وحید جلیلی
 | |
| اطلاعات شخصی | |
|---|---|
| تاریخ تولد | ۱۳۵۲ (۵۱–۵۲ سال) |
| ملیت | ایرانی |
| زبان مادری | فارسی |
| محل تولد | مشهد |
| تحصیلات | کارشناسی‌ارشد معارف اسلامی و اقتصاد |
| دانشگاه | دانشگاه امام صادق |
| خویشاوندان سرشناس | سعید جلیلی (برادر) |
| اطلاعات هنری | |
| پیشه |
|
| سال‌های هنری | ۱۳۷۵ تاکنون |
| جوایز | کسب مقام اول در جشنواره مطبوعات در زمینه سرمقاله نویسی در سال‌های ۱۳۸۵، ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ کسب عنوان بهترین مقاله‌نویس فرهنگی کشور در سال ۷۶ |
| اطلاعات ارتباطی | |
| آدرس اینستاگرام | وحید جلیلی |
وحید جلیلی (زاده ۱۳۵۲ مشهد) روزنامه‌نگار، مدیر فرهنگی، مؤسس دفتر راه (حسینیه هنر) و قائم مقام سازمان صداوسیما است.
او دانش‌آموخته اقتصاد و معارف اسلامی در دانشگاه امام صادق است و کار رسانه‌ای خود را به‌طور جدی از سال ۱۳۷۵ و همکاری با مجله نیستان به سردبیری سید مهدی شجاعی آغاز کرد. در سال‌های ۱۳۷۶ عنوان بهترین مقاله‌نویس کشور را برای مقاله «چه نباید کرد؟» به دست آورد. در دوره حضورش در نیستان به یکی از چهره‌های مؤثر این مجله تبدیل شد؛ چنان‌که سید مهدی شجاعی دربارهٔ حضورش نوشت: «حضور جلیلی حال و هوای دیگری به تحریریه بخشید.»
بعد از توقیف مجله نیستان او سردبیر روزنامه ابرار شد و پس از آن نیز از اواخر سال ۱۳۸۱ سردبیری مجله سوره را بر عهده گرفت. او به مدت چهار سال و ۳۰ شماره سردبیر سوره بود و در این مدت این مجله بعد از چندسال فترت، دوباره به یکی از مجلات مهم و جریان‌ساز فرهنگی کشور تبدیل شد. هرچند در سال ۱۳۸۵ و به دلیل بروز اختلاف جدی با رئیس وقت حوزه هنری و رئیس وقت سازمان تبلیغات اسلامی، از این مجله اخراج شد. دلیل اصلی این اختلاف، مقاله «انقلاب فرهنگی منهای فرهنگ انقلابی» بود که به قلم وحید جلیلی نوشته شده بود و بعدها در ویژه نامه «انقلاب» در اسفند همان سال منتشر شد.
از همان دوره و در اواخر سال ۱۳۸۵ جلیلی دفتر راه را تأسیس کرد که سرآغاز فعالیت‌های هنری و تشکیلاتی او در فصل تازه کارنامهٔ فرهنگی‌اش بود. دفتر راه بعد از مدتی به یکی از جریانات مؤثر و مؤسس جشنواره مردمی فیلم عمار تبدیل شد.
دفتر راه که بعدها با عنوان «حلقه حسینیه هنر» شناخته شد به مرور و بعد از چند دوره برگزاری جشنواره عمار شبکه‌ای از چهره‌های متعهد علاقمند به هنر انقلاب اسلامی را در سطح کشور شکل داد که همین شبکه توانستند فیلم منطقه پرواز ممنوع به عنوان نخستین فیلم سینمایی تولیدشده در این مجموعه را در سطح گسترده در کشور اکران کنند و ظرفیت اکران‌های غیرسینمایی در مساجد، مدارس و شهرهای بدون سینما را به سینمای ایران معرفی کنند.
جلیلی در تمام این سالها انتقادات جدی به فضای هنر و فرهنگ حاکمیت داشته و بارها نسبت به مدیران صداوسیما و وزارت ارشاد و سازمان تبلیغات اسلامی به تندی موضع‌گیری کرده بود. او در نامه ای به بهانه سریال تولید و پخش سریال «عروس تاریکی» به نویسندگی عباس نعمتی و کارگردانی محمود معظمی، بخش فرهنگی دفتر رهبر انقلاب را «گروه مافیایی حاکم» خواند و چهره‌هایی چون حسین محمدی، مرتضی میرباقری، عزت‌الله ضرغامی و عبدالعلی علی عسگری را با عنوان‌هایی چون «بچه‌های نازی‌آباد و خانی آباد» توصیف کرد که «هرچه بیشتر دم درمی‌کشیم و سکوت می‌کنیم، وقیح‌تر می‌شوند» و آن‌ها را با ابن ملجم برابر دانست؛ نامه او که به نامه «این گروه خشن» معروف شد با بازخوردهای بسیاری در داخل و خارج از کشور روبرو شد.
