سه چهار ساله است آن نظری که باید به موسیقی و هنر بشه نشده است. وی افزود: ندانستن و نشناختن، دو برگ خود گم کردگی مسوولان بخش موسیقی است. این خواننده اصفهانی گفت: آن کسی که می‌خواهد درباره افتخاری اظهار نظر کند باید خودش هنرمند باشد نه اینکه دکتر و مهندس در رشته‌ای دیگر درباره امثال افتخاری صحبت کند.
مهندس مکانیک را گذاشته‌اند مسئول موسیقی یا شخصی درحوزه ای دیگر درس خوانده دربارهٔ هنر من اظهار نظر می‌کند؛ این گونه امور موجب ناهماهنگی و جلوگیری از پیشرفت موسیقی می‌شود.نباید به دلیل اینکه برخی می‌گویند کهنه و دل‌آزار شده‌ام سه سال در خانه بنشینم؛ من هنوز می‌توانم بخوانم و صدا دارم.
من نباید دم در سالن جشنواره بروم و بگویم من افتخاری هستم و مرا راه بدهید؛ آنها که در موسیقی مسئولیت دارند باید جواب بدهند. این هنرمند با یادآوری اینکه من بیش از ۳۰ سال عمرم را در راه موسیقی گذاشتم افزود: من حتی بیمه ندارم و اگر مشکلی برایم پیش آمد آیا کسی به داد من می‌رسد. افتخاری ادامه داد: چند سال قبل مرا به‌عنوان چهره ماندگار معرفی کردند؛ چهره ماندگار کیلوئی چند، اینها فقط القاب در حد یک امضا است و عمل در پی آن وجود ندارد.
ارائه آمار در خصوص چاپ کتاب و مانند آن کافی نیست. افتخاری در پایان گفت: به جوانان می‌گویم در پی موسیقی نیایند چون کار و خانواده خود را باید هزینه کنند بهتر است آنها در پی پورشه سوار شدن بروند چرا که با موسیقی حتی نمی‌توانند سوار موتورسیکلت هم بشوند.[۱]
علیرضا افتخاری
 | |
| اطلاعات شخصی | |
|---|---|
| نام کامل | علیرضا افتخاری |
| تاریخ تولد | ۱۰ فروردین ۱۳۳۷ (۶۷ سال) |
| ملیت | ایرانی |
| زبان مادری | فارسی |
| محل تولد | اصفهان |
| اساتید | جلال‌الدین تاج غلامرضا دادبه |
| اطلاعات هنری | |
| زمینه فعالیت | موسیقی سنتی ایرانی، موسیقی تلفیقی، پاپ سنتی، فولکلور |
| حوزه فعالیت | خوانندگی و آهنگسازی |
| شروع فعالیت هنری | ۱۳۵۷–تاکنون |
| آلبوم‌ها | نیلوفرانه یاد استاد مستانه قلندروار صیاد |
| زبان آثار | فارسی |
| جوایز | چهرهٔ ماندگار ۱۳۸۹ |
علیرضا افتخاری (زاده ۱۰ فروردین ۱۳۳۷ اصفهان) موسیقی‌دان، آهنگساز، خواننده موسیقی سنتی و از چهره‌های ماندگار موسیقی ایران است.
او که دانش‌آموخته رشته مهندسی راه و ساختمان است، فعالیت حرفه‌ای خود در عرصه موسیقی را از سال ۱۳۴۹ با یادگیری ویولن آغاز کرد. از سن ۱۴ سالگی تحت نظر تاج اصفهانی ردیف‌های آوازی را آموخت و سپس در کلاس‌های ویولن طباطبایی شرکت کرد. افتخاری در مسیر آموزش موسیقی از اساتید بزرگی چون جلیل شهناز، حسن کسایی، غلامرضا دادبه و… بهره برد. او در سال ۱۳۵۷ در مسابقه موسیقی باربد که با داوری اساتیدی چون علی‌اکبر شهنازی، علی تجویدی و داریوش صفوت برگزار شد، مقام نخست را به دست آورد و به‌عنوان چهره مستعد و جوان به جامعه موسیقی ایران معرفی شد.
