سازمان هنری رسانه‌ای اوج
 | |
| بنیان‌گذار | سپاه پاسداران انقلاب اسلامی |
|---|---|
| گونهٔ سازمان | سازمان تولید محصولات رسانه‌ای |
| حوزهٔ قدرت | تولیدات رسانه‌ای |
| زمینه فعالیت | فرهنگی - هنری - رسانه‌ای |
| تأسیس | ۱۳۹۰ |
| رئیس کنونی | ساسان زارع |
| رئیس پیشین | احسان محمدحسنی |
| وضعیت | فعال |
| ستاد | تهران |
سازمان هنری رسانه‌ای اوج یکی از مجموعه‌های فرهنگی منسوب به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است که از ابتدای دههٔ نود فعالیت خود را آغاز کرده و در این سال‌ها بر تولیدات فرهنگی و هنری در عرصه‌های مختلف مانند سینما، تلویزیون, مستند، موسیقی، تئاتر و هنرهای نمایشی، گرافیک و تبلیغات شهری و... متمرکز بوده است.
این مجموعه که سال‌ها با ریاست احسان محمدحسنی مشغول به فعالیت بود با طراحی و اکران مجموعه بیلبوردهای «صداقت آمریکایی» مورد توجه قرار گرفت و بعد از آن با تمرکز بر تولید در عرصهٔ سینما یکی از بازیگران مهم صحنهٔ سینمای کشور در دههٔ نود شد. تولید آثار سینمایی مانند «بادیگارد»، «ایستاده در غبار»، «به وقت شام»، «تنگه ابوقریب»، «خروج»، «قریب» و... از جمله آثار شاخص سینمایی بود که سازمان اوج آن‌ها را تولید و اکران کرد.
در تلویزیون هم علاوه بر صدها مستند، سریال‌هایی مانند «پایتخت ۵»، «آسمان من»، «مینو»، «سر دلبران» و... از سوی این سازمان تولید شد که «پایتخت ۵» با ۸۵ درصد مخاطب یکی از پربیننده‌ترین آثار تلویزیونی دهه‌های اخیر صداوسیما را شکل داد.
دیوارنگاره میدان ولیعصر نیز یکی دیگر از عرصه‌های فعالیتی سازمان اوج در تبلیغات شهری بود که بیش از سایر تلاش‌هایش در این عرصه مورد توجه قرار گرفت و طرح‌های مختلفش بارها جریان‌سازی کرده و مورد توجه قرار گرفت.
دو نمایش «هفت‌خوان اسفندیار» و «رستم و سهراب» نیز از دیگر آثار شاخص سازمان اوج در هنرهای نمایشی بودند که با استقبال گستردهٔ مخاطبان مواجه شدند. ایران اینترنشنال در گزارشی نمایش «هفت‌خوان اسفندیار» را قرائتی جهت‌دار از شاهنامه برای روایت سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی معرفی کرد.
در سال‌های فعالیتِ مجموعهٔ هنری رسانه‌ای اوج، بسیاری از چهره‌های جوان و تازه‌نفسِ هنری در همکاری با این مؤسسه آثار خود را تولید کرده و به سطح اول هنری کشور رسیدند. هرچند تعدادی از هنرمندان نیز این سازمان را به همکاری «گعده‌ای» با دوستان خود متهم می‌کنند. با این حال گفته می‌شود رهبر انقلاب از مجموعهٔ فعالیت این سازمان تمجید کرده و آن‌ها را به ادامهٔ پرقدرت فعالیت تشویق کرده بودند.
در سال ۱۴۰۴، احسان محمدحسنی که از بدو تأسیس سازمان هنری رسانه‌ای اوج ریاست آن را بر عهده داشت از این سازمان کنار رفته و سیدمحمد هاشمی جایگزین او شد.
