خاکستر سبز (فیلم)

خاکستر سبز

از فیلم‌های ابراهیم حاتمی‌کیا
پوستر فیلم خاکستر سبز
عنوان اصلی	خاکستر سبز (فیلم)
نام فیلم	خاکستر سبز
موضوع	دفاع مقدس
کارگردان	ابراهیم حاتمی‌کیا
نویسنده	ابراهیم حاتمی‌کیا
بازیگران	آتیلا پسیانی زلاتا پلشکوا باربارا بوبولوا اصغر نقی‌زاده بسیرا مینوویچ میلان باهول گابریلا زوریکوا رفیق الخوری حسن سالیبو ژوزف بایناک
موسیقی	پاول هرتل
تدوین	حسین زندباف
فیلمبرداری	لاستو کراس
شرکت/سازمان تولیدکننده	حوزه هنری مرکز گسترش سینمای تجربی و نیمه حرفه‌ای
انتشار	۱۳۷۳
زمان	۹۸ دقیقه
کشور	ایران
زبان	فارسی

خاکستر سبز، ششمین فیلم بلند سینمایی ابراهیم حاتمی‌کیا در مقام کارگردان و نویسنده، محصول سال ۱۳۷۲ است. آتیلا پسیانی از جمله بازیگران این فیلم است که نخستین نقش اول را در این فیلم به عهده گرفت. این فیلم در ۳ مهر ۱۳۷۳ در سینماهای ایران به نمایش درآمد. خاکستر سبز، تنها فيلم ايرانی و از معدود آثاری است كه به جنگ بوسنی و هرزگوين پرداخته است.

خسرو دهقان از منتقدان و فیلمنامه‌نویسان سینمای ایران، به‌عنوان مشاور فیلم‌نامه و بهرام عظیم‌پور نیز دستیار کارگردان این فیلم بوده‌اند. این فیلم، برنده دیپلم افتخار بهترین موسیقی متن از دوازدهمین دوره جشنواره فیلم فجر بوده است.

در این فیلم ۱۹ بازیگر جلوی دوربین رفته‌اند که از این حیث می‌توان این اثر را فیلم پربازیگر به حساب آورد. این فیلم، به‌عنوان دومین فیلم سال در دوره نهم منتخب نویسندگان و منتقدان سینمای ایران در سال ۱۳۷۳ انتخاب شد. همچنین این فیلم در نظرسنجی جشنواره‌ای ماهنامه سینمایی فیلم، مقام سوم بهترین فیلم سال را کسب کرد و خود حاتمی‌کیا هم بعد از کیارستمی عنوان بهترین کارگردان را گرفت.

داستان فیلم

فیلم شرح سفر یک فیلمساز بسیجی است برای ساختن فیلمی درباره‌ی بوسنی. فیلم در سیر این سفر به خاطرات یک عکاس ایرانی که در جبهه‌های جنگ بوسنی و هرزگوین حضور داشته است، می‌پردازد.

کارگردان و نویسنده

ابراهیم حاتمی‌کیا (زاده ۱ مهر ۱۳۴۰ در تهران) نویسنده و کارگردان سینما و تلویزیون ایران است. او دانش‌آموختهٔ رشته سینما (گرایش فیلمنامه‌نویسی) از دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر تهران است. نام وی تداعی‌کننده سینمای جنگ و ژانر‍ دفاع مقدس است.

جوایز و جشنواره‌ها

• برنده دیپلم افتخار بهترین موسیقی متن (پاول هرتل) در دوازدهمین دوره جشنواره فیلم فجر - ۱۳۷۲
• برنده سیمرغ بلورین بهترین عکس (حافظ احمدی) در سیزدهمین دوره جشنواره فیلم فجر - ۱۳۷۳

این فیلم همچنین در شاخه بهترین کارگردانی فیلم، بهترین بازیگر نقش اول زن، بهترین صدابرداری، بهترین طراحی صحنه و لباس و بهترین بازیگر نقش مکمل مرد در دوازدهمین جشنواره فیلم فجر در سال ۱۳۷۲ نامزد شده بود.

پشت صحنه فیلم خاکستر سبز

نظر منتقدان

نشریه فیلم امروز، ایفای نقش هم‌زمان هادی و عزیز توسط آتیلا پسیانی و عدم تفاوت گریم این دو نقش را مورد نقد قرار داده و ذکر کرده است که اصلاً دلیل این تعمد کارگردان مشخص نیست و حتی این قضیه تا اواسط فیلم موجب سردرگمی مخاطب شده است. گرچه پسیانی توانسته است از پس نقش به خوبی بربیاید و باورپذیر جلوه کند.

از نظر محمد سلیمانی در نشریه نقد سینما، ابراهیم حاتمی‌کیا در خاکستر سبز، «خرق عادت» را در دستور کار خود قرار داد؛ اما حاصل کار، یک فیلم غیر عادی نیست و اتفاقا در شرایطی بهتر، می‌تواند تماشاگران بسیاری هم داشته باشد. وی معتقد است که مرور زمان، خاکستر سبز را در جایگاهی که شایسته آن است قرار خواهد داد.

نمایی از فیلم خاکستر سبز

مهرزاد دانش از منتقدان سینمای ایران، گرچه درآمیختن مبحث عشق و جنگ و جنبه‌های ملودرامی و مایه‌های روایی غیرمتعارف فیلم را ستود و ذکر کرد که این اثر به مراتب باید بهتر از فیلم «از کرخه تا راین» باشد، اما موجب شد که تماشاگر عادی نتواند آن جور که باید و شاید ادراک عمیقی از فیلم به دست آورد. محمد شکیبی از منتقدان سینمای ایران و از نویسندگان مجله فیلم، در یادداشت‌های جشنواره‌ای‌اش، قدم فیلم «خاکستر سبز» را مبارک دانسته و بیان کرد که این فیلم در نوع خود دریچه‌های تازه‌ای را روی سینمای ایران باز کرد. دریچه‌هایی که آدم‌ها و روابطی غیر از آنچه را تاکنون دیده‌ایم به تماشا می‌گذارد و نوعی عادت‌ستیزی را در ما و در سیاستگذاران سینمایی ایجاد می‌کند. نویسنده‌ای دیگر، اين فيلم را شخصی‌ترين فيلم حاتمی‌كيا دانسته که نشان داد كه وی در بستر فضای جنگی به دنبال مفاهيم و ايده‌ای انسانی می‌گردد و فرقی نمی‌كند اين جبهه در خاک ايران باشد يا فراتر از مرزهای آن. در این فیلم، اثری از كشت و كشتار نبود و جنگ، تنها دستمايه‌ا‌‌ی است برای بيان حرف‌های ديگر.