افتخاری در سال ۱۳۶۲ اولین آلبوم خود را با نام آتش دل منتشر کرد و سه سال بعد در همکاری با حسین علیزاده، «راز و نیاز» را تولید کرد. او در این دوره هرچند کم‌کار بود، اما قطعاتش با استقبال گسترده مخاطبان همراه بودند و همین استقبال باعث شد تور کنسرت راه ابریشم او در ۲۸ شهر دنیا با استقبال گسترده مخاطبان برگزار شود. افتخاری از جمله نخستین چهره‌هایی بود که اشعاری از حافظ و مولانا را در قالب آواز می‌خواند و همین باعث استقبال گسترده از آثار او در دهه ۶۰ شده بود.
اوج فعالیت هنری افتخاری اما به دهه ۷۰ و ۸۰ خورشیدی بازمی‌گردد. جایی که با آلبوم نیلوفرانه یکی از پراستقبال‌ترین و پرفروش‌ترین آلبوم‌های موسیقی تاریخ ایران را تولید و عرضه کرد و جایگاه خود را به عنوان یکی از خوانندگان سرشناس موسیقی سنتی در ایران تثبیت کرد. پس از آن نیز با تکیه بر صدای خوب و نوآوری در آواز و موسیقی و تنظیم، آلبوم شکوه عشق، قلندروار، شب کوچه‌ها، تو می‌آیی و… را وارد بازار کرد. آلبم قلندروار از جمله پرفروش‌ترین آلبوم‌های موسیقی ایران در دهه هشتاد بود. گفته می‌شود این آلبوم از حیث تعدد استقاده از سازهای مختلف نصاب جدیدی در آهنگسازی یک آلبوم موسیقی برجای گذاشته است. پس از آن نیز افتخاری فعالیت هنری خود را با آثار دیگری ادامه داد که کمی از دوران اوج او فاصله گرفته و کثرت آثار تازه اش مورد انتقاد بخشی از جامعه موسیقی قرار گرفت.
او در طول دوران فعالیتش تا کنون با چهره‌های نامدار موسیقی نظیر پرویز مشکاتیان، حسین علیزاده، جلال ذوالفنون، فریدون شهبازیان، جلیل عندلیبی، علی تجویدی، فضل‌الله توکل و… همکاری کرده است. اجراهای او در برنامه‌های «با کاروان شعر و موسیقی» در تلویزیون نیز جزو پربیننده‌ترین برنامه‌های تلویزیونی دردوران پخش بود.
قطعات مختلفی از افتخاری با استقبال گسترده مخاطبان روبرو شده و چند آلبوم از او در زمره پرفروش‌ترین آلبوم‌های موسیقی تاریخ ایران قرار دارد. گفته می‌شود بیش از ۳ میلیون نسخه از آلبوم نیلوفرانه فروش رفته، صیاد، قلندروار، امان از جدایی و مستانه نیز از دیگر آلبوم‌های پرفروش افتخاری بوده‌اند.
در سال ۱۳۸۹ در همایش چهره‌های ماندگار از علیرضا افتخاری به عنوان یکی از چهره‌های ماندگار هنر و موسیقی ایران تجلیل شد.
افتخاری پس از آن که در یک همایش در پاسخ به ابراز محبت محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور وقت جمهوری اسلامی ایران او را در آغوش گرفت مورد هجمه شدید کاربران فضای مجازی قرار گرفت. تا جایی که گفته شد بعد از این اتفاق، اعضای خانواده‌اش با تهدید روبرو شده و آرامش خانوادگی‌اش نیز برهم خورد. خود افتخاری این اتفاقات را یکی از بدترین رخدادهای زندگی اش یاد کرد و از رفتار برخی همکاران خود نیز بابت بیشتر کردن سوءتفاهم‌های ناشی از این اتفاق گلایه کرد. او در این باره گفت:
«سال‌ها بعد مشخص می‌شود محمود احمدی‌نژاد که بود و چه کرد، از او خیلی ناراحتم! من یک ادای احترام کوچک کردم. وقتی دیدم او تحت تأثیر یکی از آهنگ‌هایم قرار گرفته و اشک چشمانش را پاک کرده، انتظار دارید که چه کار کنم؟ وقتی به آرایشگاه می‌رفتم، مغازه‌دار گفت به خاطر تو مشتری‌هایم را از دست می‌دهم».