تاریخچه و اهداف
حضور سپاه پاسداران در زمینهٔ تولید فیلم بیشتر در ارتباط با موضوع جنگ تحمیلی بوده و تا اواخر دههٔ ۶۰ نام این نهاد با عناوینی چون «معاونت تبلیغات و انتشارات سپاه پاسداران» و «مرکز فرهنگی سپاه پاسداران» در فیلم‌ها دیده می‌شد. این حضور، علاوه بر کمک‌های این نهاد در ساخت فیلم‌های مطابق نظر حاکمیت برای محصولات نهادهای دیگری چون سازمان توسعه سینمایی سوره (متعلق به حوزه هنری)، بخش فرهنگی بنیاد مستضعفان، گروه شاهد سیما و انجمن سینمای دفاع مقدس بود.
بعد حوادث سال ۸۸، سپاه لزوم حضور همه‌جانبه در فعالیت‌های فرهنگی را احساس کرده و با تجدید ساختار و تعریف مأموریت‌های تازه در حوزهٔ فرهنگ، با تشکیل سازمانی به نام «اوج» فعالیت‌هایش را در بخش‌های مختلف فرهنگی از جمله سینما آغاز کرد.
ایدهٔ تأسیس سازمان هنری رسانه‌ای اوج بعد از فتنه ۸۸ شکل گرفت؛ جایی که دلسوزان جمهوری اسلامی ایران نسبت به فقدان کار هنری و رسانه‌ایِ جدی در ارتباط با ارزش‌های انقلاب اسلامی احساس خطر کرده و برای رفع این خلأ، با همکاری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تعدادی مجموعه برای تولید هنری شکل دادند. سازمان هنری رسانه‌ای اوج نیز به منظور «شناسایی، آموزش و جهت‌دهی نیروهای مستعد انقلابی در عرصه‌های مختلف هنری و رسانه‌ای و نیز فراهم کردن زمینهٔ تولید و توزیع محصولات هم‌سو با انقلاب اسلامی» تأسیس شد.
این مجموعهٔ هنری ـ رسانه‌ای با زیرمجموعه‌هایی که عمدتاً با نام «خانه» شناخته می‌شدند فعالیت خود را پیگیری می‌کرد:
- خانهٔ طراحان انقلاب اسلامی
- خانهٔ مستند
- مرکز آوای انقلاب اسلامی (مأوا)
- مرکز فیلم و سریال
سازمان اوج هرچند در نخستین تلاش‌های هنری (که بدون ذکر نام و نشان این سازمان شکل می‌گرفت) چندان موفق نبود و فیلم سینمایی «سیب و سلما» (حبیب‌الله بهمنی، ۱۳۸۹) و «زیباتر از زندگی» (انسیه شاه‌حسینی، ۱۳۸۹) چندان نتوانست بدرخشد، اما از فیلم سینمایی «چ» با ابراهیم حاتمی‌کیا مرتبط شده و در فرایند تولید و اکران این فیلم مشارکت کرد.
پس از آن و در جشنوارهٔ فیلم فجر در سال ۱۳۹۴ با اکران ۴ فیلم «ایستاده در غبار»، «بادیگارد»، «هیهایت» و «فهرست مقدس» این سازمان برای نخستین بار به‌طور رسمی وارد عرصهٔ سینمای ایران شده و آثارش با تمجید اهالی رسانه و منتقدان روبه‌رو شد. آن‌طور که منتقدان و اهالی سینما می‌گفتند «بادیگارد» یکی از آثار درخشان کارنامهٔ سینمایی حاتمی‌کیا بود و «ایستاده در غبار» هم یکی از باکیفیت‌ترین آثار سینمایی به زبان سینما با مضمون دفاع مقدس بود. «فهرست مقدس» هم از منظر فنی و کیفیت پویانمایی یکی از آثار درخشان سینمای ایران تا آن روز شناخته شد تا جشنوارهٔ فجر سال ۱۳۹۴ نقطهٔ عطف فعالیت هنری سازمان اوج در سال‌های ابتدایی فعالیتش باشد.
پس از آن نیز سازمان اوج با تولید آثاری چون «تنگه ابوقریب»، «به وقت شام»، «۲۳ نفر»، «منصور»، «خروج»، «غریب»، «سرهنگ ثریا» و... مسیر تولیدات سینمایی باکیفیت و تحسین‌شدهٔ خود را ادامه داد؛ هرچند آثار دیگر این مجموعه مانند «زندانی‌ها»، «سوءتفاهم» و... چندان مورد توجه قرار نگرفت و فیلم «لباس شخصی» و «مسیح پسر مریم» نیز توقیف شد.
