پایانی مجموعه مهمونی (۱۴۰۱)

کتاب

• سه قصه، نشر چشمه، ۱۳۹۵

پانویس

پیوند به بیرون

• ایرج طهماسب در وبگاه سینما سوره
• ایرج طهماسب در همشهری آنلاین