پس از آن بود که از سال ۱۴۰۰ پیمان جبلی جایگزین عبدالعلی علی عسگری در سازمان صداوسیما شد و وحید جلیلی – که بسیاری از نقش جدی او در معرفی جبلی به عنوان رئیس صداوسیما سخن می‌گفتند- به عنوان قائم مقام سازمان در صداوسیما حضور یافت. بلافاصله پس از استقرار گروه مدیریتی جدید در صداوسیما بسیاری از چهره‌های نزدیک به وحید جلیلی نظیر حسین شاهمرادی، حامد بامروت نژاد، میثم مرادی بیناباج، علی عبدالعالی، محمدصادق باطنی و… به عنوان رئیس شبکه‌های مختلف ملی مستقر شدند و همکاری با بسیاری از چهره‌های سرشناس صداوسیما مانند مهران مدیری، سروش صحت، رضا رشیدپور، احسان علیخانی، رامبد جوان و… به دلایل مختلف قطع شد. این تغییرات راهبردی در مدیریت صداوسیما با سقوط اقبال مخاطبان به تلویزیون و کاهش کیفی تولیدات سیما همزمان با این تغییرات منجر شد. چنان‌که طبق نظرسنجی‌ها برای نخستین بار میزان اتکای مردم به شبکه‌های اجتماعی از میزان بیننده تلویزیون پیشی گرفته است.
انتقادات بسیاری نسبت به رویکرد صداوسیما از منظر تولیدات تلویزیونی و هم‌چنین رویکرد پخش اخبار و راهبردهای معاونت سیاسی در پوشش اتفاقات مختلف کشور در میان گرایش‌های مختلف سیاسی شکل گرفت. رسانه‌ها و چهره‌های نزدیک به طیف انقلابی نظیر حجت الاسلام علی سرلک، محسن یزدی، مهدی آذرپندار، علی صدری نیا، خبرگزاری تسنیم، روزنامه فرهیختگان و… از جمله چهره‌هایی بودند که در این مدت انتقاداتی را به صداوسیما وارد کرده‌اند. اتفاقی که به مرور باعث بازگشت همکاری صداوسیما با چهره‌های سرشناس تلویزیون شد. یکی از سریال‌های صداوسیما در دوره جدیدش در همکاری با عباس نعمتی شکل گرفته است. عباس نعمتی نویسنده همان سریالی بود که وحید جلیلی به بهانهٔ آن نامه «این گروه خشن» را نوشته بود.
بعد از جنگ تحمیلی اخیر نیز اظهارنظری از جلیلی موجب اعتراض جدی به صداوسیما شد. جلیلی در یک برنامه تلویزیونی گفته بود: «برخی می‌خواهند به اسم همبستگی، وطن را به آغل تبدیل کنند!»
وحید جلیلی برادر سعید جلیلی سیاستمدار و دبیر پیشین شورای عالی امنیت ملی است.
از نامۀ «این گروه خشن» تا طرح تحول رسانه ملی
مشکل امروز رسانه‌ی ملی چیست؟ فلان نویسنده‌ی قالتاق یا تهیه کننده کاسب یا کارگردان مریض؟ پاسخ روشن نخواهد شد مگر آنکه ۲۶ سال به عقب برگردیم و چهره‌ی این شیفتگان خدمت را که آن روز هنوز این قدر ملیح و جو گندمی نشده بود در نظر آوریم. تیمی که نزدیک به سه دهه مناصب صدا و سیما را بین خود دست به دست کرده‌اند و به طور کاملاً اتفاقی!؛ همگی بچه‌های دو کلاس از یک دبیرستان در تهران دهه پنجاه‌اند!! بچه تهرون‌هایی که هم قسم شده‌اند نگذارند مدیریت رسانه ملی از چنگ بچه‌های خانی آباد و نازی آباد خارج شده و به دست دشمنان اسلام بیفتد! جالب است 26 سال؛ هزاران میلیارد تومان بودجه را در اختیار داشته باشی و 30 مرکز استانی و دانشگاه و پژوهشگاه و … و بعد از دهها سال تجربه؛ شاهکاری چون عروس تاریکی تحویل بدهی! و برایش کارناوال هم راه بیندازی! و اگر کسی دم بر آورد بلافاصله میرغضب‌های ملیجک را گسیل کنی که: “کو فیلمنامه نویس های شما؟! اصلاً می دانید سریال را با کدام صاد می‌نویسند؟ هرهرهر…” نه! آسمان سوراخ شده و شما فرو افتاده‌اید تا این انقلاب عاجز را دست گیرید. انقلابی که دانشمند هسته‌ای و متخصص موشکی و مخترع ماهواره و پژوهشگر نانو در حد جهانی تربیت کرده از تربیت فیلمنامه نویس و سرپرست نویسندگان عاجز بوده است! یکی نیست بگوید روزهایی که شما سوگلی مدیران رسانه‌ی ملی بودید ما در جام جم ممنوع الورود و ممنوع التصویر بودیم و حتی اجازهی ورود به یک جلسه‌ی ساده‌ی دانشجویی در ساختمان دانشکده صدا و سیما را نداشتیم. درست در همان روزهایی که انتقاد از ضرغامی غیرقابل بخشش بود؛ و گیت صداوسیما وقتِ ورودت آژیر می‌کشید؛ توهین به اهل بیت مانع از قرار گرفتن در حساس‌ترین گلوگاه رسانه ملی نبود![۱]
بعد از پخش سریال عروس تاریکی، به نویسندگی عباس نعمتی در تلویزیون، وحید جلیلی با نگارش نامه‌ای به بهانۀ پخش این سریال، به راهبردهای کلان صداوسیما و دوری و تناقضات فعالیت این رسانه با مبانی جمهوری اسلامی را به‌تندی نقد کرد.؛ نامه‌ای که به نامه «این گروه خشن» معروف شد و انتقاداتی را به حلقه مدیریت فرهنگی نزدیک به دفتر رهبر معظم انقلاب متوجه می‌دانست. این نامه خیلی زود با واکنش‌های گسترده و مختلف اهالی فرهنگ و رسانه مواجه شد که به‌طور مثال می‌توان به نامه حجت‌الاسلام رضا غلامی و احسان محمدحسنی اشاره کرد.