سازمان اوج در دو سال اخیر نیز با فیلم‌های «خدای جنگ»، «مجنون»، «پرویزخان» و «اسفند» فعالیت سینمایی خود را ادامه داده است.
در تلویزیون نیز نخستین اثر سازمان هنری رسانه‌ای اوج با سریال «آسمان من» رقم خورد؛ سریالی که به نوعی نخستین سریال تولیدشده و اختصاصی شبکهٔ افق بود و روی آنتن این شبکه رفت؛ هرچند هنگام پخش چندان مورد توجه قرار نگرفت و بعد از بازپخش از شبکهٔ سه سیما در سال ۱۳۹۵ بیش از نخستین پخش دیده شد. سریال‌های دیگر تلویزیونی این مجموعه مانند «گیله‌وا» و «مینو» هم روی آنتن شبکهٔ یک سیما رفت. «عشق کوفی» نیز در سال ۱۴۰۲ با یک داستان عاشورایی روی آنتن رفت.
مهم‌ترین سریال تولیدشدهٔ سازمان اوج در تلویزیون نیز سریال «پایتخت ۵» است؛ سریالی که به کارگردانی سیروس مقدم دنبالهٔ این سریال پرمخاطب بود و در این سری به سراغ داستانی مرتبط با جریان تکفیر و داعش رفت. آن‌طور که احسان محمدحسنی، مدیر وقت سازمان اوج، گفته بود، پایان‌بندی این سریال قرار بود با شهادت «باباپنجعلی» به دست تکفیری‌ها و تشییع او در شهر کربلا شکل گیرد که این پایان‌بندی با نظر سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی تغییر کرد تا هیچ‌کدام از چهره‌های اصلی این سریال در این داستان به شهادت نرسند. گفته می‌شود حاج قاسم دربارهٔ این موضوع گفته بود: «مگر ما مدافعان حرم مرده‌ایم که کسی از ایرانی‌ها بخواهد به دست تکفیری‌ها شهید شود؟»
همکاری با پلتفرم‌ها
سازمان هنری رسانه‌ای اوج از اواخر دههٔ نود به مرور همکاری خود با پلتفرم‌های شبکهٔ نمایش خانگی را ارتقا داد و ارتباط نزدیکی میان این سازمان و «فیلیمو» شکل گرفت. سریال «آقازاده» نخستین همکاری این دو مجموعه بود که با استقبال و واکنش‌های گسترده‌ای همراه شد.
این سریال بعد از پخش چند قسمت توقیف شد که بعد از مدتی و با ورود وحید جلیلی به نفع سریال، «آقازاده» از توقیف درآمد و پخش آن از فیلیمو از سر گرفته شد.
مینی‌سریال «روز بلوا» و مینی‌سریال «مسیح پسر مریم» نیز از دیگر تولیدات اختصاصی سازمان اوج بودند که در پلتفرم‌های شبکهٔ نمایش خانگی روی آنتن رفت.
دیوارنگاره‌ها
مسألهٔ تبلیغات شهری یکی از مواردی بود که از ابتدای شکل‌گیری سازمان اوج در این مجموعه پیگیری می‌شد. بسیاری از آثار سازمان اوج در تبلیغات شهری جریان‌ساز شده و مورد توجه قرار گرفت و مسألهٔ دیوارنگاره‌ها نیز بعد از موفقیت دیوارنگارهٔ میدان ولیعصر در کشور جدی گرفته شد. دیوارنگارهٔ میدان ولیعصر یکی از رسانه‌های تبلیغات شهری بود که در کنار میدان ولیعصر تهران به‌عنوان یکی از نقاط پرتردد تهران نصب شده و با واکنش‌های سریع نسبت به اتفاقات روز توانست جای خود را به‌عنوان یک رسانه در کشور باز کند. واکنش‌های این دیوارنگاره به شهادت حاج قاسم سلیمانی، هواپیمای اوکراینی، بنگاه‌داری بانک‌ها و... از جمله مواردی بود که به‌شدت مورد توجه قرار گرفت.