تحصیلات و آغاز فعالیت حرفه‌ای
افتخاری فارغ‌التحصیل رشته مهندسی راه و ساختمان است او از سال ۱۳۴۹ به کلاس‌های ویولن استاد طباطبایی رفت از سن ۱۴ سالگی نزد تاج اصفهانی ردیف‌های آوازی را آموخت. نزد اساتید دیگری همچون جلیل شهناز نوازنده تار و حسن کسایی موسیقی‌دان و نوازنده نی و سه تار دوره‌های مختلف موسیقی را گذراند.
سال ۱۳۵۷ در مسابقه موسیقی باربد با داوری اساتیدی چون علی‌اکبر خان شهنازی و علی تجویدی و داریوش صفوت شرکت کرد و توانست به مقام نخست برسد و رسماً به عنوان خواننده به جامعه هنری ایران معرفی شود.
از سال ۱۳۶۰ نزد غلامرضا داد به تعلیم موسیقی پرداخت و در سال ۱۳۶۲، اولین آلبوم خود را به توصیه فرامرز پایور با نام «آتش دل» و به یاد تاج اصفهانی منتشر کرد. برای نخستین بار در سال۱۳۶۳ با آوازی به نام «قصه گیسو در ماهور» و با نی محمدعلی کیانی‌نژاد در سریال تلویزیونی امیرکبیر صدای او از تلویزیون پخش شد.
انتشار نخستین آلبوم
تصنیف «ای دل اگر عاشقی» از علیرضا افتخاری
افتخاری در سال ۱۳۶۲ اولین آلبوم خود را با نام «آتش دل» منتشر کرد که به یاد استاد تاج اصفهانی ساخته شده بود. افتخاری در سال‌های بعد در عرصه‌های مختلف موسیقی از جمله پاپ، سنتی و تلفیقی فعالیت کرد و لقب «مرد هزار چهره موسیقی ایران» را به دست آورد.
او در کنسرت‌هایی در کشورهای مختلف حضور یافت و نخستین فرد بعد از انقلاب بود که اشعار حافظ را به‌صورت ترانه خواند.
افتخاری خوانندگی بیش از شصت آلبوم موسیقی را بر عهده داشته است و در سال ۱۳۸۹ موفق به اخذ نشان چهره‌های ماندگار شد. به سبب خوانندگی در مقام‌ها و سبک‌های مختلف موسیقی پاپ و تلفیقی و سنتی لقب مرد هزار چهره موسیقی ایران لقب گرفته است.
اواخر دهه ۶۰ وی کنسرت‌هایی را در ژاپن، آلمان، کانادا و انگلستان برگزار نمود و می‌توان به کنسرت راه ابریشم در ۲۸ شهر و کنسرت آلمان (مقام صبر به همراهی پرویز مشکاتیان) اشاره کرد. افتخاری نخستین فردی بود که بعد از انقلاب اسلامی ایران، اشعار حافظ را به صورت ترانه و تصنیف خواند. تصنیف‌هایی نظیر «روز هجران» و «نفس باد صبا» از این گونه‌اند.
تصنیف «صیاد» از علیرضا افتخاری
فعالیت‌های تلویزیونی
علیرضا افتخاری برای نخستین بار در ۱۳۶۳ با آوازی به نام قصه گیسو در ماهور با ضبط کامبیز روشن‌روان و با نی‌نوازی محمدعلی کیانی‌نژاد در سریال امیرکبیر صدایش از تلویزیون ایران پخش شد.
از آخرین سال‌های دهه ۱۳۷۰ و اوایل دهه ۱۳۸۰ در برنامه‌های تلویزیونی مانند با کاروان شعر و موسیقی و ضیافت با اجرای سهیل محمودی، مجری و ترانه‌سرا حضور یافت و به‌صورت بداهه به خوانش آواز و تصنیف پرداخت.
«با کاروان شعر و موسیقی» به تهیه‌کنندگی برادران مناجاتی و با اجرای سهیل محمودی، شب‌های جمعه از تلویزیون ایران پخش می‌شد و با دعوت از هنرمندان عرصه شعر و موسیقی، به این دو هنر می‌پرداخت و بسیاری از نام‌آوران شعر و موسیقی در این برنامه حضور می‌یافتند؛
فصل هفتم مسابقه استعدادیابی «یک، دو صدا» با موضوع خوانندگی، آهنگسازی و ترانه‌سرایی با داوری علیرضا افتخاری خواننده، سعید بیابانکی شاعر و پژوهشگر ادبی و محمدرضا چراغعلی آهنگساز و با شعار «نوبت ترانه» در سال ۱۳۹۸ از رادیو ایران برگزار می‌شد.