بسیاری نامۀ مذکور را سنگ‌بنای تحول در رسانه ملی و حضور پیمان جبلی در صداوسیما می‌دانند تا به‌نوعی فرصت برای پیاده شدن افکار این گروه در راهبری رسانه ملی مهیا شود؛ چنان‌که برخی رسانه‌ها نقش جلیلی را در راهبری طرح تحول صداوسیما پررنگ‌تر از جبلی می‌دانند. در دوران تحول صداوسیما حضور طیف گسترده‌ای از نزدیکان جلیلی که پیش از این در جشنواره عمار با او همکاری داشتند، به‌عنوان مدیر در بخش‌های مختلف صداوسیما مشغول به‌کار شدند؛ میثم مرادی، حامد بامروت‌نژاد، حسین شاهمرادی، صادق یزدانی، محسن برمهانی، مجید اکبرشاهی، جواد رمضان‌نژاد و... ازجمله این چهره‌ها بودند.
عملکرد و بازخوردها
دوران حضور جلیلی در صداوسیما با اتفاقات مختلفی در رسانه ملی همراه بوده است. کاهش شدید مخاطب، قطع همکاری با بسیاری از چهره‌های پرطرفدار، میدان دادن به برنامه‌های محتوایی با موضوعات انقلاب اسلامی و افرایش تمرکز بر تولیدات و رویدادهای استان‌ها مختلف در رسانه ملی، ازجمله این اتفاقات بوده است.
هرچند جلیلی از خاستگاه طرفداران سرسخت انقلاب اسلامی به صداوسیما رسید، اما علاوه‌بر رسانه‌های معتدل، بسیاری از فعالان فرهنگی و رسانه‌ای انقلابی نیز به عملکرد صداوسیما در این دوره انتقادات جدی داشته‌اند.
حجت‌الاسلام علی سرلک، در جلسه ای خصوصی که بعدها منتشر شد، خطاب به جبلی گفته است:[۲]
من حتی یک نفر ر ا ندیدم از ایشان (وحید جلیلی) راضی باشد. جلیلی اتهام بزرگ دوران مدیریت شماست. جلیلی دارد برای صداوسیما هزینه درست می‌کند. نباید بخاطر جلیلی برچسب میلی بودن به صدا و سیما بخورد.
سوابق و فعالیت‌ها
| عنوان‌ها و سمت‌ها |
|---|
| سردبیر روزنامه ابرار |
| عضو شورای مرکزی قرارگاه عمار |
| دبیر و رئیس شورای سیاست‌گذاری و از بنیانگذاران جشنواره فیلم عمار |
| مدیر دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی |
| معاون فرهنگی شهرداری مشهد |
| سردبیر مجلات سوره |
| مدیرمسئول نشریه راه |
| قائم مقام رئیس صدا و سیما در امور فرهنگی و دبیر ستاد تحول رسانه ملی |
| پایه‌گذاری «دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی» |
آثار
| آثار |
|---|
| عبور از سانسور سینما؛ تأملاتی در فیلم‌سازی |
| شهدا برای چه افقی جنگیدند؟ |
| در فرانسه تک درختی هست... ؛ تأملاتی در جهان انقلاب اسلامی |
| کتاب لولا؛ تأملاتی در ظرفیت‌های جمهوریت دینی |
| مجموعه کتاب‌های فعالان فرهنگی ۱۰۷: نقش تشکل‌های فرهنگی در پیشبرد اهداف انقلاب |
جوایز و افتخارات
| دستاوردها |
|---|
| کسب مقام اول در جشنواره مطبوعات در زمینه سرمقاله نویسی در سال‌های ۱۳۸۵، ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ |
| کسب عنوان بهترین مقاله‌نویس فرهنگی کشور در سال ۱۳۷۶ |
پانویس
- ↑ «وب‌سایت شخصی وحید جلیلی/ نامه این گروه خشن». دریافت‌شده در ۲۱ آبان ۱۴۰۳.
- ↑ «انتقاد تند از رییس صدا و سیما به دلیل نارضایتی از عملکرد وحید جلیلی».