هنرهای نمایشی
سازمان اوج تولیدات پرمخاطبی را نیز در حیطهٔ هنرهای نمایشی به جای گذاشته است؛ از نمایش‌های آیینی «تنهاتر از مسیح» که در بوستان ولایت تهران و با محوریت زندگانی امام حسین علیه‌السلام و حادثهٔ عاشورا روی صحنه رفت، تا نمایش‌هایی چون «هفت‌خوان اسفندیار» و «رستم و سهراب». هرچند نمایش‌های میدانی آیینی اوج به لحاظ فنی و عوامل در سطح متوسطی قرار داشت، اما «هفت‌خوان اسفندیار» و «رستم و سهراب» با حضور عوامل حرفه‌ایِ سینما و تئاتر روی صحنه رفته و توانست مخاطبان بسیاری را جذب کند.
امیر آقایی، الناز شاکردوست، علی زندوکیلی، سینا مهراد، پردیس احمدیه، امین زندگانی، بانیپال شومون، فریبا کوثری و... از جمله چهره‌هایی بودند که در این دو نمایش حضور داشتند؛ کارگردانی هر دو نمایش بر عهدهٔ حسین پارسایی بود.
تولیدات پویانمایی
سازمان اوج در عرصهٔ پویانمایی هم فعالیت جدی‌ای را پیگیری کرده است؛ از نخستین اثر سینمایی که با فرم پویانمایی و با مخاطب بزرگسال با عنوان «فهرست مقدس» در جشنوارهٔ فجر سی‌وششم روی پرده رفت، تا پویانمایی «پسر دلفینی» که یکی از آثار موفق ایران در عرصهٔ اکران بین‌المللی بوده و توانست گیشهٔ بیش از ۱.۷ میلیون دلار را در اکران خود در کشورهای خارجی به ثبت برساند. پویانمایی «ببعی قهرمان» هم از دیگر آثار موفق این مجموعه بوده که دنبالهٔ سینماییِ مجموعهٔ تلویزیونی «ببعی» بود که از شبکهٔ پویا روی آنتن می‌رفت. «ببعی قهرمان» هم توانست به فروش فروش بیش از ۶۳ میلیارد تومان دست یابد.
«اتل‌متل یه جنگ»، «حسنا کوچولو» و... نیز از دیگر تولیدات پویانمایی سازمان اوج بود که از تلویزیون پخش شد.
برنامه‌های تلویزیونی
سازمان هنری رسانه به اندازهٔ توجه به عرصهٔ سینما، به‌طور جدی وارد برنامه‌سازی تلویزیونی نشد و معدود برنامه‌هایی با سرمایه و حمایت این سازمان روی آنتن رفت. هرچند همان برنامه‌ها نیز با استقبال گستردهٔ مخاطبان روبه‌رو شده و جزو برنامه‌های جریان‌ساز تلویزیون به حساب می‌آیند. برنامهٔ تلویزیونی «مخاطب خاص» نخستین برنامه‌ای بود که از یک استودیوی متعلق به جمهوری اسلامی ایران در جوار حرم امام حسین علیه‌السلام روی آنتن رفت و با استقبال گسترده‌ای روبه‌رو شد. پخش این برنامه همچنان از شبکهٔ سه سیما ادامه دارد.
مستندمسابقه‌های «خانه ما» و «فرمانده» هم از دیگر تولیدات تلویزیونی سازمان اوج در گونهٔ «ریلتی‌شو» بود که با مخاطبان فراوانی روبه‌رو شد و فصل‌های متعددی از آن روی آنتن رفت.
برنامهٔ «اقیانوس آرام» هم یکی از برنامه‌های اوج برای مخاطب نوجوان بود که از شبکهٔ دو سیما پخش شده و بسیار مورد توجه قرار گرفت.