آثار
موسیقی فیلم و سریال
| ردیف | نام اثر |
|---|---|
| ۱ | خوانندگی چند قطعه در سریال امیرکبیر |
| ۲ | پخش قطعاتی از نیلوفرانه در فیلم لیلا (فیلم ۱۳۷۵) |
| ۳ | قطعه آواز در شب‌های زاینده‌رود (کارگردانی محسن مخملباف) |
| ۴ | تیتراژ سینمایی چتری برای کارگردان |
| ۵ | تیتراژ سریال روز رفتن |
| ۶ | تیتراژ سریال به کجا چنین شتابان |
| ۷ | تیتراژ سریال پنجمین خورشید |
| ۸ | تیتراژ سریال هشت بهشت |
| ۹ | تیتراژ سریال روزهای بهتر |
| ۱۰ | تیتراژ سریال کهنه‌سرباز |
آلبوم‌ها
| سال انتشار | آهنگساز | ناشر | نام آلبوم |
|---|---|---|---|
| ۱۳۶۲ | عبدالحسین برازنده | گل نوا | آتش دل |
| ۱۳۶۴ | محمدعلی کیانی‌نژاد | هم‌آواز آهنگ | مهرورزان |
| ۱۳۶۴ | عماد رام | ساربانگ | همتای آفتاب |
| ۱۳۶۷ | حسین علیزاده | ماهور | راز و نیاز |
| ۱۳۶۸ | محمد موسوی | مرکز نشر و حفظ آثار انقلابی | دریغا … |
| ۱۳۷۰ | عبدالحسین برازنده | نواگر | کاروان |
| ۱۳۷۰ | محمدجلیل عندلیبی | آوای دل | غریبستان |
| ۱۳۷۲ | محمد آذری | آوای دل | راز گل |
| ۱۳۷۳ | پرویز مشکاتیان | چهارباغ بانگ | مقام صبر |
| ۱۳۷۳ | محمدعلی کیانی‌نژاد | فارس نوا | سرو سیمین |
| ۱۳۷۳ | محمدجلیل عندلیبی | مشکات | سرمستان |
| ۱۳۷۴ | محمدجواد ضرابیان | سار بانگ | ناز نگاه |
| ۱۳۷۴ | فریدون شهبازیان | سار بانگ | شور عشق |
| ۱۳۷۵ | جمشید عندلیبی | گلبانگ | مهمان تو |
| ۱۳۷۵ | عباس خوشدل | مشکات | نیلوفرانه |
| ۱۳۷۵ | محمدجواد ضرابیان | ساربانگ | زیباترین |
| ۱۳۷۶ | محمدجلیل عندلیبی | آواز بیستون | امان از جدایی |
| ۱۳۷۷ | علی جعفریان | فارس نوا | افسانه |
| ۱۳۷۷ | علی تجویدی | سروش | یاد استاد |
| ۱۳۷۷ | محمدجلیل عندلیبی | آواز بیستون | تازه به تازه |
| ۱۳۷۷ | حسن میرزاخانی | سار بانگ | هنگامه |
| ۱۳۷۸ | عباس خوشدل | مشکات | نیلوفرانه ۲ |
| ۱۳۷۸ | عباس خوشدل | آواز بیستون | صدایم کن |
| ۱۳۷۸ | محمدجواد ضرابیان | سار بانگ | عطر سوسن |
| ۱۳۷۸ | مهرداد پازوکی | آواز بیستون | پاییز |
| ۱۳۷۸ | محمدجلیل عندلیبی | آواز بیستون | خداحافظ |
| ۱۳۷۹ | کامبیز روشن‌روان | مشکات | گل هزار بهار |
| ۱۳۷۹ | عباس خوشدل | مشکات | شبان عاشق |
| ۱۳۷۹ | جواد لشکری | آواز بیستون | گل میخک |
| ۱۳۷۹ | جلال ذوالفنون | آواز بیستون | مستانه |
| ۱۳۷۹ | فضل‌الله توکل | آوای نوین | نسیما |
| ۱۳۸۰ | جواد لشکری | آواز بیستون | خوش آمدی |
| ۱۳۸۰ | عطا جنگوک | آواز بیستون | همسایه |