در سال ۱۴۰۲ و با آغاز جنگ نظامی رژیم صهیونیستی علیه مردم غزه، سازمان اوج برنامهٔ تلویزیونی «به افق فلسطین» را روی آنتن شبکهٔ افق سیما برد؛ برنامه‌ای که با طراحی محمدرضا شهیدی‌فرد روی آنتن رفته و در مدت کوتاهی توانست توجه عمومی را به خود جلب کند. هرچند به‌زودی و بر اثر اختلافات شکل‌گرفته میان سازمان اوج و مدیر شبکهٔ افق، گروه سازندهٔ برنامه تغییر یافته و برنامهٔ «به افق فلسطین» با گروهی منسوب به شبکهٔ افق ادامه یافت؛ هرچند این تغییر باعث کاهش مخاطب و توجه عمومی به این برنامه شد.
انتقادات
در طول سال‌های فعالیت سازمان هنری رسانه‌ای اوج، علاوه بر تمجید از برخی آثار و مسیر فعالیت‌ها، انتقاداتی هم از سوی طیف فرهنگی و هنری کشور به این سازمان وارد می‌شد. مهم‌ترین و پرتکرارترین این انتقادات به همکاری این سازمان با چهره‌های محدودی از نزدیکان خود و مدیران و حلقهٔ نزدیکان وارد می‌شد؛ چیزی که به «حلقهٔ بستهٔ اوج» لقب گرفته بود. طبق این ادعا امکان همکاری جدی برای چهره‌هایی که به حلقهٔ اصلی سازمان اوج نزدیک نبودند وجود نداشت. انتقاد دیگر هم به عدم تمرکز این سازمان بر توانمندسازی و ورود چهره‌های جدید انقلابی به عرصهٔ هنر متمرکز بود.
در سال‌های اخیر نیز اختلافات میان محمدعلی عزیزجعفری و احسان محمدحسنی رو به ازدیاد گذاشت و گفته می‌شود همین موضوع باعث پایان همکاری محمدحسنی با سازمان اوج شد.
گفته می‌شود رهبر انقلاب در اواسط دههٔ نود شمسی در مرقومه‌ای از مجموع فعالیت‌های سازمان اوج تمجید کرده‌اند.
سازمان های وابسته
فعالیت‌های سازمان در قالب هفت زیرمجموعه با عنوان «خانه» معرفی و سامان‌دهی می‌شود. این خانه‌ها با عنوان‌هایی چون:
- خانه طراحان مستند انقلاب اسلامی
- خانه طراحان پویانمایی انقلاب اسلامی
- خانه طراحان فیلم داستانی انقلاب اسلامی
- خانه طراحان فیلم‌نامه‌نویسی انقلاب اسلامی
- خانه طراحان طرح و گرافیک انقلاب اسلامی
- خانه طراحان تبلیغات انقلاب اسلامی
- همچنین شبکه افق در بسیاری از فعالیت‌های خود، وابسته به سازمان هنری رسانه‌ای اوج است و این سازمان بسیاری از محتوای این شبکه را تامین می‌کند.
آثار
فیلم‌های سینمایی
فیلم‌های مستند
| سال | عنوان | کارگردان | تهیه‌کننده | توضیح | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱۳۹۱ | باسکرویل | خانه طراحان انقلاب اسلامی |
پانویس
- ↑ «نگاهی به فعالیت‌های 6 ساله سازمان اوج». خبرگزاری آنا. ۱۸ مرداد ۱۳۹۶. دریافت‌شده در ۵ آوریل ۲۰۱۸.
- ↑ «مسیح پسر مریم در راه جشنواره فجر». سازمان هنری رسانه‌ای اوج.
- ↑ «فیلمبرداری «آبی روشن» به پایان رسید/ اولین تصویر از مهران احمدی». بنیاد سینمایی فارابی. ۲۷ آذر ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۲-۱۹.
- ↑ ««مجنون» به تدوین رسید/ تصویر سجاد بابایی در نقش شهید زین‌الدین». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۲۳-۱۲-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۲-۱۹.
- ↑ «کارگردان «هناس» و «مصلحت»، «خدای جنگ» را می‌سازد». ایسنا. ۲۰۲۳-۱۱-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۲-۱۹.
- ↑ «انیمیشن سینمایی «ببعی قهرمان» آماده نمایش شد». پایگاه خبری صبا. ۲۰۲۳-۱۲-۲۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۲-۲۴.