| ۱۳۸۰ | جواد لشکری | آوای نوین | خنده بارون |
| ۱۳۸۱ | جواد لشکری | آواز بیستون | عشق گمشده |
| ۱۳۸۱ | جلال ذوالفنون | هم‌آواز آهنگ | شب عاشقان |
| ۱۳۸۱ | فریدون خشنود | آوای برگ | شکوه عشق |
| ۱۳۸۲ | فضل‌الله توکل | آوای نوین | غم زمانه |
| ۱۳۸۲ | همایون شجریان
حسین یوسف‌زمانی مجید اخشابی مهیار فیروزبخت علی جعفریان و … |
سروش | قصهٔ شمع |
| ۱۳۸۲ | جمشید عندلیبی | آواز بیستون | باباطاهر |
| ۱۳۸۲ | محمدجلیل عندلیبی | شاخه طوبی | کنسرت لندن (ای میهن) |
| ۱۳۸۳ | اسدالله ملک
حبیب‌الله بدیعی |
آوای ماندگار | بردی از یادم |
| ۱۳۸۳ | علی تجویدی | نی‌داوود | به دنبال دل |
| ۱۳۸۳ | فضل‌الله توکل | آوای نوین | خاطرات جوانی |
| ۱۳۸۴ | اکبر محسنی
محمدرضا چراغعلی |
سروش | صیاد |
| ۱۳۸۵ | حسن میرزاخانی | آواز بیستون | تو می‌آیی |
| ۱۳۸۵ | آری | سروش | آوای عشق |
| ۱۳۸۵ | حسن میرزاخانی | آواز بیستون | ماه خراسان |
| ۱۳۸۵ | بهزاد خدارحمی | آوای ماندگار | سفر |
| ۱۳۸۶ | محمدرضا چراغعلی | سروش | هوای تو |
| ۱۳۸۶ | فریدون خشنود | حوزه هنری | عطر مهر |
| ۱۳۸۶ | عباس خوشدل | سروش | راز گشا |
| ۱۳۸۶ | عماد توحیدی | حوزه هنری | قلندروار |
| ۱۳۸۶ | فردین کریم‌خاوری | حوزه هنری | خروش بحر |
| ۱۳۸۷ | اسدالله ملک
فضل‌الله توکل اکبر محسنی جهانبخش پازوکی |
آوای نوین | نوای اساتید |
| ۱۳۸۷ | علی خشتی‌نژاد
امیر رحیمی‌آذر |
نوانگار | تنها تو می‌مانی |
| ۱۳۸۷ | فریدون خشنود | ایران‌گام | عاشقا سلام، عاشقا درود |
| ۱۳۸۹ | محمدجلیل عندلیبی
هابیل علی‌اف |
آوای باربد | گرفتار |
| ۱۳۸۹ | فریدون خشنود | ایران‌گام | شب کوچه‌ها |
| ۱۳۹۱ | محسن حسینی
حبیب‌الله بدیعی |
سروش | جام مصفا |
| ۱۳۹۲ | مهدی تاری | نغمه ماندگار ایرانیان | خانه دوست کجاست |
| ۱۳۹۳ | حسین پرنیا | ایران‌گام | پادشاه فصل‌ها |
آلبوم‌های پرفروش
- نیلوفرانه: با فروش بیش از ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار نسخه، عنوان پرفروش‌ترین آلبوم را به خود اختصاص داده است، این آلبوم در سال ۱۳۷۵ منتشر شد.
- یاد استاد: در سال ۱۳۷۷ به آهنگسازی علی تجویدی از پرفروش‌ترین آثار اواخر دهه هفتاد می‌باشد که بازخوانی آثار علی تجویدی در قبل از انقلاب می‌باشد.
- صیاد: در سال ۱۳۸۴ با فروشی بیش از یک میلیون نسخه، پرفروش‌ترین آلبوم تلفیقی دهه هشتاد می‌باشد که هم‌اکنون نیز در سایت‌های دانلود موسیقی نیز بالاترین تعداد دانلود و بازدید را داراست.
- قلندروار: آخرین اثر پرفروش علیرضا افتخاری می‌باشد که در سال ۱۳۸۶ منشر شد و در داخل و خارج از ایران مورد استقبال فراوانی قرار گرفت و فروش این آلبوم تا اواخر سال ۱۳۸۶ بیش از ۱ میلیون ۵۰۰ هزار اعلام می‌کنند.
تک‌آهنگ‌ها
| نام ترانه | ترانه‌سرا | آهنگساز | سال پخش |
|---|---|---|---|
| به رقص آ | مولوی | محمدجلیل عندلیبی | ۱۳۶۶ |
| سلسلهٔ موی دوست | حافظ | محمدجلیل عندلیبی | ۱۳۶۶ |
| شور عشق | فخرالدین عراقی | فریدون شهبازیان | ۱۳۷۲ |
| شکوه پرواز | فریدون شهبازیان | ۱۳۸۵ | |
| خورشیدهای روشن | فریدون خشنود | آبان ۱۳۸۶ | |
| کبوتر | بهزاد خدارحمی | ۵ تیر ۱۳۸۹ | |
| صاعقه سبز | محمدعلی معلم دامغانی | پدرام درخشانی | ۱۹ مهر ۱۳۸۹ |
| زاینده‌رود من کو؟ | سعید بیابانکی | محمدرضا چراغعلی | ۱ شهریور ۱۳۹۲ |
| در اصفهان بمانید | علیرضا افتخاری | ۵ اردیبهشت ۱۳۹۳ | |
| دیار ماندگار | صالحه زهره‌وند | علیرضا افتخاری | ۱۳۹۶ |
| مدافعان حرم | احمد بابایی | علیرضا سپهوند | ۱۱ خرداد ۱۳۹۵ |
| غرق باران | حامد حسین‌خانی | عماد توحیدی | ۲۴ تیر ۱۳۹۵ |
| دلتنگ باران | اسماعیل فرزانه | مهرداد دلنوازی | بهمن ۱۳۹۵ |
| شهر تازه | عبدالجبار کاکایی | عباس کاظمی | ۱۹ فروردین ۱۳۹۶ |
| رهایی | سعید بیابانکی | علیرضا افتخاری | خرداد ۱۳۹۶ |
| به‌یاد مریم | ندا شاه‌محمدی | حسن میرزاخانی | ۲۸ تیر ۱۳۹۶ |
| کول‌بر | بیژن ارژن | صادق نوری | بهمن ۱۳۹۷ |
| حریم | محمود حبیبی کسبی | امیرحسین اسکندری | ۱۷ تیر ۱۳۹۸ |
| همت آهو | محمدعلی بهمنی | ابوالفضل صادقی‌نژاد | ۱۷ تیر ۱۳۹۸ |
| پابوس | جواد گنجعلی | امیرحسین اسکندری | ۲۲ تیر ۱۳۹۸ |
| مرد میدان | مولوی | محمدرضا چراغعلی | ۱۷ دی ۱۳۹۸ |
| رندانه | ساعد باقری | بهزاد خدارحمی | ۱۳۹۹ |
| سفر دوست | عباس محمدی | ۱۳۹۹ |
جوایز و افتخارات
- جایزه هنری گوهرشاد برای اثر تو مثل کوه محکم باش
- درجه یک هنری از سوی شورای ارزشیابی هنرمندان، نویسندگان و شاعران کشور به پاس خوانندگی در مقام‌ها و سبک‌های مختلف موسیقی
- برنده نشان رسمی چهره ماندگار در سال ۱۳۸۹
- کسب مقام اول آزمون باربد (در سال ۱۳۵۷)
گفتاورد
پانویس
- ↑ علیرضا افتخاری: یکی به داد ما برسد/ چهره ماندگار کیلویی چند! پایگاه خبری هامون، تاریخ انتشار: ۶ اسفند ۱۳۹۱
پیوند به بیرون
- توضیح افتخاری در مورد حواشی بغل کردن احمدی‌نژاد!!! اشک‌های افتخاری
- مصاحبه زنده با استاد علیرضا افتخاری در برنامه صبح باخبر شبکه خبر
